Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Diplomasi, uluslararası siyasî ve hukukî iletişim demektir. Sorunların çözümü için karşılıklı (iki veya daha fazla ülkenin bir araya gelmesiyle) anlaşma/antlaşma imzalanır. Devletlerin temsilcilerinin sözlü veya yazılı konuşma eylemlerini ifade eder. Diplomatlar dış temsilcilik ve diplomatik görevler yoluyla faaliyet gösterir.
Diplomasi, dış politikanın ve küresel yönetişimin ana aracıdır. Uluslararası anlaşmalar, sözleşmeler, ittifaklar ve uluslararası ilişkiler genellikle diplomatik görüşmeler ve süreçlerin sonucudur. Diplomatlar ayrıca hükûmet yetkilileri ve danışmanlık tarafından bir devlet şekillendirmeye yardımcı olabilir.
Tanım ve Özellikler
Dış politikada sorunların barışçıl yöntemlerle ve müzakereler yoluyla çözülmesini ifade etmektedir. Diplomat uluslararası iletişimi gerçekleştiren ve bu işi bir meslek olarak yapan kişidir. Var olan sorunlar için karşılıklı iletişim kurulur. Diplomatik temsilci ise biraz daha geniş kapsamlı bir kavram olup bu süreçte yer alan kişi ve kurumları ifade etmektedir. Hititlerin Kadeş Antlaşması tarihin bilinen ilk yazılı diplomasi belgesidir. Diplomasinin, toplumsal örgütlenmelerin görülmeye başladığı dönemle birlikte ortaya çıktığı görülmektedir. Nicolson, diplomasinin kökenlerinin farklı insan grupları arasında avlanma sahalarının sınırlarının belirlenmesi hususunda yapılan anlaşmalarda aranması gerektiğini belirtmektedir. 15. yüzyıla kadar diplomasi tek yanlı ve süreklilik göstermeyen niteliktedir. Buna ad hoc diplomasi adı verilir.
Diplomasiyi uygulayanlara diplomat denir. Diplomatlar başka bir ülkeye kendi ülkesini politik, askeri, sanat, iş ve ticaret alanlarında temsil etmek ve diplomasiyi uygulamak için o ülkede bulunur. Bir savaş sırasında devlet düşman devletteki tüm diplomat, bürokrat, elçi ve sefirlerini geri çeker.
Antik çağda
İkiye katlanmış yaprak, belge anlamına gelen “diploma ” Antik Yunan’da ortaya çıkmış ve diğer dillere geçmiştir. Antik Yunan dünyasında diplomasinin gelişmesinin birkaç nedeni bulunmaktadır. Bu nedenlerin başında: devletlerarası sistemin birbirleriyle yakın ilişki içindeki çok sayıda aktörden oluşması diplomatik ilişkileri yoğunlaştırması sayılabilir. Antik Yunan tarihi boyunca, çok kısa dönemler haricinde hiçbir güç ya da blok diğer güçler üzerinde tam hâkimiyet kuramadı ve sistem çok aktörlü yapısını sürdürdü. Bu bağlamda devletler arasında ilk örgütlenmeler de ortaya çıktı. “ Amphictyonic Lig ” olarak adlandırılan ve Yunan dünyasında ortaya çıkan kimi sorunların görüşüldüğü bu birlikler, Yunan devletleri arasında -genel ve sürekli olmasa da- örgütlenme ve kurallaşmanın yolunu açtı.
Açık diplomasi
Gizli diplomasiye tepki olarak ortaya atılan diplomasi anlayışıdır. Bu anlayışa göre, diplomatik görüşmelerle ilgili tarafların yüklenecekleri hak ve sorumlulukların kamuoyunun bilgi ve denetimine sunulması gerekir. Gizli diplomasiye en büyük tepki ABD Başkanı olan W. Wilson'dan gelmiştir. Büyük Savaş sonunda yayınladığı "On dört Nokta"nın birincisinde "açık görüşmeler sonunda varılacak açık sözleşmeler" ilkesini ileri sürmüştür.
Bu diplomasi anlayışının gelişmesini etkileyen iki ana etmenden sözedilebilir. İlk olarak, genel anlamda katılımcı demokrasinin sınırlarının gelişmesi hem kitlelerin meclislerini, hükûmetlerini denetleme ve yönlendirme olanağını nispeten artırmış hem de kamuoyunu çeşitli baskı gruplarına ait örgütler yolu ile yöneticileri etkileme mesaj iletme kanallarının açılması, açık diplomasiyi belirli bir ölçüde de olsa zorunlu kılmıştır. İkinci olarak da özellikle konferans diplomasisi, parlamenter diplomasi gibi gizli biçimde yürütülmesi pek de kolay olmayan diplomasi türlerinin yaygınlaşması açık diplomasiyi kaçınılmaz hale getirmiştir.
Bu tür diplomasinin asıl amacı, iki veya daha fazla devletin aralarında gizlice anlaşarak, bir başka devletin temel hak ve yetkilerine yönelik bir eyleme hazırlanmalarını engellemeye çalışmaktır. Ancak, iki dünya savaşı arasındaki dönemde ayıp sayılmış olan kapalı ya da gizli diplomasi yöntemine son savaştan bu yana yoğun bir biçimde dönülmüştür.
Gizli diplomasi
Diplomasi anlayış ve uygulanmasında 17. ve 19. yüzyılların Avrupa diplomasisinde en belirgin özelliklerinden birisi de gizlilikti. Genellikle Avrupalı monarkların bizzat veya özel temsilcileri aracılığı ile sürdürdükleri diplomasi faaliyeti gizli bir şekilde oluştuğu gibi, bu gizlilik çoğu zaman belirli bir sonuca ulaşıldığında da sürerdi. Bir başka deyişle, saray diplomasisi olarak da adlandırılan bu tür diplomasi, her aşaması ile dışa kapalı bir biçimde yürütülürdü. Böylece, bir bölge halkı bazen bir başka devletin egemenliğine geçtiğini sonradan öğrenebilirdi.
Bu tür diplomasiye karşı en önemli tepki, idealist ABD Başkanı Woodrow Wilson'dan gelmişti. Wilson I. Dünya Savaşı sonlarında yayınladığı ünlü "On dört nokta"nın birincisinde, açık görüşmeler yolu ile ulaşılacak açık sözleşmelerden sözediyordu. Gerçekte de, 20. yüzyılda demokrasinin gelişmesi, halk kitlelerinin yönetim ile ilgili sorunlara giderek daha büyük oranlarda katılmaları ile diplomasi daha "açık" niteliğe bürünmüştür.
Diplomasi türleri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Uluslararası Politika, Mehmet Gönlübol, Siyasal Kitabevi, 2000
- G. R. Berridge, Diplomacy: Theory & Practice, 3rd edition, Palgrave, Basingstoke, 2005, (İngilizce)
Dipnotlar
- ^ Diplomasi Tanımı ve Uluslararası Konjonktürde Mevcut olan Diplomasi Türleri, Elvin ABDURAHMANLI Egemen BAĞIŞ, Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 2021, Cilt 3, Sayı 1, Sayfa: 140 - 160
- ^ Harold Nicolson, The Evolution of Diplomatic Method, London, Cassell Publishers, 1954, s. 2.
- ^ Osmanlı İmparatorluğu'nda Sürekli Diplomasi'ye Geçiş Süreci, doktora tezi, Gökhan Erdem, Ankara Üniversitesi, 2008, s. 3-7
- ^ Osmanlı İmparatorluğu'nda Sürekli Diplomasi'ye Geçiş Süreci, doktora tezi, Gökhan Erdem, Ankara Üniversitesi, 2008, s. 9
Edebiyat
- Igor Janev, Diplomasi, IPS, Belgrad, 2013
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Diplomasi uluslararasi siyasi ve hukuki iletisim demektir Sorunlarin cozumu icin karsilikli iki veya daha fazla ulkenin bir araya gelmesiyle anlasma antlasma imzalanir Devletlerin temsilcilerinin sozlu veya yazili konusma eylemlerini ifade eder Diplomatlar dis temsilcilik ve diplomatik gorevler yoluyla faaliyet gosterir T C Viyana BuyukelciligiGer van Elk Symmetry of Diplomacy 1975 Groninger Museum Diplomasi dis politikanin ve kuresel yonetisimin ana aracidir Uluslararasi anlasmalar sozlesmeler ittifaklar ve uluslararasi iliskiler genellikle diplomatik gorusmeler ve sureclerin sonucudur Diplomatlar ayrica hukumet yetkilileri ve danismanlik tarafindan bir devlet sekillendirmeye yardimci olabilir Tanim ve OzelliklerDis politikada sorunlarin bariscil yontemlerle ve muzakereler yoluyla cozulmesini ifade etmektedir Diplomat uluslararasi iletisimi gerceklestiren ve bu isi bir meslek olarak yapan kisidir Var olan sorunlar icin karsilikli iletisim kurulur Diplomatik temsilci ise biraz daha genis kapsamli bir kavram olup bu surecte yer alan kisi ve kurumlari ifade etmektedir Hititlerin Kades Antlasmasi tarihin bilinen ilk yazili diplomasi belgesidir Diplomasinin toplumsal orgutlenmelerin gorulmeye basladigi donemle birlikte ortaya ciktigi gorulmektedir Nicolson diplomasinin kokenlerinin farkli insan gruplari arasinda avlanma sahalarinin sinirlarinin belirlenmesi hususunda yapilan anlasmalarda aranmasi gerektigini belirtmektedir 15 yuzyila kadar diplomasi tek yanli ve sureklilik gostermeyen niteliktedir Buna ad hoc diplomasi adi verilir Diplomasiyi uygulayanlara diplomat denir Diplomatlar baska bir ulkeye kendi ulkesini politik askeri sanat is ve ticaret alanlarinda temsil etmek ve diplomasiyi uygulamak icin o ulkede bulunur Bir savas sirasinda devlet dusman devletteki tum diplomat burokrat elci ve sefirlerini geri ceker Antik cagdaIkiye katlanmis yaprak belge anlamina gelen diploma Antik Yunan da ortaya cikmis ve diger dillere gecmistir Antik Yunan dunyasinda diplomasinin gelismesinin birkac nedeni bulunmaktadir Bu nedenlerin basinda devletlerarasi sistemin birbirleriyle yakin iliski icindeki cok sayida aktorden olusmasi diplomatik iliskileri yogunlastirmasi sayilabilir Antik Yunan tarihi boyunca cok kisa donemler haricinde hicbir guc ya da blok diger gucler uzerinde tam hakimiyet kuramadi ve sistem cok aktorlu yapisini surdurdu Bu baglamda devletler arasinda ilk orgutlenmeler de ortaya cikti Amphictyonic Lig olarak adlandirilan ve Yunan dunyasinda ortaya cikan kimi sorunlarin gorusuldugu bu birlikler Yunan devletleri arasinda genel ve surekli olmasa da orgutlenme ve kurallasmanin yolunu acti Acik diplomasiGizli diplomasiye tepki olarak ortaya atilan diplomasi anlayisidir Bu anlayisa gore diplomatik gorusmelerle ilgili taraflarin yuklenecekleri hak ve sorumluluklarin kamuoyunun bilgi ve denetimine sunulmasi gerekir Gizli diplomasiye en buyuk tepki ABD Baskani olan W Wilson dan gelmistir Buyuk Savas sonunda yayinladigi On dort Nokta nin birincisinde acik gorusmeler sonunda varilacak acik sozlesmeler ilkesini ileri surmustur Bu diplomasi anlayisinin gelismesini etkileyen iki ana etmenden sozedilebilir Ilk olarak genel anlamda katilimci demokrasinin sinirlarinin gelismesi hem kitlelerin meclislerini hukumetlerini denetleme ve yonlendirme olanagini nispeten artirmis hem de kamuoyunu cesitli baski gruplarina ait orgutler yolu ile yoneticileri etkileme mesaj iletme kanallarinin acilmasi acik diplomasiyi belirli bir olcude de olsa zorunlu kilmistir Ikinci olarak da ozellikle konferans diplomasisi parlamenter diplomasi gibi gizli bicimde yurutulmesi pek de kolay olmayan diplomasi turlerinin yayginlasmasi acik diplomasiyi kacinilmaz hale getirmistir Bu tur diplomasinin asil amaci iki veya daha fazla devletin aralarinda gizlice anlasarak bir baska devletin temel hak ve yetkilerine yonelik bir eyleme hazirlanmalarini engellemeye calismaktir Ancak iki dunya savasi arasindaki donemde ayip sayilmis olan kapali ya da gizli diplomasi yontemine son savastan bu yana yogun bir bicimde donulmustur Gizli diplomasiDiplomasi anlayis ve uygulanmasinda 17 ve 19 yuzyillarin Avrupa diplomasisinde en belirgin ozelliklerinden birisi de gizlilikti Genellikle Avrupali monarklarin bizzat veya ozel temsilcileri araciligi ile surdurdukleri diplomasi faaliyeti gizli bir sekilde olustugu gibi bu gizlilik cogu zaman belirli bir sonuca ulasildiginda da surerdi Bir baska deyisle saray diplomasisi olarak da adlandirilan bu tur diplomasi her asamasi ile disa kapali bir bicimde yurutulurdu Boylece bir bolge halki bazen bir baska devletin egemenligine gectigini sonradan ogrenebilirdi Bu tur diplomasiye karsi en onemli tepki idealist ABD Baskani Woodrow Wilson dan gelmisti Wilson I Dunya Savasi sonlarinda yayinladigi unlu On dort nokta nin birincisinde acik gorusmeler yolu ile ulasilacak acik sozlesmelerden sozediyordu Gercekte de 20 yuzyilda demokrasinin gelismesi halk kitlelerinin yonetim ile ilgili sorunlara giderek daha buyuk oranlarda katilmalari ile diplomasi daha acik nitelige burunmustur Diplomasi turleriCek defteri diplomasisi Savunma diplomasisi Borc tuzagi diplomasisi Dolar diplomasisi Gambot diplomasisi Panda diplomasisi Paradiplomasi Parley Hac diplomasisi Ping pong diplomasisi Kamu diplomasisi Mekik diplomasisi Twitter diplomasisi Facebook diplomasisiAyrica bakinizDiplomatik Guvenlik Servisi Diplomatik Devrim Diplomatik tanima Diplomatik nota Diplomat Buyukelci Konsolos Ad hocKaynakcaUluslararasi Politika Mehmet Gonlubol Siyasal Kitabevi 2000 G R Berridge Diplomacy Theory amp Practice 3rd edition Palgrave Basingstoke 2005 ISBN 9783030859305 Ingilizce Dipnotlar Diplomasi Tanimi ve Uluslararasi Konjonkturde Mevcut olan Diplomasi Turleri Elvin ABDURAHMANLI Egemen BAGIS Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi Yil 2021 Cilt 3 Sayi 1 Sayfa 140 160 Harold Nicolson The Evolution of Diplomatic Method London Cassell Publishers 1954 s 2 Osmanli Imparatorlugu nda Surekli Diplomasi ye Gecis Sureci doktora tezi Gokhan Erdem Ankara Universitesi 2008 s 3 7 Osmanli Imparatorlugu nda Surekli Diplomasi ye Gecis Sureci doktora tezi Gokhan Erdem Ankara Universitesi 2008 s 9EdebiyatIgor Janev Diplomasi IPS Belgrad 2013 ISBN 978 86 7419 261 0Vikisoz de Diplomasi ile ilgili sozleri bulabilirsiniz