Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirasları, 1972 yılında kurulan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'nde tanımlandığı şekliyle kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerlerdir.Azerbaycan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'yi 16 Aralık 1993'te onaylayarak, tarihî yerlerini listeye dâhil edilmeye uygun hâle getirdi.
2023 itibarıyla, Azerbaycan'da listede beş alan ve geçici listede 10 alan bulunmaktadır. Listeye eklenen ilk yer, 2000 yılında Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi'nin bulunduğu İçerişehir'di. 2000 Bakü depreminde yaşanan hasar nedeniyle bu bölge, 2003'ten 2009'a kadar tehlike altındaki miras olarak listelendi.Kobustan Kaya Sanatı Kültürel Peyzaj Alanı, 2007 yılında listelendi. 2013 yılında bu iki alana Silahlı Çatışma Durumunda Kültür Varlıklarını Koruma Komitesi tarafından gelişmiş koruma statüsü verildi. En son eklenenler, 2023 yılında Hirkan ormanları ve Kınalık'ın kültürel manzarasıydı. Burası ülkenin tek doğal alanıdır ve İran ile paylaşılmaktadır.
Dünya Mirasları listesi
UNESCO, alanları on kritere göre listelemektedir; Her alan kriterlerden en az birini karşılaması gerekir. i'den vi'ye kadar olan kriterler kültüreldir ve vii'den x'e kadar olan kriterler doğaldır.
Ad | Fotoğraf | Yer | Seçildiği yıl | UNESCO verileri | Açıklama |
---|---|---|---|---|---|
Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi ile birlikte Surlarla Çevrili Bakü Şehri | Bakü | 2000 | 958; iv (kültürel) | Surlarla çevrili Bakü şehrinin kentsel yapısı, Zerdüşt, Sasani, Arap, Fars, Şirvani, Osmanlı ve Rus gibi tarih boyunca bölgede var olan çeşitli kültürlerin etkilerini göstermektedir. Savunma duvarları ve M.Ö. 7. ve 6. yüzyıllardan kalma eski yapıların üzerine inşa edilen Kız Kulesi gibi 12. yüzyıla uzanmaktadır. Şirvanşahlar Sarayı 15. yüzyılda inşa edilmiştir. 2003 yılında bölge, 2000 Bakü depreminde meydana gelen hasarın yanı sıra koruma politikalarının olmayışı, şüpheli restorasyon çalışmaları ve kentsel gelişim baskıları nedeniyle tehlike altındaki miras olarak listelendi. Yönetim ve korumadaki iyileştirmelerin ardından alan 2009 yılında tehlike altındakiler listesinden çıkarıldı. | |
Kobustan Kaya Sanatı Kültürel Peyzaj Alanı | Bakü ve Abşeron | 2007 | 1076rev; iii (kültürel) | Kobustan'daki kayalık kayalar üzerindeki petroglifler, bölgedeki 40.000 yıllık insan varlığını belgeliyor. İnsan figürlerini, bitkileri, hayvanları, ayrıca avlanma ve balıkçılık sahnelerini tasvir eden 6.000'den fazla kaya oymacılığı bulunmaktadır. Son Buzul Maksimumunu takip eden dönemde bölgenin iklimi ve bitki örtüsü bugüne göre daha sıcak ve yağışlıydı. Alanda kaya sanatının yanı sıra yerleşim ve mezar kalıntıları da bulunmuştur. | |
Şeki Hanları Sarayı ile birlikte Şeki'nin Tarihî Merkezi | Şeki | 2019 | 1549rev; ii, v (kültürel) | Şeki kenti, Büyük Kafkas Dağları'nın eteklerinde yer alır ve Kafkasya'yı geçen ticaret yollarının üzerinde önemli bir şehirdi. Tarihî merkez, bir önceki kentin çamur akıntıları nedeniyle yok edilmesinden sonra inşa edilen 18. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Geleneksel evler yüksek beşik çatılara sahiptir. Kent, 18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılda ipekböceği yetiştiriciliği ve kozalarının ticareti sayesinde zenginleşti. Zenginlik, Han'ın Sarayı'na ve tüccar evlerine yansır. | |
Hirkan Ormanları* | Lenkeran ve Astara | 2023 | 1584bis; ix, x (doğal) | Bu geniş yapraklı yaprak döken ormanlar, Hazar Denizi kıyıları ile kurak iç kesimler arasında büyür. Ormanların evrimi, Kuvaterner buzullaşmaları tarafından hiçbir zaman kesintiye uğramamış, hayvan ve bitki türlerinin evrimine ve türleşmesine olanak sağlamıştır. Ormanlar nesli tükenmekte olan İran parsına ve endemik ağaç türleri Parrotia persica, dişbudak yapraklı kanatlı ceviz ve gürgen yapraklı zelkovaya ev sahipliği yapmaktadır. İran'daki ormanlar 2019 yılında bağımsız olarak kayıt altına alınmış, Azerbaycan'daki Hirkan Millî Parkı'nın iki orman alanı ise 2023 yılında dahil edildi. | |
Kınalık Halkının Kültürel Peyzajı ve "Köç Yolu" Yaylacılık Rotası | Kuba | 2023 | 1696; iii, v (kültürel) | Kınalık, Büyük Kafkas Dağları'nda 2.300 metre yükseklikte bulunan bir köydür. Tunç Çağı'ndan bu yana yerleşim yeri olmuştur. Bölgedeki insanlar kendi dillerini konuşuyor ve kendilerine özgü kültürel geleneklere sahipler. Hayvanları kışlık ve yazlık meralar arasında taşımak için her yıl Köç Yolu konargöçerlik yolunu kullanırlar. Bu rotada çok sayıda kamp alanı, cami ve türbe bulunmaktadır. |
Geçici liste
Dünya Mirası listesinde yer alan alanlara ek olarak, üye devletler aday göstermeyi düşünebilecekleri geçici alanların bir listesini de tutabilirler. Dünya Mirası listesine aday göstermeler, yalnızca alanın daha önce geçici listede yer alması durumunda kabul edilir. Azerbaycan, 2021 itibarıyla geçici listesine dört alan kaydetti.
Ad | Fotoğraf | Yer | Seçildiği yıl | UNESCO kriterleri | Açıklama |
---|---|---|---|---|---|
Ateşgah | Bakü | 1998 | i, iii (kültürel) | Surahanı'deki ateş tapınağı tarihte Zerdüşt dininin ana merkezlerinden biriydi. Mevcut binalar 17. yüzyılda inşa edilmiş ve 1883 yılına kadar aktif bir ibadethane olarak kullanılmıştır. Külliye beşgen planlı, açık avlulu ve ortasında dörtgen sunaklıdır. | |
Nahçıvan türbeleri | Nahçıvan | 1998 | i, iv (kültürel) | Bu adaylık, Karabağlar Türbesi, Mümine Hatun Türbesi, Yusuf bin Küseyir Türbesi ve Gülistan Türbesi dahil olmak üzere Nahçıvan'daki birçok türbeyi içermektedir. Yerel soylular için 12. yüzyılda inşa edilmişlerdir. Bazı türbeler mimar Acemi Nahçıvani tarafından tasarlandı. Türbeler tipik olarak sekizgen bir plana sahiptir ve ayrıntılı desenlere sahip sırlı tuğlalarla süslenmiştir. | |
Binegedi Dördüncü Dönem Fauna ve Flora Mezarlığı | Bakü | 1998 | viii, ix (doğal) | Bu adaylık Bakü bölgesindeki katran çukurlarını kapsamaktadır. Pliyosen dönemine ait fosiller bakımından zengindirler. Alanda 40 memeli türü ve 120 kuş türünün yanı sıra 100'den fazla böcek türü ve çeşitli bitki kalıntıları da dahil olmak üzere yaklaşık 50.000 kemik ortaya çıkarıldı. Alanda ortaya çıkarılan bir gergedan iskeleti resimde görülmektedir. | |
Lökbatan Çamur Volkanı | Bakü | 1998 | vii, viii, ix (doğal) | Lökbatan Çamur Volkanı, Bakü'de bulunan bir çamur volkanıdır. Belgelenen ilk patlama 1864'te gerçekleşti ve o zamandan bu yana yaklaşık 20 patlama yaşandı. Koni çevresindeki çökeltiler Pliyosen dönemine tarihlenmektedir. | |
Bakü Dağ Merhelesi | Bakü | 1998 | viii, ix (doğal) | Bakü Dağ Merhelesi, Bakü bölgesinde 70 metre yüksekliğinde bir stratigrafik sütundur. Jeolojik yataklar ve paleontolojik kalıntılar açısından ilgi çekicidir. | |
Hazar Kıyısındaki Savunma Yapıları | Bakü, Kah, Kuba, Siyezen, Şabran | 2001 | (kültürel) | Azerbaycan'ın kuzey sınırı Kafkas Dağları tarafından korunurken, Hazar kıyısı olası bir işgale yol açıyordu. Savunma hattı Derbent'ten Abşeron Yarımadası'na kadar uzanıyordu. Kafkas Dağları'nın sonu olan Beşparmak Dağı ile kıyı arasındaki en dar geçit 11,75 kilometredir. 12. ve 13. yüzyıllardan kalma savunma yapılarından bazıları arasında Kız Kulesi, şu anda su altında kalan Bayıl Kalesi ve Mardakan Kalesi bulunmaktadır. | |
Şuşa Tarihî ve Mimarî Koruma Alanı | Şuşa | 2001 | i, iv, v, vi (kültürel) | Suşa, 18. yüzyılda Güney Kafkasya'da ortaya çıkan birkaç bağımsız hanlıktan biri olan Karabağ Hanlığı'nın başkentiydi. Bir dağın tepesindeki savunma konumunun yanı sıra (en yüksek noktası 1.600 metre yüksekliktedir) surlar ve kulelerle güçlendirilmiştir. İpek Yolu üzerinde önemli bir duraktı. | |
Ordubad Tarihî ve Mimarî Koruma Alanı | Nahçıvan | 2001 | i, iv, v (kültürel) | Ordubad, Zengezur Dağları'nın altında yer almaktadır. İpek Yolu üzerinde önemli bir duraktı. İlk şehir Gala, 15. yüzyılda Ordubadçay Nehri'nin kıyısında kuruldu. 17. ve 18. yüzyıllarda ticarî faaliyetler nehrin karşı yakasına kaymıştır. Dönem mimarisinde camiler, pazar meydanları, hamamlar ve kervanlar yer alır. | |
Azıh ve Tağlar Mağaralarının Tarih Öncesi Alanları | Hocavend | 2021 | i, iii (kültürel) | İki mağara arkeolojik önemi nedeniyle aday gösterildi. Azıh Mağarası'nda bir milyon yıl önce buraya yerleşen Homo erectusun yarattığı ilkel taş aletler ve şömineler bulundu. Daha sonraki katmanlarda Homo heidelbergensis ve Neandertallerle ilgili kalıntıların yanı sıra hayvan kalıntıları da ortaya çıkarıldı. Taghlar mağarası Musteryen kültüründen insanlar tarafından işgal edilmiştir. | |
Hudaferin Köprüleri ve ilgili alanlar | Cebrayıl | 2021 | ii, iv (kültürel) | Bu iki köprü Aras Nehri üzerinden geçmektedir. On beş açıklıklı köprü 11-12. yüzyıllara uzanmaktadır ve muhtemelen daha eski temeller üzerine inşa edilmişti. Birkaç kez yıkılıp yeniden inşa edildi ve günümüzde hâlâ kullanılabilir durumdadır. On bir açıklıklı köprü, 13. yüzyılda inşa edildi. 1930'larda büyük ölçüde tahrip edildiğinden geriye yalnızca üç kemer kalmıştır. Tarihsel olarak iki köprü, İpek Yolu kervanları tarafından kullanılmış ve farklı dönemlerde imparatorlukları birbirine bağlıyordu. |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . UNESCO Dünya Miras Merkezi. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- ^ a b "Azerbaijan". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- ^ a b "World Heritage Committee removes Baku from Danger List welcoming improvements in the ancient city´s preservation". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- ^ "Five World Heritage sites in Azerbaijan and Belgium granted "enhanced protection" in the event of armed conflict". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ "Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- ^ "Gobustan Rock Art Cultural Landscape". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- ^ "Sheki, the Khan's Palace". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 16 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2019.
- ^ . UNESCO Dünya Miras Merkezi. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . UNESCO Dünya Miras Merkezi. 26 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . UNESCO Dünya Miras Merkezi. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2019.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre – Tentative Lists". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre – Tentative Lists: Azerbaijan". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 21 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ "Surakhany, Atashgyakh (Fire – worshippers, temple – museum at Surakhany)". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 12 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "The mausoleum of Nakhichevan". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ ""Binegadi" 4th Period Fauna and Flora Deposit". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ ""Lok-Batan" Mud Cone". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ ""Baku Stage" Mountain". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "The Caspian Shore Defensive Constructions". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "Susha historical and architectural reserve". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "Ordubad historical and architectural reserve". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "Prehistoric sites of the Azykh and Taghlar caves". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "Khudafarin Bridges and related sites". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Azerbaycan'daki Dünya Mirasları listesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- UNESCO - Azerbaijan 12 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu UNESCO Dunya Miraslari 1972 yilinda kurulan UNESCO Dunya Mirasi Sozlesmesi nde tanimlandigi sekliyle kulturel veya dogal miras acisindan onem tasiyan yerlerdir Azerbaycan Dunya Kulturel ve Dogal Mirasinin Korunmasina Dair Sozlesme yi 16 Aralik 1993 te onaylayarak tarihi yerlerini listeye dahil edilmeye uygun hale getirdi Baku Kobustan Seki Kinalik Hirkan OrmanlariAzerbaycan daki Dunya Miraslari nin konumu Kirmizi noktalar kulturel sari noktalar dogal alanlardir 2023 itibariyla Azerbaycan da listede bes alan ve gecici listede 10 alan bulunmaktadir Listeye eklenen ilk yer 2000 yilinda Sirvansahlar Sarayi ve Kiz Kulesi nin bulundugu Icerisehir di 2000 Baku depreminde yasanan hasar nedeniyle bu bolge 2003 ten 2009 a kadar tehlike altindaki miras olarak listelendi Kobustan Kaya Sanati Kulturel Peyzaj Alani 2007 yilinda listelendi 2013 yilinda bu iki alana Silahli Catisma Durumunda Kultur Varliklarini Koruma Komitesi tarafindan gelismis koruma statusu verildi En son eklenenler 2023 yilinda Hirkan ormanlari ve Kinalik in kulturel manzarasiydi Burasi ulkenin tek dogal alanidir ve Iran ile paylasilmaktadir Dunya Miraslari listesiUNESCO alanlari on kritere gore listelemektedir Her alan kriterlerden en az birini karsilamasi gerekir i den vi ye kadar olan kriterler kultureldir ve vii den x e kadar olan kriterler dogaldir Ulusotesi alan Ad Fotograf Yer Secildigi yil UNESCO verileri AciklamaSirvansahlar Sarayi ve Kiz Kulesi ile birlikte Surlarla Cevrili Baku Sehri Baku 2000 958 iv kulturel Surlarla cevrili Baku sehrinin kentsel yapisi Zerdust Sasani Arap Fars Sirvani Osmanli ve Rus gibi tarih boyunca bolgede var olan cesitli kulturlerin etkilerini gostermektedir Savunma duvarlari ve M O 7 ve 6 yuzyillardan kalma eski yapilarin uzerine insa edilen Kiz Kulesi gibi 12 yuzyila uzanmaktadir Sirvansahlar Sarayi 15 yuzyilda insa edilmistir 2003 yilinda bolge 2000 Baku depreminde meydana gelen hasarin yani sira koruma politikalarinin olmayisi supheli restorasyon calismalari ve kentsel gelisim baskilari nedeniyle tehlike altindaki miras olarak listelendi Yonetim ve korumadaki iyilestirmelerin ardindan alan 2009 yilinda tehlike altindakiler listesinden cikarildi Kobustan Kaya Sanati Kulturel Peyzaj Alani Baku ve Abseron 2007 1076rev iii kulturel Kobustan daki kayalik kayalar uzerindeki petroglifler bolgedeki 40 000 yillik insan varligini belgeliyor Insan figurlerini bitkileri hayvanlari ayrica avlanma ve balikcilik sahnelerini tasvir eden 6 000 den fazla kaya oymaciligi bulunmaktadir Son Buzul Maksimumunu takip eden donemde bolgenin iklimi ve bitki ortusu bugune gore daha sicak ve yagisliydi Alanda kaya sanatinin yani sira yerlesim ve mezar kalintilari da bulunmustur Seki Hanlari Sarayi ile birlikte Seki nin Tarihi Merkezi Seki 2019 1549rev ii v kulturel Seki kenti Buyuk Kafkas Daglari nin eteklerinde yer alir ve Kafkasya yi gecen ticaret yollarinin uzerinde onemli bir sehirdi Tarihi merkez bir onceki kentin camur akintilari nedeniyle yok edilmesinden sonra insa edilen 18 yuzyila kadar uzanmaktadir Geleneksel evler yuksek besik catilara sahiptir Kent 18 yuzyilin sonlarinda ve 19 yuzyilda ipekbocegi yetistiriciligi ve kozalarinin ticareti sayesinde zenginlesti Zenginlik Han in Sarayi na ve tuccar evlerine yansir Hirkan Ormanlari Lenkeran ve Astara 2023 1584bis ix x dogal Bu genis yaprakli yaprak doken ormanlar Hazar Denizi kiyilari ile kurak ic kesimler arasinda buyur Ormanlarin evrimi Kuvaterner buzullasmalari tarafindan hicbir zaman kesintiye ugramamis hayvan ve bitki turlerinin evrimine ve turlesmesine olanak saglamistir Ormanlar nesli tukenmekte olan Iran parsina ve endemik agac turleri Parrotia persica disbudak yaprakli kanatli ceviz ve gurgen yaprakli zelkovaya ev sahipligi yapmaktadir Iran daki ormanlar 2019 yilinda bagimsiz olarak kayit altina alinmis Azerbaycan daki Hirkan Milli Parki nin iki orman alani ise 2023 yilinda dahil edildi Kinalik Halkinin Kulturel Peyzaji ve Koc Yolu Yaylacilik Rotasi Kuba 2023 1696 iii v kulturel Kinalik Buyuk Kafkas Daglari nda 2 300 metre yukseklikte bulunan bir koydur Tunc Cagi ndan bu yana yerlesim yeri olmustur Bolgedeki insanlar kendi dillerini konusuyor ve kendilerine ozgu kulturel geleneklere sahipler Hayvanlari kislik ve yazlik meralar arasinda tasimak icin her yil Koc Yolu konargocerlik yolunu kullanirlar Bu rotada cok sayida kamp alani cami ve turbe bulunmaktadir Gecici liste Dunya Mirasi listesinde yer alan alanlara ek olarak uye devletler aday gostermeyi dusunebilecekleri gecici alanlarin bir listesini de tutabilirler Dunya Mirasi listesine aday gostermeler yalnizca alanin daha once gecici listede yer almasi durumunda kabul edilir Azerbaycan 2021 itibariyla gecici listesine dort alan kaydetti Ad Fotograf Yer Secildigi yil UNESCO kriterleri AciklamaAtesgah Baku 1998 i iii kulturel Surahani deki ates tapinagi tarihte Zerdust dininin ana merkezlerinden biriydi Mevcut binalar 17 yuzyilda insa edilmis ve 1883 yilina kadar aktif bir ibadethane olarak kullanilmistir Kulliye besgen planli acik avlulu ve ortasinda dortgen sunaklidir Nahcivan turbeleri Nahcivan 1998 i iv kulturel Bu adaylik Karabaglar Turbesi Mumine Hatun Turbesi Yusuf bin Kuseyir Turbesi ve Gulistan Turbesi dahil olmak uzere Nahcivan daki bircok turbeyi icermektedir Yerel soylular icin 12 yuzyilda insa edilmislerdir Bazi turbeler mimar Acemi Nahcivani tarafindan tasarlandi Turbeler tipik olarak sekizgen bir plana sahiptir ve ayrintili desenlere sahip sirli tuglalarla suslenmistir Binegedi Dorduncu Donem Fauna ve Flora Mezarligi Baku 1998 viii ix dogal Bu adaylik Baku bolgesindeki katran cukurlarini kapsamaktadir Pliyosen donemine ait fosiller bakimindan zengindirler Alanda 40 memeli turu ve 120 kus turunun yani sira 100 den fazla bocek turu ve cesitli bitki kalintilari da dahil olmak uzere yaklasik 50 000 kemik ortaya cikarildi Alanda ortaya cikarilan bir gergedan iskeleti resimde gorulmektedir Lokbatan Camur Volkani Baku 1998 vii viii ix dogal Lokbatan Camur Volkani Baku de bulunan bir camur volkanidir Belgelenen ilk patlama 1864 te gerceklesti ve o zamandan bu yana yaklasik 20 patlama yasandi Koni cevresindeki cokeltiler Pliyosen donemine tarihlenmektedir Baku Dag Merhelesi Baku 1998 viii ix dogal Baku Dag Merhelesi Baku bolgesinde 70 metre yuksekliginde bir stratigrafik sutundur Jeolojik yataklar ve paleontolojik kalintilar acisindan ilgi cekicidir Hazar Kiyisindaki Savunma Yapilari Baku Kah Kuba Siyezen Sabran 2001 kulturel Azerbaycan in kuzey siniri Kafkas Daglari tarafindan korunurken Hazar kiyisi olasi bir isgale yol aciyordu Savunma hatti Derbent ten Abseron Yarimadasi na kadar uzaniyordu Kafkas Daglari nin sonu olan Besparmak Dagi ile kiyi arasindaki en dar gecit 11 75 kilometredir 12 ve 13 yuzyillardan kalma savunma yapilarindan bazilari arasinda Kiz Kulesi su anda su altinda kalan Bayil Kalesi ve Mardakan Kalesi bulunmaktadir Susa Tarihi ve Mimari Koruma Alani Susa 2001 i iv v vi kulturel Susa 18 yuzyilda Guney Kafkasya da ortaya cikan birkac bagimsiz hanliktan biri olan Karabag Hanligi nin baskentiydi Bir dagin tepesindeki savunma konumunun yani sira en yuksek noktasi 1 600 metre yuksekliktedir surlar ve kulelerle guclendirilmistir Ipek Yolu uzerinde onemli bir durakti Ordubad Tarihi ve Mimari Koruma Alani Nahcivan 2001 i iv v kulturel Ordubad Zengezur Daglari nin altinda yer almaktadir Ipek Yolu uzerinde onemli bir durakti Ilk sehir Gala 15 yuzyilda Ordubadcay Nehri nin kiyisinda kuruldu 17 ve 18 yuzyillarda ticari faaliyetler nehrin karsi yakasina kaymistir Donem mimarisinde camiler pazar meydanlari hamamlar ve kervanlar yer alir Azih ve Taglar Magaralarinin Tarih Oncesi Alanlari Hocavend 2021 i iii kulturel Iki magara arkeolojik onemi nedeniyle aday gosterildi Azih Magarasi nda bir milyon yil once buraya yerlesen Homo erectusun yarattigi ilkel tas aletler ve somineler bulundu Daha sonraki katmanlarda Homo heidelbergensis ve Neandertallerle ilgili kalintilarin yani sira hayvan kalintilari da ortaya cikarildi Taghlar magarasi Musteryen kulturunden insanlar tarafindan isgal edilmistir Hudaferin Kopruleri ve ilgili alanlar Cebrayil 2021 ii iv kulturel Bu iki kopru Aras Nehri uzerinden gecmektedir On bes aciklikli kopru 11 12 yuzyillara uzanmaktadir ve muhtemelen daha eski temeller uzerine insa edilmisti Birkac kez yikilip yeniden insa edildi ve gunumuzde hala kullanilabilir durumdadir On bir aciklikli kopru 13 yuzyilda insa edildi 1930 larda buyuk olcude tahrip edildiginden geriye yalnizca uc kemer kalmistir Tarihsel olarak iki kopru Ipek Yolu kervanlari tarafindan kullanilmis ve farkli donemlerde imparatorluklari birbirine bagliyordu Ayrica bakinizAzerbaycan in Somut Olmayan Kulturel Miraslari listesiKaynakca UNESCO Dunya Miras Merkezi 27 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2024 Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage UNESCO Dunya Miras Merkezi 1 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024 a b Azerbaijan UNESCO Dunya Miras Merkezi 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024 a b World Heritage Committee removes Baku from Danger List welcoming improvements in the ancient city s preservation UNESCO Dunya Miras Merkezi 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024 Five World Heritage sites in Azerbaijan and Belgium granted enhanced protection in the event of armed conflict UNESCO Dunya Miras Merkezi 3 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024 UNESCO World Heritage Centre The Criteria for Selection UNESCO Dunya Miras Merkezi 12 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024 Walled City of Baku with the Shirvanshah s Palace and Maiden Tower UNESCO Dunya Miras Merkezi 2 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024 Gobustan Rock Art Cultural Landscape UNESCO Dunya Miras Merkezi 2 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024 Sheki the Khan s Palace UNESCO Dunya Miras Merkezi 16 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2019 UNESCO Dunya Miras Merkezi 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi UNESCO Dunya Miras Merkezi 26 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi UNESCO Dunya Miras Merkezi 25 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2019 UNESCO World Heritage Centre Tentative Lists UNESCO Dunya Miras Merkezi 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024 UNESCO World Heritage Centre Tentative Lists Azerbaijan UNESCO Dunya Miras Merkezi 21 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024 Surakhany Atashgyakh Fire worshippers temple museum at Surakhany UNESCO Dunya Miras Merkezi 12 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 The mausoleum of Nakhichevan UNESCO Dunya Miras Merkezi 1 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Binegadi 4th Period Fauna and Flora Deposit UNESCO Dunya Miras Merkezi 2 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Lok Batan Mud Cone UNESCO Dunya Miras Merkezi 2 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Baku Stage Mountain UNESCO Dunya Miras Merkezi 2 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 The Caspian Shore Defensive Constructions UNESCO Dunya Miras Merkezi 2 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Susha historical and architectural reserve UNESCO Dunya Miras Merkezi 22 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Ordubad historical and architectural reserve UNESCO Dunya Miras Merkezi 2 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Prehistoric sites of the Azykh and Taghlar caves UNESCO Dunya Miras Merkezi 11 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Khudafarin Bridges and related sites UNESCO Dunya Miras Merkezi 29 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Azerbaycan daki Dunya Miraslari listesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir UNESCO Azerbaijan 12 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce