Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Petra (Yunanca: Πέτρα) Karadeniz'in doğu kıyısında yer alan, günümüzde Batı Gürcistan olarak bilinen Lazika'daki müstahkem bir şehirdi. Petra, aynı zamanda Lazika'nın piskoposluk merkeziydi. Petra 6. yüzyılda, Bizans imparatoru I. Justinianus'nun döneminde, Bizans İmparatorluğu'nun Kafkasya'daki önemli bir şehri olmuştur. Stratejik konumundan dolayı, 541 ve 562 yılları arasında Bizans ve Sasani İmparatorluğu'nu karşı karşıya getirmiş Lazika Savaşı burada yaşanmıştır. Petra'yla ilgili genel görüş, Geç Antik Çağ'da harap olduğu Güney Gürcistan'daki Acara bölgesindeki Tsihisdziri'de bulunduğudur.
 | |
| Diğer adı | Petra Pia Justiniana |
|---|---|
| Konum | Lazika (Kobuleti Belediyesi, Acara, Gürcistan |
| Bölge | Güney Kafkasya |
| Koordinatlar | 41°46′06″K 41°45′12″D / 41.76833°K 41.75333°D |
| Tür | Müstahkem yerleşim |
| Parçası | Bizans İmparatorluğu |
| Tarihçe | |
| Devir(ler) | Geç Antik Çağ |
| Olay(lar) | Lazika Savaşı |
Tarihi
Kuruluşu
Petra'dan, ilk defa Bizans imparatoru I. Justinianus'un 535'te yazdığı Novellae Constitutiones adlı eserde bahsedilmiştir. Petra, Lazika Krallığındaki Roma otoritesini güçlendirmek amacıyla inşa edilmiş ve imparatoru onurlandırmak için "Petra Pia Justiniana" olarak adlandırılmıştır. Şehir, modern tarihçi Prokopius'a göre, Romalı memur İoannis Tzibus'un çabalarıyla kurulmuştur. Kalenin yapımından sonra, Lazika'ya yapılan ithalat sıkı bir şekilde kontrol edilmiştir. Ayrıca, lüks mallara ve aşırı ihtiyaç duyulan tuza olan yerel erişim kontrol altına alınmıştır. Petra kelimesi, Yunancada "kaya" anlamına gelmektedir. Şehre bu ismin verilmesinin sebebi, kurulduğu bölgenin kayalık ve yağışlı bir kıyı kenti olmasındandır. Şehrin, deniz ve uçurumlar arasında konumlanması, iki kuleli bir savunma duvarı tarafından savunulan düz ve kayalık alan haricinde kenti erişilemez hale getirmiştir.
Lazika Savaşı
Tzibus'un Petra'daki ticareti tekelleştirmesi, Bizans'ın Lazika ile olan ilişkilerini sarstı. Bu yüzden, Lazika kralı Gubaz, Bizans'a karşı Sasanilerden gizlice yardım istedi. Bu isteğe karşılık olarak, Petra, I. Hüsrev komutasındaki Sasani ordusu tarafından 541 yılında işgal edildi ve bu işgal 20 yıl sürdü. Bu süre zarfında, Petra birçok kez el değiştirdi. 541'de Hüsrev, kentin tahkimatlarına yapılan birinci başarısız saldırıdan sonra, askerlerini gizlice inşa edilmiş bir tünelden geçirdi ve kuleleri yok etti. Bu şekilde Bizanslıların teslim olmasını sağladı. Hüsrev, savaşta öldürülen Tzibus'un zenginliklerine el koydu. Ancak şehirde bulunan Bizanslılara zarar verilmedi.
548'de, I. Justinianus, Dagisthaios'un komutasındaki bir orduyla Petra'yı geri almak için bir ordu gönderdi. Saldırıda bölgedeki Sasani hegemonyasından hoşnut olmayan Lazlarla ittifak yapıldı. Müttefikler şehri kuşattı ve yardıma gönderilen iki Sasani ordusunu yendi, ancak Sasani komutan Mihr-Mihroe tarafından yapılan hamleler sonucunda kuşatıcıların pozisyonu savunulamaz hale geldi. Bunun sonucunda, Dagisthaios 549'da Petra'yı geri almayı başaramadı ve aynı yıl geri çekildi. 551'de Bessas yönetimindeki Bizans-Laz ordusu ikinci bir kuşatma başlattı. Uzun süren savaşlardan sonra, Bizans-Laz ordusu şehri ele geçirdi. Bessas, Petra'nın Sasaniler tarafından tekrar işgal edilmemesi için yıkılmış kaleyi tekrar inşa ettirdi.
Arkeoloji
Petra'yla ilgili genel görüş, Gürcistan'ın güneybatısında yer alan Acara bölgesindeki Batum ve Kobuleti şehirleri arasında bulunan Tsikhisdziri köyünde bulunan yıkık bir yerleşim yeri olduğu yönündedir. Bölge, iki komşu kayalıktaki sahil tepelerinde yer alan 200 metre uzunluğunda ve 100 metre genişliğinde bir kalenin kalıntılarını içerir. Bölgede aynı zamanda, 6. yüzyıldan kalma 3-nef bazilika vardır. Bazilika, bir narteks, çıkıntılı bir apsis ve muhtemelen piskoposun koltuğu olan mozaik bir zeminden oluşmaktaydı Bölgede bulunan diğer yapılara, hamam, su sarnıcı ve 300'den fazla mezarın bulunduğu bir yerleşim yeri dahildir. Bu bölgede aynı zamanda Geç Bronz Çağı, Helenistik dönem, Roma dönemi ve Orta Çağ'dan kalan objeler de bulunmuştur. Edebi ve arkeolojik kanıtlar, Petra'nın daha eski zamanlarda küçük bir Roma kalesi olan Justinianian genişlemesinin bir sonucu olarak ortaya çıktığını göstermektedir. Bölge, Gürcistan Kültür Mirası listesindedir ve Tsikhisdziri-Petra Arkeoloji ve Mimari Müzesi Koruma Alanı adıyla korunmaktadır.
Tsikhisdziri'nin Roma dönemine ait bir Petra kenti olduğu öne süren ilk kişi, 1670'lerde batı Gürcistan'ı gezen Kudüs Rum Patriği II. Dositheos'tur. Bu görüş, Marie-Félicité Brosset ve Dimitri Bakradze gibi 19. yüzyılın önde gelen Gürcistan tarihi öğrencileri tarafından da paylaşıldı. 1949'da Simon Canaşia tarafından daha sağlam bir bilimsel zemine dayandırıldı. Petra'nın Tsikhisdziri ile aynı yer olduğunu reddeden bazı akademisyenler vardır. Gürcistan'daki Bizans kaynaklarının çevirmen ve eleştirel editörü Simon Kaukhchishvili ve Guram Grigolia bu akademisyenlere örnektir.
Notlar
- ^ Dewing & Kaldellis 2014, s. 105, fn. 231: Novel 28 pr. (18 July 535)
- ^ Braund 1994, s. 291.
- ^ a b Dewing & Kaldellis 2014, s. 105.
- ^ Braund 1994, s. 58.
- ^ Dewing & Kaldellis 2014, ss. 109-110.
- ^ Dewing & Kaldellis 2014, s. 110.
- ^ Evans 2001, s. 158.
- ^ Dewing & Kaldellis 2014, ss. 138-141.
- ^ Dewing & Kaldellis 2014, s. 489.
- ^ Evans 2001, s. 167.
- ^ Khoshtaria 2013, s. 367.
- ^ Gamkrelidze et al. 2013, ss. 589-591.
- ^ Mania & Natsvlishvili 2013, ss. 279-280.
- ^ "Castle of Petra Archaeological-Architectural Museum Reserve". Georgian Museums. Ministry of Culture and Monuments Protection of Georgia, ICOM National Committee in Georgia, Georgian Museums Association, Culturological Research Association. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- ^ Gamkrelidze et al. 2013, ss. 588-589.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Petra ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Braund, David (1994). Georgia in Antiquity: A History of Colchis and Transcaucasian Iberia, 550 BC–AD 562. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- Dewing, H. B.; Kaldellis, Anthony, (Ed.) (2014). Prokopios. The Wars of Justinian. Indianapolis, Indiana: Hackett Publishing. ISBN .
- Evans, J. A. S. (2001). The Age of Justinian: The Circumstances of Imperial Power. Londra and New York: Routledge. ISBN .
- Gamkrelidze, Gela; Mindorashvili, Davit; Bragvadze, Zurab; Kvatsadze, Marine, (Ed.) (2013). "ციხისძირი [Tsikhisdziri]". (PDF) (Gürcüce) (1. bas.). Tiflis: Georgian National Museum. ss. 588-592. ISBN . 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2018.
- Khoshtaria, David (2013). "The Basilica at Petra (Tsikhisdziri)". Flora, Karagianni (Ed.). Medieval ports in North Aegean and the Black Sea: links to the maritime routes of the East; International Symposium, Thessalonike, 4–6 December 2013; Proceedings. Thessalonike. ss. 367-376. ISBN .
- Mania, Irina; Natsvlishvili, Natia (2013). "Littoral fortifications in South-West Georgia". Flora, Karagianni (Ed.). Medieval ports in North Aegean and the Black Sea: links to the maritime routes of the East; International Symposium, Thessalonike, 4–6 December 2013; Proceedings. Thessalonike. ss. 276-283. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petra Yunanca Petra Karadeniz in dogu kiyisinda yer alan gunumuzde Bati Gurcistan olarak bilinen Lazika daki mustahkem bir sehirdi Petra ayni zamanda Lazika nin piskoposluk merkeziydi Petra 6 yuzyilda Bizans imparatoru I Justinianus nun doneminde Bizans Imparatorlugu nun Kafkasya daki onemli bir sehri olmustur Stratejik konumundan dolayi 541 ve 562 yillari arasinda Bizans ve Sasani Imparatorlugu nu karsi karsiya getirmis Lazika Savasi burada yasanmistir Petra yla ilgili genel gorus Gec Antik Cag da harap oldugu Guney Gurcistan daki Acara bolgesindeki Tsihisdziri de bulundugudur PetraDiger adiPetra Pia JustinianaKonumLazika Kobuleti Belediyesi Acara GurcistanBolgeGuney KafkasyaKoordinatlar41 46 06 K 41 45 12 D 41 76833 K 41 75333 D 41 76833 41 75333TurMustahkem yerlesimParcasiBizans ImparatorluguTarihceDevir ler Gec Antik CagOlay lar Lazika SavasiTarihiKurulusu Petra dan ilk defa Bizans imparatoru I Justinianus un 535 te yazdigi Novellae Constitutiones adli eserde bahsedilmistir Petra Lazika Kralligindaki Roma otoritesini guclendirmek amaciyla insa edilmis ve imparatoru onurlandirmak icin Petra Pia Justiniana olarak adlandirilmistir Sehir modern tarihci Prokopius a gore Romali memur Ioannis Tzibus un cabalariyla kurulmustur Kalenin yapimindan sonra Lazika ya yapilan ithalat siki bir sekilde kontrol edilmistir Ayrica luks mallara ve asiri ihtiyac duyulan tuza olan yerel erisim kontrol altina alinmistir Petra kelimesi Yunancada kaya anlamina gelmektedir Sehre bu ismin verilmesinin sebebi kuruldugu bolgenin kayalik ve yagisli bir kiyi kenti olmasindandir Sehrin deniz ve ucurumlar arasinda konumlanmasi iki kuleli bir savunma duvari tarafindan savunulan duz ve kayalik alan haricinde kenti erisilemez hale getirmistir Lazika Savasi Tzibus un Petra daki ticareti tekellestirmesi Bizans in Lazika ile olan iliskilerini sarsti Bu yuzden Lazika krali Gubaz Bizans a karsi Sasanilerden gizlice yardim istedi Bu istege karsilik olarak Petra I Husrev komutasindaki Sasani ordusu tarafindan 541 yilinda isgal edildi ve bu isgal 20 yil surdu Bu sure zarfinda Petra bircok kez el degistirdi 541 de Husrev kentin tahkimatlarina yapilan birinci basarisiz saldiridan sonra askerlerini gizlice insa edilmis bir tunelden gecirdi ve kuleleri yok etti Bu sekilde Bizanslilarin teslim olmasini sagladi Husrev savasta oldurulen Tzibus un zenginliklerine el koydu Ancak sehirde bulunan Bizanslilara zarar verilmedi 548 de I Justinianus Dagisthaios un komutasindaki bir orduyla Petra yi geri almak icin bir ordu gonderdi Saldirida bolgedeki Sasani hegemonyasindan hosnut olmayan Lazlarla ittifak yapildi Muttefikler sehri kusatti ve yardima gonderilen iki Sasani ordusunu yendi ancak Sasani komutan Mihr Mihroe tarafindan yapilan hamleler sonucunda kusaticilarin pozisyonu savunulamaz hale geldi Bunun sonucunda Dagisthaios 549 da Petra yi geri almayi basaramadi ve ayni yil geri cekildi 551 de Bessas yonetimindeki Bizans Laz ordusu ikinci bir kusatma baslatti Uzun suren savaslardan sonra Bizans Laz ordusu sehri ele gecirdi Bessas Petra nin Sasaniler tarafindan tekrar isgal edilmemesi icin yikilmis kaleyi tekrar insa ettirdi ArkeolojiTsikhisdziri de bulunan 6 yuzyildan kalma bir bazilikanin kalintilari Petra yla ilgili genel gorus Gurcistan in guneybatisinda yer alan Acara bolgesindeki Batum ve Kobuleti sehirleri arasinda bulunan Tsikhisdziri koyunde bulunan yikik bir yerlesim yeri oldugu yonundedir Bolge iki komsu kayaliktaki sahil tepelerinde yer alan 200 metre uzunlugunda ve 100 metre genisliginde bir kalenin kalintilarini icerir Bolgede ayni zamanda 6 yuzyildan kalma 3 nef bazilika vardir Bazilika bir narteks cikintili bir apsis ve muhtemelen piskoposun koltugu olan mozaik bir zeminden olusmaktaydi Bolgede bulunan diger yapilara hamam su sarnici ve 300 den fazla mezarin bulundugu bir yerlesim yeri dahildir Bu bolgede ayni zamanda Gec Bronz Cagi Helenistik donem Roma donemi ve Orta Cag dan kalan objeler de bulunmustur Edebi ve arkeolojik kanitlar Petra nin daha eski zamanlarda kucuk bir Roma kalesi olan Justinianian genislemesinin bir sonucu olarak ortaya ciktigini gostermektedir Bolge Gurcistan Kultur Mirasi listesindedir ve Tsikhisdziri Petra Arkeoloji ve Mimari Muzesi Koruma Alani adiyla korunmaktadir Tsikhisdziri nin Roma donemine ait bir Petra kenti oldugu one suren ilk kisi 1670 lerde bati Gurcistan i gezen Kudus Rum Patrigi II Dositheos tur Bu gorus Marie Felicite Brosset ve Dimitri Bakradze gibi 19 yuzyilin onde gelen Gurcistan tarihi ogrencileri tarafindan da paylasildi 1949 da Simon Canasia tarafindan daha saglam bir bilimsel zemine dayandirildi Petra nin Tsikhisdziri ile ayni yer oldugunu reddeden bazi akademisyenler vardir Gurcistan daki Bizans kaynaklarinin cevirmen ve elestirel editoru Simon Kaukhchishvili ve Guram Grigolia bu akademisyenlere ornektir Notlar Dewing amp Kaldellis 2014 s 105 fn 231 Novel 28 pr 18 July 535 Braund 1994 s 291 a b Dewing amp Kaldellis 2014 s 105 Braund 1994 s 58 Dewing amp Kaldellis 2014 ss 109 110 Dewing amp Kaldellis 2014 s 110 Evans 2001 s 158 Dewing amp Kaldellis 2014 ss 138 141 Dewing amp Kaldellis 2014 s 489 Evans 2001 s 167 Khoshtaria 2013 s 367 Gamkrelidze et al 2013 ss 589 591 Mania amp Natsvlishvili 2013 ss 279 280 Castle of Petra Archaeological Architectural Museum Reserve Georgian Museums Ministry of Culture and Monuments Protection of Georgia ICOM National Committee in Georgia Georgian Museums Association Culturological Research Association 10 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2016 Gamkrelidze et al 2013 ss 588 589 KaynakcaWikimedia Commons ta Petra ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Braund David 1994 Georgia in Antiquity A History of Colchis and Transcaucasian Iberia 550 BC AD 562 Oxford Oxford University Press ISBN 0 19 814473 3 Dewing H B Kaldellis Anthony Ed 2014 Prokopios The Wars of Justinian Indianapolis Indiana Hackett Publishing ISBN 9781624661723 Evans J A S 2001 The Age of Justinian The Circumstances of Imperial Power Londra and New York Routledge ISBN 1134559763 Gamkrelidze Gela Mindorashvili Davit Bragvadze Zurab Kvatsadze Marine Ed 2013 ციხისძირი Tsikhisdziri PDF Gurcuce 1 bas Tiflis Georgian National Museum ss 588 592 ISBN 978 9941 15 896 4 29 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2018 Khoshtaria David 2013 The Basilica at Petra Tsikhisdziri Flora Karagianni Ed Medieval ports in North Aegean and the Black Sea links to the maritime routes of the East International Symposium Thessalonike 4 6 December 2013 Proceedings Thessalonike ss 367 376 ISBN 978 960 9677 01 1 Mania Irina Natsvlishvili Natia 2013 Littoral fortifications in South West Georgia Flora Karagianni Ed Medieval ports in North Aegean and the Black Sea links to the maritime routes of the East International Symposium Thessalonike 4 6 December 2013 Proceedings Thessalonike ss 276 283 ISBN 978 960 9677 01 1