Aristarkus (İngilizce telaffuz: ; Grekçe: Ἀρίσταρχος, Aristarkhos) MÖ 63 yılından y. MÖ 50 yılına kadar Roma Cumhuriyeti'ne bağlı Kolhis'in hükümdarıdır. Roma generali Pompey tarafından, Mithridatis savaşları sırasında Roma'nın Asya yerleşiminin lideri olarak atanmıştır. Aristarkus, 1. yüzyıl tarihçisi Appianus'un eserlerinde geçmesinin yanı sıra, kendi adına yapılmış paralarla bilinir.
Biyografik notlar
Aristarkus, MÖ 63'te Pompey Karadeniz'deki Kolhis bölgesini fethederken, Roma ile VI. Mithridatis'i karşı karşıya getiren Üçüncü Mithridatis Savaşı sırasında Kolhis kralı olarak atanmıştır. Aristarkus'un "Kolhların hükümdarı" olduğu Appianus tarafından bildirilmiştir. Kolhis'te yeni bir yöneticinin atandığını Strabon da söylemektedir, ancak hükümdarın adını belirtmemiştir. Aristarkus adına basılmış drahmiler, Aristarkus'un Kolhis'te bir yönetici olduğunu kanıtlamaktadır, ancak 4. yüzyıl tarihçisi Eutropius'a göre bir kral değildi.
Aristarkus muhtemelen yerel aristokratlardan (skeptouchoi) biriydi, Mithridatis ile yapılan savaşta Romalılardan yana olmuştur. İsmi bilinen diğer skeptouchos Olthaces'ti. Olthaces, Pompey tarafından esir alınmıştır. Bunun üzerine zafer alayının bir parçası olarak Roma sokaklarında geçit töreni yapılmıştır. Aristarchus'un mülkiyetinin kapsamı bilinmemektedir. Pompey'in Kolhis seferinin son noktası olan, günümüzde Poti olarak bilinen Fasis şehrinde veya kendi adına basılmış paraların bulunduğu, muhtemelen günümüz Sohum yakınlarındaki önemli bir Helenistik şehir olan Dioscurias'da yaşadığı düşünülmektedir. Aristarkus adına basılmış parada geçen "12 yıl", Kolhis'teki saltanatının en az MÖ 52 veya 51 yılına kadar devam ettiğini ve muhtemelen MÖ 47 yılına kadar sürdüğünü göstermektedir. Önceki Pontus kralı Mithridates'in oğlu II. Farnakis, Roma’daki bir iç savaştan faydalanarak MÖ 47 yılında Kolhis'i fethetmiştir.
Madeni para
Aristarkus adına çıkarılmış olan altı gümüş madeni paradan, birer tanesi British Museum, Berlin ve Paris'te, iki tanesi Ermitaj Müzesi'nde ve halka açık olmayan bir tanesi Oxford'daki Ashmolean Müzesi'ndedir. Keşfedilen örneklerden sadece Ermitaj Müzesi'ndekinin Sohum yakınlarında bulunduğu bilinmektedir. Madeni paranın ön yüzü, parlak bir taç giyen bir erkek başını tasvir eder, muhtemelen Helios'a ait olan bu tasvir Pompey'e benzemektedir. Gürcü nümismatist Dundua’ya göre, bu tasvir, Kolhis krallarının gücünü geleneksel olarak güneş tanrısından aldığına karşı çıkarak Pompey'i Aristarkus'un gücünün kaynağı olarak tanımaları için yapılmış bir siyasi zorunluluğun sonucudur. Madeni paranın arka yüzünde bulunan ve duvar tacı giyen kadın figürü ise muhtemelen Tike'dir. Tike, ΑΡΙΣΤΑΡΧΟ(Υ) ΤΟΥ ΕΠΙ ΚΟΛΧΙΔΟ(Σ) efsanesine göre, bir kentin servetini ve refahını yöneten tanrıdır.
Kaynakça
- ^ Koehne, Bernhard (1877). "Drachms of Aristarchos, Dynast of Colchis". The Numismatic Chronicle. Cilt 17. ss. 1-10.
- ^ a b c d Tsetskhladze, Gocha R. (1993). "On the numismatics of Colchis: the classical archaeologist's perspective". Dialogues d'histoire ancienne. 19 (1). ss. 245-247. 25 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ a b c d Braund, David (1994). Georgia in Antiquity: A History of Colchis and Transcaucasian Iberia, 550 BC–AD 562. Clarendon Press. ss. 168-169. ISBN .
- ^ Dundua, Tedo (2013). . Online English-Georgian Catalogue of Georgian Numismatics. Tbilisi State University. 12 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aristarkus Ingilizce telaffuz ˌaereˈstɑrkes Grekce Ἀristarxos Aristarkhos MO 63 yilindan y MO 50 yilina kadar Roma Cumhuriyeti ne bagli Kolhis in hukumdaridir Roma generali Pompey tarafindan Mithridatis savaslari sirasinda Roma nin Asya yerlesiminin lideri olarak atanmistir Aristarkus 1 yuzyil tarihcisi Appianus un eserlerinde gecmesinin yani sira kendi adina yapilmis paralarla bilinir Bernhard Karl von Koehne tarafindan yeniden uretilmis bir Aristarkus dirhemi Numismatic Chronicle 17 1877 Biyografik notlarAristarkus MO 63 te Pompey Karadeniz deki Kolhis bolgesini fethederken Roma ile VI Mithridatis i karsi karsiya getiren Ucuncu Mithridatis Savasi sirasinda Kolhis krali olarak atanmistir Aristarkus un Kolhlarin hukumdari oldugu Appianus tarafindan bildirilmistir Kolhis te yeni bir yoneticinin atandigini Strabon da soylemektedir ancak hukumdarin adini belirtmemistir Aristarkus adina basilmis drahmiler Aristarkus un Kolhis te bir yonetici oldugunu kanitlamaktadir ancak 4 yuzyil tarihcisi Eutropius a gore bir kral degildi Aristarkus muhtemelen yerel aristokratlardan skeptouchoi biriydi Mithridatis ile yapilan savasta Romalilardan yana olmustur Ismi bilinen diger skeptouchos Olthaces ti Olthaces Pompey tarafindan esir alinmistir Bunun uzerine zafer alayinin bir parcasi olarak Roma sokaklarinda gecit toreni yapilmistir Aristarchus un mulkiyetinin kapsami bilinmemektedir Pompey in Kolhis seferinin son noktasi olan gunumuzde Poti olarak bilinen Fasis sehrinde veya kendi adina basilmis paralarin bulundugu muhtemelen gunumuz Sohum yakinlarindaki onemli bir Helenistik sehir olan Dioscurias da yasadigi dusunulmektedir Aristarkus adina basilmis parada gecen 12 yil Kolhis teki saltanatinin en az MO 52 veya 51 yilina kadar devam ettigini ve muhtemelen MO 47 yilina kadar surdugunu gostermektedir Onceki Pontus krali Mithridates in oglu II Farnakis Roma daki bir ic savastan faydalanarak MO 47 yilinda Kolhis i fethetmistir Madeni paraAristarkus adina cikarilmis olan alti gumus madeni paradan birer tanesi British Museum Berlin ve Paris te iki tanesi Ermitaj Muzesi nde ve halka acik olmayan bir tanesi Oxford daki Ashmolean Muzesi ndedir Kesfedilen orneklerden sadece Ermitaj Muzesi ndekinin Sohum yakinlarinda bulundugu bilinmektedir Madeni paranin on yuzu parlak bir tac giyen bir erkek basini tasvir eder muhtemelen Helios a ait olan bu tasvir Pompey e benzemektedir Gurcu numismatist Dundua ya gore bu tasvir Kolhis krallarinin gucunu geleneksel olarak gunes tanrisindan aldigina karsi cikarak Pompey i Aristarkus un gucunun kaynagi olarak tanimalari icin yapilmis bir siyasi zorunlulugun sonucudur Madeni paranin arka yuzunde bulunan ve duvar taci giyen kadin figuru ise muhtemelen Tike dir Tike ARISTARXO Y TOY EPI KOLXIDO S efsanesine gore bir kentin servetini ve refahini yoneten tanridir Kaynakca Koehne Bernhard 1877 Drachms of Aristarchos Dynast of Colchis The Numismatic Chronicle Cilt 17 ss 1 10 a b c d Tsetskhladze Gocha R 1993 On the numismatics of Colchis the classical archaeologist s perspective Dialogues d histoire ancienne 19 1 ss 245 247 25 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 a b c d Braund David 1994 Georgia in Antiquity A History of Colchis and Transcaucasian Iberia 550 BC AD 562 Clarendon Press ss 168 169 ISBN 0198144733 Dundua Tedo 2013 Online English Georgian Catalogue of Georgian Numismatics Tbilisi State University 12 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2017