Antimon trisülfür (Sb2S3) doğada kristal minerali ve amorf yapılı kırmızı minerali olarak bulunur.emniyet kibritlerinde, askeri mühimmatlarda, patlayıcı maddelerde ve havai fişeklerde kullanılmak için üretilmektedir. Ayrıca yakut renkli cam üretiminde ve plastiklerde alev geciktirici olarak kullanılır. Tarihsel olarak stibnit formu, 16. yüzyılda üretilen resimlerde gri bir pigment olarak kullanılmıştır. 1.8-2.5 eV direkt bant aralığına sahip bir yarı iletkendir. Uygun katkılama ile, malzemeler üretilebilir.
Adlandırmalar | |
---|---|
diantimon trisülfür, antimon(III) sülfür | |
Diğer adlar antimon sülfür, antimon seskisülfür, siyah antimon, | |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
ChemSpider |
|
ECHA InfoCard | 100.014.285 |
PubChem CID |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | Sb2S3 |
Molekül kütlesi | 339.715 g/mol |
Görünüm | gri / siyah ortorombik kristal (stibnit) |
Yoğunluk | 4.562g cm−3 (stibnite) |
Erime noktası | 550 °C (stibnit) |
Kaynama noktası | 1150 °C |
Çözünürlük (su içinde) | 0.00017 g/100 mL (18 °C) |
-86.0•10−6 cm3/mol | |
Kırınım dizimi (nD) | 4.046 |
Termokimya | |
Isı sığası (C) | 123.32 J/K mol |
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | -157.8 kJ/mol |
Tehlikeler | |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | Dikkat |
Tehlike ifadeleri | H302, H332, H411 |
Önlem ifadeleri | P273 |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | > 2000 mg/kg (sıçan, oral) |
NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |
PEL (izin verilen) | TWA 0.5 mg/m3 (as Sb) |
REL (tavsiye edilen) | TWA 0.5 mg/m3 (as Sb) |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Hazırlanması ve reaksiyonları
Sb2S3, 500-900 °C sıcaklıkta elementlerden hazırlanabilir:
- 2Sb + 3S → Sb2S3
Asitlendirilmiş bir Sb(III) çözeltisinden, H2S geçirildiğinde, Sb2S3 çökeltilir. Bu reaksiyon antimon tayini için gravimetrik bir yöntem olarak kullanılmıştır. H2S’ün sıcak HCl içindeki bir Sb(III) bileşiği içerisinden geçirilmesi, reaksiyon koşulları altında siyaha dönüşen turuncu bir Sb2S3 formu çökelir.
Sb2S3 kolayca oksitlenir, oksitleyici maddelerle kuvvetlice reaksiyona girer. Mavi alevle havada yanar. Kadmiyum, magnezyum ve çinko kloratlarla akkor derecede ışık yayarak reaksiyona girer. Sb2S3 ve klorat karışımları patlayabilir.
Antimon cevherlerinden antimon ekstraksiyonunda, Sb2S3’ün tiyoantimonat(III) tuzları (tiyoantimonit olarak da adlandırılır) oluşturmak için reaksiyona girdiği alkali sülfür işlemi kullanılır:
- 3Na2S + Sb2S3 → 2Na3SbS3
Sb2S3’den farklı tiyoantimonat(III) iyonları içeren bir dizi tuz hazırlanabilir:
- [SbS3]3−, [SbS2]−, [Sb2S5]4−, [Sb4S9]6−, [Sb4S7]2− ve [Sb8S17]10−
Bir tiyoantimonat(V) tuzu olan, "", Na3SbS4•9H2O, Sb2S3'ün kükürt ve sodyum hidroksit ile kaynatılmasıyla oluşur. Reaksiyon şu şekilde yazılabilir:
- Sb2S3 + 3S2− + 2S → 2[SbS4]3−
Yapısı
Sb2S3'ün siyah iğne benzeri formunun yapısı, , antimon atomlarının iki farklı koordinasyon ortamında, üç köşeli piramit ve kare piramit olduğu bağlantılı şeritlerden oluşur. Bi2S3 ve Sb2Se3’de benzer şeritler oluşur. Kırmızı formu metastibnit, amorf yapılıdır. Son çalışmalar, stibnitin (I) daha önce tanımlanan yüksek sıcaklık formu, stibnit (II) ve stibnit (III) olarak adlandırılan, stibnitin sıcaklığa bağlı bir dizi yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Diğer makaleler, antimonun gerçek koordinasyon polihedrasının aslında SbS7 olduğunu, M1 bölgesinde (3+4) koordinasyon ve M2 bölgesinde (5+2) olduğunu göstermektedir. Bu koordinasyonlar ikincil bağların varlığını dikkate alır. İkincil bağların bazıları kohezyon uygular ve istiflenmiş bir şekilde bağlıdır.
Kaynakça
- ^ a b {{Kitap kaynağı |editör1-soyadı=Haynes |editör1-ad=W. M. |başlık=CRC Handbook of Chemistry and Physics |tarih=2014 |yayıncı=CRC Press |yer=Boca Raton, FL |isbn=978-1-4822-0867-2 |sayfalar=4-48|basım=95.95
- ^ a b NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0036". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ SUPERGENE METASTIBNITE FROM MINA ALACRAN, PAMPA LARGA, COPIAPO, CHILE, Alan H Clark, THE AMERICAN MINERALOGIST. VOL. 55., 1970
- ^ a b c Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. bas.). Butterworth-Heinemann. ss. 581–582. ISBN .
- ^ Eastaugh, Nicholas (2004). Pigment Compendium: A Dictionary of Historical Pigments. Butterworth-Heinemann. s. 359. ISBN .
- ^ Electrochemistry of Metal Chalcogenides, Mirtat Bouroushian, Springer, 2010
- ^ a b c
- ^ A.I. Vogel, (1951), Quantitative Inorganic analysis, (2d edition), Longmans Green and Co
- ^ Hazardous Laboratory Chemicals Disposal Guide, Third Edition, CRC Press, 2003, Margaret-Ann Armour,
- ^ Anderson, Corby G. (2012). "The metallurgy of antimony". Chemie der Erde - Geochemistry. 72: 3-8. doi:10.1016/j.chemer.2012.04.001. ISSN 0009-2819.
- ^ Inorganic Reactions and Methods, The Formation of Bonds to Group VIB (O, S, Se, Te, Po) Elements (Part 1) (Volume 5) Ed. A.P, Hagen,1991, Wiley-VCH,
- ^ Wells A.F. (1984) Structural Inorganic Chemistry 5th edition Oxford Science Publications
- ^ Kuze S., Du Boulay D., Ishizawa N., Saiki A, Pring A.; (2004), X ray diffraction evidence for a monoclinic form of stibnite, Sb2S3, below 290K; American Mineralogist, 9(89), 1022-1025.
- ^ Kyono, A.; Kimata, M.; Matsuhisa, M.; Miyashita, Y.; Okamoto, K. (2002). "Low-temperature crystal structures of stibnite implying orbital overlap of Sb 5s 2 inert pair electrons". Physics and Chemistry of Minerals. 29 (4): 254-260. doi:10.1007/s00269-001-0227-1.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antimon trisulfur Sb2S3 dogada kristal minerali ve amorf yapili kirmizi minerali olarak bulunur emniyet kibritlerinde askeri muhimmatlarda patlayici maddelerde ve havai fiseklerde kullanilmak icin uretilmektedir Ayrica yakut renkli cam uretiminde ve plastiklerde alev geciktirici olarak kullanilir Tarihsel olarak stibnit formu 16 yuzyilda uretilen resimlerde gri bir pigment olarak kullanilmistir 1 8 2 5 eV direkt bant araligina sahip bir yari iletkendir Uygun katkilama ile malzemeler uretilebilir Antimon trisulfur AdlandirmalarIUPAC adidiantimon trisulfur antimon III sulfurDiger adlarantimon sulfur antimon seskisulfur siyah antimon TanimlayicilarCAS numarasi 1345 04 6 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChemSpider 17621613ECHA InfoCard 100 014 285PubChem CID 16689752UNII F79059A38U CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID6030732InChI InChI 1S 3O 2SbKey IHBMMJGTJFPEQY UHFFFAOYSA NSMILES S Sb S Sb SOzelliklerMolekul formulu Sb2S3Molekul kutlesi 339 715 g molGorunum gri siyah ortorombik kristal stibnit Yogunluk 4 562g cm 3 stibnite Erime noktasi 550 C stibnit Kaynama noktasi 1150 CCozunurluk su icinde 0 00017 g 100 mL 18 C Manyetik alinganlik x 86 0 10 6 cm3 molKirinim dizimi nD 4 046TermokimyaIsi sigasi C 123 32 J K molStandart formasyon entalpisi DfH 298 157 8 kJ molTehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu DikkatTehlike ifadeleri H302 H332 H411Onlem ifadeleri P273NFPA 704 yangin karosu 200Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz gt 2000 mg kg sican oral NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 0 5 mg m3 as Sb REL tavsiye edilen TWA 0 5 mg m3 as Sb Aksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariHazirlanmasi ve reaksiyonlariSb2S3 500 900 C sicaklikta elementlerden hazirlanabilir 2Sb 3S Sb2S3 Asitlendirilmis bir Sb III cozeltisinden H2S gecirildiginde Sb2S3 cokeltilir Bu reaksiyon antimon tayini icin gravimetrik bir yontem olarak kullanilmistir H2S un sicak HCl icindeki bir Sb III bilesigi icerisinden gecirilmesi reaksiyon kosullari altinda siyaha donusen turuncu bir Sb2S3 formu cokelir Sb2S3 kolayca oksitlenir oksitleyici maddelerle kuvvetlice reaksiyona girer Mavi alevle havada yanar Kadmiyum magnezyum ve cinko kloratlarla akkor derecede isik yayarak reaksiyona girer Sb2S3 ve klorat karisimlari patlayabilir Antimon cevherlerinden antimon ekstraksiyonunda Sb2S3 un tiyoantimonat III tuzlari tiyoantimonit olarak da adlandirilir olusturmak icin reaksiyona girdigi alkali sulfur islemi kullanilir 3Na2S Sb2S3 2Na3SbS3 Sb2S3 den farkli tiyoantimonat III iyonlari iceren bir dizi tuz hazirlanabilir SbS3 3 SbS2 Sb2S5 4 Sb4S9 6 Sb4S7 2 ve Sb8S17 10 Bir tiyoantimonat V tuzu olan Na3SbS4 9H2O Sb2S3 un kukurt ve sodyum hidroksit ile kaynatilmasiyla olusur Reaksiyon su sekilde yazilabilir Sb2S3 3S2 2S 2 SbS4 3 YapisiSb2S3 un siyah igne benzeri formunun yapisi antimon atomlarinin iki farkli koordinasyon ortaminda uc koseli piramit ve kare piramit oldugu baglantili seritlerden olusur Bi2S3 ve Sb2Se3 de benzer seritler olusur Kirmizi formu metastibnit amorf yapilidir Son calismalar stibnitin I daha once tanimlanan yuksek sicaklik formu stibnit II ve stibnit III olarak adlandirilan stibnitin sicakliga bagli bir dizi yapiya sahip oldugunu gostermektedir Diger makaleler antimonun gercek koordinasyon polihedrasinin aslinda SbS7 oldugunu M1 bolgesinde 3 4 koordinasyon ve M2 bolgesinde 5 2 oldugunu gostermektedir Bu koordinasyonlar ikincil baglarin varligini dikkate alir Ikincil baglarin bazilari kohezyon uygular ve istiflenmis bir sekilde baglidir Kaynakca a b Kitap kaynagi editor1 soyadi Haynes editor1 ad W M baslik CRC Handbook of Chemistry and Physics tarih 2014 yayinci CRC Press yer Boca Raton FL isbn 978 1 4822 0867 2 sayfalar 4 48 basim 95 95 a b NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0036 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH SUPERGENE METASTIBNITE FROM MINA ALACRAN PAMPA LARGA COPIAPO CHILE Alan H Clark THE AMERICAN MINERALOGIST VOL 55 1970 a b c Greenwood Norman N Earnshaw Alan 1997 Chemistry of the Elements 2 bas Butterworth Heinemann ss 581 582 ISBN 0080379419 Eastaugh Nicholas 2004 Pigment Compendium A Dictionary of Historical Pigments Butterworth Heinemann s 359 ISBN 978 0 7506 5749 5 Electrochemistry of Metal Chalcogenides Mirtat Bouroushian Springer 2010 a b c A I Vogel 1951 Quantitative Inorganic analysis 2d edition Longmans Green and Co Hazardous Laboratory Chemicals Disposal Guide Third Edition CRC Press 2003 Margaret Ann Armour 9781566705677 Anderson Corby G 2012 The metallurgy of antimony Chemie der Erde Geochemistry 72 3 8 doi 10 1016 j chemer 2012 04 001 ISSN 0009 2819 Inorganic Reactions and Methods The Formation of Bonds to Group VIB O S Se Te Po Elements Part 1 Volume 5 Ed A P Hagen 1991 Wiley VCH 0 471 18658 9 Wells A F 1984 Structural Inorganic Chemistry 5th edition Oxford Science Publications 0 19 855370 6 Kuze S Du Boulay D Ishizawa N Saiki A Pring A 2004 X ray diffraction evidence for a monoclinic form of stibnite Sb2S3 below 290K American Mineralogist 9 89 1022 1025 Kyono A Kimata M Matsuhisa M Miyashita Y Okamoto K 2002 Low temperature crystal structures of stibnite implying orbital overlap of Sb 5s 2 inert pair electrons Physics and Chemistry of Minerals 29 4 254 260 doi 10 1007 s00269 001 0227 1