Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kozmik takvim, ünlü Amerikalı gökbilimci Carl Sagan'ın bir fikrinden doğmuştur. Takvim tek bir Dünya yılından oluşur, ancak bu zaman dilimine tüm evrenin kronolojisi (Sagan'a göre yaklaşık 14 milyar yıl) grafiksel olarak sıkıştırılır.
Bu kavram, Carl Sagan tarafından 1977 tarihli Cennetin Ejderleri adlı kitabı ve 1980 yapımı Cosmos adlı televizyon dizisiyle meşhur hale getirildi. Sagan burada, mukayeseyi yüzey alanı açısından genişletmeye devam ettiğini ve Kozmik Takvim'in bir futbol sahası büyüklüğüne ölçeklendirilmesi halinde "bütün insanlık tarihinin (onun) elinin büyüklüğünde bir alanı işgal edeceğini" anlatmaktadır.
Kozmik Takvim'e göre Büyük Patlama 1 Ocak başında gece yarısı gerçekleşti ve şu anki harita gece yarısından hemen önce 31 Aralık'ın sonunu gösteriyor. Bu ölçekteyken geçen her kozmik ay, 1 milyar yılı ifade eder. Bir kozmik saniye 440 yıl, tek bir kozmik dakika 26.000 yıl, bir kozmik saat neredeyse 2 milyon yıl ve her kozmik gün 38 milyon yılı temsil eder.
Sonuç olarak evrenin yaşıyla karşılaştırıldığında insan uygarlığının toplam zamanının ne kadar küçük olduğu büyüleyici bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Evrenin bu varsayımsal yılının sadece son saniyesinde (yani, tarihin son beş yüzyılında) insan bugün kullandığımız teknolojinin %99'unu geliştirdi.
Jeolojik zaman cetvelini ve Dünya'daki yaşamın tarihini görselleştirmek için kullanılan benzer bir örnek "Jeolojik Takvim"'dir.
Kozmoloji
| Tarih | Milyar yıl önce | Olgu |
|---|---|---|
| 1 Oca | 13,8 | Gece yarısından 14 dakika sonra yayılan kozmik arka plan radyasyonundan görüldüğü gibi Büyük Patlama |
| 19 Oca | 13,1 | Bilinen en eski |
| 26 Oca | 12,85 | İlk gökadaların oluşması |
| 16 Mar | 11 | Samanyolu Gökadası oluştu |
| 13 May | 8,8 | Samanyolu Gökadası'nın diski oluştu |
| 2 Eyl | 4,57 | Güneş Sistemi'nin oluşması |
| 6 Eyl | 4,4 | Dünyada bilinen en eski kayalar oluştu |
Dünyadaki yaşamın evrimi
| Tarih | Milyar yıl önce | Olgu |
|---|---|---|
| 14 Eyl | 4,1 | Biyotik yaşamın bilinen ilk kalıntıları (Batı Avustralya'daki 4,1 milyar yıllık kayalarda keşfedildi). |
| 21 Eyl | 3,8 | (İlk Yaşam) (Prokaryotlar) |
| 30 Eyl | 3,4 | Fotosentez |
| 29 Eki | 2,4 | Atmosferin oksijenlenmesi |
| 9 Kas | 2 | Karmaşık hücreler (Ökaryotlar) |
| 5 Ara | 0,8 | İlk çok hücreli yaşam |
| 7 Ara | 0,67 | Basit yapılı hayvanlar |
| 14 Ara | 0,55 | Eklem bacaklılar (böceklerin ataları, örümceğimsiler) |
| 17 Ara | 0,5 | Balıklar ve Proto-amfibiler |
| 20 Ara | 0,45 | Kara bitkileri; Ordovisyen-Silüryen yok oluşları |
| 21 Ara | 0,4 | Böcekler ve tohumlar |
| 22 Ara | 0,36 | Amfibiler; Geç Devoniyen kitlesel yok oluşu |
| 23 Ara | 0,3 | Sürüngenler |
| 24 Ara | 0,25 | Permiyen-Triyas yok oluşu; Tüm biyolojik familyaların %57'si ve tüm türlerin %83'ü yok olur |
| 25 Ara | 0,23 | Dinozorlar |
| 26 Ara | 0,2 | Memeliler; Triyas-Jura kitlesel yok oluşu |
| 27 Ara | 0,15 | Kuşlar (kuş benzeri dinozorlar) |
| 28 Ara | 0,13 | Çiçekler |
| 30 Ara, 06:24 | 0,065 | Kretase-Tersiyer yok oluşu, kuş benzeri olmayan dinozorlar yok olur |
İnsan evrimi
| Tarih / saat | Milyon yıl önce | Olgu |
|---|---|---|
| 30 Ara | 65 | Primatlar |
| 31 Ara, 06:05 | 15 | İnsansılar |
| 31 Ara, 14:24 | 12,3 | İnsangiller |
| 31 Ara, 22:24 | 2,5 | İlkel insanlar ve Oldowan taş yontma aletleri |
| 31 Ara, 23:44 | 0,4 | Ateşin ilk insanlar tarafından kontrollü olarak kullanılması |
| 31 Ara, 23:52 | 0,2 | Anatomik olarak modern insanlar |
| 31 Ara, 23:55 | 0,11 | Son Buzul Dönemi'nin başlangıcı |
| 31 Ara, 23:58 | 0,035 | Tarih öncesi sanat (Heykel ve resim) |
| 31 Ara, 23:59:32 | 0,012 | Tarım |
Tarihin başlangıcı
| Tarih / saat | Bin yıl önce | Olgu |
|---|---|---|
| 31 Ara, 23:59:33 | 12,0 | Son Buzul Çağı'nın bitişi |
| 31 Ara, 23:59:41 | 8,3 | Doggerland'ın sular altında kalması |
| 31 Ara, 23:59:46 | 6,0 | Bakır Çağı (kalkolitik) |
| 31 Ara, 23:59:47 | 5,5 | Tunç Çağı; Proto-yazı; Stonehenge Cursus anıtının yapılışı |
| 31 Ara, 23:59:48 | 5,0 | Mısır'ın birinci hanedanı, Sümer'de Erken Hanedan Dönemi, İndus Vadisi Uygarlığının başlangıcı |
| 31 Ara, 23:59:49 | 4,5 | Alfabe, Akad İmparatorluğu, tekerlek |
| 31 Ara, 23:59:51 | 4,0 | Hammurabi Kanunları, Mısır Orta Krallığı |
| 31 Ara, 23:59:52 | 3,5 | Geç Tunç Çağı'ndan Erken Demir Çağı'na; Minos Patlaması |
| 31 Ara, 23:59:53 | 3,0 | Demir Çağı; Klasik Antik Çağ'ın başlangıcı |
| 31 Ara, 23:59:54 | 2,5 | Buda, Mahavira, Zerdüşt, Konfüçyüs, Ahameniş İmparatorluğu, Çin Hanedanı, Klasik Yunan, Asoka İmparatorluğu, Vedalar tamamlandı, Öklid geometrisi, Arşimet Fiziği, Roma Cumhuriyeti |
| 31 Ara, 23:59:55 | 2,0 | Ptolemaik astronomi, Roma İmparatorluğu, İsa, 0 sayısının icadı, Gupta İmparatorluğu |
| 31 Ara, 23:59:56 | 1,5 | Muhammed, Maya uygarlığı, Song Hanedanı, Bizans İmparatorluğu'nun yükselişi |
| 31 Ara, 23:59:58 | 1,0 | Moğol İmparatorluğu, Maratha İmparatorluğu, Haçlı Seferleri, Kristof Kolomb'un Amerika seferi, Avrupa'da Rönesans, Johann Sebastian Bach zamanına kadar klasik müzik |
| 31 Ara, 23:59:59 | 0,5 | (Modern Tarih); günümüzden önceki son 437,5 yıl. |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Cosmos, episode 1 (1980)". 29 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.
- ^ "Episode 1: The Shores of the Cosmic Ocean (Cosmos: A Personal Voyage, Carl Sagan)". 28 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.
- ^ Therese Puyau Blanchard (1995). . Astronomical Society of the Pacific. 16 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2007.
- ^ Druyan, Ann. "1". Kozmos: Yıldızlara Uzanan Merdiven. National Geographic. Çağlar Yücel tarafından çevrildi. Beta Yayıncılık. s. 31. ISBN .
- ^ . Space.com. 15 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2015.
- ^ Borenstein, Seth (19 Ekim 2015). "Hints of life on what was thought to be desolate early Earth". Excite. Yonkers, NY: Mindspark Interactive Network. Associated Press. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2015.
- ^ Bell, Elizabeth A.; Boehnike, Patrick; Harrison, T. Mark; Mao, Wendy L. (19 Ekim 2015). (PDF). Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 112 (47). ss. 14518-21. Bibcode:2015PNAS..11214518B. doi:10.1073/pnas.1517557112. ISSN 1091-6490. (PMC) 4664351 $2. (PMID) 26483481. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2015. Erken baskı, baskıdan önce çevrimiçi olarak yayınlandı.
- ^ Yoko Ohtomo; Takeshi Kakegawa; Akizumi Ishida; Toshiro Nagase; Minik T. Rosing (8 Aralık 2013). "Evidence for biogenic graphite in early Archaean Isua metasedimentary rocks". Nature Geoscience. Cilt 7. ss. 25-28. Bibcode:2014NatGe...7...25O. doi:10.1038/ngeo2025.
- ^ Borenstein, Seth (13 Kasım 2013). "Oldest fossil found: Meet your microbial mom". AP News. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2013.
- ^ Noffke, Nora; Christian, Daniel; Wacey, David; Hazen, Robert M. (8 Kasım 2013). "Microbially Induced Sedimentary Structures Recording an Ancient Ecosystem in the ca. 3.48 Billion-Year-Old Dresser Formation, Pilbara, Western Australia". Astrobiology. 13 (12). ss. 1103-24. Bibcode:2013AsBio..13.1103N. doi:10.1089/ast.2013.1030. (PMC) 3870916 $2. (PMID) 24205812.
- ^ Erwin, Douglas H. (9 Kasım 2015). "Early metazoan life: divergence, environment and ecology". Phil. Trans. R. Soc. B. 370 (20150036). s. 20150036. doi:10.1098/rstb.2015.0036. (PMC) 4650120 $2. (PMID) 26554036.
- ^ . 11 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2014.
Dış bağlantılar
- Bu makale için kullanılan resim hakkında daha fazla bilgi. 31 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Google Takvim biçimindeki Kozmik Takvim 24 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Gerçek zamanlı olarak aktarılan Kozmik Takvim. 28 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kozmik takvim unlu Amerikali gokbilimci Carl Sagan in bir fikrinden dogmustur Takvim tek bir Dunya yilindan olusur ancak bu zaman dilimine tum evrenin kronolojisi Sagan a gore yaklasik 14 milyar yil grafiksel olarak sikistirilir Carl Sagan in kozmik takviminin grafiksel haritasi Bu kavram Carl Sagan tarafindan 1977 tarihli Cennetin Ejderleri adli kitabi ve 1980 yapimi Cosmos adli televizyon dizisiyle meshur hale getirildi Sagan burada mukayeseyi yuzey alani acisindan genisletmeye devam ettigini ve Kozmik Takvim in bir futbol sahasi buyuklugune olceklendirilmesi halinde butun insanlik tarihinin onun elinin buyuklugunde bir alani isgal edecegini anlatmaktadir Kozmik Takvim e gore Buyuk Patlama 1 Ocak basinda gece yarisi gerceklesti ve su anki harita gece yarisindan hemen once 31 Aralik in sonunu gosteriyor Bu olcekteyken gecen her kozmik ay 1 milyar yili ifade eder Bir kozmik saniye 440 yil tek bir kozmik dakika 26 000 yil bir kozmik saat neredeyse 2 milyon yil ve her kozmik gun 38 milyon yili temsil eder Sonuc olarak evrenin yasiyla karsilastirildiginda insan uygarliginin toplam zamaninin ne kadar kucuk oldugu buyuleyici bir sekilde ortaya cikmaktadir Evrenin bu varsayimsal yilinin sadece son saniyesinde yani tarihin son bes yuzyilinda insan bugun kullandigimiz teknolojinin 99 unu gelistirdi Jeolojik zaman cetvelini ve Dunya daki yasamin tarihini gorsellestirmek icin kullanilan benzer bir ornek Jeolojik Takvim dir KozmolojiTarih Milyar yil once Olgu1 Oca 13 8 Gece yarisindan 14 dakika sonra yayilan kozmik arka plan radyasyonundan goruldugu gibi Buyuk Patlama19 Oca 13 1 Bilinen en eski26 Oca 12 85 Ilk gokadalarin olusmasi16 Mar 11 Samanyolu Gokadasi olustu13 May 8 8 Samanyolu Gokadasi nin diski olustu2 Eyl 4 57 Gunes Sistemi nin olusmasi6 Eyl 4 4 Dunyada bilinen en eski kayalar olustuDunyadaki yasamin evrimiTarih Milyar yil once Olgu14 Eyl 4 1 Biyotik yasamin bilinen ilk kalintilari Bati Avustralya daki 4 1 milyar yillik kayalarda kesfedildi 21 Eyl 3 8 Ilk Yasam Prokaryotlar 30 Eyl 3 4 Fotosentez29 Eki 2 4 Atmosferin oksijenlenmesi9 Kas 2 Karmasik hucreler Okaryotlar 5 Ara 0 8 Ilk cok hucreli yasam7 Ara 0 67 Basit yapili hayvanlar14 Ara 0 55 Eklem bacaklilar boceklerin atalari orumcegimsiler 17 Ara 0 5 Baliklar ve Proto amfibiler20 Ara 0 45 Kara bitkileri Ordovisyen Siluryen yok oluslari21 Ara 0 4 Bocekler ve tohumlar22 Ara 0 36 Amfibiler Gec Devoniyen kitlesel yok olusu23 Ara 0 3 Surungenler24 Ara 0 25 Permiyen Triyas yok olusu Tum biyolojik familyalarin 57 si ve tum turlerin 83 u yok olur25 Ara 0 23 Dinozorlar26 Ara 0 2 Memeliler Triyas Jura kitlesel yok olusu27 Ara 0 15 Kuslar kus benzeri dinozorlar 28 Ara 0 13 Cicekler30 Ara 06 24 0 065 Kretase Tersiyer yok olusu kus benzeri olmayan dinozorlar yok olurInsan evrimiTarih saat Milyon yil once Olgu30 Ara 65 Primatlar31 Ara 06 05 15 Insansilar31 Ara 14 24 12 3 Insangiller31 Ara 22 24 2 5 Ilkel insanlar ve Oldowan tas yontma aletleri31 Ara 23 44 0 4 Atesin ilk insanlar tarafindan kontrollu olarak kullanilmasi31 Ara 23 52 0 2 Anatomik olarak modern insanlar31 Ara 23 55 0 11 Son Buzul Donemi nin baslangici31 Ara 23 58 0 035 Tarih oncesi sanat Heykel ve resim 31 Ara 23 59 32 0 012 TarimTarihin baslangiciTarih saat Bin yil once Olgu31 Ara 23 59 33 12 0 Son Buzul Cagi nin bitisi31 Ara 23 59 41 8 3 Doggerland in sular altinda kalmasi31 Ara 23 59 46 6 0 Bakir Cagi kalkolitik 31 Ara 23 59 47 5 5 Tunc Cagi Proto yazi Stonehenge Cursus anitinin yapilisi31 Ara 23 59 48 5 0 Misir in birinci hanedani Sumer de Erken Hanedan Donemi Indus Vadisi Uygarliginin baslangici31 Ara 23 59 49 4 5 Alfabe Akad Imparatorlugu tekerlek31 Ara 23 59 51 4 0 Hammurabi Kanunlari Misir Orta Kralligi31 Ara 23 59 52 3 5 Gec Tunc Cagi ndan Erken Demir Cagi na Minos Patlamasi31 Ara 23 59 53 3 0 Demir Cagi Klasik Antik Cag in baslangici31 Ara 23 59 54 2 5 Buda Mahavira Zerdust Konfucyus Ahamenis Imparatorlugu Cin Hanedani Klasik Yunan Asoka Imparatorlugu Vedalar tamamlandi Oklid geometrisi Arsimet Fizigi Roma Cumhuriyeti31 Ara 23 59 55 2 0 Ptolemaik astronomi Roma Imparatorlugu Isa 0 sayisinin icadi Gupta Imparatorlugu31 Ara 23 59 56 1 5 Muhammed Maya uygarligi Song Hanedani Bizans Imparatorlugu nun yukselisi31 Ara 23 59 58 1 0 Mogol Imparatorlugu Maratha Imparatorlugu Hacli Seferleri Kristof Kolomb un Amerika seferi Avrupa da Ronesans Johann Sebastian Bach zamanina kadar klasik muzik31 Ara 23 59 59 0 5 Modern Tarih gunumuzden onceki son 437 5 yil Ayrica bakinizKronolojiler listesi Yasamin evrimsel tarihi kronolojisi Uzak gelecegin kronolojisi Insan evrimi zaman cizelgesi Tarih oncesi insan kronolojisiKaynakca Cosmos episode 1 1980 29 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2022 Episode 1 The Shores of the Cosmic Ocean Cosmos A Personal Voyage Carl Sagan 28 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2022 Therese Puyau Blanchard 1995 Astronomical Society of the Pacific 16 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2007 Druyan Ann 1 Kozmos Yildizlara Uzanan Merdiven National Geographic Caglar Yucel tarafindan cevrildi Beta Yayincilik s 31 ISBN 978 625 436 189 0 Space com 15 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2015 Borenstein Seth 19 Ekim 2015 Hints of life on what was thought to be desolate early Earth Excite Yonkers NY Mindspark Interactive Network Associated Press 23 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2015 Bell Elizabeth A Boehnike Patrick Harrison T Mark Mao Wendy L 19 Ekim 2015 PDF Proc Natl Acad Sci U S A 112 47 ss 14518 21 Bibcode 2015PNAS 11214518B doi 10 1073 pnas 1517557112 ISSN 1091 6490 PMC 4664351 2 PMID 26483481 6 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2015 Erken baski baskidan once cevrimici olarak yayinlandi Yoko Ohtomo Takeshi Kakegawa Akizumi Ishida Toshiro Nagase Minik T Rosing 8 Aralik 2013 Evidence for biogenic graphite in early Archaean Isua metasedimentary rocks Nature Geoscience Cilt 7 ss 25 28 Bibcode 2014NatGe 7 25O doi 10 1038 ngeo2025 Borenstein Seth 13 Kasim 2013 Oldest fossil found Meet your microbial mom AP News 29 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2013 Noffke Nora Christian Daniel Wacey David Hazen Robert M 8 Kasim 2013 Microbially Induced Sedimentary Structures Recording an Ancient Ecosystem in the ca 3 48 Billion Year Old Dresser Formation Pilbara Western Australia Astrobiology 13 12 ss 1103 24 Bibcode 2013AsBio 13 1103N doi 10 1089 ast 2013 1030 PMC 3870916 2 PMID 24205812 Erwin Douglas H 9 Kasim 2015 Early metazoan life divergence environment and ecology Phil Trans R Soc B 370 20150036 s 20150036 doi 10 1098 rstb 2015 0036 PMC 4650120 2 PMID 26554036 11 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mart 2014 Dis baglantilarVikikitap Vikikitapta bu konu hakkinda daha fazla bilgi var General Astronomy Short History of the Universe Vikikitap Vikikitapta bu konu hakkinda daha fazla bilgi var High School Earth Science Bu makale icin kullanilan resim hakkinda daha fazla bilgi 31 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Google Takvim bicimindeki Kozmik Takvim 24 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Gercek zamanli olarak aktarilan Kozmik Takvim 28 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce