Bu maddenin konusu sağlamayabilir. ve maddeyi geliştirebilir ve kayda değer olduğunu ispat edebilirsiniz. Maddenin kayda değerliği kanıtlanamazsa Vikipedi'nin gereğince , kayda değerliği tartışmalı ise yerinde olacaktır. Kaynak ara: "Bilgi rejimleri" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR Bu madde Şubat 2023 tarihinden bu yana işaretli olarak durmaktadır. |
Bilgi rejimleri, postyapısalcı felsefenin öncü isimlerinden Michel Foucault tarafından geliştirilen ve kendi yapıtlarında kullanıma sokulmuş olan kavramdır.
Birçok yerde değişik disiplinlerin bilgi modelleri sorgulanırken kullanılmış yöntemsel bir kavramlaştırmadır. "Hakikat rejimleri" olarak da ifade edilmiş ve kullanılmıştır. Foucault tarafından geliştirilen , episteme ve gibi özgül kavramların bir parçasıdır, onlarla birlikte kullanıma girer.
Bilgi rejimleri formülasyonu, bilginin her zaman iktidar/güç nosyonlarıyla ilişkili olduğunu belirler ve bu ilişkiyi ortaya koymaya yönelir. Öyle ki, bilginin hem oluşumu hem kullanımı hem de dolaşımı her zaman kaçınılmaz olarak bir rejim konusudur. Dolayısıyla, bilgiden söz edilen bir yerde sorulması gereken soruların başında, hangi bilgi rejiminin devrede olduğu ya da egemen olduğu sorusu gelmektedir. Bilgi rejimleri nosyonu, Foucault'nun kuramsal alana ikili müdahalesinin sonuçlarından biridir. Buna göre bir yanda bilgi öte yanda iktidar kavramları kökten bir değişime uğratılır.
Böylelikle, nesnel ve tarafsız bilgi anlayışı olarak ortaya çıkmış olan ya da çıkmakta olan söylemler, bu kez de Foucault'nun kuramsal müdahaleleriyle deşifre edilmiş olunmaktadır. Hakikat ya da bilgi, her zaman zaten bir rejim ya da iktidar konusuysa saf bilginin, yani nesnel bilginin ve tarafsız bilginin mümkün olabilmesi artık söz konusu olamaz.
Tam tersine, tarafsızlıktan ve nesnel bilgiden söz edildiği yerlerde, gerçekte burada hangi rejimin devrede olduğunu ve bu yansızlık/nesnellik ifadelerinin hangi gizlemeye çalıştığını anlamak gerekmektedir. Nesnellik ve tarafsızlığın, birer yanılgı oldukları Foucault'dan önce zaten bildirilmiş ve öznenin öznelliğinin silinemeyeceği açıkça gösterilmiştir. Bilim felsefesinin iç-tartışmalarının çoğunda da bu nokta belirli şekilde anlaşılmıştır. Bilginin tamamen ve olabilmesinin olanaksızlığı pek çok yönden gösterilmiştir. Aynı şekilde Dil felsefesi, bunun olanaksızlığına dil düzleminde açıklık getirmiştir.
20. yüzyıl baslarında Friedrich Nietzsche bilginin 'ın ürünü değil güç ile doğrudan ilişkili bir kavram olduğunu sezinlemiş ve bunu açıklayan öncü düşünürlerden biri olmuştur. Foucault tüm bu gelişmelerin sonrasında bağlamını yeniden değerlendirmiş ve bilgi yapılarını, episteme'leri deşifre etme yoluna gitmiştir. Örneğin, bilim'in arkeolojisini yaparak ardındaki bilgi rejimlerinin niteliğini çözümlediği yapıtı bunun özgün bir örneğidir. Böylece bilimin, bilgi/iktidar düzleminde bir çözümlemesi ortaya konulmaktadır.
Ayrıca bakınız
Bkz:
- Ders Özetleri, M.Foucault, YKY, çeviren:Selahattin Hilav
- Özne ve İktidar, M.Foucault, Ayrıntı yayınları.
- Bilginin Arkeolojisi, M.Foucault, Birey yayınları.
- Kelimeler ve Şeyler, M.Foucaullt.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin konusu kayda degerlik yonergelerini saglamayabilir Konudan bagimsiz ve guvenilir kaynaklar kullanarak maddeyi gelistirebilir ve kayda deger oldugunu ispat edebilirsiniz Maddenin kayda degerligi kanitlanamazsa Vikipedi nin silme politikasi geregince hizli silinmesi kayda degerligi tartismali ise silinmeye aday gosterilmesi yerinde olacaktir Kaynak ara Bilgi rejimleri haber gazete kitap akademik JSTOR Bu madde Subat 2023 tarihinden bu yana isaretli olarak durmaktadir Bilgi rejimleri postyapisalci felsefenin oncu isimlerinden Michel Foucault tarafindan gelistirilen ve kendi yapitlarinda kullanima sokulmus olan kavramdir Bircok yerde degisik disiplinlerin bilgi modelleri sorgulanirken kullanilmis yontemsel bir kavramlastirmadir Hakikat rejimleri olarak da ifade edilmis ve kullanilmistir Foucault tarafindan gelistirilen episteme ve gibi ozgul kavramlarin bir parcasidir onlarla birlikte kullanima girer Bilgi rejimleri formulasyonu bilginin her zaman iktidar guc nosyonlariyla iliskili oldugunu belirler ve bu iliskiyi ortaya koymaya yonelir Oyle ki bilginin hem olusumu hem kullanimi hem de dolasimi her zaman kacinilmaz olarak bir rejim konusudur Dolayisiyla bilgiden soz edilen bir yerde sorulmasi gereken sorularin basinda hangi bilgi rejiminin devrede oldugu ya da egemen oldugu sorusu gelmektedir Bilgi rejimleri nosyonu Foucault nun kuramsal alana ikili mudahalesinin sonuclarindan biridir Buna gore bir yanda bilgi ote yanda iktidar kavramlari kokten bir degisime ugratilir Boylelikle nesnel ve tarafsiz bilgi anlayisi olarak ortaya cikmis olan ya da cikmakta olan soylemler bu kez de Foucault nun kuramsal mudahaleleriyle desifre edilmis olunmaktadir Hakikat ya da bilgi her zaman zaten bir rejim ya da iktidar konusuysa saf bilginin yani nesnel bilginin ve tarafsiz bilginin mumkun olabilmesi artik soz konusu olamaz Tam tersine tarafsizliktan ve nesnel bilgiden soz edildigi yerlerde gercekte burada hangi rejimin devrede oldugunu ve bu yansizlik nesnellik ifadelerinin hangi gizlemeye calistigini anlamak gerekmektedir Nesnellik ve tarafsizligin birer yanilgi olduklari Foucault dan once zaten bildirilmis ve oznenin oznelliginin silinemeyecegi acikca gosterilmistir Bilim felsefesinin ic tartismalarinin cogunda da bu nokta belirli sekilde anlasilmistir Bilginin tamamen ve olabilmesinin olanaksizligi pek cok yonden gosterilmistir Ayni sekilde Dil felsefesi bunun olanaksizligina dil duzleminde aciklik getirmistir 20 yuzyil baslarinda Friedrich Nietzsche bilginin in urunu degil guc ile dogrudan iliskili bir kavram oldugunu sezinlemis ve bunu aciklayan oncu dusunurlerden biri olmustur Foucault tum bu gelismelerin sonrasinda baglamini yeniden degerlendirmis ve bilgi yapilarini episteme leri desifre etme yoluna gitmistir Ornegin bilim in arkeolojisini yaparak ardindaki bilgi rejimlerinin niteligini cozumledigi yapiti bunun ozgun bir ornegidir Boylece bilimin bilgi iktidar duzleminde bir cozumlemesi ortaya konulmaktadir Ayrica bakinizEpisteme Paradigma Epistemoloji Bkz Ders Ozetleri M Foucault YKY ceviren Selahattin Hilav Ozne ve Iktidar M Foucault Ayrinti yayinlari Bilginin Arkeolojisi M Foucault Birey yayinlari Kelimeler ve Seyler M Foucaullt