Gambot politikası, gambot diplomasisi veya filo gösterisi, deniz güçlerinin bir veya daha fazla savaş gemisi aracılığıyla kendi çıkarlarını savunmak için daha küçük güçlere yönelik eylemlerini tanımlamak için kullanılan terimdir. Özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısından 20. yüzyılın ilk yıllarına kadar emperyalizmin en parlak dönemini yaşadığı Birinci Dünya Savaşı öncesinde güç yansıtmanın yaygın bir yoluydu. Ekonomik ve güç çıkarlarını savunmanın yanı sıra, gambot diplomasisi aynı zamanda borçları tahsil etmeye ve kendi vatandaşlarını korumaya da hizmet ediyordu - son argüman bazen sadece bir bahane olarak hizmet ediyordu; gambotların kullanımını meşrulaştırmayı amaçlıyordu. Düşmana gemilerin gösteri gücü ile zorla istekleri dikte ettirmeyi hedeflemektedir.
Bu görevler için genellikle gambotlar kullanılıyordu. Gambotlar sığ sulara göre yapılmaları nedeniyle kıyıya ve hatta nehirlere yakın seyredebilen ve böylece top silahlarıyla düşmanın liman tesisleri ve kıyı kasabaları gibi sivil ya da askeri açıdan zayıf güvenlikli hedeflere karşı doğrudan etkili olabilen daha küçük savaş gemileriydi. Çoğu savaş gemisi mürettebatından küçük çıkarma birlikleri de oluşturabiliyordu.
Etimoloji
"Gambot diplomasisi" terimi on dokuzuncu yüzyıl emperyalizm döneminden gelmektedir, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nden Batılı güçler, genellikle deniz kuvvetleriyle temsil edilen Batı'nın üstün askeri yeteneklerini göstererek daha az güçlü diğer oluşumları taviz vermeleri için korkuturlardı. Batılı bir güçle pazarlık yapan bir kıyı ülkesi, kıyılarında bir savaş gemisinin ya da gemi filosunun belirdiğini fark ederdi. Böyle bir gücün sadece görülmesi bile neredeyse her zaman önemli bir etki yaratır ve bu tür gemilerin ateş gücü gösterileri gibi başka önlemlere başvurması nadiren gerekli olurdu.[]
Savaş gemisi diplomasisinin kayda değer bir örneği olan 1850'deki , İngiliz Dışişleri Bakanı Lord Palmerston'un bir İngiliz tebaası olan 'nun Atina'da saldırıya uğramasına ve ardından Kral Otto hükûmetinin Cebelitarık doğumlu (ve dolayısıyla İngiliz) Pacifico'ya tazminat ödememesine misilleme olarak Kraliyet Donanması'ndan bir filoyu Yunanistan'ın Pire limanını ablukaya almak üzere göndermesine tanık oldu. Bahse konu bu yöntem Büyük güçlerce 19. yüzyıl ve 20.yüzyıl'da Osmanlı İmparatorluğu'na karşı da uygulanmıştır.
Bir ulusun kuvvet yansıtma kabiliyetinin bu tür basit gösterilerinin etkinliği, deniz gücüne ve deniz hakimiyetine sahip ulusların askeri üsler kurabileceği (örneğin, Diego Garcia, 1940'lardan itibaren) ve dünya çapında ekonomik olarak avantajlı ilişkiler düzenleyebileceği anlamına geliyordu. Askeri fetihlerin yanı sıra, gambot diplomasisi yeni ticari ilişkiler kurmanın, sömürge karakolları oluşturmanın ve imparatorluğu genişletmenin başlıca yoluydu.[] Batılı imparatorlukların sahip olduğu kaynaklardan ya da teknolojik yeniliklerden yoksun olan halklar, bu tür baskılar karşısında kendi barışçıl ilişkilerinin kolayca çözüldüğünü görmüş ve bu nedenle bazıları hammaddelere ya da denizaşırı pazarlara erişim için emperyalist uluslara bağımlı hale gelmiştir.
Teori
Diplomat ve denizcilik düşünürü 1971 ve 1993 yılları arasında yayınladığı bir dizi eserde gambot diplomasisinin doğasını ortaya koymuştur. Bu çalışmalarında bu olguyu "uluslararası bir anlaşmazlığın ilerletilmesinde ya da kendi devletlerinin toprakları veya yargı yetkisi dahilinde yabancı uyruklulara karşı avantaj sağlamak veya kaybı önlemek amacıyla savaş eylemi dışında sınırlı deniz gücü kullanımı veya tehdidi" olarak tanımlamıştır. Cable ayrıca bu kavramı dört temel alana ayırmıştır:
- 'Kesin Güç:' bir (fait acompli) yaratmak veya ortadan kaldırmak için gambot diplomasisinin kullanılması.
- Amaçlı Güç:' hedef hükûmet ya da grubun politikasını ya da karakterini değiştirmek için deniz gücünün uygulanması.
- Katalizör Güç:' bir nefes alma alanı satın almak veya politika yapıcılara daha fazla seçenek sunmak için tasarlanmış bir mekanizma.
- İfade Gücü:' donanmaların siyasi bir mesaj göndermek için kullanılması. Gambot diplomasisinin bu yönü Cable tarafından küçümsenmiş ve neredeyse göz ardı edilmiştir.
"Savaş gemisi" terimi, deniz gücü projeksiyonu anlamına gelebilir - karadaki eşdeğerleri arasında askeri seferberlik (1914'ün kuzey yarımküre yazında Avrupa'da olduğu gibi), uluslararası sınırların yakınında tehdit edici birliklerin yığılması (1940'larda Alman İmparatorluğu tarafından Orta Avrupa'da uygulandığı gibi) veya uygun zamanlanmış ve konumlandırılmış askeri manevralar ("tatbikatlar") sayılabilir.
Farklılıklar
Gambot diplomasisi, 18. yüzyıldan önce benimsenen ve (1625) adlı eserinde kuvvete başvurma hakkını temperamenta (uzlaşma) olarak tanımladığı şeyle sınırlayan Hugo Grotius'tan etkilenen görüşlerle tezat oluşturmaktadır. Gambot diplomasisi, ikili ve çok taraflı ilişkilerin geliştirilmesinde olumlu sonuçlar elde etmek için savunma yelpazesindeki kaynakların barışçıl bir şekilde uygulanması olarak anlaşılan "savunma diplomasisinden" farklıdır.[] "Askeri diplomasi" bunun bir alt kümesidir ve yalnızca askerî ataşelerin rolüne ve ilgili faaliyetlerine atıfta bulunma eğilimindedir.[] Savunma diplomasisi askeri operasyonları içermez, ancak uluslararası personel değişimleri, gemi ve uçak ziyaretleri, üst düzey katılım (örn, bakanlar ve üst düzey savunma personeli), eğitim ve tatbikatlar, güvenlik sektörü reformu ve ikili askeri görüşmeler gibi diğer savunma faaliyetlerini kapsar.
Günümüzde Uygulamaları
Gunboat diplomasisi bir hegemonya biçimi olarak kabul edilir. Amerika Birleşik Devletleri 20. yüzyılın ilk on yılında askeri bir güç haline geldikçe, gambot diplomasisinin Rooseveltian versiyonu, Büyük sopa diplomasisi (Big Stick Diplomacy), kısmen dolar diplomasisi tarafından değiştirildi: büyük sopanın yerine Amerikan özel yatırımının "sulu havucu" geçti. Bununla birlikte, Woodrow Wilson'ın başkanlığı sırasında, özellikle 1914'te Meksika Devrimi sırasında örneğinde olduğu gibi, geleneksel gambot diplomasisi uygulanmıştır.
Soğuk Savaş sonrası dünyada silahlı diplomasi, ABD Donanması'nın ezici deniz gücü nedeniyle hala büyük ölçüde deniz kuvvetlerine dayanmaktadır. ABD yönetimleri, kamuoyunu etkilemek için başlıca donanma (filolarının) konumunu sık sık değiştirmiştir. Bill Clinton yönetimi 1990'lardaki Yugoslav savaşlarında (Tony Blair yönetimiyle ittifak halinde) ve başka yerlerde denizden fırlatılan Tomahawk füzelerini ve E-3 AWACS havadan gözetleme uçaklarını daha pasif bir askeri varlık gösterisinde kullanarak daha acil diplomatik noktalara değinmiştir.Henry Kissinger, ABD Dışişleri Bakanı olarak görev yaptığı dönemde konsepti şu şekilde özetlemiştir: "Bir uçak gemisi 100.000 ton diplomasidir."
Önemli örnekler
18. yüzyıl
- 'un 1741 yılında Canton'a yaptığı ziyaret
19. yüzyıl
- İkinci Berberi Savaşı (1815)
- (1825)
- Pastane Savaşı (1838-39)
- Afyon Savaşları (1840, 1856)
- (1850)
- (1852)
- Birleşik Devletler Donanması tarafından Japonya'nın Açılması Matthew C. Perry ve Kara Gemiler (1853-54)
- (1858-9)
- Şimonoseki Bombardımanı (1863-1864)
- (1861-1865)
- Kore'de (1871)
- (1875)
- (1883)
- Alman Doğu Afrikası (1885)
- (1889-1891)
- (1891)
- Anglo-Zanzibar Savaşı (1896)
- (1897)
- (1850'ler-1930'lar)
- (1893)
20.Yüzyıl
- Büyük Beyaz Filo (1907)
- Agadir Krizi (1911)
- (1914)
- I. Tayvan Boğazı Krizi (1954-55)
- II. Tayvan Boğazı Krizi (1958)
- (1961)
- Doğu Pakistan'ın Kurtuluşu (1971)
- (1995-96)
21.Yüzyıl
Kaynakça
- ^ Cable, James. "Gunboat Diplomacy: Political Applications of Limited Naval Force" Chatto and Windus for the Institute for Strategic Studies, 1971, p. 10
- ^ Oxford English Dictionary bu ifadenin kullanımını 1927 yılına kadar geri götürmektedir.
- ^ Bandjunis, Vytautas Blaise (2001). "How Diego Garcia Began". Diego Garcia: Creation of the Indian Ocean Base. iUniverse. s. 6. ISBN . Erişim tarihi: 5 Kasım 2022.
2. Dünya Savaşı sırasında Kraliyet Hava Kuvvetleri Diego Garcia'yı bir radyo istasyonu, bir PBY Catalina uçan bot üssü ve Kraliyet Donanması tarafından bir demirleme yeri olarak kullandı. Hint birliklerinden oluşan bir garnizon da kurulmuştur.
- ^ J. Cable, Gunboat diplomacy, 1919-1991: political applications of limited naval force (üçüncü baskı), Basingstoke: Macmillan/IISS, 2016, s. 14.
- ^ Draper, G. I. A. D. (1992). "Grotius' Place in the Development of Legal Ideas about War". academic.oup.com. ss. 177-208. doi:10.1093/0198277717.003.0005. ISBN . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2023.
- ^ Güvenlik sektörü reform bağlantısı http://www2.parl.gc.ca/content/lop/researchpublications/prb0612-e.pdf 5 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Daha geniş diyaloğu başlatan Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı belgesine bağlantı http://www.mod.uk/NR/rdonlyres/BB03F0E7-1F85-4E7B-B7EB-4F0418152932/0/polpaper1_def_dip.pdf 5 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Rowlands, K. (2012). "Denizde Kararlı Üstünlük": Stratejik Düşüncede Deniz Diplomasisi. Naval War College Review, 65(4), 5-5. Erişim adresi: [1] 11 Eylül 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Makaleye bağlantı: [2] 5 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Rowlands, K. (2012). "Decided Preponderance at Sea”: Naval Diplomacy in Strategic Thought. Naval War College Review, 65(4), 5-5. Erişim adresi: [3] 11 Eylül 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Makaleye bağlantı: [4] 5 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Tomahawk Diplomacy". 19 Ekim 1998. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
- ^ Smith, Perry M., "Assignment Pentagon: Pentagon: A Guide to the Potomac Puzzle Palace", Brassey's Publishing, 2001, p. 50.
- ^ . 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2008.
- ^ Colombia, Gun Boat Diplomacy, The floating world 13 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Anson's Voyage Round World". 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gambot politikasi gambot diplomasisi veya filo gosterisi deniz guclerinin bir veya daha fazla savas gemisi araciligiyla kendi cikarlarini savunmak icin daha kucuk guclere yonelik eylemlerini tanimlamak icin kullanilan terimdir Ozellikle 19 yuzyilin ikinci yarisindan 20 yuzyilin ilk yillarina kadar emperyalizmin en parlak donemini yasadigi Birinci Dunya Savasi oncesinde guc yansitmanin yaygin bir yoluydu Ekonomik ve guc cikarlarini savunmanin yani sira gambot diplomasisi ayni zamanda borclari tahsil etmeye ve kendi vatandaslarini korumaya da hizmet ediyordu son arguman bazen sadece bir bahane olarak hizmet ediyordu gambotlarin kullanimini mesrulastirmayi amacliyordu Dusmana gemilerin gosteri gucu ile zorla istekleri dikte ettirmeyi hedeflemektedir Alman Gambot diplomasisinde kullanilan gemilerden bir ornektir Bu gorevler icin genellikle gambotlar kullaniliyordu Gambotlar sig sulara gore yapilmalari nedeniyle kiyiya ve hatta nehirlere yakin seyredebilen ve boylece top silahlariyla dusmanin liman tesisleri ve kiyi kasabalari gibi sivil ya da askeri acidan zayif guvenlikli hedeflere karsi dogrudan etkili olabilen daha kucuk savas gemileriydi Cogu savas gemisi murettebatindan kucuk cikarma birlikleri de olusturabiliyordu Etimoloji in 1904 tarihli karikaturu Gambot diplomasisinin ABD usulu versiyonu ABD Baskani Theodore Roosevelt in buyuk sopa diplomasisi niGulliver in Seyahatleri nde bir bolum olarak canlandirmaktadir Kraliyet Donanmasi tarafindan yapilan bombardimanin ardindan Zanzibar Sultani nin saray kompleksinde meydana gelen hasar kruvazorler ve gambotlar 27 Agustos 1896 da karsi karsiya geldi Anglo Zanzibar Savasi 45 dakikadan az surdu Gambot diplomasisi terimi on dokuzuncu yuzyil emperyalizm doneminden gelmektedir Avrupa ve Amerika Birlesik Devletleri nden Batili gucler genellikle deniz kuvvetleriyle temsil edilen Bati nin ustun askeri yeteneklerini gostererek daha az guclu diger olusumlari taviz vermeleri icin korkuturlardi Batili bir gucle pazarlik yapan bir kiyi ulkesi kiyilarinda bir savas gemisinin ya da gemi filosunun belirdigini fark ederdi Boyle bir gucun sadece gorulmesi bile neredeyse her zaman onemli bir etki yaratir ve bu tur gemilerin ates gucu gosterileri gibi baska onlemlere basvurmasi nadiren gerekli olurdu kaynak belirtilmeli Savas gemisi diplomasisinin kayda deger bir ornegi olan 1850 deki Ingiliz Disisleri Bakani Lord Palmerston un bir Ingiliz tebaasi olan nun Atina da saldiriya ugramasina ve ardindan Kral Otto hukumetinin Cebelitarik dogumlu ve dolayisiyla Ingiliz Pacifico ya tazminat odememesine misilleme olarak Kraliyet Donanmasi ndan bir filoyu Yunanistan in Pire limanini ablukaya almak uzere gondermesine tanik oldu Bahse konu bu yontem Buyuk guclerce 19 yuzyil ve 20 yuzyil da Osmanli Imparatorlugu na karsi da uygulanmistir Bir ulusun kuvvet yansitma kabiliyetinin bu tur basit gosterilerinin etkinligi deniz gucune ve deniz hakimiyetine sahip uluslarin askeri usler kurabilecegi ornegin Diego Garcia 1940 lardan itibaren ve dunya capinda ekonomik olarak avantajli iliskiler duzenleyebilecegi anlamina geliyordu Askeri fetihlerin yani sira gambot diplomasisi yeni ticari iliskiler kurmanin somurge karakollari olusturmanin ve imparatorlugu genisletmenin baslica yoluydu kaynak belirtilmeli Batili imparatorluklarin sahip oldugu kaynaklardan ya da teknolojik yeniliklerden yoksun olan halklar bu tur baskilar karsisinda kendi bariscil iliskilerinin kolayca cozuldugunu gormus ve bu nedenle bazilari hammaddelere ya da denizasiri pazarlara erisim icin emperyalist uluslara bagimli hale gelmistir TeoriDiplomat ve denizcilik dusunuru 1971 ve 1993 yillari arasinda yayinladigi bir dizi eserde gambot diplomasisinin dogasini ortaya koymustur Bu calismalarinda bu olguyu uluslararasi bir anlasmazligin ilerletilmesinde ya da kendi devletlerinin topraklari veya yargi yetkisi dahilinde yabanci uyruklulara karsi avantaj saglamak veya kaybi onlemek amaciyla savas eylemi disinda sinirli deniz gucu kullanimi veya tehdidi olarak tanimlamistir Cable ayrica bu kavrami dort temel alana ayirmistir Kesin Guc bir fait acompli yaratmak veya ortadan kaldirmak icin gambot diplomasisinin kullanilmasi Amacli Guc hedef hukumet ya da grubun politikasini ya da karakterini degistirmek icin deniz gucunun uygulanmasi Katalizor Guc bir nefes alma alani satin almak veya politika yapicilara daha fazla secenek sunmak icin tasarlanmis bir mekanizma Ifade Gucu donanmalarin siyasi bir mesaj gondermek icin kullanilmasi Gambot diplomasisinin bu yonu Cable tarafindan kucumsenmis ve neredeyse goz ardi edilmistir Savas gemisi terimi deniz gucu projeksiyonu anlamina gelebilir karadaki esdegerleri arasinda askeri seferberlik 1914 un kuzey yarimkure yazinda Avrupa da oldugu gibi uluslararasi sinirlarin yakininda tehdit edici birliklerin yigilmasi 1940 larda Alman Imparatorlugu tarafindan Orta Avrupa da uygulandigi gibi veya uygun zamanlanmis ve konumlandirilmis askeri manevralar tatbikatlar sayilabilir Farkliliklar Gambot diplomasisi 18 yuzyildan once benimsenen ve 1625 adli eserinde kuvvete basvurma hakkini temperamenta uzlasma olarak tanimladigi seyle sinirlayan Hugo Grotius tan etkilenen goruslerle tezat olusturmaktadir Gambot diplomasisi ikili ve cok tarafli iliskilerin gelistirilmesinde olumlu sonuclar elde etmek icin savunma yelpazesindeki kaynaklarin bariscil bir sekilde uygulanmasi olarak anlasilan savunma diplomasisinden farklidir kaynak belirtilmeli Askeri diplomasi bunun bir alt kumesidir ve yalnizca askeri ataselerin rolune ve ilgili faaliyetlerine atifta bulunma egilimindedir kaynak belirtilmeli Savunma diplomasisi askeri operasyonlari icermez ancak uluslararasi personel degisimleri gemi ve ucak ziyaretleri ust duzey katilim orn bakanlar ve ust duzey savunma personeli egitim ve tatbikatlar guvenlik sektoru reformu ve ikili askeri gorusmeler gibi diger savunma faaliyetlerini kapsar Gunumuzde UygulamalariNimitz sinifi ucak gemisi guclu bir amiral gemisi dir halen hizmettedir E 3 AWACS genellikle gunumuzun gambot diplomasisinde kullanilan gozetleme ve radar ucaklari Gunboat diplomasisi bir hegemonya bicimi olarak kabul edilir Amerika Birlesik Devletleri 20 yuzyilin ilk on yilinda askeri bir guc haline geldikce gambot diplomasisinin Rooseveltian versiyonu Buyuk sopa diplomasisi Big Stick Diplomacy kismen dolar diplomasisi tarafindan degistirildi buyuk sopanin yerine Amerikan ozel yatiriminin sulu havucu gecti Bununla birlikte Woodrow Wilson in baskanligi sirasinda ozellikle 1914 te Meksika Devrimi sirasinda orneginde oldugu gibi geleneksel gambot diplomasisi uygulanmistir Soguk Savas sonrasi dunyada silahli diplomasi ABD Donanmasi nin ezici deniz gucu nedeniyle hala buyuk olcude deniz kuvvetlerine dayanmaktadir ABD yonetimleri kamuoyunu etkilemek icin baslica donanma filolarinin konumunu sik sik degistirmistir Bill Clinton yonetimi 1990 lardaki Yugoslav savaslarinda Tony Blair yonetimiyle ittifak halinde ve baska yerlerde denizden firlatilan Tomahawk fuzelerini ve E 3 AWACS havadan gozetleme ucaklarini daha pasif bir askeri varlik gosterisinde kullanarak daha acil diplomatik noktalara deginmistir Henry Kissinger ABD Disisleri Bakani olarak gorev yaptigi donemde konsepti su sekilde ozetlemistir Bir ucak gemisi 100 000 ton diplomasidir Onemli ornekler18 yuzyil un 1741 yilinda Canton a yaptigi ziyaret19 yuzyil Ikinci Berberi Savasi 1815 1825 Pastane Savasi 1838 39 Afyon Savaslari 1840 1856 1850 1852 Birlesik Devletler Donanmasi tarafindan Japonya nin Acilmasi Matthew C Perry ve Kara Gemiler 1853 54 1858 9 Simonoseki Bombardimani 1863 1864 1861 1865 Kore de 1871 1875 1883 Kraliyet Donanmasi gemileri 1841 deki Birinci Afyon Savasi sirasinda Canton da Alman Dogu Afrikasi 1885 1889 1891 1891 Anglo Zanzibar Savasi 1896 1897 1850 ler 1930 lar 1893 20 Yuzyil 1903 karikaturu Go Away Little Man and Don t Bother Me Baskan Roosevelt in Panama Kanal Bolgesi ni almak icin Kolombiya ya gozdagi vermesini tasvir eder Buyuk Beyaz Filo 1907 Agadir Krizi 1911 1914 I Tayvan Bogazi Krizi 1954 55 II Tayvan Bogazi Krizi 1958 1961 Dogu Pakistan in Kurtulusu 1971 1995 96 21 YuzyilKaynakca Cable James Gunboat Diplomacy Political Applications of Limited Naval Force Chatto and Windus for the Institute for Strategic Studies 1971 p 10 Oxford English Dictionary bu ifadenin kullanimini 1927 yilina kadar geri goturmektedir Bandjunis Vytautas Blaise 2001 How Diego Garcia Began Diego Garcia Creation of the Indian Ocean Base iUniverse s 6 ISBN 9780595144068 Erisim tarihi 5 Kasim 2022 2 Dunya Savasi sirasinda Kraliyet Hava Kuvvetleri Diego Garcia yi bir radyo istasyonu bir PBY Catalina ucan bot ussu ve Kraliyet Donanmasi tarafindan bir demirleme yeri olarak kullandi Hint birliklerinden olusan bir garnizon da kurulmustur J Cable Gunboat diplomacy 1919 1991 political applications of limited naval force ucuncu baski Basingstoke Macmillan IISS 2016 s 14 Draper G I A D 1992 Grotius Place in the Development of Legal Ideas about War academic oup com ss 177 208 doi 10 1093 0198277717 003 0005 ISBN 978 0 19 827771 2 Erisim tarihi 5 Temmuz 2023 Guvenlik sektoru reform baglantisi http www2 parl gc ca content lop researchpublications prb0612 e pdf 5 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Daha genis diyalogu baslatan Birlesik Krallik Savunma Bakanligi belgesine baglanti http www mod uk NR rdonlyres BB03F0E7 1F85 4E7B B7EB 4F0418152932 0 polpaper1 def dip pdf 5 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rowlands K 2012 Denizde Kararli Ustunluk Stratejik Dusuncede Deniz Diplomasisi Naval War College Review 65 4 5 5 Erisim adresi 1 11 Eylul 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Makaleye baglanti 2 5 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rowlands K 2012 Decided Preponderance at Sea Naval Diplomacy in Strategic Thought Naval War College Review 65 4 5 5 Erisim adresi 3 11 Eylul 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Makaleye baglanti 4 5 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tomahawk Diplomacy 19 Ekim 1998 4 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Eylul 2023 Smith Perry M Assignment Pentagon Pentagon A Guide to the Potomac Puzzle Palace Brassey s Publishing 2001 p 50 30 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2008 Colombia Gun Boat Diplomacy The floating world 13 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Anson s Voyage Round World 6 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Eylul 2023