Angut (ya da Angıt) (Tadorna ferruginea), Ördekgillerden, tüyleri kiremit renginde, evcilleştirilebilen bir dalıcı ördek türü yaban kuşudur. Divânu Lügati't-Türk'te, "انگت anğıt" "Ördeğe benzer kızıl renkli bir kuş, angıt." şeklinde tanımlanır. "Tadorna" cins adı Kelt kökenli olup, "benekli (alaca) su kuşu" ve "Ferrugo" Latince'de "demir pası" anlamındadır.
Angıt | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Tadorna ferruginea Pallas, 1764 | ||||||||||||||||
T. ferruginea yaşam aralığı (Derleyen: BirdLife International ve Handbook of the Birds of the World (2016) 2014.) Üreme Yerli Kışlama | ||||||||||||||||
Sinonimler | ||||||||||||||||
Anas ferruginea |
Anatidae familyasına ait ayırt edici bir su kuşudur. Boyu 58 ila 70 cm, kanat açıklığı ise 110 ila 135 cm arasındadır. Turuncumsu kahverengi vücut tüyleri ve daha soluk bir başı vardır. Kuyruğu ve kanatlardaki uçuş tüyleri siyah renktedir ve beyaz kanat örtüleri ile kontrast oluşturur. Göçmen bir kuş olan angut kuşu, kışı Hint alt kıtasında geçirirken, üremek için güneydoğu Avrupa ve Orta Asya'ya göçer. Kuzey Afrika'da da küçük yerleşik popülasyonlar bulunur. Yüksek sesli bir honklama çağrısına sahiptir.
Angut kuşu genellikle göller, barajlar ve nehirler gibi su kaynaklarına yakın yaşar. Erkek ve dişi ömür boyu süren güçlü bir bağ oluşturur. Yuvaları sudan uzakta, bir kayanın çatlağında, ağaç kovuğunda veya benzeri bir yerde olabilir. Dişi ördek yaklaşık sekiz yumurta yumurtlar ve bunları tek başına dört hafta boyunca kuluçkaya yatırır. Yavrular, yumurtadan çıktıktan yaklaşık sekiz hafta sonra uçma yeteneği kazanıncaya kadar her iki ebeveyn tarafından birlikte bakılır.
Orta ve doğu Asya'daki popülasyonları stabil veya artışta olsa da, Avrupa'da genelde azalma eğilimindedir. Genel olarak, angut kuşu geniş bir yaşam alanına ve büyük bir toplam nüfusa sahiptir. Bu nedenle Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN), koruma durumunu "en az endişe verici" olarak değerlendirmiştir.
Taksonomi
Angut kuşu (Tadorna ferruginea), ördek ve kazgiller familyası (Anatidae) içinde yer alan bir Tadorna türüdür. Alman zoolog ve botanikçi Peter Simon Pallas, bu kuşu ilk olarak 1764 yılında Anas ferruginea adıyla tanımlamıştır. Daha sonra diğer kazayağı türleri gibi Tadorna cinsine aktarılmıştır
Bazı kaynaklar, Güney Afrika kazayağı (), Avustralya kazayağı () ve cennet kazayağı () ile birlikte cinsine yerleştirmektedir. Filogenetik analizler, angut kuşunun Güney Afrika kazayağı ile en yakın akraba olduğunu göstermektedir.
Esaret altında, angut kuşunun diğer Tadorna türlerinin yanı sıra bazı Anas ördekleri ve Mısır kazı (Alopochen aegyptiaca) ile melezleşebildiği bilinmektedir. Angut kuşunun bilinen hiçbir alttürü yoktur.
Özellikleri
Angut kuşu, 58 ila 70 cm uzunluğa ve 110-135 cm kanat açıklığına sahiptir. Erkeklerinin turuncu-kahverengi vücut tüyleri ve daha açık renkli, turuncu-kahverengi başı ve boynu vardır. Baş, gövdeden siyah dar bir bant ile ayrılır. Kuyruk üstü, uçma tüyleri, kuyruk örtüleri ve kuyruk tüyleri siyahtır. kanatların iç yüzlerinde yanardöner yeşil ayna tüyleri bulunur. Hem üst hem de alt kanat örtücüleri beyazdır; bu özellik uçuşta özellikle belirgindir ancak kuş yerdeyken neredeyse görünmez. Gagası siyah, bacakları koyu gridir. Dişleri erkekleriyle benzerdir ancak daha soluk, beyazımsı bir başı ve boynu vardır. Ayrıca erkeklerdeki siyah kolyeden yoksundur. Her iki cinsiyette de renklenme değişkendir ve tüyler yaşlandıkça solar. Kuşlar üreme mevsimi sonunda tüy döker ve erkekleri siyah kolyelerini kaybeder, ancak Aralık-Nisan ayları arasında kısmi bir tüy dökümü ile bu kolyeyi geri kazanırlar. Yavrular dişiye benzer ancak daha koyu kahverengi tonlara sahiplerdir.
Angut kuşunun sesi, yüksek sesli ve genizden gelen bir dizi honklamaya sahiptir. Erkek ve dişi tarafından çıkarılan sesleri birbirinden ayırt etmek mümkündür. Bu honklamalar hem yerde hem de havada yapılır ve çıkarıldıkları duruma göre sesler değişkenlik gösterir.
Dağılım ve yaşam alanı
Bu türün Kuzeybatı Afrika ve Etiyopya'da çok küçük yerleşik popülasyonları vardır, ancak kuşun ana üreme alanı güneydoğu Avrupa'dan Palearktik boyunca Baykal Gölü'ne, Moğolistan'a ve batı Çin'e uzanır. Doğu popülasyonları çoğunlukla göçmendir ve kış aylarını Hint alt kıtasında geçirirler. Bu tür, Kanarya Adaları'ndaki Fuerteventura adasını kolonize etmiştir, ilk olarak 1994'te burada üremiş ve 2008 yılına kadar neredeyse elli çiftlik bir popülasyona ulaşmıştır. Angut kuşu, Hindistan'da ekim ayında gelip nisan ayında ayrılan yaygın bir kış ziyaretçisidir. Tipik üreme alanı, gelgit düzlükleri ve çakıl sahilleri olan geniş sulak alanlar ve nehirlerdir. Göllerde ve rezervuarlarda çok sayıda bulunur. Cemmu ve Keşmir'deki yüksek irtifa göllerinde ve bataklıklarda ürer. Üreme mevsimi dışında ise ova akarsuları, durgun nehirleri, göletleri, su altında kalmış çayırlıkları, bataklıkları ve tuzlu lagünleri tercih eder.
Angut kuşu, Güneydoğu Avrupa ve güney İspanya'da nadirleşse de, Asya'nın geniş bölgelerinde hala yaygın bir türdür. Batıya doğru İzlanda, Büyük Britanya ve İrlanda'ya kadar uzanan sürüler muhtemelen bu Asya popülasyonundan gelmektedir. Ancak Avrupa'daki popülasyonun azalması nedeniyle, son yıllarda Batı Avrupa'da görülen angut kuşlarının çoğunun kaçan veya başıboş kuşlar olması muhtemeldir. Bu kuş, doğu Kuzey Amerika'da da zaman zaman vahşi doğada gözlemlenmiştir, ancak bu durumun gerçek bir göç vakası olduğuna dair bir kanıt bulunamamıştır. Başıboş angut kuşları, Avrupa'nın bazı ülkelerinde başarıyla üreyebilmiştir. İsviçre'de ise bu kuş, yerli türlerin yerini alabilecek bir istilacı tür olarak kabul edilir. Sayılarını azaltmak için girişimlerde bulunulmasına rağmen, İsviçre'deki angut kuşu popülasyonu 2006-2016 yılları arasında 211'den 1250 bireye yükselmiştir.
Moskova'da, şehir parklarının göletlerinde yerli yaban ördekleri olan yeşilbaşlarla birlikte yaşayan, sayısı dengeli bir angut kuşu popülasyonu bulunmaktadır. Bu angut kuşlarının, Moskova Hayvanat Bahçesi'nden kaçanların yaban hayatına uyum sağlamış soyundan geldiği düşünülmektedir. Bu teoriye göre, kuşların kanatlarının kırpılma uygulamasının kaldırıldığı 1948 yılından sonra, bu angut kuşu popülasyonu oluşmuş olma ihtimali yüksektir. Vahşi angut kuşlarının aksine, Moskova'dakiler göçmen değildir. Kış aylarında göçmek yerine, şehrin su kaynaklarının donmayan kısımlarında kalarak kış mevsimini geçirirler.
Angut kuşu çoğunlukla göller, rezervuarlar ve nehirler gibi iç sulardaki açık alanları tercih eder. Ormanlık alanlarda nadiren görülür, ancak acı su karışımlı ve tuzlu lagünlerde de bulunabilir. Düşük rakımlı bölgelerde daha yaygın olsa da, daha yüksek irtifalarda da yaşar ve Orta Asya'da kaz türlerinden Hint kazı (Anser indicus) ile birlikte 5.000 metre yükseklikteki göllerde görülen sayılı su kuşlarından biridir.
Davranış
Angut kuşu çoğunlukla geceleri aktiftir. Hepçildir ve beslenmesinde otlar, taze bitki sürgünleri, tahıl, su bitkileri ile birlikte hem suda hem de karada yaşayan omurgasızlar bulunur. Karadayken yapraklarla beslenir, suda sığ sularda yiyecek ararken gagasını suya daldırır, daha derin sularda ise ters döner ancak tamamen dalmaz.
Angut kuşu genellikle çiftler halinde veya küçük gruplar şeklinde görülür ve nadiren büyük sürüler oluşturur. Ancak tüy dökümü ve kışlama dönemlerinde tercih ettikleri göllerde veya yavaş akan nehirlerde çok kalabalık topluluklar oluşturabilirler. Nepal'deki Koşi Barajı ve Koşi Tappu Yaban Hayatı Koruma Alanı'nda dört binin üzerinde bireyin toplandığı kaydedilmiştir, Türkiye'deki Düden Gölü'nde ise bu sayı on bini aşabilir.
Angut kuşları, ana üreme alanlarına olan yolculuklarına Orta Asya'dan Mart ve Nisan aylarında başlarlar. Erkek ve dişi arasında güçlü bir bağ bulunur ve ömür boyu eş oldukları düşünülür. Üreme bölgelerinde bu kuşlar kendi türlerine ve diğer türlere karşı oldukça saldırgan davranışlar sergiler. Özellikle dişi, kafasını öne eğip boynunu uzatarak davetsiz misafirlere yaklaşır ve öfkeyle sesler çıkarır. Davetsiz misafir yerini terk etmezse, dişi erkeğin yanına döner ve etrafında koşarak onu saldırmaya teşvik eder. Erkek saldırıya geçebilir de geçmeyebilir de. Kısa bir kur ritüeli olarak, boynu uzatma, kafayı suya daldırma ve kuyruğu kaldırma hareketlerinden sonra çiftleşme su üzerinde gerçekleşir. Yuva genellikle sudan uzak, bir ağaç kovuğunda, harabe bir binada, kayadaki bir çatlakta, kum tepecikleri arasında veya bir hayvan yuvasındadır. Yuva, dişi tarafından kuş tüyü ve biraz ot kullanılarak inşa edilir.
Dişi angut kuşu, Nisan sonu ile Haziran başı arasında ortalama sekiz (altı ila on iki arasında değişen) yumurta yumurtlar. Bu yumurtalar donuk renkli olup krem beyazıdır, ortalama olarak 68 x 47 mm boyutlarındadır. Kuluçka süresi boyunca dişi kuluçkada yatarken, erkek ise yakınlarda nöbet tutar. Yumurtalar yaklaşık yirmi sekiz gün sonra çatlar ve her iki ebeveyn de yaklaşık elli beş günde uçma yeteneği kazanan yavrulara bakar.
Yavrular uçma yeteneği kazandıktan sonra yetişkin kuşlar tüy dökerler ve bu süreç boyunca yaklaşık bir ay boyunca uçamaz hale gelirler. Tüy dökümü öncesinde avcıların saldırısına uğrama riskini azaltmak için daha kolay kaçabilecekleri büyük su kütlelerine doğru hareket ederler. Aile bir süre grup halinde birlikte kalabilir; sonbahar göçü ise eylül civarında başlar ve yavrular ikinci yıllarında olgunlaşırlar. Kuzey Afrika'daki angut kuşları ise yaklaşık beş hafta önce ürerler ve daha yağışlı yazlarda üreme başarıları daha yüksek olur.
Korunma durumu
Angut kuşu, Budistler tarafından kutsal kabul edilir ve bu sayede Orta ve Doğu Asya'da popülasyonunun stabil kalması veya hatta artması öngörülmektedir. Tibet'teki Pembo Kara Boyunlu Turna Rezervi, bu kuşlar için önemli bir kışlama alanıdır ve burada koruma altındadırlar. Avrupa'da ise durum tam tersidir. Sulak alanların kurutulması ve avlanma nedeniyle angut kuşu popülasyonları genel olarak azalmaktadır. Neyse ki, baraj gölleri gibi yeni habitatlara uyum sağlayabilme yetenekleri sayesinde diğer bazı su kuşlarına nazaran daha az tehdit altındadırlar.
Angut kuşu, çok geniş bir yaşam alanına sahiptir. Toplam popülasyon büyüklüğünün 170.000 ila 225.000 birey arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bazı yerel popülasyonlar artarken diğerleri azaldığı için türün genel popülasyon eğilimi net değildir. Bu kuş, tehdit altında olarak sınıflandırılmak için gerekli olan daha yüksek kriterleri karşılamadığından, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) koruma durumunu "en az endişe verici" olarak değerlendirmektedir. Angut kuşu, Afrika-Avrasya Göçmen Su Kuşlarının Korunması Anlaşması'nın (AEWA) kapsadığı türlerden biridir.
İnanışlar
Bu kuş türü iniş yaparken rüzgarı arkasına alarak indiği için sağlıklı bir iniş yapamayarak yuvarlanır. Bu özelliğinden teşbih yapılarak argoda da kullanılır. Suna ile birlikte Tadorna cinsinde yer alır. Angut kuşları, yeryüzündeki kuş türleri arasında tek eşli olan nadir türlerden birisi. Eşi ölen angut kuşlarının, başka bir eş ile bağlantı kurmayıp ölen eşinin arkasından yas tuttuğu bilinir.
Tibet ile Moğolistan'da ve Slav mitolojisinde kutsal kabul edilmektedir.
Notlar
- ^ BirdLife International (2016). "Tadorna ferruginea". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T22680003A86011049. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22680003A86011049.en . Erişim tarihi: 12 November 2021.
- ^ TDK Divanü Lugati't-Türk Veri Tabanı[]
- ^ Mayr, Ernst; Cottrell, G. William (1979). Check-list of Birds of the World. 2nd. 1. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology. s. 450. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ Sherborn, C. Davies (1905). "The new species of birds in Vroeg's catalogue, 1764". Smithsonian Miscellaneous Collections. Cilt 47. ss. 332-341 [339 No. 258]. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. Includes a transcript of the 1764 text.
- ^ Rookmaaker, L.C.; Pieters, F.F.J.M. (2000). "Birds in the sales catalogue of Adriaan Vroeg (1764) described by Pallas and Vosmaer". Contributions to Zoology. 69 (4). ss. 271-277. doi:10.1163/18759866-06904005 . 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ Carboneras, C.; Kirwan, G.M. (2021). Billerman, Shawn M; Bridwell, Myrah A (Ed.). "Ruddy Shelduck (Tadorna ferruginea)". Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. doi:10.2173/bow.rudshe.02. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2015.
- ^ a b c d Witherby, H. F., (Ed.) (1943). Handbook of British Birds, Volume 3: Hawks to Ducks. H. F. and G. Witherby Ltd. ss. 227-231.
- ^ Bouglouan, Nicole. "Ruddy Shelduck: Tadorna ferruginea". oiseaux-birds.com. Erişim tarihi: 21 Ekim 2015.
- ^ a b Baker, Edward Charles Stuart (1923). A hand-list of genera and species of birds of the Indian empire, by E. C. Stuart Baker ... Bombay,: Printed by order of the committee of the Bombay natural history society.
- ^ Garcia-del-Rey, Eduardo; Rodriguez-Lorenzo, Juan Antonio (13 Temmuz 2010). "Breeding status of the Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea at Fuerteventura, Canary Islands: natural colonisation of two habitat types on an oceanic island". Ostrich (İngilizce). 81 (2): 93-96. doi:10.2989/00306525.2010.488376. ISSN 0030-6525.
- ^ a b "Ruddy Shelduck: Tadorna ferruginea". BirdLife International. 2015. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015.
- ^ IUCN (1 Ekim 2016). "Tadorna ferruginea: BirdLife International: The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T22680003A86011049" (İngilizce). doi:10.2305/iucn.uk.2016-3.rlts.t22680003a86011049.en. retrieved 12 november 2021.
|doi=
değerini kontrol edin (). - ^ Müller, Werner (2 Nisan 2017). . Ornis: 12-14. 22 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017.
- ^ Межуев, Борис (2006). "The "Orange Revolution": a Reconstruction of the Context". Полис. Политические исследования (5): 75-91. doi:10.17976/jpps/2006.05.06. ISSN 1026-9487.
- ^ a b c d e f g Ducks, geese and swans. 1: General chapters ; species accounts (Anhima to Salvadorina). Bird families of the world. Oxford: Oxford University Press. 2005. ISBN .
- ^ "Ruddy Shelduck: Tadorna ferruginea". BirdLife International. 2015. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015.
- ^ IUCN (1 Ekim 2016). "Tadorna ferruginea: BirdLife International: The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T22680003A86011049" (İngilizce). doi:10.2305/iucn.uk.2016-3.rlts.t22680003a86011049.en. retrieved 12 november 2021.
|doi=
değerini kontrol edin (). - ^ "AEWA türleri". Afrika-Avrasya Göçmen Su Kuşlarının Korunmasına İlişkin Anlaşma. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015.
Kazsılar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Angut ya da Angit Tadorna ferruginea Ordekgillerden tuyleri kiremit renginde evcillestirilebilen bir dalici ordek turu yaban kusudur Divanu Lugati t Turk te انگت angit Ordege benzer kizil renkli bir kus angit seklinde tanimlanir Tadorna cins adi Kelt kokenli olup benekli alaca su kusu ve Ferrugo Latince de demir pasi anlamindadir Angit source source Korunma durumuAsgari endise altinda IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim Anseriformes Kazsilar Familya Anatidae Ordekgiller Alt familya Anatinae Ordekler Cins TadornaTur T ferrugineaIkili adlandirmaTadorna ferruginea Pallas 1764T ferruginea yasam araligi Derleyen BirdLife International ve Handbook of the Birds of the World 2016 2014 Ureme Yerli KislamaSinonimlerAnas ferruginea Casarca ferruginea Casarca rutila Anatidae familyasina ait ayirt edici bir su kusudur Boyu 58 ila 70 cm kanat acikligi ise 110 ila 135 cm arasindadir Turuncumsu kahverengi vucut tuyleri ve daha soluk bir basi vardir Kuyrugu ve kanatlardaki ucus tuyleri siyah renktedir ve beyaz kanat ortuleri ile kontrast olusturur Gocmen bir kus olan angut kusu kisi Hint alt kitasinda gecirirken uremek icin guneydogu Avrupa ve Orta Asya ya gocer Kuzey Afrika da da kucuk yerlesik populasyonlar bulunur Yuksek sesli bir honklama cagrisina sahiptir Angut kusu genellikle goller barajlar ve nehirler gibi su kaynaklarina yakin yasar Erkek ve disi omur boyu suren guclu bir bag olusturur Yuvalari sudan uzakta bir kayanin catlaginda agac kovugunda veya benzeri bir yerde olabilir Disi ordek yaklasik sekiz yumurta yumurtlar ve bunlari tek basina dort hafta boyunca kuluckaya yatirir Yavrular yumurtadan ciktiktan yaklasik sekiz hafta sonra ucma yetenegi kazanincaya kadar her iki ebeveyn tarafindan birlikte bakilir Orta ve dogu Asya daki populasyonlari stabil veya artista olsa da Avrupa da genelde azalma egilimindedir Genel olarak angut kusu genis bir yasam alanina ve buyuk bir toplam nufusa sahiptir Bu nedenle Uluslararasi Dogayi Koruma Birligi IUCN koruma durumunu en az endise verici olarak degerlendirmistir TaksonomiAngut kusu Tadorna ferruginea ordek ve kazgiller familyasi Anatidae icinde yer alan bir Tadorna turudur Alman zoolog ve botanikci Peter Simon Pallas bu kusu ilk olarak 1764 yilinda Anas ferruginea adiyla tanimlamistir Daha sonra diger kazayagi turleri gibi Tadorna cinsine aktarilmistir Bazi kaynaklar Guney Afrika kazayagi Avustralya kazayagi ve cennet kazayagi ile birlikte cinsine yerlestirmektedir Filogenetik analizler angut kusunun Guney Afrika kazayagi ile en yakin akraba oldugunu gostermektedir Esaret altinda angut kusunun diger Tadorna turlerinin yani sira bazi Anas ordekleri ve Misir kazi Alopochen aegyptiaca ile melezlesebildigi bilinmektedir Angut kusunun bilinen hicbir altturu yoktur Angit Tadorna ferruginea kuslarinin cifti Almanya 8 Kasim 2009 OzellikleriTadorna ferruginea source source source source source source Tadorna ferruginea Angut kusu 58 ila 70 cm uzunluga ve 110 135 cm kanat acikligina sahiptir Erkeklerinin turuncu kahverengi vucut tuyleri ve daha acik renkli turuncu kahverengi basi ve boynu vardir Bas govdeden siyah dar bir bant ile ayrilir Kuyruk ustu ucma tuyleri kuyruk ortuleri ve kuyruk tuyleri siyahtir kanatlarin ic yuzlerinde yanardoner yesil ayna tuyleri bulunur Hem ust hem de alt kanat ortuculeri beyazdir bu ozellik ucusta ozellikle belirgindir ancak kus yerdeyken neredeyse gorunmez Gagasi siyah bacaklari koyu gridir Disleri erkekleriyle benzerdir ancak daha soluk beyazimsi bir basi ve boynu vardir Ayrica erkeklerdeki siyah kolyeden yoksundur Her iki cinsiyette de renklenme degiskendir ve tuyler yaslandikca solar Kuslar ureme mevsimi sonunda tuy doker ve erkekleri siyah kolyelerini kaybeder ancak Aralik Nisan aylari arasinda kismi bir tuy dokumu ile bu kolyeyi geri kazanirlar Yavrular disiye benzer ancak daha koyu kahverengi tonlara sahiplerdir Angut kusunun sesi yuksek sesli ve genizden gelen bir dizi honklamaya sahiptir Erkek ve disi tarafindan cikarilan sesleri birbirinden ayirt etmek mumkundur Bu honklamalar hem yerde hem de havada yapilir ve cikarildiklari duruma gore sesler degiskenlik gosterir Dagilim ve yasam alaniBu turun Kuzeybati Afrika ve Etiyopya da cok kucuk yerlesik populasyonlari vardir ancak kusun ana ureme alani guneydogu Avrupa dan Palearktik boyunca Baykal Golu ne Mogolistan a ve bati Cin e uzanir Dogu populasyonlari cogunlukla gocmendir ve kis aylarini Hint alt kitasinda gecirirler Bu tur Kanarya Adalari ndaki Fuerteventura adasini kolonize etmistir ilk olarak 1994 te burada uremis ve 2008 yilina kadar neredeyse elli ciftlik bir populasyona ulasmistir Angut kusu Hindistan da ekim ayinda gelip nisan ayinda ayrilan yaygin bir kis ziyaretcisidir Tipik ureme alani gelgit duzlukleri ve cakil sahilleri olan genis sulak alanlar ve nehirlerdir Gollerde ve rezervuarlarda cok sayida bulunur Cemmu ve Kesmir deki yuksek irtifa gollerinde ve batakliklarda urer Ureme mevsimi disinda ise ova akarsulari durgun nehirleri goletleri su altinda kalmis cayirliklari batakliklari ve tuzlu lagunleri tercih eder Chilika Golu Mangalajodi Odisha Hindistan Angut kusu Guneydogu Avrupa ve guney Ispanya da nadirlesse de Asya nin genis bolgelerinde hala yaygin bir turdur Batiya dogru Izlanda Buyuk Britanya ve Irlanda ya kadar uzanan suruler muhtemelen bu Asya populasyonundan gelmektedir Ancak Avrupa daki populasyonun azalmasi nedeniyle son yillarda Bati Avrupa da gorulen angut kuslarinin cogunun kacan veya basibos kuslar olmasi muhtemeldir Bu kus dogu Kuzey Amerika da da zaman zaman vahsi dogada gozlemlenmistir ancak bu durumun gercek bir goc vakasi olduguna dair bir kanit bulunamamistir Basibos angut kuslari Avrupa nin bazi ulkelerinde basariyla ureyebilmistir Isvicre de ise bu kus yerli turlerin yerini alabilecek bir istilaci tur olarak kabul edilir Sayilarini azaltmak icin girisimlerde bulunulmasina ragmen Isvicre deki angut kusu populasyonu 2006 2016 yillari arasinda 211 den 1250 bireye yukselmistir Moskova da sehir parklarinin goletlerinde yerli yaban ordekleri olan yesilbaslarla birlikte yasayan sayisi dengeli bir angut kusu populasyonu bulunmaktadir Bu angut kuslarinin Moskova Hayvanat Bahcesi nden kacanlarin yaban hayatina uyum saglamis soyundan geldigi dusunulmektedir Bu teoriye gore kuslarin kanatlarinin kirpilma uygulamasinin kaldirildigi 1948 yilindan sonra bu angut kusu populasyonu olusmus olma ihtimali yuksektir Vahsi angut kuslarinin aksine Moskova dakiler gocmen degildir Kis aylarinda gocmek yerine sehrin su kaynaklarinin donmayan kisimlarinda kalarak kis mevsimini gecirirler Angut kusu cogunlukla goller rezervuarlar ve nehirler gibi ic sulardaki acik alanlari tercih eder Ormanlik alanlarda nadiren gorulur ancak aci su karisimli ve tuzlu lagunlerde de bulunabilir Dusuk rakimli bolgelerde daha yaygin olsa da daha yuksek irtifalarda da yasar ve Orta Asya da kaz turlerinden Hint kazi Anser indicus ile birlikte 5 000 metre yukseklikteki gollerde gorulen sayili su kuslarindan biridir DavranisAngut kusu cogunlukla geceleri aktiftir Hepcildir ve beslenmesinde otlar taze bitki surgunleri tahil su bitkileri ile birlikte hem suda hem de karada yasayan omurgasizlar bulunur Karadayken yapraklarla beslenir suda sig sularda yiyecek ararken gagasini suya daldirir daha derin sularda ise ters doner ancak tamamen dalmaz Bir golun uzerinde ucan angut kusu Angut kusu genellikle ciftler halinde veya kucuk gruplar seklinde gorulur ve nadiren buyuk suruler olusturur Ancak tuy dokumu ve kislama donemlerinde tercih ettikleri gollerde veya yavas akan nehirlerde cok kalabalik topluluklar olusturabilirler Nepal deki Kosi Baraji ve Kosi Tappu Yaban Hayati Koruma Alani nda dort binin uzerinde bireyin toplandigi kaydedilmistir Turkiye deki Duden Golu nde ise bu sayi on bini asabilir Angut kuslari ana ureme alanlarina olan yolculuklarina Orta Asya dan Mart ve Nisan aylarinda baslarlar Erkek ve disi arasinda guclu bir bag bulunur ve omur boyu es olduklari dusunulur Ureme bolgelerinde bu kuslar kendi turlerine ve diger turlere karsi oldukca saldirgan davranislar sergiler Ozellikle disi kafasini one egip boynunu uzatarak davetsiz misafirlere yaklasir ve ofkeyle sesler cikarir Davetsiz misafir yerini terk etmezse disi erkegin yanina doner ve etrafinda kosarak onu saldirmaya tesvik eder Erkek saldiriya gecebilir de gecmeyebilir de Kisa bir kur ritueli olarak boynu uzatma kafayi suya daldirma ve kuyrugu kaldirma hareketlerinden sonra ciftlesme su uzerinde gerceklesir Yuva genellikle sudan uzak bir agac kovugunda harabe bir binada kayadaki bir catlakta kum tepecikleri arasinda veya bir hayvan yuvasindadir Yuva disi tarafindan kus tuyu ve biraz ot kullanilarak insa edilir Disi angut kusu Nisan sonu ile Haziran basi arasinda ortalama sekiz alti ila on iki arasinda degisen yumurta yumurtlar Bu yumurtalar donuk renkli olup krem beyazidir ortalama olarak 68 x 47 mm boyutlarindadir Kulucka suresi boyunca disi kuluckada yatarken erkek ise yakinlarda nobet tutar Yumurtalar yaklasik yirmi sekiz gun sonra catlar ve her iki ebeveyn de yaklasik elli bes gunde ucma yetenegi kazanan yavrulara bakar Yavrular ucma yetenegi kazandiktan sonra yetiskin kuslar tuy dokerler ve bu surec boyunca yaklasik bir ay boyunca ucamaz hale gelirler Tuy dokumu oncesinde avcilarin saldirisina ugrama riskini azaltmak icin daha kolay kacabilecekleri buyuk su kutlelerine dogru hareket ederler Aile bir sure grup halinde birlikte kalabilir sonbahar gocu ise eylul civarinda baslar ve yavrular ikinci yillarinda olgunlasirlar Kuzey Afrika daki angut kuslari ise yaklasik bes hafta once urerler ve daha yagisli yazlarda ureme basarilari daha yuksek olur Korunma durumuAngut kusu Budistler tarafindan kutsal kabul edilir ve bu sayede Orta ve Dogu Asya da populasyonunun stabil kalmasi veya hatta artmasi ongorulmektedir Tibet teki Pembo Kara Boyunlu Turna Rezervi bu kuslar icin onemli bir kislama alanidir ve burada koruma altindadirlar Avrupa da ise durum tam tersidir Sulak alanlarin kurutulmasi ve avlanma nedeniyle angut kusu populasyonlari genel olarak azalmaktadir Neyse ki baraj golleri gibi yeni habitatlara uyum saglayabilme yetenekleri sayesinde diger bazi su kuslarina nazaran daha az tehdit altindadirlar Angut kusu cok genis bir yasam alanina sahiptir Toplam populasyon buyuklugunun 170 000 ila 225 000 birey arasinda oldugu tahmin edilmektedir Bazi yerel populasyonlar artarken digerleri azaldigi icin turun genel populasyon egilimi net degildir Bu kus tehdit altinda olarak siniflandirilmak icin gerekli olan daha yuksek kriterleri karsilamadigindan Uluslararasi Dogayi Koruma Birligi IUCN koruma durumunu en az endise verici olarak degerlendirmektedir Angut kusu Afrika Avrasya Gocmen Su Kuslarinin Korunmasi Anlasmasi nin AEWA kapsadigi turlerden biridir InanislarBu kus turu inis yaparken ruzgari arkasina alarak indigi icin saglikli bir inis yapamayarak yuvarlanir Bu ozelliginden tesbih yapilarak argoda da kullanilir Suna ile birlikte Tadorna cinsinde yer alir Angut kuslari yeryuzundeki kus turleri arasinda tek esli olan nadir turlerden birisi Esi olen angut kuslarinin baska bir es ile baglanti kurmayip olen esinin arkasindan yas tuttugu bilinir Tibet ile Mogolistan da ve Slav mitolojisinde kutsal kabul edilmektedir Notlar BirdLife International 2016 Tadorna ferruginea IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2016 e T22680003A86011049 doi 10 2305 IUCN UK 2016 3 RLTS T22680003A86011049 en Erisim tarihi 12 November 2021 TDK Divanu Lugati t Turk Veri Tabani olu kirik baglanti Mayr Ernst Cottrell G William 1979 Check list of Birds of the World 2nd 1 Cambridge Massachusetts Museum of Comparative Zoology s 450 31 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2024 Sherborn C Davies 1905 The new species of birds in Vroeg s catalogue 1764 Smithsonian Miscellaneous Collections Cilt 47 ss 332 341 339 No 258 19 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2024 Includes a transcript of the 1764 text Rookmaaker L C Pieters F F J M 2000 Birds in the sales catalogue of Adriaan Vroeg 1764 described by Pallas and Vosmaer Contributions to Zoology 69 4 ss 271 277 doi 10 1163 18759866 06904005 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2024 Carboneras C Kirwan G M 2021 Billerman Shawn M Bridwell Myrah A Ed Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea Handbook of the Birds of the World Alive Lynx Edicions Barcelona doi 10 2173 bow rudshe 02 15 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2015 a b c d Witherby H F Ed 1943 Handbook of British Birds Volume 3 Hawks to Ducks H F and G Witherby Ltd ss 227 231 Bouglouan Nicole Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea oiseaux birds com Erisim tarihi 21 Ekim 2015 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Baker Edward Charles Stuart 1923 A hand list of genera and species of birds of the Indian empire by E C Stuart Baker Bombay Printed by order of the committee of the Bombay natural history society Garcia del Rey Eduardo Rodriguez Lorenzo Juan Antonio 13 Temmuz 2010 Breeding status of the Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea at Fuerteventura Canary Islands natural colonisation of two habitat types on an oceanic island Ostrich Ingilizce 81 2 93 96 doi 10 2989 00306525 2010 488376 ISSN 0030 6525 a b Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea BirdLife International 2015 Erisim tarihi 24 Ekim 2015 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link IUCN 1 Ekim 2016 Tadorna ferruginea BirdLife International The IUCN Red List of Threatened Species 2016 e T22680003A86011049 Ingilizce doi 10 2305 iucn uk 2016 3 rlts t22680003a86011049 en retrieved 12 november 2021 doi degerini kontrol edin yardim Muller Werner 2 Nisan 2017 Ornis 12 14 22 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2017 Mezhuev Boris 2006 The Orange Revolution a Reconstruction of the Context Polis Politicheskie issledovaniya 5 75 91 doi 10 17976 jpps 2006 05 06 ISSN 1026 9487 a b c d e f g Ducks geese and swans 1 General chapters species accounts Anhima to Salvadorina Bird families of the world Oxford Oxford University Press 2005 ISBN 978 0 19 861008 3 Ruddy Shelduck Tadorna ferruginea BirdLife International 2015 Erisim tarihi 24 Ekim 2015 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link IUCN 1 Ekim 2016 Tadorna ferruginea BirdLife International The IUCN Red List of Threatened Species 2016 e T22680003A86011049 Ingilizce doi 10 2305 iucn uk 2016 3 rlts t22680003a86011049 en retrieved 12 november 2021 doi degerini kontrol edin yardim AEWA turleri Afrika Avrasya Gocmen Su Kuslarinin Korunmasina Iliskin Anlasma Erisim tarihi 22 Ekim 2015 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Kazsilar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz