Bedre (Osmanlıca: بدره ; Gürcüce: პეტრე; okunuşu: "p'et're"), Osmanlı idaresi tarafından 1595 tarihli mufassal defterde Gürcistan Vilayeti olarak kaydedilmiş olan Çıldır Eyaleti'nin bir livasıdır. Bedre livası ya da Liva-i Bedre olarak da bilinen Bedre, Gürcülerden ele geçirildiği için Gürcistan Vilayeti olarak kaydedilmiş olan eyaletin sekiz livasından biriydi ve bugünkü Borcomi vadisini kapsıyordu.
Tarihçe
Bedre adı Gürcüce Petre'den gelir. Osmanlılar ele geçirdiğinde Borcomi vadisi Petre adını taşıyordu. Eski Likani köyünün karşı tarafında, Kura Nehri'nin sağ kıyısında bulunan Orta Çağ'dan kalma kale de bölgenin adından dolayı Petre Kalesi (პეტრეს ციხე: "petres tsihe") adını taşımaktadır.
Osmanlı Devleti, Petre bölgesini 1578'de Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe-Saatabago'dan ele geçirdi. Bu bölge bu devletin doğu sınırını oluşturuyordu. Bundan dolayı Bedre livası da Çıldır Eyaleti'nin doğu toprakları konumuna sahip oldu. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti adını taşıyan bu eyalet sekiz livadan (sancak) oluşuyordu. Bedre livası dışındaki livalar, Ahasihe (اخسخه ; Gürcüce: Ahaltsihe), Hertvis (خرتوس ; Gürcüce: Hertvisi), Ahalkalak (اخلكلك ; Gürcüce: Ahalkalaki), Çıldır (چلدر ; Gürcüce: Çrdili), Poshov (پوسخو ; Gürcüce: Potshovi), Penek (پنك ; Gürcüce: Panaki) ve Ardahan-i Büzürg (اردهان بزرك ; Gürcüce: Didi Artaani) adlarını taşıyordu.
Bedre livası, Bedre ve Kaşvet nahiyelerinden oluşuyordu. Bedre nahiyesi 38, Kaşvet nahiyesi ise 11 köyü kapsıyordu. 1595 tarihli mufassal deftere göre, Bedre livasının toplam 49 köyünden 41'i boşalmış olarak kaydedilmiştir. Ağırlıklı olarak Ortodoks Gürcü nüfusunu barındıran köylerin ahalisinin bölgenin Müslüman bir devletin eline geçmesinden dolayı göç ettiği tahmin edilebilir. Kalan sekiz köyde ise toplam 37 hane yaşıyordu. Sekiz köyün sadece neredeyse bir köyün nüfusunu oluşturacak kadar az sayıda bir nüfusu barındırması, bu köylerin de büyük ölçüde boşaldığını göstermektedir.
Kaynakça
- ^ Kartlis Tshovreba Yer Adları ve Arkeoloji Sözlüğü (Gürcüce), Tiflis, 2013, s. 407 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt, s. 469-495". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bedre Osmanlica بدره Gurcuce პეტრე okunusu p et re Osmanli idaresi tarafindan 1595 tarihli mufassal defterde Gurcistan Vilayeti olarak kaydedilmis olan Cildir Eyaleti nin bir livasidir Bedre livasi ya da Liva i Bedre olarak da bilinen Bedre Gurculerden ele gecirildigi icin Gurcistan Vilayeti olarak kaydedilmis olan eyaletin sekiz livasindan biriydi ve bugunku Borcomi vadisini kapsiyordu Bedre livasinda bosalmis koylerden biri olan Likani deki Meryem Ana Manastiri nin ana kilisesinin kalintilariTarihceBedre adi Gurcuce Petre den gelir Osmanlilar ele gecirdiginde Borcomi vadisi Petre adini tasiyordu Eski Likani koyunun karsi tarafinda Kura Nehri nin sag kiyisinda bulunan Orta Cag dan kalma kale de bolgenin adindan dolayi Petre Kalesi პეტრეს ციხე petres tsihe adini tasimaktadir Osmanli Devleti Petre bolgesini 1578 de Gurcu atabeglerin yonettigi Samtshe Saatabago dan ele gecirdi Bu bolge bu devletin dogu sinirini olusturuyordu Bundan dolayi Bedre livasi da Cildir Eyaleti nin dogu topraklari konumuna sahip oldu 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti adini tasiyan bu eyalet sekiz livadan sancak olusuyordu Bedre livasi disindaki livalar Ahasihe اخسخه Gurcuce Ahaltsihe Hertvis خرتوس Gurcuce Hertvisi Ahalkalak اخلكلك Gurcuce Ahalkalaki Cildir چلدر Gurcuce Crdili Poshov پوسخو Gurcuce Potshovi Penek پنك Gurcuce Panaki ve Ardahan i Buzurg اردهان بزرك Gurcuce Didi Artaani adlarini tasiyordu Bedre livasi Bedre ve Kasvet nahiyelerinden olusuyordu Bedre nahiyesi 38 Kasvet nahiyesi ise 11 koyu kapsiyordu 1595 tarihli mufassal deftere gore Bedre livasinin toplam 49 koyunden 41 i bosalmis olarak kaydedilmistir Agirlikli olarak Ortodoks Gurcu nufusunu barindiran koylerin ahalisinin bolgenin Musluman bir devletin eline gecmesinden dolayi goc ettigi tahmin edilebilir Kalan sekiz koyde ise toplam 37 hane yasiyordu Sekiz koyun sadece neredeyse bir koyun nufusunu olusturacak kadar az sayida bir nufusu barindirmasi bu koylerin de buyuk olcude bosaldigini gostermektedir Kaynakca Kartlis Tshovreba Yer Adlari ve Arkeoloji Sozlugu Gurcuce Tiflis 2013 s 407 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 15 896 4 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2021 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III cilt s 469 495 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2021