Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Mart 2020) () ( |
Öksürük ilacı öksürük ve öksürükle ilgili durumların tedavisinde kullanılan ilaçlara verilen isimdir. Öksürük ilaçları ikiye ayırılabilir: kuru öksürüklerin tedavisinde kullanılan öksürük dindirici antitussifler ve balgam üreten öksürüklerin tedavisinde kullanılan ekspektoranlar.
Öksürük ilacı | |
---|---|
Öksürük ilaçları genellikle öksürük baskılayıcılar ve balgam söktürücüler içerir. | |
Diğer adlar | Öksürük ve soğuk algınlığı ilacı, öksürük şurubu, linctus |
[Vikiveri'de düzenle] |
Tipler
Çeşitli öksürük tipleri için kullanılabilecek birçok farklı öksürük ve soğuk algınlığı ilacı vardır. Ticari ürünler, aşağıdaki madde türlerinden herhangi birinin veya birkaçının çeşitli bileşimlerini içerebilir:
- Mukokinetikler veya mukolitikler, solunum yollarından, akciğerlerden, bronşlardan ve soluk borusundan mukusun temizlenmesine yardımcı olan ilaç sınıfıdır. Örneğin: karbosistein, ambroksol ve bromheksin.
- Balgam söktürücüler, mukus ve balgam üretimini artırırken öksürüğü kolaylaştırdığı iddia edilen maddelerdir. Örneğin: asetilsistein ve guaifenesin.
- Öksürük önleyiciler veya öksürük baskılayıcılar, öksürüğün kendisini baskılayan maddelerdir. Örneğin: kodein, folkodin, dekstrometorfan, noskapin ve butamirat.
- Antihistaminler, alerjik riniti hafif yatıştırabilir ve burun akıntısı ve sulu gözler gibi diğer ilişkili belirtileri azaltabilir. Örneğin: difenhidramin, klorfeniramin, bromfeniramin, loratadin ve setirizin.
- Dekonjestanlar sinüs enfeksiyonlarında burun tıkanıklığını iyileştirebilir. Örneğin: efedrin, fenilefrin, psödoefedrin ve oksimetazolin.
- Ateş veya ağrı kesici. Örneğin: parasetamol (asetaminofen) ve ibuprofen veya naproksen gibi NSAID'ler.
- Ayrıca bal veya takviye şurubu gibi öksürüğü yumuşatması gereken çeşitli maddeler de kullanılır.
Etkinlik
Öksürük ilaçlarının etkinliği, özellikle çocuklarda sorgulanabilir. 2014 yılında yapılan Cochrane incelemesinde, "OTC ilaçlarının akut öksürükte etkinliği lehinde veya aleyhinde iyi bir kanıt olmadığı" sonucuna varmıştır. Bazı öksürük ilaçları, üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı öksürükler dahil, yetişkinlerdeki akut öksürükler için plasebolardan daha etkili olmayabilir. Amerikan Göğüs Hastalıkları Koleji (ing:American College of Chest Physicians) öksürük ilaçlarının bakterilerin neden olduğu ve aylarca sürebilen boğmaca adlı bir öksürüğü tedavi etmek için tasarlanmadığını vurgulamaktadır.Zatürre vakalarında reçetesiz satılan hiçbir öksürük ilacının etkili olduğu bulunmamıştır.KOAH, (kronik bronşit) veya soğuk algınlığı olanlarda önerilmez.Kanser'de öksürüğü olanlara tavsiyelerde bulunmak için yeterli kanıt yoktur.
İlaçlar
- Dekstrometorfan (DXM), viral üst solunum yolu enfeksiyonu olan erişkinlerde öksürüğü azaltmada orta derecede etkili olabilir. Ancak çocuklarda etkili bulunmamıştır.
- Kodein bir zamanlar öksürük baskılayıcılarda "altın standart" olarak görülürdü, ancak bu konumu artık sorgulanmaktadır. Bazı plasebo kontrollü deneyler, çocuklarda akut öksürük dahil olmak üzere bazı öksürük biçimlerine karşı etkisiz olduğunu bulmuştur. Bu nedenle çocuklar için önerilmez. Ayrıca, hidrokodon'un çocuklarda yararlı olduğuna dair bir kanıt yoktur. Benzer şekilde, 2012 Hollanda kılavuzu, akut öksürüğü tedavi etmede kullanılmasını önermemektedir.
- Piyasada bulunan diğer bazı öksürük tedavilerinin viral üst solunum yolu enfeksiyonlarında etkili olduğu gösterilmemiştir. Bunlar yetişkinler için şu maddeleri içerir: antihistaminikler, antihistamin-dekonjestan kombinasyonları, benzonatat, anti astım-balgam söktürücü-mukolitik kombinasyonları, balgam söktürücü-bronkodilatör (bronş genişletici) kombinasyonları, lökotrien inhibitörleri, ambroksol ve guaifenesin, bazen analjezikler, ateş düşürücüler, antiinflamatuarlar ve antikolinerjiklerle; çocuklar için: burnu temizlemek için antihistaminikler, dekonjestanlar veya alerji ve astım için bunların ve lökotrien inhibitörlerinin bileşenleri. Ancak, antihistaminler özellikle çok küçük çocuklarda, kronik veya özel olmayan öksürük durumunda ampirik tedavi olarak kullanılamaz. Uzun süreli difenhidramin kullanımı, yaşlı insanlarda olumsuz sonuçlarla ilişkilidir.
Antitussifler
Aslında koruyucu bir refleks olan öksürük, sık ve şiddetli olduğu durumlarda akciğerlerde tahrişe neden olabilir. Öksürük refleksi çok güçlüdür ve tamamıyla bastırılması mümkün değildir. Bununla beraber, kuru öksürük (balgam üretmeyen) veya çok sık öksürük antitussifler ile tedavi edilmelidir.
Antitussifler öksürüğü hafifletir veya ortadan kaldırırlar. Genellikle sık ve şiddetli kuru öksürüğün olduğu durumlarda kullanılırlar. Bunu merkezi (beyin üzerine) veya lokal (solunum yolu üzerine) bir şekilde etki ederek öksürük refleksini bastırırlar.
Dekstrometorfan, noskapin, ve kodein merkezi etki eden antitussiflerdendir.
Narkotik olmayan antitussif ilaçlarla teskin edilemeyen öksürük durumlarında güçlü antitussif etkisi olan metadon ve onun türevi olan normetadon kullanılabilir.
Lokal (periferik - çevresel) etki eden antitussiflere lokal anestezikler ve özofagusu (yemek borusunu) kaplayan bazı yatıştırıcılar örnek olarak verilebilir.
Oksolamin, solunum yollarının sinir reseptörlerinin irritasyona azalmaya neden olan anti-inflamatuar etkisiyle örnek verilebilir
Ekspektoranlar
Ekspektoran, veya mukusun ekspektorasyon (göğüs atımı) veya öksürük şeklinde dışarı atımını arttıran ilaçlara veya şifalı bitkilere verilen isimdir. Ekspektoranlar balgam üreten öksürüklerin tedavisinde kullanılır.
Bazı bitkisel ekspektoranlar:
- Anason (Pimpinella anisum),
- Sarımsak (Allium sativum),
- Kekik (Thymus vulgaris),
- Meyan kökü (Glycyrrhiza glabra).
Kaynakça
- ^ Medsafe cough and cold group . 25 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2009.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Sp2018
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Smith, SM; Schroeder, K; Fahey, T (24 Kasım 2014). "Over-the-counter (OTC) medications for acute cough in children and adults in community settings". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 11 (11): CD001831. doi:10.1002/14651858.CD001831.pub5. (PMC) 7061814 $2. (PMID) 25420096.
- ^ Knut Schroeder; Tom Fahey (2002). "Systematic review of randomised controlled trials of over the counter cough medicines for acute cough in adults". British Medical Journal. 324 (7333): 329-331. doi:10.1136/bmj.324.7333.329. (PMC) 65295 $2. (PMID) 11834560. 30 Aralık 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2006.
- ^ (Basın açıklaması). . 9 Ocak 2006. 8 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2006.
- ^ Chang, CC; Cheng, AC; Chang, AB (10 Mart 2014). "Over-the-counter (OTC) medications to reduce cough as an adjunct to antibiotics for acute pneumonia in children and adults". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 3 (3): CD006088. doi:10.1002/14651858.CD006088.pub4. (PMID) 24615334.
- ^ Vestbo, Jørgen (2013). "Therapeutic Options" (PDF). Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. . ss. 19-30.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Mal2017
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Molassiotis, A; Bailey, C; Caress, A; Brunton, L; Smith, J (8 Eylül 2010). Molassiotis, Alex (Ed.). "Interventions for cough in cancer". The Cochrane Database of Systematic Reviews (9): CD007881. doi:10.1002/14651858.CD007881.pub2. (PMID) 20824870.
- ^ a b Dealleaume L, Tweed B, Neher JO (October 2009). "Do OTC remedies relieve cough in acute upper respiratory infections?". J Fam Pract. 58 (10): 559a-c. (PMID) 19874728.
- ^ ed, Kian Fan Chung ... (2008). Pharmacology and therapeutics of cough. Berlin: Springer. s. 248. ISBN .
- ^ Bolser DC, Davenport PW (February 2007). "Codeine and cough: an ineffective gold standard". Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology. 7 (1): 32-6. doi:10.1097/ACI.0b013e3280115145. (PMC) 2921574 $2. (PMID) 17218808.
- ^ a b Goldman, RD (Dec 2010). "Codeine for acute cough in children". Canadian Family Physician. 56 (12): 1293-4. (PMC) 3001921 $2. (PMID) 21156892.
- ^ "FDA acts to protect kids from serious risks of opioid ingredients contained in some prescription cough and cold products by revising labeling to limit pediatric use". U.S. Food and Drug Administration (FDA) (Basın açıklaması). 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
- ^ Paul, IM (Feb 2012). "Therapeutic options for acute cough due to upper respiratory infections in children". Lung. 190 (1): 41-4. doi:10.1007/s00408-011-9319-y. (PMID) 21892785.
- ^ Verlee, L; Verheij, TJ; Hopstaken, RM; Prins, JM; Salomé, PL; Bindels, PJ (2012). "[Summary of NHG practice guideline 'Acute cough']". Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. 156: A4188. (PMID) 22917039.
- ^ Chang, AB; Peake, J; McElrea, MS (16 Nisan 2008). "Anti-histamines for prolonged non-specific cough in children" (PDF). The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2010 (2): CD005604. doi:10.1002/14651858.CD005604.pub3. (PMC) 8896440 $2. (PMID) 18425925.
- ^ Ruxton, K; Woodman, RJ; Mangoni, AA (August 2015). "Drugs with anticholinergic effects and cognitive impairment, falls and all-cause mortality in older adults: A systematic review and meta-analysis". British Journal of Clinical Pharmacology. 80 (2): 209-20. doi:10.1111/bcp.12617. (PMC) 4541969 $2. (PMID) 25735839.
- ^ . drugs.ncats.io (İngilizce). 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2021.
- Schroeder K, Fahey T. Systematic review of randomised controlled trials of over the counter cough medicines for acute cough in adults. BMJ 2002;324:329-31. Metnin tamamı30 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. PMID 11834560.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Oksuruk ilaci haber gazete kitap akademik JSTOR Mart 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Oksuruk ilaci oksuruk ve oksurukle ilgili durumlarin tedavisinde kullanilan ilaclara verilen isimdir Oksuruk ilaclari ikiye ayirilabilir kuru oksuruklerin tedavisinde kullanilan oksuruk dindirici antitussifler ve balgam ureten oksuruklerin tedavisinde kullanilan ekspektoranlar Oksuruk ilaciOksuruk ilaclari genellikle oksuruk baskilayicilar ve balgam sokturuculer icerir Diger adlarOksuruk ve soguk alginligi ilaci oksuruk surubu linctus Vikiveri de duzenle TiplerCesitli oksuruk tipleri icin kullanilabilecek bircok farkli oksuruk ve soguk alginligi ilaci vardir Ticari urunler asagidaki madde turlerinden herhangi birinin veya birkacinin cesitli bilesimlerini icerebilir Mukokinetikler veya mukolitikler solunum yollarindan akcigerlerden bronslardan ve soluk borusundan mukusun temizlenmesine yardimci olan ilac sinifidir Ornegin karbosistein ambroksol ve bromheksin Balgam sokturuculer mukus ve balgam uretimini artirirken oksurugu kolaylastirdigi iddia edilen maddelerdir Ornegin asetilsistein ve guaifenesin Oksuruk onleyiciler veya oksuruk baskilayicilar oksurugun kendisini baskilayan maddelerdir Ornegin kodein folkodin dekstrometorfan noskapin ve butamirat Antihistaminler alerjik riniti hafif yatistirabilir ve burun akintisi ve sulu gozler gibi diger iliskili belirtileri azaltabilir Ornegin difenhidramin klorfeniramin bromfeniramin loratadin ve setirizin Dekonjestanlar sinus enfeksiyonlarinda burun tikanikligini iyilestirebilir Ornegin efedrin fenilefrin psodoefedrin ve oksimetazolin Ates veya agri kesici Ornegin parasetamol asetaminofen ve ibuprofen veya naproksen gibi NSAID ler Ayrica bal veya takviye surubu gibi oksurugu yumusatmasi gereken cesitli maddeler de kullanilir EtkinlikOksuruk ilaclarinin etkinligi ozellikle cocuklarda sorgulanabilir 2014 yilinda yapilan Cochrane incelemesinde OTC ilaclarinin akut oksurukte etkinligi lehinde veya aleyhinde iyi bir kanit olmadigi sonucuna varmistir Bazi oksuruk ilaclari ust solunum yolu enfeksiyonlarina bagli oksurukler dahil yetiskinlerdeki akut oksurukler icin plasebolardan daha etkili olmayabilir Amerikan Gogus Hastaliklari Koleji ing American College of Chest Physicians oksuruk ilaclarinin bakterilerin neden oldugu ve aylarca surebilen bogmaca adli bir oksurugu tedavi etmek icin tasarlanmadigini vurgulamaktadir Zaturre vakalarinda recetesiz satilan hicbir oksuruk ilacinin etkili oldugu bulunmamistir KOAH kronik bronsit veya soguk alginligi olanlarda onerilmez Kanser de oksurugu olanlara tavsiyelerde bulunmak icin yeterli kanit yoktur Ilaclar Dekstrometorfan DXM viral ust solunum yolu enfeksiyonu olan eriskinlerde oksurugu azaltmada orta derecede etkili olabilir Ancak cocuklarda etkili bulunmamistir Kodein bir zamanlar oksuruk baskilayicilarda altin standart olarak gorulurdu ancak bu konumu artik sorgulanmaktadir Bazi plasebo kontrollu deneyler cocuklarda akut oksuruk dahil olmak uzere bazi oksuruk bicimlerine karsi etkisiz oldugunu bulmustur Bu nedenle cocuklar icin onerilmez Ayrica hidrokodon un cocuklarda yararli olduguna dair bir kanit yoktur Benzer sekilde 2012 Hollanda kilavuzu akut oksurugu tedavi etmede kullanilmasini onermemektedir Piyasada bulunan diger bazi oksuruk tedavilerinin viral ust solunum yolu enfeksiyonlarinda etkili oldugu gosterilmemistir Bunlar yetiskinler icin su maddeleri icerir antihistaminikler antihistamin dekonjestan kombinasyonlari benzonatat anti astim balgam sokturucu mukolitik kombinasyonlari balgam sokturucu bronkodilator brons genisletici kombinasyonlari lokotrien inhibitorleri ambroksol ve guaifenesin bazen analjezikler ates dusuruculer antiinflamatuarlar ve antikolinerjiklerle cocuklar icin burnu temizlemek icin antihistaminikler dekonjestanlar veya alerji ve astim icin bunlarin ve lokotrien inhibitorlerinin bilesenleri Ancak antihistaminler ozellikle cok kucuk cocuklarda kronik veya ozel olmayan oksuruk durumunda ampirik tedavi olarak kullanilamaz Uzun sureli difenhidramin kullanimi yasli insanlarda olumsuz sonuclarla iliskilidir AntitussiflerAslinda koruyucu bir refleks olan oksuruk sik ve siddetli oldugu durumlarda akcigerlerde tahrise neden olabilir Oksuruk refleksi cok gucludur ve tamamiyla bastirilmasi mumkun degildir Bununla beraber kuru oksuruk balgam uretmeyen veya cok sik oksuruk antitussifler ile tedavi edilmelidir Antitussifler oksurugu hafifletir veya ortadan kaldirirlar Genellikle sik ve siddetli kuru oksurugun oldugu durumlarda kullanilirlar Bunu merkezi beyin uzerine veya lokal solunum yolu uzerine bir sekilde etki ederek oksuruk refleksini bastirirlar Dekstrometorfan noskapin ve kodein merkezi etki eden antitussiflerdendir Narkotik olmayan antitussif ilaclarla teskin edilemeyen oksuruk durumlarinda guclu antitussif etkisi olan metadon ve onun turevi olan normetadon kullanilabilir Lokal periferik cevresel etki eden antitussiflere lokal anestezikler ve ozofagusu yemek borusunu kaplayan bazi yatistiricilar ornek olarak verilebilir Oksolamin solunum yollarinin sinir reseptorlerinin irritasyona azalmaya neden olan anti inflamatuar etkisiyle ornek verilebilirEkspektoranlarEkspektoran veya mukusun ekspektorasyon gogus atimi veya oksuruk seklinde disari atimini arttiran ilaclara veya sifali bitkilere verilen isimdir Ekspektoranlar balgam ureten oksuruklerin tedavisinde kullanilir Bazi bitkisel ekspektoranlar Anason Pimpinella anisum Sarimsak Allium sativum Kekik Thymus vulgaris Meyan koku Glycyrrhiza glabra Kaynakca Medsafe cough and cold group 25 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Kasim 2009 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Sp2018 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Smith SM Schroeder K Fahey T 24 Kasim 2014 Over the counter OTC medications for acute cough in children and adults in community settings The Cochrane Database of Systematic Reviews 11 11 CD001831 doi 10 1002 14651858 CD001831 pub5 PMC 7061814 2 PMID 25420096 Knut Schroeder Tom Fahey 2002 Systematic review of randomised controlled trials of over the counter cough medicines for acute cough in adults British Medical Journal 324 7333 329 331 doi 10 1136 bmj 324 7333 329 PMC 65295 2 PMID 11834560 30 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2006 Basin aciklamasi 9 Ocak 2006 8 Subat 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2006 Chang CC Cheng AC Chang AB 10 Mart 2014 Over the counter OTC medications to reduce cough as an adjunct to antibiotics for acute pneumonia in children and adults The Cochrane Database of Systematic Reviews 3 3 CD006088 doi 10 1002 14651858 CD006088 pub4 PMID 24615334 Vestbo Jorgen 2013 Therapeutic Options PDF Global Strategy for the Diagnosis Management and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease ss 19 30 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Mal2017 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Molassiotis A Bailey C Caress A Brunton L Smith J 8 Eylul 2010 Molassiotis Alex Ed Interventions for cough in cancer The Cochrane Database of Systematic Reviews 9 CD007881 doi 10 1002 14651858 CD007881 pub2 PMID 20824870 a b Dealleaume L Tweed B Neher JO October 2009 Do OTC remedies relieve cough in acute upper respiratory infections J Fam Pract 58 10 559a c PMID 19874728 ed Kian Fan Chung 2008 Pharmacology and therapeutics of cough Berlin Springer s 248 ISBN 9783540798422 Bolser DC Davenport PW February 2007 Codeine and cough an ineffective gold standard Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology 7 1 32 6 doi 10 1097 ACI 0b013e3280115145 PMC 2921574 2 PMID 17218808 a b Goldman RD Dec 2010 Codeine for acute cough in children Canadian Family Physician 56 12 1293 4 PMC 3001921 2 PMID 21156892 FDA acts to protect kids from serious risks of opioid ingredients contained in some prescription cough and cold products by revising labeling to limit pediatric use U S Food and Drug Administration FDA Basin aciklamasi 11 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Paul IM Feb 2012 Therapeutic options for acute cough due to upper respiratory infections in children Lung 190 1 41 4 doi 10 1007 s00408 011 9319 y PMID 21892785 Verlee L Verheij TJ Hopstaken RM Prins JM Salome PL Bindels PJ 2012 Summary of NHG practice guideline Acute cough Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 156 A4188 PMID 22917039 Chang AB Peake J McElrea MS 16 Nisan 2008 Anti histamines for prolonged non specific cough in children PDF The Cochrane Database of Systematic Reviews 2010 2 CD005604 doi 10 1002 14651858 CD005604 pub3 PMC 8896440 2 PMID 18425925 Ruxton K Woodman RJ Mangoni AA August 2015 Drugs with anticholinergic effects and cognitive impairment falls and all cause mortality in older adults A systematic review and meta analysis British Journal of Clinical Pharmacology 80 2 209 20 doi 10 1111 bcp 12617 PMC 4541969 2 PMID 25735839 drugs ncats io Ingilizce 2 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2021 Schroeder K Fahey T Systematic review of randomised controlled trials of over the counter cough medicines for acute cough in adults BMJ 2002 324 329 31 Metnin tamami30 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde PMID 11834560