Bessas, (Yunanca: Βέσσας, d. 480 öncesi - 554 sonrası) Bizanslı general. Trakyalı olup aslen Got (Cermen) kökenlidir. I. Justinianus (527-565 ararsı hükümdar) dönemi savaşlarında oynadığı aktif rolle tanınır. Sasani Devleti ile yapılan İberya Savaşı'nda ve Belisarius'un komutası altında katıldığı Gotlar Savaşı'yla ünlenmiştir. Ancak Belisarius'un İtalya'dan çekilmesinin ardından tekrar toplanan Gotlar ile giriştiği mücadeleyi kaybedince 546 yılında Roma düşmüş, Bessas da bu başarısızlığın en büyük sorumlusu olarak görülmüştür. Mahçubiyet içinde Doğu'ya dönen General, ilerleyen yaşına rağmen Lazika Savaşı'nda, komutan olarak görevlendirilmiştir. Petra şehrinin geri almasıyla itibarını kurtarsa da, devamında sergilediği başıboş tavırlar yüzünden Justinianus tarafından görevden alınmış ve Abaskya'ya sürgüne gönderilmiştir.
Βessas Yunanca: Βέσσας | |
---|---|
Doğum | 470'li yıllar |
Ölüm | 554'ten sonra |
Bağlılığı | Bizans İmparatorluğu |
Hizmet yılları | 500-554 |
Rütbesi | Magister Militum |
Çatışma/savaşları | Anastasya Savaşı, İberya Savaşı, Gotlar Savaşı, Lazika Savaşı |
Kökeni
Çağdaşı olan Bizans Tarihçisi Kayseryalı Prokopius'a göre; sonra Odoacer'ın eline geçen İtalya'yı istila etmek için 488 yılında ayrılan Teoderik'i takip etmeyip uzun süre önce Trakya'ya yerleşmiş soylu bir Got ailesinde 470'li yıllarda dünyaya gelmiştir. Ancak Prokopius, Bessas'ın Got Dili'ni ana dili gibi konuşmasını da Got kökenli olduğuna kanıt olarak göstermesine karşın, bir başka çağdaş tarihçi Jordanes'ın Getika adlı eserinde onun Sarmatlar, ve Hunların yaşadığı bir yerleşim yeri olan kökenli olduğunu yazar. Bu belge farklı şekillerde yorumlansa da çoğu tarihçi Bessas'ın, Got kökenli olduğu kanısında birleşir. Yine de tarihçi 'e göre eldeki veriler ışığında Bessas'ın etnik kökeniyle ilgili bir kanıya varmak mümkün değildir. Amory, Bessas'ın 6. yüzyılda özellikle ordu içinde görülen Balkanlar'daki "bulanık etnik kimliğin" tipik bir örneği olduğunu savunmaktadır.
Doğu Kariyeri
Bessas'ın hayatının erken dönemleriyle ilgili çok az bilgi bulunmaktadır. Çok genç yaşta orduya katılan Bessas'ın, Tarihçi Prokopius'a göre; 503 yılında 20'li yaşlarındayken katıldığı Sasani İmparatorluğu'na karşı yapılan Anastasya Savaşı'nda bile savaş deneyimi vardı. Subay olarak görev aldığı bu savaşlardaki faaliyetleriyle ilgili bir bilgi yoktur. Öte yandan 521 tarihli 'un (ö. 521) bir mektubunda aynı isimli bir komis zikredilmektedir. Bu kaynak baz alınırsa, Bessas (muhtemelen mutedil) monofizit inanca sahip biridir.
Mezopotamya Eyaleti'nde görevlendirilen ve Martyropolis'te üslenen Bessas, 531 yılında Sasanilere karşı yapılan İberya Savaşı esnasında tekrar tarih sahnesine çıkar. Generaller Gadar ve Yazdgerd'in 700 kişilik süvari ve piyadeden oluşan birliklerine karşılık Bessas aynı sınır hattını komutası altındaki 500 süvariyle tutuyordu. İki kuvvetin Dicle Nehri kıyısında giriştiği çarpışmada Bizans kuvvetleri üstün gelmiş, Gadar ölü, Yazdgerd de esir olarak ele geçirilmiştir. Ani bir baskınla Arzenene'ye de saldıran Bessas kuvvetleri ardından Martyropolis'e geri dönmüşlerdir. Bu saldırıya bir misilleme olarak Sasani Şahı I. Kavad büyük bir ordu toplayarak üst düzey generallerinden , Mihr-Mihroe ve 'ın komutasında Martyropolis'e göndermiştir. Sasanilerin şehri kuşatması sonbaharda başlamıştır, siperler ve tüneller kazmışlardır, Bessas ve Bouzes komutasındaki garnizon şiddetli bir şekilde direnmiştir. Sonuç olarak; kışın yaklaşması, Amida'da konaklayan büyük bir Bizans kuvvetinin yaklaştığı haberi ve Sasani Şahı I. Kavad'ın ölüm haberi Persleri Kasım ya da Aralık ayında kuşatmayı kaldırmak zorunda bırakmıştır. Geri çekilmenin hemen ardından Sasaniler tarafından paralı asker olarak tutulan Sabirlerin Bizans topraklarını istilaya girişmiş hatta Antakya'yı talan etmişlerdir. Bessas komutasındaki birlikler istilacı gruplardan birini sıkıştırıp yok etmiş, 500 at ve pek çok ganimet elde etmişlerdir.
İtalya'daki Faaliyetleri
535 yılında, İtalya'daki Ostrogot Krallığı üzerine düzenlenen seferde Konstantinos ve ile birlikte Belisarius'un yardımcısı olarak atanmıştır. Seferin erken dönemlerinde Sicilya'nın geri alınmasından Napoli'deki kuşatmaya kadar Belisarius'a eşlik etmiştir, 536 yılında Napoli'nin ele geçirilmesinde bulunmuştur. Bizans ordusu buradan herhangi bir çatışma olmadan ele geçirecekleri Roma'ya yürümüştür. Belisarius, Bessas ve Konstantinos'u civardaki kasabaları ele geçirmeleri için göndermiş fakat yeni Got Kralı Vitiges'in büyük bir orduyla Roma'ya yaklaştığını öğrenince ikisini de geri çağırmıştır. Apenin Dağları üzerinden Got başkenti Ravenna'yı Roma'ya bağlayan yol üzerinde bulunan Narni kasabasında bir süre bekleyen Bessas, yakaladığı Got öncü kuvvetlerini bozguna uğratmıştır.
Gotların bir yıldan uzun süren Roma kuşatması esnasında, komutası altındaki kuvvetlerle 'nda giriştiği çarpışmalarda iyice parlamıştır. Bu tarihten 540 yılına kadar patrici oluşundan fazla bir bilgi yoktur. Sadece 538 yılının başlarında, General Konstantinos, aralarında geçen bir anlaşmazlık yüzünden Belisarius'u öldürmek isteyince Bessas'ın Belisarius'u kurtardığı bilinmektedir. Yine de 540 yılına gelindiğinde, Gotların Batı Roma İmparatoru olma teklifinin kabul etmiş görünerek Ravenna'ya girmeyi planlayan Belisarius, güvenilir olmadığını düşündüğü için Bessas'ı da ve Narses gibi diğer baş ağrısı yapan generallerle birlikte İtalya'daki uzak yerleri fethetmesi için göndermiştir.
540 yılının ortalarında Belisarius İtalya'dan çekilmiş, Bessas ise burada kalmaya devam etmiştir. Justinianus, Belisarius'un yerine kimseyi atamamış ve sonuçta İtalya'da kalan çeşitli Bizans generalleri arasındaki eş güdüm kaybolmuştu. Kuzey İtalya'daki Ostrogotların son kalıntılarını bastırmak yerine, çeşitli güvenli müstahkem şehirlere çekildiler ve Gotların yeni bir lider olan 'ın etrafında toplamasına neden oldular. Ildibad, Treviso'ya yürüdü ve Vitalius altında bir Bizans kuvveti geri çekildi; bunun üzerine Bessas, birliklerini Piacenza'ya götürdü. 541 yılının sonunda Totila'nın Got Kralı oldu, Bessas ve diğer Bizanslı generaller koordineli bir şekilde hareket etmek için Ravenna'da toplanmışlardı fakat Verona'dan püskürtülen Bizans imparatorluk kuvvetleri, 'da Gotlar tarafından bozguna uğratılmıştır. Ardından Toskana'yı istila eden Gotlar, General 'un koruduğu Floransa'ya da yönelince; Bessas, İoannis ve Cyprian ile birlikte Justinus'a destek için harekete geçmişlerdir. Gotlar, Bizans destek kuvvetleri gelmeden kuşatmayı kaldırıp geri çekilmişler ve kendilerini takip eden Bizans Ordusu'nu ani bir saldırıyla bozguna uğratmışlardır. Bu son bozgunun ardından Bizanslı komutanlar farklı şehirlere geri çekilirlerken, Bessas da komutası altındaki kuvvetlerle Spoleto'ya kaçmıştır.
545 yılında Roma garnizon komutanı olarak görünmesine kadar hakkında herhangi bir bilgiye rastlanmaz. 546 yılında Totila'nın Got Ordusu Roma'yı kuşattığında da, şehrin savunması Bessas ve Conon tarafından yapılmaktaydı. Got kuşatması sırasında pasif bir savunma yapan Bessas, Belisarius takviye kuvvetleriyle gelip 'a vardığında şehirdeki kuvvetlere hücum etmeleri emrini göndermiş fakat Bessas bu emre uymamıştır. Bu yüzden Belisarius'un takviye ordusu bile Roma'nın düşüşüne mani olamamıştır. Tarihçi Prokopius, Bessas'ın kuşatma sırasındaki bu davranışını ağır bir şekilde eleştirir. Bessas şehirdeki tüm erzağı kendi tekelinde toplamış ve açlıktan kırılan şehir halkına fahiş fiyatlardan satarak zenginliğine zenginlik katmıştır. Bu duruma daha fazla dayanamayan insanlar yol kenarlarında ve ara sokaklarda öylece ölüme terkedilmiş, sağ kalanlar da Gotlar tarafından katledilmiştir. Nitekim savunma konusunda gerekli tedbirleri almadaki gevşekliği hatta nöbetçilerin dahi şehir kuşatma altındayken uyuyabilmeleri onun ne kadar ihmalkar ve disiplinsiz olduğunun göstergesi olmuştur. Bu disiplinsiz ortam içerideki dört İsaurialı askerin Totila ile temasa geçmesine zemin hazırlamış ve 17 Aralık 546'da şehir Gotlar lehine ihanet etmiştir. Garnizonda bulunan askerlerin büyük kısmı kaçmış ancak biriktirdiği hazinesini Gotlara terk etmiştir. Bu kötü performansından sonra da Konstantinopolis'e geri çağrılmıştır.
Doğu cephesine dönmesi ve Lazika'da komutanlığı
Lazika (batı Gürcistan) üzerine Sasanilere karşı devam eden savaşta, Magister militum per Armeniam Dagisthaios'un komutasındaki büyük bir Bizans ordusunun stratejik Petra kalesini ele geçirmekte başarısız olmalarının ardından, Bessas, 550 yılında tekrar tarih sahnesine çıkar. I. Justinianus'un, Bessas'ı ilerleyen yaşına ve Roma'nın kaybedilmesindeki başarısızlığına rağmen Dagisthaios'un ardılı olarak Lazika Savaşı'na göndermesi büyük bir sürpriz olarak görülmüş ve çok eleştirilmiştir.
Bessas ilk olarak, Lazların kuzey komşuları olan ve Sasanilerden yarım isteyen Abaskların (Abazgların) isyanını bastırmak için bir kuvvet göndermiştir. komutasında yürütülen sefer başarılı geçmiş ve Abaskların lideri Opsite, Kafkasya üzerinden Sabirlere sığınmak zorunda kalmıştır. 551 yılının ilkbaharında, büyük ölçüde ısrar ve cesaretiyle uzun bir kuşatmanın ardından Bizanslılar ve Sabir müttefikleri (6000 kişilik birlik) Petra'yı ele geçirdiler. Bazı Sasani askerleri hisarda direnmeye devam edince hisarı ateşe verdirmiştir. Zaferden sonra şehir surlarını da yerle bir edilmesi emri vermiştir.
Petra Kuşatması galibiyeti Bessas'ın itibarını tekrar yükseltmiş, fakat devamında sergilediği hareketler onu tekrar gözden düşürmüştür. Lazika'yı İberya'nın Sasani vilayetlerine bağlayan dağ geçitlerini ele geçirip ülkede kontrolü sağlayacağına, batıya dönüp Pontika'nın Bizans vilayetlerine çekilerek yönetimle meşgul olması yaptığı büyük hatalardandır. Bu hareketsizlik, Lazika'nın doğusunun, Mihr-Mihroe komutasındaki Sasanilerin eline geçmesine sebep olmuştur. Lazika'daki Bizans kuvvetleri batıya Fasis Nehri ağzına çekilmiş, Laz Kralı II. Gubaz ve ailesinin de aralarında bulunduğu bir grup ise dağlara sığınmıştır. 551-552 arasındaki çetin kış koşullarına rağmen Gubaz, Mihr Mihroe'nin elçilerinin barış tekliflerini reddetmiştir. Bunun üzerine 552 yılında kalabalık bir destek kuvvet alan Sasaniler kalelere saldırmışlarsa da, Lazlar ve Bizans askerleri bu saldırıları püskürtmüşlerdir.
Bessas 554 yılında Lazika'daki bir mücadelede Martinus, Bouzes ve Justinus ile birlikte yürüttüğü komutanlıkta tekrar kendini gösterir. Mihr-Mihroe'nin komutasındaki bir Sasani saldırısından önce ’daki üslerine karşı geri çekildiler. Gubaz, Justinianus'a Bizanslı generallerin disiplinsizleri hakkında pretestoda bulunmuştur. Bessas görevden alınmış, tüm malvarlığına el konulmuş ve Abazgların arasına sürgüne gönderilmiştir. Görevden alınmasından sonra Bessas'tan da bir daha haber alınamamıştır.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h Martindale (1980), p. 226
- ^ Amory (1997), pp. 98–99, 179
- ^ Amory (1997), p. 105
- ^ cf. Amory (1997), pp. 364–365
- ^ Amory (1997), pp. 277ff.
- ^ Amory (1997), p. 274
- ^ Greatrex & Lieu (2002), p. 94
- ^ Greatrex & Lieu (2002), pp. 95–96
- ^ Greatrex & Lieu (2002), p. 95
- ^ Martindale (1980), pp. 226–227
- ^ Bury (1958), p. 170
- ^ Bury (1958), pp. 171–177
- ^ a b c d e f g h Martindale (1980), p. 227
- ^ Bury (1958), p. 181
- ^ Bury (1958), pp. 191–192
- ^ Bury (1958), pp. 212–213
- ^ Bury (1958), pp. 227–228
- ^ Bury (1958), pp. 230–231
- ^ Bury (1958), pp. 235–236
- ^ Martindale (1980), pp. 227–228
- ^ Bury (1958), pp. 239–242
- ^ a b c d e f Martindale (1980), p. 228
- ^ Bury (1958), pp. 238–239
- ^ Bury (1958), p. 242
- ^ Bury (1958), pp. 113–114
- ^ Odisheli 2018.
- ^ Bury (1958), pp. 114–116
- ^ Greatrex & Lieu (2002), p. 118
- ^ Bury (1958), p. 116
- ^ Greatrex & Lieu (2002), pp. 118–119
- ^ Martindale (1980), pp. 228–229
- ^ Greatrex & Lieu (2002), pp. 119–120
- ^ Bury (1958), p. 118
- ^ Greatrex & Lieu (2002), p. 120
- ^ Martindale (1980), p. 229
- Genel
- Amory, Patrick (1997). People and Identity in Ostrogothic Italy, 489–554. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- Bury, John Bagnell (1958). History of the Later Roman Empire: From the Death of Theodosius I to the Death of Justinian, Volume 2. Mineola, New York: Dover Publications, Inc. ISBN . 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2017.
- Greatrex, Geoffrey; Lieu, Samuel N. C. (2002). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars (Part II, 363–630 AD). Londra: Routledge. ISBN .
- Martindale, John R., (Ed.) (1980). The Prosopography of the Later Roman Empire: Volume II, AD 395–527 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- Odisheli, Manana (2018). "Abasgia". Nicholson, Oliver (Ed.). The Oxford Dictionary of Late Antiquity (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bessas Yunanca Bessas d 480 oncesi 554 sonrasi Bizansli general Trakyali olup aslen Got Cermen kokenlidir I Justinianus 527 565 ararsi hukumdar donemi savaslarinda oynadigi aktif rolle taninir Sasani Devleti ile yapilan Iberya Savasi nda ve Belisarius un komutasi altinda katildigi Gotlar Savasi yla unlenmistir Ancak Belisarius un Italya dan cekilmesinin ardindan tekrar toplanan Gotlar ile giristigi mucadeleyi kaybedince 546 yilinda Roma dusmus Bessas da bu basarisizligin en buyuk sorumlusu olarak gorulmustur Mahcubiyet icinde Dogu ya donen General ilerleyen yasina ragmen Lazika Savasi nda komutan olarak gorevlendirilmistir Petra sehrinin geri almasiyla itibarini kurtarsa da devaminda sergiledigi basibos tavirlar yuzunden Justinianus tarafindan gorevden alinmis ve Abaskya ya surgune gonderilmistir Bessas Yunanca BessasDogum470 li yillarOlum554 ten sonraBagliligi Bizans ImparatorluguHizmet yillari500 554RutbesiMagister MilitumCatisma savaslariAnastasya Savasi Iberya Savasi Gotlar Savasi Lazika SavasiKokeniCagdasi olan Bizans Tarihcisi Kayseryali Prokopius a gore sonra Odoacer in eline gecen Italya yi istila etmek icin 488 yilinda ayrilan Teoderik i takip etmeyip uzun sure once Trakya ya yerlesmis soylu bir Got ailesinde 470 li yillarda dunyaya gelmistir Ancak Prokopius Bessas in Got Dili ni ana dili gibi konusmasini da Got kokenli olduguna kanit olarak gostermesine karsin bir baska cagdas tarihci Jordanes in Getika adli eserinde onun Sarmatlar ve Hunlarin yasadigi bir yerlesim yeri olan kokenli oldugunu yazar Bu belge farkli sekillerde yorumlansa da cogu tarihci Bessas in Got kokenli oldugu kanisinda birlesir Yine de tarihci e gore eldeki veriler isiginda Bessas in etnik kokeniyle ilgili bir kaniya varmak mumkun degildir Amory Bessas in 6 yuzyilda ozellikle ordu icinde gorulen Balkanlar daki bulanik etnik kimligin tipik bir ornegi oldugunu savunmaktadir Dogu KariyeriRoma Pers sinir bolgesinin haritasi Bessas in hayatinin erken donemleriyle ilgili cok az bilgi bulunmaktadir Cok genc yasta orduya katilan Bessas in Tarihci Prokopius a gore 503 yilinda 20 li yaslarindayken katildigi Sasani Imparatorlugu na karsi yapilan Anastasya Savasi nda bile savas deneyimi vardi Subay olarak gorev aldigi bu savaslardaki faaliyetleriyle ilgili bir bilgi yoktur Ote yandan 521 tarihli un o 521 bir mektubunda ayni isimli bir komis zikredilmektedir Bu kaynak baz alinirsa Bessas muhtemelen mutedil monofizit inanca sahip biridir Mezopotamya Eyaleti nde gorevlendirilen ve Martyropolis te uslenen Bessas 531 yilinda Sasanilere karsi yapilan Iberya Savasi esnasinda tekrar tarih sahnesine cikar Generaller Gadar ve Yazdgerd in 700 kisilik suvari ve piyadeden olusan birliklerine karsilik Bessas ayni sinir hattini komutasi altindaki 500 suvariyle tutuyordu Iki kuvvetin Dicle Nehri kiyisinda giristigi carpismada Bizans kuvvetleri ustun gelmis Gadar olu Yazdgerd de esir olarak ele gecirilmistir Ani bir baskinla Arzenene ye de saldiran Bessas kuvvetleri ardindan Martyropolis e geri donmuslerdir Bu saldiriya bir misilleme olarak Sasani Sahi I Kavad buyuk bir ordu toplayarak ust duzey generallerinden Mihr Mihroe ve in komutasinda Martyropolis e gondermistir Sasanilerin sehri kusatmasi sonbaharda baslamistir siperler ve tuneller kazmislardir Bessas ve Bouzes komutasindaki garnizon siddetli bir sekilde direnmistir Sonuc olarak kisin yaklasmasi Amida da konaklayan buyuk bir Bizans kuvvetinin yaklastigi haberi ve Sasani Sahi I Kavad in olum haberi Persleri Kasim ya da Aralik ayinda kusatmayi kaldirmak zorunda birakmistir Geri cekilmenin hemen ardindan Sasaniler tarafindan parali asker olarak tutulan Sabirlerin Bizans topraklarini istilaya girismis hatta Antakya yi talan etmislerdir Bessas komutasindaki birlikler istilaci gruplardan birini sikistirip yok etmis 500 at ve pek cok ganimet elde etmislerdir Italya daki Faaliyetleri535 yilinda Italya daki Ostrogot Kralligi uzerine duzenlenen seferde Konstantinos ve ile birlikte Belisarius un yardimcisi olarak atanmistir Seferin erken donemlerinde Sicilya nin geri alinmasindan Napoli deki kusatmaya kadar Belisarius a eslik etmistir 536 yilinda Napoli nin ele gecirilmesinde bulunmustur Bizans ordusu buradan herhangi bir catisma olmadan ele gecirecekleri Roma ya yurumustur Belisarius Bessas ve Konstantinos u civardaki kasabalari ele gecirmeleri icin gondermis fakat yeni Got Krali Vitiges in buyuk bir orduyla Roma ya yaklastigini ogrenince ikisini de geri cagirmistir Apenin Daglari uzerinden Got baskenti Ravenna yi Roma ya baglayan yol uzerinde bulunan Narni kasabasinda bir sure bekleyen Bessas yakaladigi Got oncu kuvvetlerini bozguna ugratmistir Gotlarin bir yildan uzun suren Roma kusatmasi esnasinda komutasi altindaki kuvvetlerle nda giristigi carpismalarda iyice parlamistir Bu tarihten 540 yilina kadar patrici olusundan fazla bir bilgi yoktur Sadece 538 yilinin baslarinda General Konstantinos aralarinda gecen bir anlasmazlik yuzunden Belisarius u oldurmek isteyince Bessas in Belisarius u kurtardigi bilinmektedir Yine de 540 yilina gelindiginde Gotlarin Bati Roma Imparatoru olma teklifinin kabul etmis gorunerek Ravenna ya girmeyi planlayan Belisarius guvenilir olmadigini dusundugu icin Bessas i da ve Narses gibi diger bas agrisi yapan generallerle birlikte Italya daki uzak yerleri fethetmesi icin gondermistir 540 yilinin ortalarinda Belisarius Italya dan cekilmis Bessas ise burada kalmaya devam etmistir Justinianus Belisarius un yerine kimseyi atamamis ve sonucta Italya da kalan cesitli Bizans generalleri arasindaki es gudum kaybolmustu Kuzey Italya daki Ostrogotlarin son kalintilarini bastirmak yerine cesitli guvenli mustahkem sehirlere cekildiler ve Gotlarin yeni bir lider olan in etrafinda toplamasina neden oldular Ildibad Treviso ya yurudu ve Vitalius altinda bir Bizans kuvveti geri cekildi bunun uzerine Bessas birliklerini Piacenza ya goturdu 541 yilinin sonunda Totila nin Got Krali oldu Bessas ve diger Bizansli generaller koordineli bir sekilde hareket etmek icin Ravenna da toplanmislardi fakat Verona dan puskurtulen Bizans imparatorluk kuvvetleri da Gotlar tarafindan bozguna ugratilmistir Ardindan Toskana yi istila eden Gotlar General un korudugu Floransa ya da yonelince Bessas Ioannis ve Cyprian ile birlikte Justinus a destek icin harekete gecmislerdir Gotlar Bizans destek kuvvetleri gelmeden kusatmayi kaldirip geri cekilmisler ve kendilerini takip eden Bizans Ordusu nu ani bir saldiriyla bozguna ugratmislardir Bu son bozgunun ardindan Bizansli komutanlar farkli sehirlere geri cekilirlerken Bessas da komutasi altindaki kuvvetlerle Spoleto ya kacmistir 545 yilinda Roma garnizon komutani olarak gorunmesine kadar hakkinda herhangi bir bilgiye rastlanmaz 546 yilinda Totila nin Got Ordusu Roma yi kusattiginda da sehrin savunmasi Bessas ve Conon tarafindan yapilmaktaydi Got kusatmasi sirasinda pasif bir savunma yapan Bessas Belisarius takviye kuvvetleriyle gelip a vardiginda sehirdeki kuvvetlere hucum etmeleri emrini gondermis fakat Bessas bu emre uymamistir Bu yuzden Belisarius un takviye ordusu bile Roma nin dususune mani olamamistir Tarihci Prokopius Bessas in kusatma sirasindaki bu davranisini agir bir sekilde elestirir Bessas sehirdeki tum erzagi kendi tekelinde toplamis ve acliktan kirilan sehir halkina fahis fiyatlardan satarak zenginligine zenginlik katmistir Bu duruma daha fazla dayanamayan insanlar yol kenarlarinda ve ara sokaklarda oylece olume terkedilmis sag kalanlar da Gotlar tarafindan katledilmistir Nitekim savunma konusunda gerekli tedbirleri almadaki gevsekligi hatta nobetcilerin dahi sehir kusatma altindayken uyuyabilmeleri onun ne kadar ihmalkar ve disiplinsiz oldugunun gostergesi olmustur Bu disiplinsiz ortam icerideki dort Isauriali askerin Totila ile temasa gecmesine zemin hazirlamis ve 17 Aralik 546 da sehir Gotlar lehine ihanet etmistir Garnizonda bulunan askerlerin buyuk kismi kacmis ancak biriktirdigi hazinesini Gotlara terk etmistir Bu kotu performansindan sonra da Konstantinopolis e geri cagrilmistir Dogu cephesine donmesi ve Lazika da komutanligiGec Antik Cag da Lazika ve etrafindaki bolgelerin haritasi Lazika bati Gurcistan uzerine Sasanilere karsi devam eden savasta Magister militum per Armeniam Dagisthaios un komutasindaki buyuk bir Bizans ordusunun stratejik Petra kalesini ele gecirmekte basarisiz olmalarinin ardindan Bessas 550 yilinda tekrar tarih sahnesine cikar I Justinianus un Bessas i ilerleyen yasina ve Roma nin kaybedilmesindeki basarisizligina ragmen Dagisthaios un ardili olarak Lazika Savasi na gondermesi buyuk bir surpriz olarak gorulmus ve cok elestirilmistir Bessas ilk olarak Lazlarin kuzey komsulari olan ve Sasanilerden yarim isteyen Abasklarin Abazglarin isyanini bastirmak icin bir kuvvet gondermistir komutasinda yurutulen sefer basarili gecmis ve Abasklarin lideri Opsite Kafkasya uzerinden Sabirlere siginmak zorunda kalmistir 551 yilinin ilkbaharinda buyuk olcude israr ve cesaretiyle uzun bir kusatmanin ardindan Bizanslilar ve Sabir muttefikleri 6000 kisilik birlik Petra yi ele gecirdiler Bazi Sasani askerleri hisarda direnmeye devam edince hisari atese verdirmistir Zaferden sonra sehir surlarini da yerle bir edilmesi emri vermistir Petra Kusatmasi galibiyeti Bessas in itibarini tekrar yukseltmis fakat devaminda sergiledigi hareketler onu tekrar gozden dusurmustur Lazika yi Iberya nin Sasani vilayetlerine baglayan dag gecitlerini ele gecirip ulkede kontrolu saglayacagina batiya donup Pontika nin Bizans vilayetlerine cekilerek yonetimle mesgul olmasi yaptigi buyuk hatalardandir Bu hareketsizlik Lazika nin dogusunun Mihr Mihroe komutasindaki Sasanilerin eline gecmesine sebep olmustur Lazika daki Bizans kuvvetleri batiya Fasis Nehri agzina cekilmis Laz Krali II Gubaz ve ailesinin de aralarinda bulundugu bir grup ise daglara siginmistir 551 552 arasindaki cetin kis kosullarina ragmen Gubaz Mihr Mihroe nin elcilerinin baris tekliflerini reddetmistir Bunun uzerine 552 yilinda kalabalik bir destek kuvvet alan Sasaniler kalelere saldirmislarsa da Lazlar ve Bizans askerleri bu saldirilari puskurtmuslerdir Bessas 554 yilinda Lazika daki bir mucadelede Martinus Bouzes ve Justinus ile birlikte yuruttugu komutanlikta tekrar kendini gosterir Mihr Mihroe nin komutasindaki bir Sasani saldirisindan once daki uslerine karsi geri cekildiler Gubaz Justinianus a Bizansli generallerin disiplinsizleri hakkinda pretestoda bulunmustur Bessas gorevden alinmis tum malvarligina el konulmus ve Abazglarin arasina surgune gonderilmistir Gorevden alinmasindan sonra Bessas tan da bir daha haber alinamamistir KaynakcaOzel a b c d e f g h Martindale 1980 p 226 Amory 1997 pp 98 99 179 Amory 1997 p 105 cf Amory 1997 pp 364 365 Amory 1997 pp 277ff Amory 1997 p 274 Greatrex amp Lieu 2002 p 94 Greatrex amp Lieu 2002 pp 95 96 Greatrex amp Lieu 2002 p 95 Martindale 1980 pp 226 227 Bury 1958 p 170 Bury 1958 pp 171 177 a b c d e f g h Martindale 1980 p 227 Bury 1958 p 181 Bury 1958 pp 191 192 Bury 1958 pp 212 213 Bury 1958 pp 227 228 Bury 1958 pp 230 231 Bury 1958 pp 235 236 Martindale 1980 pp 227 228 Bury 1958 pp 239 242 a b c d e f Martindale 1980 p 228 Bury 1958 pp 238 239 Bury 1958 p 242 Bury 1958 pp 113 114 Odisheli 2018 Bury 1958 pp 114 116 Greatrex amp Lieu 2002 p 118 Bury 1958 p 116 Greatrex amp Lieu 2002 pp 118 119 Martindale 1980 pp 228 229 Greatrex amp Lieu 2002 pp 119 120 Bury 1958 p 118 Greatrex amp Lieu 2002 p 120 Martindale 1980 p 229 GenelAmory Patrick 1997 People and Identity in Ostrogothic Italy 489 554 Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 57151 0 Bury John Bagnell 1958 History of the Later Roman Empire From the Death of Theodosius I to the Death of Justinian Volume 2 Mineola New York Dover Publications Inc ISBN 0 486 20399 9 1 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2017 Greatrex Geoffrey Lieu Samuel N C 2002 The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars Part II 363 630 AD Londra Routledge ISBN 0 415 14687 9 Martindale John R Ed 1980 The Prosopography of the Later Roman Empire Volume II AD 395 527 Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 20159 4 Odisheli Manana 2018 Abasgia Nicholson Oliver Ed The Oxford Dictionary of Late Antiquity Ingilizce Oxford Oxford University Press ISBN 978 0 19 866277 8