Birinci İspanya Cumhuriyeti, kısa ömürlü cumhuriyet olmuştur. Cumhuriyet, İsabella'nın iktidardan düşmesinden ardından devam eden kaos ortamı I. Amadeo'nun kral olmasının ardından da devam etmesi üzerine ilan edildi. Martínez-Campos y Antón cumhuriyete darbe yaparak eski sistemi tekrar tesis ederek restorasyon hükûmeti kuruldu.
İspanya Cumhuriyeti República Española | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1873-1874 | |||||||||||||
![]() Bayrak Arma | |||||||||||||
Millî marş Himno Riego | |||||||||||||
![]() | |||||||||||||
Başkent | Madrid | ||||||||||||
Yaygın dil(ler) | İspanyolca | ||||||||||||
Hükûmet | Cumhuriyet | ||||||||||||
Başkan | |||||||||||||
| |||||||||||||
Başbakan | |||||||||||||
| |||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
Para birimi | İspanyol pesetası | ||||||||||||
|
Arka planı
İsabella'nın kaçması
Eylül 1868 yılında donanma komutanı Juan Bautista Topete sahil kesiminde bulunan ve ilk demokratikleşme hamlesinin başladığı yer olan Cadiz'te İsabella'ya karşı ayaklanması ile gerçekleşti. Bu olay aslında İsabella'nın babasına karşı olan ayaklanma gibiydi. O da ordu tarafından gerçekleşmişti.
Devrimden sonra Manuel Pavía kontrolündeki kraliyet ordusu devrim saflarına katılan komutan Francisco Serrano Domínguez'e bağlı ordusu ile Alcolea Savaşında çarpıştı. Savaşı devrimci güçler kazanarak kraliyetin gücünü kırdı. Domínguez, ordusu ile birlikte başkent Madrid'e yürümeye başladı. Bunun üzerine kraliçe Isabella tahttan düştü. Bunun üzerine İsabella Fransa'ya kaçtı. Isabella 1904 yılına kadar yaşadı ve Paris'te öldü.
Amadeo dönemi
İspanyol devrimi başarıya ulaşmış ve Isabella devri sonra ermişti. İspanyol Meclisi olan Cortes, yeni bir hanedanlık altında monarşiyi yeniden kurulmasına karar verir. Bunun için İtalya'da hakim olan Savoy Hanedanlığına mensup olan ve Aosta Dükü olan Amadeo I, 16 Kasım 1870 tarihinde İspanya Kralı oldu. 2 Ocak 1871 tarihinde ise Madrid'de anayasayı koruyacağını ilan etti.
Yeni Kral seçilmesine rağmen ülkede kriz vardı. General Marqués de los Castillejos suikaste uğradı. Bununla birlikte ülkede birçok suikast girişimleri olmuştu. Bask ve Katalan bölgelerinde Üçüncü Carlist ayaklanması meydana geldi. Aynı dönemde cumhuriyetçilerde ülke genelinde ayaklanmalar başlattı. Müdahale için gönderilen ordu topçuları greve gitti. Bunların yanı sıra Küba'da bağımsızlık savaşı başladı.
Cumhuriyet
Ülkede meydana gelen olaylar Amadeo'nın halk desteğine sahip olmadığını kanıtlamıştı. Amadeo ise grev ilan eden topçulara karşı bir emir yayınlamakla meşguldü. Ancak aynı günün gecesinde İspanya'da bir cumhuriyet ilan edildi. Bu durum karşısında Amadeo tahttan feragat ettiğini açıkladı. Ancak cumhuriyetin ömrü kısa oldu. Arsenio Martínez-Campos y Antón'un komutasındaki ordu 29 Aralık 1874 yılında darbe yaparak ülkede bulunan cumhuriyeti yıktı. İspanya'da restorasyon hukumeti kurularak devrim öncesinde ülkenin sahibi olan Borbon Hanedanlığı ülkeye tekrar sahip oldu. Tahtta devrimin hedefindeki Isabel'in oğlu Alfonso geçti. Alfonso dönemi İspanya için döneme göre en iyi dönem olarak kabul edilir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birinci Ispanya Cumhuriyeti kisa omurlu cumhuriyet olmustur Cumhuriyet Isabella nin iktidardan dusmesinden ardindan devam eden kaos ortami I Amadeo nun kral olmasinin ardindan da devam etmesi uzerine ilan edildi Martinez Campos y Anton cumhuriyete darbe yaparak eski sistemi tekrar tesis ederek restorasyon hukumeti kuruldu Ispanya CumhuriyetiRepublica Espanola1873 1874Bayrak ArmaMilli mars Himno RiegoBaskentMadridYaygin dil ler IspanyolcaHukumetCumhuriyetBaskan 1873Estanislao Figueras 1873 1873Nicolas Salmeron 1873 1874Emilio Castelar 1874Francisco SerranoBasbakan 1874 Juan de Zavala 1874P Mateo SagastaTarihce Kurulusu1873 Amadeo I tahttan cekilmesi11 Subat 1873 Kanton Devrimi12 Temmuz 1873 Monarsinin restore edilmesi29 Aralik 1874 1909 1910 Dagilisi1874Para birimiIspanyol pesetasiOnculler ArdillarIspanya tarihi 1810 1873 Restorasyon Ispanya Arka planiIsabella nin kacmasi Eylul 1868 yilinda donanma komutani Juan Bautista Topete sahil kesiminde bulunan ve ilk demokratiklesme hamlesinin basladigi yer olan Cadiz te Isabella ya karsi ayaklanmasi ile gerceklesti Bu olay aslinda Isabella nin babasina karsi olan ayaklanma gibiydi O da ordu tarafindan gerceklesmisti Devrimden sonra Manuel Pavia kontrolundeki kraliyet ordusu devrim saflarina katilan komutan Francisco Serrano Dominguez e bagli ordusu ile Alcolea Savasinda carpisti Savasi devrimci gucler kazanarak kraliyetin gucunu kirdi Dominguez ordusu ile birlikte baskent Madrid e yurumeye basladi Bunun uzerine kralice Isabella tahttan dustu Bunun uzerine Isabella Fransa ya kacti Isabella 1904 yilina kadar yasadi ve Paris te oldu Amadeo donemi Ispanyol devrimi basariya ulasmis ve Isabella devri sonra ermisti Ispanyol Meclisi olan Cortes yeni bir hanedanlik altinda monarsiyi yeniden kurulmasina karar verir Bunun icin Italya da hakim olan Savoy Hanedanligina mensup olan ve Aosta Duku olan Amadeo I 16 Kasim 1870 tarihinde Ispanya Krali oldu 2 Ocak 1871 tarihinde ise Madrid de anayasayi koruyacagini ilan etti Yeni Kral secilmesine ragmen ulkede kriz vardi General Marques de los Castillejos suikaste ugradi Bununla birlikte ulkede bircok suikast girisimleri olmustu Bask ve Katalan bolgelerinde Ucuncu Carlist ayaklanmasi meydana geldi Ayni donemde cumhuriyetcilerde ulke genelinde ayaklanmalar baslatti Mudahale icin gonderilen ordu topculari greve gitti Bunlarin yani sira Kuba da bagimsizlik savasi basladi CumhuriyetUlkede meydana gelen olaylar Amadeo nin halk destegine sahip olmadigini kanitlamisti Amadeo ise grev ilan eden topculara karsi bir emir yayinlamakla mesguldu Ancak ayni gunun gecesinde Ispanya da bir cumhuriyet ilan edildi Bu durum karsisinda Amadeo tahttan feragat ettigini acikladi Ancak cumhuriyetin omru kisa oldu Arsenio Martinez Campos y Anton un komutasindaki ordu 29 Aralik 1874 yilinda darbe yaparak ulkede bulunan cumhuriyeti yikti Ispanya da restorasyon hukumeti kurularak devrim oncesinde ulkenin sahibi olan Borbon Hanedanligi ulkeye tekrar sahip oldu Tahtta devrimin hedefindeki Isabel in oglu Alfonso gecti Alfonso donemi Ispanya icin doneme gore en iyi donem olarak kabul edilir Kaynakca