Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anglo-Normanlar, kökeni genel olarak 1066 yılında William tarafından gerçekleştirilen İngiltere'nin fethiyle birlikte İngiltere'yi yöneten Normanlara dayananları tanımlar. Fetihten önce de az sayıda olmakla beraber Norman varlığı bulunmaktaydı. Ancak Hastings Muharebesi'ndeki zaferin ardından adaya doğru yaşanan yoğun Norman göçü ile özgün bir toplum oluşmuştur. Normanlar tüm İngiltere'nin yanı sıra, Galler'in bir kısmını ve 1169 yılından sonra İrlanda'ya hakim oldukları için zaman içinde özgün bir kültür oluşturmuşlardır. Özellikle dilleri Normandiya'daki eski Normancadan ayrılarak evrimleşmiştir.
Norman fethi
İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi tamamen farklı bir dil konuşan, farklı gelenek ve kurumlara sahip bir ulus tarafından gerçekleştirildiği için diğer fethilerden farklılaşır. Adada Normanlardan önce denetimlerini kuran Anglo-Saksonlar Katolik dinine mensup ve denizci bir ulustur. Adada etkili olan Danimarka asıllı Vikigler ise Pagandır. Normanlar türdeş bir halk değildir. Anglo-İskandinav halklardan olan Normandiya'ya gelmiş ve Hristiyanlığı benimsemiş Viking asıllılardır. Dönem içinde Fransa'daki Franklar ve Galyalılarla kaynaşmışlardır. Hastings Muharebesine katılan Normanların Fransa'nın çok çeşitli bölgelerinden geldiği görülür. Kültürel olarak Kuzey Fransa uygarlığını temsil eden bu gruplar Oïl dillerini konuşurdu. İngiltere'deki Normanlar onların soyundan gelmelerine rağmen Danimarkalılarla iyi geçinmemiştir. Normanlar birliklerinde bile etnik farklılıklara tolerans göstermiyorlardı. İngiltere'nin fethinin ardından Normanlara karşı en şiddetli direniş Danimarkalı komutanlardan gelmiştir. Fetih sonrasında çoğu Anglo-Sakson asil hem topraklarını hem de unvanlarını kaybetmiştir. Toprağa bağlı olarak hayatlarını sürdüren özgür köylüler de toprağa bağlı serfler olmuştur. Kral olarak tahta geçen I. William Anglo-Saksonlardan alınan toprakları Norman asıllı baronlara dağıtır. Norman baronların bazıları Fransa'da kullandıkları adlarını kullanırken, bazıları da yeni fethedilen topraklarına gönderme yapan unvanlarını kullanır.
İngiltere'nin Normanlar tarafından fethedilmesi adaları biraz daha Avrupa'daki hakim olan kültüre bağlamıştır. Önceki dönemde daha çok Anglo-Sakson ve Viking etkisine maruz kalan ada özellikle eski Roma kültüründen kopmuş durumdadır.
Askeri etki
İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi askeri taktik ve strateji alanında da önemli değişimlerin yaşanmasına katkıda bulunmuştur. Ülkedeki yenik Anglo-Sakson askeri komutanlar artık İngiltere topraklarından ayrılmaya başlamış, Normanlar da bunu desteklemiştir. İngiltere'den ayrılanların büyük çoğunluğu Danimarka'ya dönerken, bir kısmı da Bizans İmparatorluğu'nda saray muhafızlığı yapan seçkin Vareg Muhafızlarına katılmıştır. Ülkede kalan Anglo-Sakson askerler ise süvari taktiklerine karşı yetiştirilmiş ve yeni Norman Ordusuna dahil edilmiştir. Böylece yeni Anglo-Norman Ordusu Norman asillerden oluşan süvariler, Sakson asil piyadeler, özgür İngiliz piyadeler ve kıta Avrupası'ndan gelen paralı askerlerin bir araya gelmesiyle kurulmuştur.
Normanlar Saksonlara karşı
İngiliz toplumunda özellikle modern tarih anlatımlarında anlatıldığı yoğunlukta Norman karşıtlığı bulunduğuna dair bir bulgu bulunmamaktadır. Buna rağmen İngiltere'nin Danimarka kralı Knud egemenliğindeyken yürürlükte olan murdrum yasası geçerli kalmıştır. İngiliz toplumunda Norman karşıtlığı ne seviyede olursa olsun iki halk zamanla özellikle evlilikler yoluyla kaynaşmış ve birleşmiştir. Normanlar artık kendilerini Anglo-Norman olarak tanımlar olmuştur. Yüz Yıl Savaşları ile birlikte silikleşen ayrımın ardından artık Anglo-Normanlar kendilerini İngiliz olarak tanımlar hale gelirler.
Bölgesel etkisi
Manş Adaları
Manş Adaları aslında neredeyse Norman kültürünün modern dönemlere kadar çok az bozulduğu yerlerden birisidir. Çok yakın zamanlara kadar ada halkı arasında Normanca ağırlıklı olarak konuşuluyordu. Ulaşımın kolaylaşmasının ve yeni yerleşimlerin başlamasıyla birlikte İngilizce ve İngiliz kültürü adaya hakim olmuştur.
Galler
Anglo-Normanlar İngiltere topraklarında denetimi sağladıktan sonra Galler'e sayısız sefer düzenleyip çeşitli kaleler inşa etseler de başarılı olamazlar. İki bölge arasında tampon bölge olarak bataklıklarla çevrili topraklar fiili sınırı oluşturacaktır. Kilisenin de etkisiyle bölgeye giden ve yerleşen bazı asiller Norman asıllıdır.
İrlanda
Anglo-Norman baronlar fetihten hemen sonra İrlanda'ya da yerleşerek yerel İrlanda kralını desteklemiştir. İrlanda'daki Leinster kralı 'nın talebi üzerine İngiltere kralı II. Henry destek olarak bazı baronlarını adaya göndermiştir. İrlanda'ya gelen Normanların çoğunun Galler bölgesinden geldiği de ilginç bir veridir. Yerel Kelt unsurlarla iç içe geçen Normanlar belirli bir süre sonra kendilerini İrlandalı olarak tanımlar hale gelmiştir.
İskoçya
Norman etkisi özellikle kuzey bölgelerinde sınırlı olmuştur. Normanlar 1069 yılında başlatılan Kuzey Seferi ile İskoçya sınırını denetim altına almıştır. Sonraki dönemlerde özellikle Anarşi döneminde iç savaş ortamından yararlanan İskoçlar İngiltere topraklarına saldırsalar da uzun dönemde başarılı olamamışlardır.
Anglo-Norman aileler
Öne çıkan bazı Anglo-Norman aileleri şu şekildedir:
|
|
|
Kaynakça
- ^ Norman fetihleriyle birlikte feodalizmin kurumsallaştığı iddia edilir
- ^ Bu dönemde bağların sadece İngiltere'deki Katolik Kilisesi ve temsilcileri sayesinde korunduğu öne sürülmektedir.
- ^ Ordu bünyesindeki yeni nesil Norman asiller Sakson geleneklerinden bu sayede etkilenecektir
- ^ Bakınız Robin Hood efsanesi
- ^ Bu yasaya göre herhangi bir yerde gizlice öldürülen bir Norman için o köy toptan cezalandırılırdı
- ^ Örneğin son Galler Prensi
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anglo Normanlar kokeni genel olarak 1066 yilinda William tarafindan gerceklestirilen Ingiltere nin fethiyle birlikte Ingiltere yi yoneten Normanlara dayananlari tanimlar Fetihten once de az sayida olmakla beraber Norman varligi bulunmaktaydi Ancak Hastings Muharebesi ndeki zaferin ardindan adaya dogru yasanan yogun Norman gocu ile ozgun bir toplum olusmustur Normanlar tum Ingiltere nin yani sira Galler in bir kismini ve 1169 yilindan sonra Irlanda ya hakim olduklari icin zaman icinde ozgun bir kultur olusturmuslardir Ozellikle dilleri Normandiya daki eski Normancadan ayrilarak evrimlesmistir Norman fethiIngiltere nin Normanlar tarafindan fethi tamamen farkli bir dil konusan farkli gelenek ve kurumlara sahip bir ulus tarafindan gerceklestirildigi icin diger fethilerden farklilasir Adada Normanlardan once denetimlerini kuran Anglo Saksonlar Katolik dinine mensup ve denizci bir ulustur Adada etkili olan Danimarka asilli Vikigler ise Pagandir Normanlar turdes bir halk degildir Anglo Iskandinav halklardan olan Normandiya ya gelmis ve Hristiyanligi benimsemis Viking asillilardir Donem icinde Fransa daki Franklar ve Galyalilarla kaynasmislardir Hastings Muharebesine katilan Normanlarin Fransa nin cok cesitli bolgelerinden geldigi gorulur Kulturel olarak Kuzey Fransa uygarligini temsil eden bu gruplar Oil dillerini konusurdu Ingiltere deki Normanlar onlarin soyundan gelmelerine ragmen Danimarkalilarla iyi gecinmemistir Normanlar birliklerinde bile etnik farkliliklara tolerans gostermiyorlardi Ingiltere nin fethinin ardindan Normanlara karsi en siddetli direnis Danimarkali komutanlardan gelmistir Fetih sonrasinda cogu Anglo Sakson asil hem topraklarini hem de unvanlarini kaybetmistir Topraga bagli olarak hayatlarini surduren ozgur koyluler de topraga bagli serfler olmustur Kral olarak tahta gecen I William Anglo Saksonlardan alinan topraklari Norman asilli baronlara dagitir Norman baronlarin bazilari Fransa da kullandiklari adlarini kullanirken bazilari da yeni fethedilen topraklarina gonderme yapan unvanlarini kullanir Ingiltere nin Normanlar tarafindan fethedilmesi adalari biraz daha Avrupa daki hakim olan kulture baglamistir Onceki donemde daha cok Anglo Sakson ve Viking etkisine maruz kalan ada ozellikle eski Roma kulturunden kopmus durumdadir Askeri etkiIngiltere nin Normanlar tarafindan fethi askeri taktik ve strateji alaninda da onemli degisimlerin yasanmasina katkida bulunmustur Ulkedeki yenik Anglo Sakson askeri komutanlar artik Ingiltere topraklarindan ayrilmaya baslamis Normanlar da bunu desteklemistir Ingiltere den ayrilanlarin buyuk cogunlugu Danimarka ya donerken bir kismi da Bizans Imparatorlugu nda saray muhafizligi yapan seckin Vareg Muhafizlarina katilmistir Ulkede kalan Anglo Sakson askerler ise suvari taktiklerine karsi yetistirilmis ve yeni Norman Ordusuna dahil edilmistir Boylece yeni Anglo Norman Ordusu Norman asillerden olusan suvariler Sakson asil piyadeler ozgur Ingiliz piyadeler ve kita Avrupasi ndan gelen parali askerlerin bir araya gelmesiyle kurulmustur Normanlar Saksonlara karsiIngiliz toplumunda ozellikle modern tarih anlatimlarinda anlatildigi yogunlukta Norman karsitligi bulunduguna dair bir bulgu bulunmamaktadir Buna ragmen Ingiltere nin Danimarka krali Knud egemenligindeyken yururlukte olan murdrum yasasi gecerli kalmistir Ingiliz toplumunda Norman karsitligi ne seviyede olursa olsun iki halk zamanla ozellikle evlilikler yoluyla kaynasmis ve birlesmistir Normanlar artik kendilerini Anglo Norman olarak tanimlar olmustur Yuz Yil Savaslari ile birlikte siliklesen ayrimin ardindan artik Anglo Normanlar kendilerini Ingiliz olarak tanimlar hale gelirler Bolgesel etkisiMans Adalari Mans Adalari aslinda neredeyse Norman kulturunun modern donemlere kadar cok az bozuldugu yerlerden birisidir Cok yakin zamanlara kadar ada halki arasinda Normanca agirlikli olarak konusuluyordu Ulasimin kolaylasmasinin ve yeni yerlesimlerin baslamasiyla birlikte Ingilizce ve Ingiliz kulturu adaya hakim olmustur Galler Anglo Normanlar Ingiltere topraklarinda denetimi sagladiktan sonra Galler e sayisiz sefer duzenleyip cesitli kaleler insa etseler de basarili olamazlar Iki bolge arasinda tampon bolge olarak batakliklarla cevrili topraklar fiili siniri olusturacaktir Kilisenin de etkisiyle bolgeye giden ve yerlesen bazi asiller Norman asillidir Irlanda Anglo Norman baronlar fetihten hemen sonra Irlanda ya da yerleserek yerel Irlanda kralini desteklemistir Irlanda daki Leinster krali nin talebi uzerine Ingiltere krali II Henry destek olarak bazi baronlarini adaya gondermistir Irlanda ya gelen Normanlarin cogunun Galler bolgesinden geldigi de ilginc bir veridir Yerel Kelt unsurlarla ic ice gecen Normanlar belirli bir sure sonra kendilerini Irlandali olarak tanimlar hale gelmistir Iskocya Norman etkisi ozellikle kuzey bolgelerinde sinirli olmustur Normanlar 1069 yilinda baslatilan Kuzey Seferi ile Iskocya sinirini denetim altina almistir Sonraki donemlerde ozellikle Anarsi doneminde ic savas ortamindan yararlanan Iskoclar Ingiltere topraklarina saldirsalar da uzun donemde basarili olamamislardir Anglo Norman ailelerOne cikan bazi Anglo Norman aileleri su sekildedir Aubigny Balliol Baskerville Beauchamp Beaumont Belleme Bigod Bourg Braose Bruce Carteret Clare Crepon Courcy Curzon Devereux Ferrieres FitzCorbet Fitzgibbon FitzGerald Fitzosbern Fitzwilliam FitzAlan Fitzurse Giffard Giroie Glanville Gorges Goz Grandmesnil Harcourt Ivry Lacy Limesy Longvillers Lucy Levett Longchamp Malet Mandeville Marren Martin Mauger Mayeux Meschin Montfort Montaigu Mortimer Mowbray Montgommery Neville Normandy Osmondville Paganel Percy Peverel Reviers Sinclair Talbot Tosny Tritton Umfraville Verney Vincent WarrenKaynakca Norman fetihleriyle birlikte feodalizmin kurumsallastigi iddia edilir Bu donemde baglarin sadece Ingiltere deki Katolik Kilisesi ve temsilcileri sayesinde korundugu one surulmektedir Ordu bunyesindeki yeni nesil Norman asiller Sakson geleneklerinden bu sayede etkilenecektir Bakiniz Robin Hood efsanesi Bu yasaya gore herhangi bir yerde gizlice oldurulen bir Norman icin o koy toptan cezalandirilirdi Ornegin son Galler PrensiAyrica bakinizNormanlar