II. Farnakis

II. Farnekes (Yunanca Φαρνάκης, ö. MÖ 47), Roma Cumhuriyetinin en ünlü düşmanlarından VI. Mitridat'in oğlu olan Pontus Kralı.

Pontos Kralı Pharnakes I'e ait Amisos antik kentinde darb edilmiş Stater. Sikke ön yüzde kral Pharnakes I portresi, arka tip petasos ve chlamys giymiş, cornucopia, kerykeion ve asma dalı tutan erkek figürü sağında duran geyiği besliyor, sol üst alanda Pontos kraliyet sembolü hilal içinde yıldız, çevresinde BAΣIΛEΩΣ ΦAPNAKOY - BASILEOS PHARNAKOU lejantı.

Pontos Kralı Pharnakes I'e ait Drahmi kategorisinde olan gümüş antik sikke. Sikke ön yüzde kısa sakallı ve bıyıklı Kral Pharnakes I portresi, arka tip ayakta duran erkek figürü dizlerine kadar uzanan gevşek bir petasos ve perdelik giyiyor, başının üstünde yatay yıldırım, sol eli ile bir caduceus ve bir cornucopiae, sağ eli ile ayaklarının dibinde duran bir geyiğin beslendiği asma dalını tutuyor, iç alanda solda, Pontos kraliyet sembolü hilal içinde yıldız, çevresinde BAΣIΛEΩΣ ΦAPNAKOY - BASILEOS PHARNAKOU lejantı.

İktidara gelişi

Babasının halefi olarak yetiştirilen Farnekes'in çocukluğu ve gençliği hakkında çok az bilgi vardır. Kendisinden ilk kez babası VI. Mitridat'in Romalı ünlü general Pompey'e yenildiği Üçüncü Mithridatis Savaşı'nın ardından kaçmak zorunda kalmasından dolayı bahsedilir.

Mithridates, Romalılarla mücadeleye devam etmek niyetindeydi. Ancak Farnekes'in bu konuda isteksiz oluşu, MÖ 65 yılında babasına karşı bir darbe planı yapmasına yol açtı. Plan açığa çıkarılsa da Roma ordusu ile yeniden karşılaşmak istemeyen Pontus ordusu Farnekes'i desteklediğini açıkladı. Ordu ile birlikte Mithridates'in üzerine yürüyen Farnekes, babasının intihar etmesine neden oldu ve tacı ele geçirdi.

Farnekes, pozisyonunu koruyabilmek adına vakit geçirmeden Pompey'e gönderdiği elçiler vasıtasıyla barış talebinde bulundu ve babasının cesedini Pompey'in tasarrufuna bırakmak için ona gönderdi. Bu davranışı Pompey tarafından takdir görünce barış teklifi kabul gördü ve Bosporos Kralı olarak atanarak Roma'nın dostu krallar arasına yazıldı.

Sezar'la savaşı

MÖ 49 yılında Jül Sezar ve Pompey arasında iç savaş patlak verdi. Roma Lejyonlarının bu olayla ilgilenmesinden yararlanmak isteyen Farnekes düşük yoğunluklu bir muhalefete rağmen Kolhis ve Küçük Ermenistan'ı egemenliği altına aldı. Küçük Ermenistan kralı , Sezar'ın Asya'daki temsilcisi 'tan yardım talep edince bir küçük bir Roma ordusu bölgeye geldi. MÖ 48 yılında yapılan 'nde Roma ordusu yenilgiye uğratan Farnekes yönünü Pontus'a çevirdi.

Romalılara karşı yapılan bu güç gösterisinin ardından Farnekes yeni fethettiği bölgelerdeki isyanları bastırmakla meşgul oldu. Ancak Sezar'ın bölgeye doğru ilerlerken sahip olduğu olağanüstü hız Farnekes'in dikkatini yeniden Romalıların üstüne çevirmesine neden oldu. Tehlikenin farkına varan Farnekes ilkin zaman kazanmak amacıyla barış teklifinde bulundu ancak Sezar'ın bölgeye oldukça yaklaşmış olması savaşı kaçınılmaz hale getirdi. Zela (şimdi Zile) yakınlarından yapılan kısa savaşın ardından Farnekes bozguna uğradı ve az sayıda süvarisi ile birlikte kaçmak zorunda kaldı. Sezar, Roma'da bulunan bir arkadaşına yazdığı mektupta, bu kısa savaşı şu ünlü sözlerle ifade edecekti: “Veni, vidi, vici” (“Geldim, Gördüm, Fethettim”).

Farnekes, yardım bulmak ve İskitler ve Sarmatlardan asker toplayabilmek için hemen Bosporos'a geçti. Ancak eski bir valisi olan Asandar birlikleri ile ona saldırdı ve Farnekes çatışma sonucu öldü. Tarihçi Appian onun savaşta öldüğünü teyit eder ancak Cassius Dio onun önce yakalanıp sonra öldürüldüğünden bahseder.

Önce gelen: VI. Mitridat

Pontus Krallığı MÖ 47 - MÖ 63

Sonra gelen: Roma İmparatorluğu idaresi

Kaynakça