Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın. |
Adil yargılanma hakkı, bireyleri eşit ve hukuka uygun bir şekilde yargılanma güvencesi altına alan temel bir insan hakkıdır. Bu hak, adaletin sağlanması ve hukukun korunması için hayati öneme sahiptir. Ulusal ve uluslararası hukuk metinlerinde ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Özellikle otoriter rejimlerde bağımsız yargının zedelenmesi, adil yargılama hakkı ve çok tehdit eden unsurlardan biridir.
Adil yargılanma hakkı, ilk kez 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nin 10. maddesinde açıkça belirtilir. Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesi ve Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesi'nin 14. maddesi, bu hakkın uluslararası düzeyde bağlayıcı olduğunu gösterir. Adil yargılanma hakkı, hem özgürlüğün hem de toplumun adaletinin korunması açısından temel bir insan hakkıdır. Bu hakkın korunması ve geliştirilmesi, yalnızca hukukçuların değil, tüm toplumun sorumluluğudur. Adil bir adalet sistemi, kadınların haklarına karşı saygının göstergesi olduğu kadar, demokrasinin temel taşıdır.
Adil Yargılanma Hakkının Unsurları
Adil yargılama hakkı, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının temel bir unsuru olarak kabul edilir. Bu hak, ulusal ve uluslararası hukukta geniş kapsamlı bir şekilde düzenlenmiştir. İşte adil yargılama hakkının özellikleri şunlardır: Bağımsız ve Tarafsız Mahkeme, Aleni Yargılama, Makul Sürede Yargılama, Hakkı Savunma, Masumiyet Karinesi, Eşitlik İlkesi.
Bağımsız ve Tarafsız Mahkeme
Yargılamanın bağımsız bir mahkeme tarafından gerçekleştirilmesi gerekir. Yani, yargılama süreci yürüten mahkeme veya hakim, dış etkenlerden bağımsız olmalı ve taraf tutmamalıdır. Yargıçlar, herhangi bir baskı, yönlendirme veya çıkar çatışmasından etkilenmeden karar vermelidir. Bu ilke, yargıya alternatif güvencenin temel dayanağıdır.
Aleni Yargılama
Yargılamanın aleni yapılmasını, kişilerin haklarının korunmasını ve adil yargılamanın şeffaflığını sağlar. Yargılamalar genellikle aleni olarak yapılır; dolayısıyla süreç toplumsal tarafından denetlenebilir. Bazı durumlarda (özel ulusal güvenlik veya özel hayat gizliliği) kapalı oturum açılabilir.
Makul Sürede Yargılama
Adaletin gecikmesi, adaletin sağlanmamasıyla eşdeğerdir. Geçiken adalet, adaletin reddi anlamı gelir. Davalar gereksiz gecikmeye uğramadan makul bir süre içinde karara bağlanmalıdır. Bu nedenle yargılama süreci, makul bir süre içerisinde tamamlanmalıdır. Uzun ömürlü davalar, bireyin adaletine erişimini engelleyebilir.
Hakkı Savunma
Kişi, kendini savunma ve iddialara karşı deliller sunma hakkına sahiptir. Taraflar, iddialara karşı savunma fırsatına sahip olmalı, avukat tutma ve delil sunma haklarını özgürce kullanabilmelidir.
Masumiyet Karinesi
Kişi, suçu ispatlanana kadar masum kabul edilir. Masumiyet Karinesi, adil yargılamanın temel taşlarından biridir.
Eşitlik İlkesi
Taraflar arasında ayrım yapılmaksızın, kişilerin yargılama sürecinde eşit haklara sahip olması gerekir. Taraflar, dosyadaki delillere eşit şekilde erişebilmeli ve karşı delil sunma hakkına sahip olmalıdır.
Ülkelerde Adil Yargılanma Hakkı Uygulaması
Türk Hukuku
Türk hukukunda adil yargılanma hakkı, 2709 Sayılı Anayasa'nın 36. maddesi ve Ceza Muhakemesi Kanunu gibi düzenlemelerle güvence altına alınmıştır. Adil yargılanma hakkı, uluslararası belgelerle güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve diğer uluslararası yargı organları, bu hakkın farklı durumlarda bireylere başvuru yolları sunmaktadır. Türkiye'de ise 2709 Sayılı Anayasa'nın 36. maddesi adil yargılanma hakkının korunmasını alır. Ayrıca Türk Ceza Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda bu hakların ayrıntılı düzenlemeleri yer almaktadır.
Türk Hukukunda yargılama yapan hakimin takdir yetkisi vardır.
Almanya Hukuku
Almanya hukukunda adil yargılama hakkı, Almanya Anayasası'nda (Grundgesetz, GG) doğrudan yer almaz. Almanya, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin tarafıdır ve bu sözleşmenin 6. maddesi , adil yargılamayı açıkça düzenler. Almanya'da 243 davada bu sözleşme hükmü uygulanmıştır.
İsviçre Hukuku
İsviçre hukuku, adil yargılanma düzeyinde hem ulusal düzeyde hem de uluslararası sorumluluklar çerçevesinde güçlü bir şekilde koruma altına alınmıştır. İsviçre, adil yargılama hakkını düzenleyen uluslararası sözleşmelere taraftır ve bu sözleşmeler İsviçre hukukunun bir parçası olarak uygulanmaktadır.
İngiltere Hukuku
İngiltere'nin insan hakları uygulamaları, Ortak Hukuk İlkeleri (Genel Hukuk) , İnsan Hakları Yasası (Human Rights Act 1998) ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) üzerinden şekillenir. Human Rights ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesi İngiltere hukukuna dahil edilmiştir.
Amerikan Hukuku
Amerika Birleşik Devletleri hukukuda adil yargılama hakkı önemli bir temel hak olarak kabul edilir ve anayasa, federal yasalar ve içtihatlarla güvence kapsamında alınmıştır.
Kaynakça
- ^ Bu da, davanın makul bir süre içerisinde, bağımsız ve tarafsız bir mahkemede, hakkaniyete uygun bir biçimde ve kamuya açık olarak görülmesi anlamına gelir.
- ^ Hakim Takdir Yetkisini kullanırken Ulusal ve Uluslararası Hukuk Kurallarına, Adil yargılanma hakkı gibi temel haklara aykırı hareket edemez.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Adil yargilanma hakki bireyleri esit ve hukuka uygun bir sekilde yargilanma guvencesi altina alan temel bir insan hakkidir Bu hak adaletin saglanmasi ve hukukun korunmasi icin hayati oneme sahiptir Ulusal ve uluslararasi hukuk metinlerinde ayrintili bir sekilde duzenlenmistir Ozellikle otoriter rejimlerde bagimsiz yarginin zedelenmesi adil yargilama hakki ve cok tehdit eden unsurlardan biridir Adil yargilanma hakki ilk kez 1948 tarihli Insan Haklari Evrensel Bildirisi nin 10 maddesinde acikca belirtilir Ayrica Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi nin 6 maddesi ve Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararasi Sozlesmesi nin 14 maddesi bu hakkin uluslararasi duzeyde baglayici oldugunu gosterir Adil yargilanma hakki hem ozgurlugun hem de toplumun adaletinin korunmasi acisindan temel bir insan hakkidir Bu hakkin korunmasi ve gelistirilmesi yalnizca hukukcularin degil tum toplumun sorumlulugudur Adil bir adalet sistemi kadinlarin haklarina karsi sayginin gostergesi oldugu kadar demokrasinin temel tasidir Adil Yargilanma Hakkinin UnsurlariAdil yargilama hakki hukukun ustunlugu ve insan haklarinin temel bir unsuru olarak kabul edilir Bu hak ulusal ve uluslararasi hukukta genis kapsamli bir sekilde duzenlenmistir Iste adil yargilama hakkinin ozellikleri sunlardir Bagimsiz ve Tarafsiz Mahkeme Aleni Yargilama Makul Surede Yargilama Hakki Savunma Masumiyet Karinesi Esitlik Ilkesi Bagimsiz ve Tarafsiz MahkemeYargilamanin bagimsiz bir mahkeme tarafindan gerceklestirilmesi gerekir Yani yargilama sureci yuruten mahkeme veya hakim dis etkenlerden bagimsiz olmali ve taraf tutmamalidir Yargiclar herhangi bir baski yonlendirme veya cikar catismasindan etkilenmeden karar vermelidir Bu ilke yargiya alternatif guvencenin temel dayanagidir Aleni YargilamaYargilamanin aleni yapilmasini kisilerin haklarinin korunmasini ve adil yargilamanin seffafligini saglar Yargilamalar genellikle aleni olarak yapilir dolayisiyla surec toplumsal tarafindan denetlenebilir Bazi durumlarda ozel ulusal guvenlik veya ozel hayat gizliligi kapali oturum acilabilir Makul Surede YargilamaAdaletin gecikmesi adaletin saglanmamasiyla esdegerdir Geciken adalet adaletin reddi anlami gelir Davalar gereksiz gecikmeye ugramadan makul bir sure icinde karara baglanmalidir Bu nedenle yargilama sureci makul bir sure icerisinde tamamlanmalidir Uzun omurlu davalar bireyin adaletine erisimini engelleyebilir Hakki SavunmaKisi kendini savunma ve iddialara karsi deliller sunma hakkina sahiptir Taraflar iddialara karsi savunma firsatina sahip olmali avukat tutma ve delil sunma haklarini ozgurce kullanabilmelidir Masumiyet KarinesiKisi sucu ispatlanana kadar masum kabul edilir Masumiyet Karinesi adil yargilamanin temel taslarindan biridir Esitlik IlkesiTaraflar arasinda ayrim yapilmaksizin kisilerin yargilama surecinde esit haklara sahip olmasi gerekir Taraflar dosyadaki delillere esit sekilde erisebilmeli ve karsi delil sunma hakkina sahip olmalidir Ulkelerde Adil Yargilanma Hakki UygulamasiTurk Hukuku Turk hukukunda adil yargilanma hakki 2709 Sayili Anayasa nin 36 maddesi ve Ceza Muhakemesi Kanunu gibi duzenlemelerle guvence altina alinmistir Adil yargilanma hakki uluslararasi belgelerle guvence altina alinmistir Avrupa Insan Haklari Mahkemesi AIHM ve diger uluslararasi yargi organlari bu hakkin farkli durumlarda bireylere basvuru yollari sunmaktadir Turkiye de ise 2709 Sayili Anayasa nin 36 maddesi adil yargilanma hakkinin korunmasini alir Ayrica Turk Ceza Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu nda bu haklarin ayrintili duzenlemeleri yer almaktadir Turk Hukukunda yargilama yapan hakimin takdir yetkisi vardir Almanya Hukuku Almanya hukukunda adil yargilama hakki Almanya Anayasasi nda Grundgesetz GG dogrudan yer almaz Almanya Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi nin tarafidir ve bu sozlesmenin 6 maddesi adil yargilamayi acikca duzenler Almanya da 243 davada bu sozlesme hukmu uygulanmistir Isvicre Hukuku Isvicre hukuku adil yargilanma duzeyinde hem ulusal duzeyde hem de uluslararasi sorumluluklar cercevesinde guclu bir sekilde koruma altina alinmistir Isvicre adil yargilama hakkini duzenleyen uluslararasi sozlesmelere taraftir ve bu sozlesmeler Isvicre hukukunun bir parcasi olarak uygulanmaktadir Ingiltere Hukuku Ingiltere nin insan haklari uygulamalari Ortak Hukuk Ilkeleri Genel Hukuk Insan Haklari Yasasi Human Rights Act 1998 ve Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi AIHS uzerinden sekillenir Human Rights ile Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi nin 6 maddesi Ingiltere hukukuna dahil edilmistir Amerikan Hukuku Amerika Birlesik Devletleri hukukuda adil yargilama hakki onemli bir temel hak olarak kabul edilir ve anayasa federal yasalar ve ictihatlarla guvence kapsaminda alinmistir Kaynakca Bu da davanin makul bir sure icerisinde bagimsiz ve tarafsiz bir mahkemede hakkaniyete uygun bir bicimde ve kamuya acik olarak gorulmesi anlamina gelir Hakim Takdir Yetkisini kullanirken Ulusal ve Uluslararasi Hukuk Kurallarina Adil yargilanma hakki gibi temel haklara aykiri hareket edemez