Adnan Menderes Anıt Mezarı, İstanbul'un Topkapı semtinde Vatan Caddesi üzerindeki Türkiye'nin eski başbakanlarından Adnan Menderes'in mozolesinin bulunduğu Topkapı Mezarlığı içinde yer alan anıt mezar.
Anıt Mezar'dan bir görünüm | |
Koordinatlar | 41°01′31″K 28°55′37″D / 41.02528°K 28.92694°D |
---|---|
Konum | Topkapı Mezarlığı, Fatih, İstanbul, Türkiye |
Tür | Anıt mezar |
Açılış tarihi | 17 Eylül 1990 |
Defnedilenler | Adnan Menderes Fatin Rüştü Zorlu Hasan Polatkan Aydın Menderes |
27 Mayıs Darbesi sonrası başlatılan Yassıada Yargılamaları sonrası Başbakan Adnan Menderes, Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, İmralı Cezaevi'nde asılarak idam edildi. 1990 yılında çıkarılan yasa ile Adnan Menderes ve arkadaşlarının itibarları iade edilerek İmralı Adası'nda bulunan naaşları dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın da katıldığı devlet töreni ile 17 Eylül 1990 tarihinde şu an bulunduğu anıt mezara nakledildi. 2011 yılında Menderes'in vefat eden oğlu Aydın Menderes de Anıt Mezar içinde defnedildi.
Adnan Menderes'in ölümü
Türkiye'de 1950-60 yılları arasında Demokrat Parti hükûmetlerinin başbakanı olan Adnan Menderes, 27 Mayıs Darbesi ile görevinden alındı ve çok sayıda Demokrat Parti üyesiyle birlikte Yüce Divan'da yargılandı. Yassıada'da idam kararı verilerek İmralı adasına getirilen Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan hakkındaki cezalar 16 Eylül 1961'de, Adnan Menderes hakkındaki ceza ise 17 Eylül 1961'de infaz edildi.
Naaşların nakledilmesi
16 Eylül 1990 günü Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu'nun İmralı adasında bulunan mezarları başında tören yapıldı ve mezarları açıldı. Törene dönemin Adalet Bakanı Mahmut Oltan Sungurlu ve Başbakanlık Müsteşarı Sabahattin Çakmakoğlu da katılmıştı. Naaşlar, Türk bayrağına sarılı tabutlara konularak asker ve polislerin oluşturduğu bir grup tarafından tören ile 'na nakledildi.
17 Eylül 1990 tarihinde Sarayburnu İskelesinde Truva Feribotu'ndan alınan naaşlar Kennedy Caddesi'nden kortej ile geçilerek Aksaray'daki Murat Paşa Camii'ne getirildi. Burada kılınan cenaze namazının ardından halkın yoğun katılımı ve resmi kortej eşliğinde Vatan Caddesi'nden geçilerek Anıt Mezara getirildi.
Devlet töreni
29. ölüm yıldönümü olan 17 Eylül 1990'da yeni inşa edilen Anıt Mezar'da bando takımının da olduğu Devlet Töreni düzenlendi ve Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile Menderes, Polatkan ve Zorlu aileleri mozoleye çelenk bıraktı.
Anıt Mezar'da düzenlenen devlet törenine Cumhurbaşkanı Turgut Özal, TBMM Başkanı Kaya Erdem, Başbakan Yıldırım Akbulut, KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol, Kültür Bakanı Namık Kemal Zeybek, Adalet Bakanı Mahmut Oltan Sungurlu, Devlet Bakanları Mehmet Keçeciler, Mehmet Yazar, Güneş Taner, İbrahim Özdemir, Recep Ercüment Konukman, Hüsnü Doğan, Mustafa Rüştü Taşar, Vehbi Dinçerler, Kamran İnan, Cemil Çiçek, İsmet Özarslan, Hüsamettin Örüç, Turizm Bakanı İlhan Aküzüm, Sanayi ve Ticaret Bakanı Şükrü Yürür, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut, Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanı Lütfullah Kayalar, Sağlık Bakanı Halil Şıvgın, Milli Savunma Bakanı Safa Giray, Bayındırlık Bakanı Cengiz Altınkaya, Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci, Ulaştırma Bakanı Cengiz Tuncer, İstanbul Valisi Cahit Bayar, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel katıldı.
Yapı özellikleri
Yapının tasarımı İzzet Yağcı, Müyesser Yağcı ve Bayram Yağcı'ya aittir. İnşası "BİM İnşaat Muhendislik ve Mimarlık Şirketi" tarafından gerçekleşti.
Sekizgen bir plana sahip yapı Osmanlı ve Selçuklu türbe örnekleri ile benzerlik göstermektedir. Yapı önündeki tören alanından basamaklarla mezar alanına ulaşılmaktadır. Mezarların bulunduğu iç bölümün çatı örtüsü piramit şeklinde yükselmekte, yükselen bu kısım ise kısmen üstü açık bir nitelik taşımaktadır. Betonarme olan yapının, dış yüzey kaplaması traverten, çatı kaplama malzemesi bakır, yapıyı ayakta tutan sekiz sütünün kaplaması ise mermerdir. Çatı üzerinde geleneksel dini yapılara benzer şekilde alem bulunmaktadır. 26 Eylül 2022 tarihinde kültür varlığı olarak tescillenmiştir.
Restorasyon çalışması
22.07.2003 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan kanun kapsamında Anıt Mezar'ın bakım, onarım, koruma, yönetim ve benzeri işleri İstanbul Büyükşehir Belediyesi görev kapsamına alındı. 2017 yılında Büyükşehir Belediyesi tarafından Anıt Mezar'ın bakım ve tadilatı yapıldı.
Aydın Menderes'in defni
Adnan Menderes'in kendisi gibi siyasetçi olan ve 23 Aralık 2011'de vefat eden oğlu Aydın Menderes'in vasiyeti üzerine cenazesi babasının yanında Anıt Mezar'da defnedildi.
Definler
- Adnan Menderes (1899-1961), Türk devlet adamı
- Aydın Menderes (1946-2011), Türk siyasetçi
- Fatin Rüştü Zorlu (1910-1961), Türk devlet adamı
- Hasan Polatkan (1915-1961), Türk siyasetçi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Süslü, Nevsel Sezen. Batılılaşma Döneminden Günümüze Devlet Başkanları Anıt Mezar Yapıları. Fen Bilimleri Enstitüsü. 17 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2020.
- ^ "Topkapı'daki anıt mezarlar restore ediliyor". Ensonhaber. 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2020.
- ^ "Menderes'in cenazesi ile ilgili vasiyeti". Haber7. Haber 7. Erişim tarihi: 16 Kasım 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adnan Menderes Anit Mezari Istanbul un Topkapi semtinde Vatan Caddesi uzerindeki Turkiye nin eski basbakanlarindan Adnan Menderes in mozolesinin bulundugu Topkapi Mezarligi icinde yer alan anit mezar Adnan Menderes Anit MezariAnit Mezar dan bir gorunumKoordinatlar41 01 31 K 28 55 37 D 41 02528 K 28 92694 D 41 02528 28 92694KonumTopkapi Mezarligi Fatih Istanbul TurkiyeTurAnit mezarAcilis tarihi17 Eylul 1990DefnedilenlerAdnan Menderes Fatin Rustu Zorlu Hasan Polatkan Aydin Menderes 27 Mayis Darbesi sonrasi baslatilan Yassiada Yargilamalari sonrasi Basbakan Adnan Menderes Maliye Bakani Hasan Polatkan ve Disisleri Bakani Fatin Rustu Zorlu Imrali Cezaevi nde asilarak idam edildi 1990 yilinda cikarilan yasa ile Adnan Menderes ve arkadaslarinin itibarlari iade edilerek Imrali Adasi nda bulunan naaslari donemin Cumhurbaskani Turgut Ozal in da katildigi devlet toreni ile 17 Eylul 1990 tarihinde su an bulundugu anit mezara nakledildi 2011 yilinda Menderes in vefat eden oglu Aydin Menderes de Anit Mezar icinde defnedildi Adnan Menderes in olumuTurkiye de 1950 60 yillari arasinda Demokrat Parti hukumetlerinin basbakani olan Adnan Menderes 27 Mayis Darbesi ile gorevinden alindi ve cok sayida Demokrat Parti uyesiyle birlikte Yuce Divan da yargilandi Yassiada da idam karari verilerek Imrali adasina getirilen Fatin Rustu Zorlu ve Hasan Polatkan hakkindaki cezalar 16 Eylul 1961 de Adnan Menderes hakkindaki ceza ise 17 Eylul 1961 de infaz edildi Naaslarin nakledilmesi16 Eylul 1990 gunu Adnan Menderes Hasan Polatkan ve Fatin Rustu Zorlu nun Imrali adasinda bulunan mezarlari basinda toren yapildi ve mezarlari acildi Torene donemin Adalet Bakani Mahmut Oltan Sungurlu ve Basbakanlik Mustesari Sabahattin Cakmakoglu da katilmisti Naaslar Turk bayragina sarili tabutlara konularak asker ve polislerin olusturdugu bir grup tarafindan toren ile na nakledildi 17 Eylul 1990 tarihinde Sarayburnu Iskelesinde Truva Feribotu ndan alinan naaslar Kennedy Caddesi nden kortej ile gecilerek Aksaray daki Murat Pasa Camii ne getirildi Burada kilinan cenaze namazinin ardindan halkin yogun katilimi ve resmi kortej esliginde Vatan Caddesi nden gecilerek Anit Mezara getirildi Devlet toreni29 olum yildonumu olan 17 Eylul 1990 da yeni insa edilen Anit Mezar da bando takiminin da oldugu Devlet Toreni duzenlendi ve Cumhurbaskani Turgut Ozal ile Menderes Polatkan ve Zorlu aileleri mozoleye celenk birakti Anit Mezar da duzenlenen devlet torenine Cumhurbaskani Turgut Ozal TBMM Baskani Kaya Erdem Basbakan Yildirim Akbulut KKTC Basbakani Dervis Eroglu Icisleri Bakani Abdulkadir Aksu Milli Egitim Bakani Avni Akyol Kultur Bakani Namik Kemal Zeybek Adalet Bakani Mahmut Oltan Sungurlu Devlet Bakanlari Mehmet Kececiler Mehmet Yazar Gunes Taner Ibrahim Ozdemir Recep Ercument Konukman Husnu Dogan Mustafa Rustu Tasar Vehbi Dincerler Kamran Inan Cemil Cicek Ismet Ozarslan Husamettin Oruc Turizm Bakani Ilhan Akuzum Sanayi ve Ticaret Bakani Sukru Yurur Calisma ve Sosyal Guvenlik Bakani Imren Aykut Tarim Orman ve Koyisleri Bakani Lutfullah Kayalar Saglik Bakani Halil Sivgin Milli Savunma Bakani Safa Giray Bayindirlik Bakani Cengiz Altinkaya Maliye ve Gumruk Bakani Adnan Kahveci Ulastirma Bakani Cengiz Tuncer Istanbul Valisi Cahit Bayar Dogru Yol Partisi Genel Baskani Suleyman Demirel katildi Yapi ozellikleriYapinin tasarimi Izzet Yagci Muyesser Yagci ve Bayram Yagci ya aittir Insasi BIM Insaat Muhendislik ve Mimarlik Sirketi tarafindan gerceklesti Sekizgen bir plana sahip yapi Osmanli ve Selcuklu turbe ornekleri ile benzerlik gostermektedir Yapi onundeki toren alanindan basamaklarla mezar alanina ulasilmaktadir Mezarlarin bulundugu ic bolumun cati ortusu piramit seklinde yukselmekte yukselen bu kisim ise kismen ustu acik bir nitelik tasimaktadir Betonarme olan yapinin dis yuzey kaplamasi traverten cati kaplama malzemesi bakir yapiyi ayakta tutan sekiz sutunun kaplamasi ise mermerdir Cati uzerinde geleneksel dini yapilara benzer sekilde alem bulunmaktadir 26 Eylul 2022 tarihinde kultur varligi olarak tescillenmistir Restorasyon calismasi22 07 2003 tarihli Resmi Gazete de yayinlanan kanun kapsaminda Anit Mezar in bakim onarim koruma yonetim ve benzeri isleri Istanbul Buyuksehir Belediyesi gorev kapsamina alindi 2017 yilinda Buyuksehir Belediyesi tarafindan Anit Mezar in bakim ve tadilati yapildi Aydin Menderes in defniAdnan Menderes in kendisi gibi siyasetci olan ve 23 Aralik 2011 de vefat eden oglu Aydin Menderes in vasiyeti uzerine cenazesi babasinin yaninda Anit Mezar da defnedildi DefinlerAdnan Menderes 1899 1961 Turk devlet adami Aydin Menderes 1946 2011 Turk siyasetci Fatin Rustu Zorlu 1910 1961 Turk devlet adami Hasan Polatkan 1915 1961 Turk siyasetciAyrica bakinizTurkiye basbakanlarinin gomuldukleri yerler listesi Yassiada YargilamalariKaynakca a b Suslu Nevsel Sezen Batililasma Doneminden Gunumuze Devlet Baskanlari Anit Mezar Yapilari Fen Bilimleri Enstitusu 17 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2020 Topkapi daki anit mezarlar restore ediliyor Ensonhaber 14 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2020 Menderes in cenazesi ile ilgili vasiyeti Haber7 Haber 7 Erisim tarihi 16 Kasim 2020