Bazen eski kaynaklarda Arkeozoyik olarak da adlandırılan Arkeen (Arkean olarak da adlandırılır), yerküre tarihinin dört jeolojik üst zamanından ikincisidir ve tanımı gereği günümüzden 4.000 milyon yıl öncesinden 2.500 milyon yıl öncesine kadarlık süreyi temsil eder. Arkeen'den önce Hadeen Üst Zaman ve Arkeen'in ardından Proterozoyik Üst Zaman gelir.
Arkeen | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
4000 - 2500 myö | ||||||
Bir sanatçının Arkeen izlenimi. | ||||||
Kronoloji | ||||||
| ||||||
Etimoloji | ||||||
Diğer telaffuz(lar) | Arkean, Arkeyan | |||||
Eş anlamlı(lar) | Eozoyik J.W. Dawson, 1865 | |||||
Kullanım bilgisi | ||||||
Gök cismi | Dünya | |||||
Bölgesel kullanım | Küresel (ICS) | |||||
Kullanılan zaman çizelgesi | ICS Zaman Cetveli | |||||
Tanım | ||||||
Kronolojik birim | (Üst zaman) | |||||
Stratigrafik birim | ||||||
Zaman aralığının resmîyeti | Resmî | |||||
Alt sınırını belirleyen | Kronometrik olarak belirlenmiştir | |||||
Alt sınır KSKN | Yok | |||||
KSKN onayı | Yok | |||||
Üst sınırını belirleyen | Kronometrik olarak belirlenmiştir | |||||
Üst sınır KSKN | Yok | |||||
KSKN onayı | 1991 | |||||
Atmosfer ve iklim verileri |
Arkeen boyunca Dünya'nın çoğunluğu suyla kaplıydı. Kıtasal bir kabuk vardı ancak kıtasal kabuğun çoğu günümüz okyanuslarından daha derin bir okyanusun altında bulunuyordu. Bazı iz mineraller dışında günümüzde en eski kıtasal kabuk, Arkeen'den kalmadır. Arkeen'in jeolojik detaylarının çoğu, Arkeen'den sonra gerçekleşen olaylarda yok oldu. Bilinen en eski yaşam, Arkeen'de başladı. Çoğunlukla stromatolit adı verilen sığ su mikrobiyal matlarıyla özdeşleşmiş Arkeen Üst Zamanı boyunca yaşam basitti ve atmosferde serbest oksijen yoktu.
Kelime kökeni ve sınıflandırmadaki değişiklikler
Arkeen sözcüğü, "başlangıç, köken" anlamına gelen Grekçe arkhē (αρχή) sözcüğünden gelir. Arkeen, Hadeen Üst Zaman tanımlanmadan önce yerküre tarihinin Dünya'nın günümüzden yaklaşık 4.540 milyon yıl önce oluşumundan, 2.500 milyon yıl öncesine kadarki bölümünü kapsıyordu.
Arkeen Üst Zaman'ın başlangıcı ve bitişi stratigrafik olarak tanımlanmak yerine kronometrik olarak tanımlanır. Arkeen'in 4 milyar yıl önceki alt sınırı veya diğer bir deyişle başlangıcı, Uluslararası Stratigrafi Komisyonu tarafından resmen tanınmaktadır.
Ayrıca bakınız
- Abiyogenez - Yaşamın cansız maddelerden ortaya çıktığı doğal süreç
- Jeolojik zaman cetveli - Jeolojik katmanları zamanla ilişkilendiren sistem
- Kozmik Takvim - Evrenin kronolojisini görselleştirmeye yarayan bir yöntem
- Prekambriyen - Yerküre tarihinin 4600-539 milyon yıl önce aralığındaki bölümü
- Yerküre tarihi - Dünya gezegeninin oluşumundan günümüze gelişimi
- Yeryüzündeki ilk yaşam - Hidrotermal bacaların yakınlarında bulunan varsayımsal mikroorganizma fosilleri
Kaynakça
- ^ Plumb, K. A. (1 Haziran 1991). "New Precambrian time scale". Episodes. 14 (2): 139-140. doi:10.18814/epiiugs/1991/v14i2/005.
- ^ Harper, Douglas. "Archaean". Online Etymology Dictionary.
- ^ (PDF). Uluslararası Stratigrafi Komisyonu. January 2013. 20 April 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 April 2013.
Dış bağlantılar
- . stratigraphy.org. 22 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2010.
- . utdallas.edu. University of Texas – Dallas. 21 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . ghkclass.com. 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . web.archive.org. 2006-04-03. Erişim tarihi: 2023-08-13.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bazen eski kaynaklarda Arkeozoyik olarak da adlandirilan Arkeen Arkean olarak da adlandirilir yerkure tarihinin dort jeolojik ust zamanindan ikincisidir ve tanimi geregi gunumuzden 4 000 milyon yil oncesinden 2 500 milyon yil oncesine kadarlik sureyi temsil eder Arkeen den once Hadeen Ust Zaman ve Arkeen in ardindan Proterozoyik Ust Zaman gelir Arkeen4000 2500 myo Had nArkeenProterozoyikFa Bir sanatcinin Arkeen izlenimi Kronoloji 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 P r e k a m b r i y e nHadeenA r k e e nP r o t e r o z o y i kF a n EoPaleoPaleozoyikMezozoyikSenozoyik Olcek milyon yilEtimolojiDiger telaffuz lar Arkean ArkeyanEs anlamli lar Eozoyik J W Dawson 1865Kullanim bilgisiGok cismiDunyaBolgesel kullanimKuresel ICS Kullanilan zaman cizelgesiICS Zaman CetveliTanimKronolojik birimUst zamanStratigrafik birimZaman araliginin resmiyetiResmiAlt sinirini belirleyenKronometrik olarak belirlenmistirAlt sinir KSKNYokKSKN onayiYokUst sinirini belirleyenKronometrik olarak belirlenmistirUst sinir KSKNYokKSKN onayi1991Atmosfer ve iklim verileri Arkeen boyunca Dunya nin cogunlugu suyla kapliydi Kitasal bir kabuk vardi ancak kitasal kabugun cogu gunumuz okyanuslarindan daha derin bir okyanusun altinda bulunuyordu Bazi iz mineraller disinda gunumuzde en eski kitasal kabuk Arkeen den kalmadir Arkeen in jeolojik detaylarinin cogu Arkeen den sonra gerceklesen olaylarda yok oldu Bilinen en eski yasam Arkeen de basladi Cogunlukla stromatolit adi verilen sig su mikrobiyal matlariyla ozdeslesmis Arkeen Ust Zamani boyunca yasam basitti ve atmosferde serbest oksijen yoktu Kelime kokeni ve siniflandirmadaki degisikliklerArkeen sozcugu baslangic koken anlamina gelen Grekce arkhe arxh sozcugunden gelir Arkeen Hadeen Ust Zaman tanimlanmadan once yerkure tarihinin Dunya nin gunumuzden yaklasik 4 540 milyon yil once olusumundan 2 500 milyon yil oncesine kadarki bolumunu kapsiyordu Arkeen Ust Zaman in baslangici ve bitisi stratigrafik olarak tanimlanmak yerine kronometrik olarak tanimlanir Arkeen in 4 milyar yil onceki alt siniri veya diger bir deyisle baslangici Uluslararasi Stratigrafi Komisyonu tarafindan resmen taninmaktadir Ayrica bakinizAbiyogenez Yasamin cansiz maddelerden ortaya ciktigi dogal surec Jeolojik zaman cetveli Jeolojik katmanlari zamanla iliskilendiren sistem Kozmik Takvim Evrenin kronolojisini gorsellestirmeye yarayan bir yontem Prekambriyen Yerkure tarihinin 4600 539 milyon yil once araligindaki bolumu Yerkure tarihi Dunya gezegeninin olusumundan gunumuze gelisimi Yeryuzundeki ilk yasam Hidrotermal bacalarin yakinlarinda bulunan varsayimsal mikroorganizma fosilleriKaynakca Plumb K A 1 Haziran 1991 New Precambrian time scale Episodes 14 2 139 140 doi 10 18814 epiiugs 1991 v14i2 005 Harper Douglas Archaean Online Etymology Dictionary PDF Uluslararasi Stratigrafi Komisyonu January 2013 20 April 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 April 2013 Dis baglantilar stratigraphy org 22 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2010 utdallas edu University of Texas Dallas 21 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi ghkclass com 27 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi web archive org 2006 04 03 Erisim tarihi 2023 08 13