Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bestiarum vocabulum ya da Canavarlar Kitabı çıkışı İlk Çağ'a dayanan ama Orta Çağ'dan itibaren popüler olmuş, içinde çeşitli hayvanların, bitkilerin ve hatta taiların betimlenip tanımlandığı eserlerdir. Her bir "canavar"ın betimlemesi ve doğal yaşamının yanı sıra genellikle ahlâkî dersler de verilir. Bu dünyanın Tanrı'nın Sözü olduğu ve her yaşayan varlığın özel bir amacı olduğu inanışının bir yansımasıdır. Örneğin yavrularını kendi kanıyla besleyip yaşatmak için göğsünü yaraladığına inanılan pelikan İsa'nın yaşayan bir simgesidir. Bu kitaplar bu nedenle de Batı uygarlığında Hristiyan sanatı ve edebiyatında hayvanların sembolik anlatımı için de referans kaynaklarıdır.
Tarihçe
Orta Çağ'da popüler hâle geldiği biçimiyle bilinen en eski canavarlar kitabı 2. yüzyıla ait anonim Antik Yunanca adlı yapıttır. Bu kitap Aristoteles'in Historia Animalium yapıtı ile birlikte Herodot, Gaius Plinius Secundus, , Claudius Aelianus gibi Klasik antik dönem yazarlarının ve doğabilimcilerinin hayvanlar üzerine olan yapıtlarının özetlendiği bir yapıttır.
Physiologus adlı yapıttan sonra ( adlı yapıtın XII. Kitabı) ve İncil'den ve Septuagint'ten bazı bölümlere referans vererek dinî mesajları genişlettiler. Bu iki yazar ve diğer yazarlar daha önceden var olan modelleri olgusal gerçeklerin detaylarına girmeden yalnızca ahlaki yönlerini zarifleştirerek serbestçe geliştirdiler. Bu yaratıkların çoğunlukla hayalî olan bu öyküleri yaygın olarak okunmuş ve genellikle doğru olarak kabul edilmiştir. Yine de bu kitaplarda bulunan kuşların göçü gibi az sayıda gözleme sonraki yüzyıllarda gelen doğa bilimcileri önem vermemiş ve bu gözlemlerin sonucu modern bilim çağında tekrar keşfedilmiştir.
Orta Çağ'a ait canavarlar kitaplarında işlenen hayvanlar dikkat çekici şekilde benzer sıralamalarda verilir. Özellikle 12. yüzyılda İngiltere ve Fransa'da popüler olmuşlardır ve bu dönemde yazılan eserler önceden var olan metinlerin derlemesidir. Günümüze kadar gelebilmiş 50 kadar canavarlar kitabı el yazmaları arasında en çok bilinenlerinden biri adlı el yazmasıdır.
Orta Çağ'da canavarlar kitapları armacılığı etkilemiş ve kullanılan amblemler için fikir vermiştir. Günümüzde de yeni yaratılan armalar için ilham kaynağı olmaya devam etmektedirler.
İki tezhipli ; (British Library Ms. Royal 2B, vii) ve (State Library, Münih) çok sayıda canavar tasviri bulunur. Kraliçe Mary Dua Kitabı'nda sayfanın alt çeyreğinde yer alan bu tasvirler oldukça geniştir. Hatta kaynağı olduğu düşünülen Norman Guillaume le Clerc'in canavarlar kitabının içeriğinin ötesine doksan hayvana genişletilmiştir. Bazı tasvirler ise metnin içinde ilgili olan mezmûrun yanına yerleştirilmiştir.
İtalyan sanatçı Leonardo da Vinci kendi canavarlar kitabını yapmıştır.
Rönesans döneminin kuşlar üzerine en çok bilinen eseri 'nın Gart der Gesundheit adlı yapıtında 122 kuş türü tanımlanır.
İçerik
Orta Çağ eserlerinde sıklıkla Batı Avrupa'ya özgü türler ile birlikte egzotik hayvanlar ve hayalî yaratıklar hakkında detaylı tanımlamalar ve tasvirler bulunur. Hayvan tanımlamalarında fizyolojik olarak doğru olmayan fiziksel özeliklerinin yanı sıra hayvanın Hristiyan ahlâkında temsil ettiği değerler de verilir. Tanımlamalardan sonra hayvanın bir tasviri verilir.
Değişik metinler farklı şekillerde düzenlenmiştir. Tanımlamalar kara ve deniz hayvanları gibi gruplamalar hâlinde verilebildiği gibi alfabetik olarak da sunulabilmektedir. Ancak metinlerde gerçek ve hayalî hayvanlar arasında bir fark gözetilmemiştir. Bu eserlerde ejderha, tekboynuz, basilisk, griffon ve gibi hayalî yaratıkların tanımlamaları ayıö yaban domuzuö geyikö aslan ve fil gibi hayvanlarla birlikte karışık olarak verilmiştir.
Orta Çağ'a ait eserler genellikle gibi önceden yazılmış eski metinlerin bir araya getirilmesiyle yazılmış ve yeni gözlemler kullanılmamıştır. Bu şekilde eserlerin içeriği zamanla artmıştır.
Kaynakça
- ^ Friar, Stephen, (Ed.) (1987). A New Dictionary of Heraldry. Londra: . s. 342. ISBN .
- ^ The Queen Mary psalter: a study of affect and audience By Anne Rudloff Stanton, p44ff, Diane Publishing
- ^ Evans, Oliver (Oct–Dec 1951). "Selections from the Bestiary of Leonardo da Vinci". The Journal of American Folklore. 64 (254). ss. 393-396. JSTOR 537007.
- ^ de Cuba, Jean (1501). Garden Of Health (758 scanned pages with black & white illustrations) (Fransızca). Verard Antoine (Paris). 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ağustos 2016.
- "The Medieval Bestiary", by James Grout, part of the Encyclopædia Romana.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Bestiarum vocabulum ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- The Bestiary: The Book of Beasts[],
- The Medieval Bestiary17 Mart 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Bestiaire of Philippe de Thaon7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Bestiary of Anne Walshe16 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Aberdeen Bestiary17 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Exhibition (in English, but French version is fuller) at the Bibliothèque nationale de France19 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bestiairy - Monsters & Fabulous Creatures of Greek Myth & Legend with pictures25 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bestiarum vocabulum ya da Canavarlar Kitabi cikisi Ilk Cag a dayanan ama Orta Cag dan itibaren populer olmus icinde cesitli hayvanlarin bitkilerin ve hatta tailarin betimlenip tanimlandigi eserlerdir Her bir canavar in betimlemesi ve dogal yasaminin yani sira genellikle ahlaki dersler de verilir Bu dunyanin Tanri nin Sozu oldugu ve her yasayan varligin ozel bir amaci oldugu inanisinin bir yansimasidir Ornegin yavrularini kendi kaniyla besleyip yasatmak icin gogsunu yaraladigina inanilan pelikan Isa nin yasayan bir simgesidir Bu kitaplar bu nedenle de Bati uygarliginda Hristiyan sanati ve edebiyatinda hayvanlarin sembolik anlatimi icin de referans kaynaklaridir olarak bilinen 13 yuzyildan kalma canavarlar kitabinda Pars 12 yuzyildan kalma olarak bilinen eserden detay ve Ayi Bodleian Kutuphanesi MS Ashmole 1511 Folio 21r Ingiltere Peterborough 13 yuzyilin basi TarihceOrta Cag da populer hale geldigi bicimiyle bilinen en eski canavarlar kitabi 2 yuzyila ait anonim Antik Yunanca adli yapittir Bu kitap Aristoteles in Historia Animalium yapiti ile birlikte Herodot Gaius Plinius Secundus Claudius Aelianus gibi Klasik antik donem yazarlarinin ve dogabilimcilerinin hayvanlar uzerine olan yapitlarinin ozetlendigi bir yapittir Physiologus adli yapittan sonra adli yapitin XII Kitabi ve Incil den ve Septuagint ten bazi bolumlere referans vererek dini mesajlari genislettiler Bu iki yazar ve diger yazarlar daha onceden var olan modelleri olgusal gerceklerin detaylarina girmeden yalnizca ahlaki yonlerini zariflestirerek serbestce gelistirdiler Bu yaratiklarin cogunlukla hayali olan bu oykuleri yaygin olarak okunmus ve genellikle dogru olarak kabul edilmistir Yine de bu kitaplarda bulunan kuslarin gocu gibi az sayida gozleme sonraki yuzyillarda gelen doga bilimcileri onem vermemis ve bu gozlemlerin sonucu modern bilim caginda tekrar kesfedilmistir Orta Cag a ait canavarlar kitaplarinda islenen hayvanlar dikkat cekici sekilde benzer siralamalarda verilir Ozellikle 12 yuzyilda Ingiltere ve Fransa da populer olmuslardir ve bu donemde yazilan eserler onceden var olan metinlerin derlemesidir Gunumuze kadar gelebilmis 50 kadar canavarlar kitabi el yazmalari arasinda en cok bilinenlerinden biri adli el yazmasidir Orta Cag da canavarlar kitaplari armaciligi etkilemis ve kullanilan amblemler icin fikir vermistir Gunumuzde de yeni yaratilan armalar icin ilham kaynagi olmaya devam etmektedirler Iki tezhipli British Library Ms Royal 2B vii ve State Library Munih cok sayida canavar tasviri bulunur Kralice Mary Dua Kitabi nda sayfanin alt ceyreginde yer alan bu tasvirler oldukca genistir Hatta kaynagi oldugu dusunulen Norman Guillaume le Clerc in canavarlar kitabinin iceriginin otesine doksan hayvana genisletilmistir Bazi tasvirler ise metnin icinde ilgili olan mezmurun yanina yerlestirilmistir Italyan sanatci Leonardo da Vinci kendi canavarlar kitabini yapmistir Ronesans doneminin kuslar uzerine en cok bilinen eseri nin Gart der Gesundheit adli yapitinda 122 kus turu tanimlanir IcerikOrta Cag eserlerinde siklikla Bati Avrupa ya ozgu turler ile birlikte egzotik hayvanlar ve hayali yaratiklar hakkinda detayli tanimlamalar ve tasvirler bulunur Hayvan tanimlamalarinda fizyolojik olarak dogru olmayan fiziksel ozeliklerinin yani sira hayvanin Hristiyan ahlakinda temsil ettigi degerler de verilir Tanimlamalardan sonra hayvanin bir tasviri verilir Degisik metinler farkli sekillerde duzenlenmistir Tanimlamalar kara ve deniz hayvanlari gibi gruplamalar halinde verilebildigi gibi alfabetik olarak da sunulabilmektedir Ancak metinlerde gercek ve hayali hayvanlar arasinda bir fark gozetilmemistir Bu eserlerde ejderha tekboynuz basilisk griffon ve gibi hayali yaratiklarin tanimlamalari ayio yaban domuzuo geyiko aslan ve fil gibi hayvanlarla birlikte karisik olarak verilmistir Orta Cag a ait eserler genellikle gibi onceden yazilmis eski metinlerin bir araya getirilmesiyle yazilmis ve yeni gozlemler kullanilmamistir Bu sekilde eserlerin icerigi zamanla artmistir Kaynakca Friar Stephen Ed 1987 A New Dictionary of Heraldry Londra s 342 ISBN 0 906670 44 6 The Queen Mary psalter a study of affect and audience By Anne Rudloff Stanton p44ff Diane Publishing Evans Oliver Oct Dec 1951 Selections from the Bestiary of Leonardo da Vinci The Journal of American Folklore 64 254 ss 393 396 JSTOR 537007 de Cuba Jean 1501 Garden Of Health 758 scanned pages with black amp white illustrations Fransizca Verard Antoine Paris 15 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Agustos 2016 The Medieval Bestiary by James Grout part of the Encyclopaedia Romana Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bestiarum vocabulum ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir The Bestiary The Book of Beasts olu kirik baglanti The Medieval Bestiary17 Mart 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Bestiaire of Philippe de Thaon7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Bestiary of Anne Walshe16 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Aberdeen Bestiary17 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Exhibition in English but French version is fuller at the Bibliotheque nationale de France19 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bestiairy Monsters amp Fabulous Creatures of Greek Myth amp Legend with pictures25 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde