Biyolojik organizasyon, indirgemeci bir yaklaşım kullanarak yaşamı tanımlayan karmaşık biyolojik yapıların ve sistemlerin organizasyonudur. Aşağıda ayrıntıları verilen geleneksel hiyerarşi, atomlardan biyosferlere kadar uzanmaktadır. Bu şemanın daha yüksek seviyeleri genellikle ekolojik organizasyon kavramı veya hiyerarşik ekoloji alanı olarak adlandırılır.
Hiyerarşideki her seviye, organizasyonel karmaşıklıkta bir artışı temsil eder ve her "nesne" öncelikle bir önceki seviyenin temel biriminden oluşur. Organizasyonun arkasındaki temel ilke belirme kavramıdır - hiyerarşik bir seviyede bulunan özellikler ve işlevler daha düşük seviyelerde mevcut değildir ve ilgisizdir.
Yaşamın biyolojik organizasyonu, başta tıp bilimleri olmak üzere birçok bilimsel araştırma alanı için temel bir öncüldür. Bu gerekli organizasyon derecesi olmadan, çeşitli fiziksel ve kimyasal olayların etkilerinin incelenmesini hastalıklara ve fizyolojiye (vücut işlevi) uygulamak çok daha zor ve muhtemelen imkansız olurdu. Örneğin, beyin belirli hücre türlerinden oluşmasaydı bilişsel ve davranışsal sinirbilim gibi alanlar var olamazdı ve hücresel düzeydeki bir değişikliğin tüm organizmayı etkileyebileceği bilinmeseydi farmakolojinin temel kavramları var olamazdı. Bu uygulamalar ekolojik düzeylere de uzanmaktadır. Örneğin, DDT'nin doğrudan böcek öldürücü etkisi hücre altı düzeyde gerçekleşir, ancak çoklu ekosistemler de dahil olmak üzere daha yüksek düzeyleri etkiler. Teorik olarak, bir atomdaki değişiklik tüm biyosferi değiştirebilir.
Seviyeler

En alt seviyeden en üst seviyeye kadar basit standart biyolojik organizasyon şeması aşağıdaki gibidir:
Atomlardan daha küçük seviyeler için bkz. Atomaltı parçacık | ||
Aselüler seviye ve Hücre öncesi seviye | Atomlar | |
Molekül | Atom grupları | |
Biyomoleküler kompleks | (Biyo)molekül grupları | |
Hücre altı seviye | Organel | Biyomoleküllerin fonksiyonel grupları, biyokimyasal reaksiyonlar ve etkileşimler |
Hücresel seviye | Hücre | Tüm yaşamın temel birimi ve organellerin gruplandırılması |
Süper hücresel seviye (Çok hücreli seviye) | Doku | İşlevsel hücre grupları |
Organ | Fonksiyonel doku grupları | |
Organ sistemi | İşlevsel organ grupları | |
Ekolojik seviyeler | Organizma | Temel yaşam sistemi, en az bir hücre içeren alt düzey bileşenlerin işlevsel bir gruplaması |
Popülasyon | Aynı türden organizma grupları | |
Toplum (veya ) | Etkileşen popülasyonların grupları | |
Ekosistem | Fiziksel (abiyotik) çevre ile bağlantılı olarak tüm biyolojik üst âlemlerden organizma grupları | |
Biyom | Ekosistemlerin kıta ölçeğinde (iklimsel ve coğrafi olarak benzer iklim koşullarına sahip bitişik alanlar) gruplandırılması. | |
Biyosfer veya | Dünyadaki tüm yaşam veya tüm yaşam artı fiziksel (abiyotik) ortam | |
Biyosfer veya ekosferden daha büyük seviyeler için, Dünya'nın Evren'deki konumuna bakın. |
Daha karmaşık şemalar çok daha fazla seviye içerir. Örneğin, bir molekül elementlerin bir gruplaması olarak görülebilir ve bir atom da atomaltı parçacıklara bölünebilir (bu seviyeler biyolojik organizasyonun kapsamı dışındadır). Her seviye kendi hiyerarşisine de ayrılabilir ve bu biyolojik nesnelerin belirli türleri kendi hiyerarşik şemasına sahip olabilir. Örneğin, genomlar genler hiyerarşisine bölünebilir.
Hiyerarşideki her seviye daha alt seviyeler tarafından tanımlanabilir. Örneğin, organizma atomik, moleküler, hücresel, histolojik (doku), organ ve organ sistemi seviyeleri de dahil olmak üzere bileşen seviyelerinin herhangi birinde tanımlanabilir. Dahası, hiyerarşinin her seviyesinde, yaşamın kontrolü için gerekli yeni işlevler ortaya çıkar. Bu yeni roller, daha düşük seviyedeki bileşenlerin yapabildiği işlevler değildir ve bu nedenle beliren özellikler olarak adlandırılır.
Her organizma aynı derecede olmasa da organize olmuştur. Eğer bir organizma ilk etapta dokulardan oluşmuyorsa, histolojik (doku) düzeyde organize olamaz.
Biyolojik organizasyonun belirişi
Biyolojik organizasyonun erken RNA dünyasında, RNA zincirlerinin Darwin tarafından tasarlandığı şekliyle doğal seçilimin işlemesi için gerekli temel koşulları ifade etmeye başladığı zaman ortaya çıktığı düşünülmektedir: kalıtsallık, tür çeşitliliği ve sınırlı kaynaklar için rekabet. Bir RNA çoğaltıcısının uygunluğu (kişi başına düşen artış oranı) muhtemelen içsel olan (nükleotit dizilimi tarafından belirlenen anlamında) uyarlanabilir kapasitelerin ve kaynakların mevcudiyetinin bir fonksiyonu olacaktır. Üç temel adaptif kapasite (1) orta derecede uygunlukla çoğalma kapasitesi (hem kalıtsallığa hem de tür çeşitliliğine yol açar); (2) çürümeyi önleme kapasitesi ve (3) kaynakları edinme ve işleme kapasitesi olabilir. Bu kapasiteler başlangıçta RNA replikatörlerinin katlanmış konfigürasyonları (bkz. "Ribozim") tarafından belirlenecek ve bu da onların bireysel nükleotit dizilerinde kodlanacaktır. Farklı RNA çoğaltıcıları arasındaki rekabetçi başarı, bu uyarlanabilir kapasitelerin göreceli değerlerine bağlı olacaktır. Daha sonra, daha yeni organizmalar arasında, biyolojik organizasyonun birbirini izleyen seviyelerindeki rekabet başarısı, muhtemelen geniş anlamda, bu adaptif kapasitelerin göreceli değerlerine bağlı olmaya devam etmiştir.
Temel bilgiler
Ampirik olarak, doğada gözlemlediğimiz (karmaşık) biyolojik sistemlerin büyük bir kısmı hiyerarşik yapı sergilemektedir. Teorik olarak, karmaşıklığın basitlikten evrimleşmek zorunda olduğu bir dünyada karmaşık sistemlerin hiyerarşik olmasını bekleyebilirdik. 1950'lerde gerçekleştirilen sistem hiyerarşileri analizi, 1980'lerden itibaren hiyerarşik ekoloji olarak adlandırılacak bir alanın ampirik temellerini atmıştır.
Teorik temeller termodinamik ile özetlenmektedir. Biyolojik sistemler fiziksel sistemler olarak modellendiğinde, en genel soyutlamasıyla, kendi kendine organize davranış sergileyen ve dağıtıcı yapılar arasındaki küme/alt küme ilişkileri bir hiyerarşi içinde karakterize edilebilir.
"Yaşamın hiyerarşik örgütlenmesinin" temellerini açıklamanın daha basit ve doğrudan bir yolu, ve diğerleri tarafından "Simon'un hiyerarşi ilkesi" olarak tanıtıldı; Simon, hiyerarşinin "hiyerarşik yapıların istikrarlı olmasının basit bir nedeni olarak, çok çeşitli evrimsel süreçler yoluyla neredeyse kaçınılmaz olarak ortaya çıktığını" vurguladı.
Bu derin fikri motive etmek için hayali saatçilerle ilgili "benzetmesini" sundu.
Saatçilerin Kıssası |
---|
Bir zamanlar çok güzel saatler yapan Hora ve Tempus adında iki saatçi varmış. Atölyelerindeki telefonlar sık sık çalarmış; sürekli yeni müşteriler onları ararmış. Ancak, Hora zenginleşirken Tempus gittikçe fakirleşmiş. Sonunda Tempus dükkânını kaybetmiş. Bunun arkasındaki sebep neydi? Saatlerin her biri yaklaşık 1000 parçadan oluşuyordu. Tempus'un yaptığı saatler öyle tasarlanmıştı ki kısmen monte edilmiş bir saati yere koymak zorunda kaldığında (örneğin telefona cevap vermek için), saat hemen parçalara ayrılıyor ve temel unsurlardan yeniden monte edilmesi gerekiyordu. Hora saatlerini, her biri yaklaşık on bileşenden oluşan alt montajları bir araya getirebilecek şekilde tasarlamıştı. Bu alt montajlardan on tanesi bir araya getirilerek daha büyük bir alt montaj oluşturulabiliyordu. Son olarak, daha büyük alt montajlardan on tanesi tüm saati oluşturuyordu. Her bir alt montaj parçalanmadan yere bırakılabiliyordu. |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Özel
- ^ a b Solomon, Berg & Martin 2002, ss. 9–10
- ^ Pavé 2006, s. 40
- ^ Huggett 1999
- ^ Pavé 2006, s. 39
- ^ Postlethwait & Hopson 2006, s. 7
- ^ Witzany, G (2014). "Biological Self-organization". International Journal of Signs and Semiotic Systems. 3 (2): 1-11. doi:10.4018/IJSSS.2014070101.
- ^ a b Bernstein, H; Byerly, HC; Hopf, FA; Michod, RA; Vemulapalli, GK (1983). "The Darwinian Dynamic". Quarterly Review of Biology. 58 (2): 185-207. doi:10.1086/413216. JSTOR 2828805.
- ^ a b Michod RE. (2000) Darwinian Dynamics: Evolutionary Transitions in Fitness and Individuality. Princeton University Press, Princeton, New Jersey
- ^ Evans 1951
- ^ Evans 1956
- ^ Margalef 1975
- ^ O'Neill 1986
- ^ Wicken & Ulanowicz 1988
- ^ Pumain 2006
- ^ Jordan & Jørgensen 2012
- ^ Pokrovskii, Vladimir (2020). Thermodynamics of Complex Systems: Principles and applications (İngilizce). IOP Publishing, Bristol, UK.
- ^ Simon 1969, ss. 192–229
- ^ Simon's texts at DOI:10.1207/S15327809JLS1203_4, polaris.gseis.ucla.edu/pagre/simon 5 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . or johncarlosbaez/2011/08/29 transcriptions 31 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Genel
- Evans, F. C. (1951), "Ecology and urban areal research", Scientific Monthly, 73
- Evans, F. C. (1956), "Ecosystem as basic unit in ecology", Science, 123 (3208), ss. 1127-8, Bibcode:1956Sci...123.1127E, doi:10.1126/science.123.3208.1127, (PMID) 17793430
- Huggett, R. J. (1999). "Ecosphere, biosphere, or Gaia? What to call the global ecosystem. ECOLOGICAL SOUNDING". Global Ecology and Biogeography. 8 (6): 425-431. doi:10.1046/j.1365-2699.1999.00158.x. ISSN 1466-822X.
- Jordan, F.; Jørgensen, S. E. (2012), Models of the Ecological Hierarchy: From Molecules to the Ecosphere, ISBN
- Margalef, R. (1975), "External factors and ecosystem stability", Schweizerische Zeitschrift für Hydrologie, cilt 37, ss. 102-117, doi:10.1007/BF02505181
- O'Neill, R. V. (1986), A Hierarchical Concept of Ecosystems, ISBN
- Pavé, Alain (2006), "Biological and Ecological Systems Hierarchical organization", Pumain, D. (Ed.), Hierarchy in Natural and Social Sciences, New York, New York: Springer-Verlag, ISBN
- Postlethwait, John H.; Hopson, Janet L. (2006), Modern Biology, , ISBN
- Pumain, D. (2006), Hierarchy in Natural and Social Sciences, ISBN
- Simon, H. A. (1969), "The architecture of complexity", The Sciences of the Artificial, Cambridge, Massachusetts: MIT Press
- Solomon, Eldra P.; Berg, Linda R.; Martin, Diana W. (2002), Biology (6. bas.), , ISBN , LCCN 2001095366
- Wicken, J. S.; Ulanowicz, R. E. (1988), "On quantifying hierarchical connections in ecology", Journal of Social and Biological Systems, 11 (3), ss. 369-377, doi:10.1016/0140-1750(88)90066-8
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Biyolojik organizasyon indirgemeci bir yaklasim kullanarak yasami tanimlayan karmasik biyolojik yapilarin ve sistemlerin organizasyonudur Asagida ayrintilari verilen geleneksel hiyerarsi atomlardan biyosferlere kadar uzanmaktadir Bu semanin daha yuksek seviyeleri genellikle ekolojik organizasyon kavrami veya hiyerarsik ekoloji alani olarak adlandirilir source source source source Bir ari populasyonu bir avciya tepki olarak parildar Hiyerarsideki her seviye organizasyonel karmasiklikta bir artisi temsil eder ve her nesne oncelikle bir onceki seviyenin temel biriminden olusur Organizasyonun arkasindaki temel ilke belirme kavramidir hiyerarsik bir seviyede bulunan ozellikler ve islevler daha dusuk seviyelerde mevcut degildir ve ilgisizdir Yasamin biyolojik organizasyonu basta tip bilimleri olmak uzere bircok bilimsel arastirma alani icin temel bir onculdur Bu gerekli organizasyon derecesi olmadan cesitli fiziksel ve kimyasal olaylarin etkilerinin incelenmesini hastaliklara ve fizyolojiye vucut islevi uygulamak cok daha zor ve muhtemelen imkansiz olurdu Ornegin beyin belirli hucre turlerinden olusmasaydi bilissel ve davranissal sinirbilim gibi alanlar var olamazdi ve hucresel duzeydeki bir degisikligin tum organizmayi etkileyebilecegi bilinmeseydi farmakolojinin temel kavramlari var olamazdi Bu uygulamalar ekolojik duzeylere de uzanmaktadir Ornegin DDT nin dogrudan bocek oldurucu etkisi hucre alti duzeyde gerceklesir ancak coklu ekosistemler de dahil olmak uzere daha yuksek duzeyleri etkiler Teorik olarak bir atomdaki degisiklik tum biyosferi degistirebilir SeviyelerBu hiyerarsideki en basit birim oksijen gibi atomdur Iki veya daha fazla atom dioksit gibi bir molekuldur Bircok kucuk molekul fosfolipit gibi bir makromolekulu olusturmak icin kimyasal bir reaksiyonda birlesebilir Birden fazla makromolekul bir club hucresi gibi bir hucre olusturur Bir doku olarak birlikte islev goren bir grup hucre ornegin epitel dokusu Farkli dokular akciger gibi bir organi olusturur Organlar solunum sistemi gibi bir organ sistemi olusturmak icin birlikte calisir Tum organ sistemleri aslan gibi yasayan bir organizmayi olusturur Bir bolgede birlikte yasayan ayni organizma grubu aslan surusu gibi bir populasyondur Birbirleriyle etkilesim halinde olan iki veya daha fazla populasyon bir topluluk olusturur ornegin birbirleriyle etkilesim halinde olan aslan ve zebra populasyonlari Sadece birbirleriyle degil ayni zamanda fiziksel cevreyle de etkilesim halinde olan topluluklar savan ekosistemi gibi bir ekosistemi kapsar Tum ekosistemler Dunya uzerindeki yasam alani olan biyosferi olusturur En alt seviyeden en ust seviyeye kadar basit standart biyolojik organizasyon semasi asagidaki gibidir Atomlardan daha kucuk seviyeler icin bkz Atomalti parcacikAseluler seviye ve Hucre oncesi seviye AtomlarMolekul Atom gruplariBiyomolekuler kompleks Biyo molekul gruplariHucre alti seviye Organel Biyomolekullerin fonksiyonel gruplari biyokimyasal reaksiyonlar ve etkilesimlerHucresel seviye Hucre Tum yasamin temel birimi ve organellerin gruplandirilmasiSuper hucresel seviye Cok hucreli seviye Doku Islevsel hucre gruplariOrgan Fonksiyonel doku gruplariOrgan sistemi Islevsel organ gruplariEkolojik seviyeler Organizma Temel yasam sistemi en az bir hucre iceren alt duzey bilesenlerin islevsel bir gruplamasiPopulasyon Ayni turden organizma gruplariToplum veya Etkilesen populasyonlarin gruplariEkosistem Fiziksel abiyotik cevre ile baglantili olarak tum biyolojik ust alemlerden organizma gruplariBiyom Ekosistemlerin kita olceginde iklimsel ve cografi olarak benzer iklim kosullarina sahip bitisik alanlar gruplandirilmasi Biyosfer veya Dunyadaki tum yasam veya tum yasam arti fiziksel abiyotik ortamBiyosfer veya ekosferden daha buyuk seviyeler icin Dunya nin Evren deki konumuna bakin Daha karmasik semalar cok daha fazla seviye icerir Ornegin bir molekul elementlerin bir gruplamasi olarak gorulebilir ve bir atom da atomalti parcaciklara bolunebilir bu seviyeler biyolojik organizasyonun kapsami disindadir Her seviye kendi hiyerarsisine de ayrilabilir ve bu biyolojik nesnelerin belirli turleri kendi hiyerarsik semasina sahip olabilir Ornegin genomlar genler hiyerarsisine bolunebilir Hiyerarsideki her seviye daha alt seviyeler tarafindan tanimlanabilir Ornegin organizma atomik molekuler hucresel histolojik doku organ ve organ sistemi seviyeleri de dahil olmak uzere bilesen seviyelerinin herhangi birinde tanimlanabilir Dahasi hiyerarsinin her seviyesinde yasamin kontrolu icin gerekli yeni islevler ortaya cikar Bu yeni roller daha dusuk seviyedeki bilesenlerin yapabildigi islevler degildir ve bu nedenle beliren ozellikler olarak adlandirilir Her organizma ayni derecede olmasa da organize olmustur Eger bir organizma ilk etapta dokulardan olusmuyorsa histolojik doku duzeyde organize olamaz Biyolojik organizasyonun belirisiBiyolojik organizasyonun erken RNA dunyasinda RNA zincirlerinin Darwin tarafindan tasarlandigi sekliyle dogal secilimin islemesi icin gerekli temel kosullari ifade etmeye basladigi zaman ortaya ciktigi dusunulmektedir kalitsallik tur cesitliligi ve sinirli kaynaklar icin rekabet Bir RNA cogalticisinin uygunlugu kisi basina dusen artis orani muhtemelen icsel olan nukleotit dizilimi tarafindan belirlenen anlaminda uyarlanabilir kapasitelerin ve kaynaklarin mevcudiyetinin bir fonksiyonu olacaktir Uc temel adaptif kapasite 1 orta derecede uygunlukla cogalma kapasitesi hem kalitsalliga hem de tur cesitliligine yol acar 2 curumeyi onleme kapasitesi ve 3 kaynaklari edinme ve isleme kapasitesi olabilir Bu kapasiteler baslangicta RNA replikatorlerinin katlanmis konfigurasyonlari bkz Ribozim tarafindan belirlenecek ve bu da onlarin bireysel nukleotit dizilerinde kodlanacaktir Farkli RNA cogalticilari arasindaki rekabetci basari bu uyarlanabilir kapasitelerin goreceli degerlerine bagli olacaktir Daha sonra daha yeni organizmalar arasinda biyolojik organizasyonun birbirini izleyen seviyelerindeki rekabet basarisi muhtemelen genis anlamda bu adaptif kapasitelerin goreceli degerlerine bagli olmaya devam etmistir Temel bilgilerAmpirik olarak dogada gozlemledigimiz karmasik biyolojik sistemlerin buyuk bir kismi hiyerarsik yapi sergilemektedir Teorik olarak karmasikligin basitlikten evrimlesmek zorunda oldugu bir dunyada karmasik sistemlerin hiyerarsik olmasini bekleyebilirdik 1950 lerde gerceklestirilen sistem hiyerarsileri analizi 1980 lerden itibaren hiyerarsik ekoloji olarak adlandirilacak bir alanin ampirik temellerini atmistir Teorik temeller termodinamik ile ozetlenmektedir Biyolojik sistemler fiziksel sistemler olarak modellendiginde en genel soyutlamasiyla kendi kendine organize davranis sergileyen ve dagitici yapilar arasindaki kume alt kume iliskileri bir hiyerarsi icinde karakterize edilebilir Yasamin hiyerarsik orgutlenmesinin temellerini aciklamanin daha basit ve dogrudan bir yolu ve digerleri tarafindan Simon un hiyerarsi ilkesi olarak tanitildi Simon hiyerarsinin hiyerarsik yapilarin istikrarli olmasinin basit bir nedeni olarak cok cesitli evrimsel surecler yoluyla neredeyse kacinilmaz olarak ortaya ciktigini vurguladi Bu derin fikri motive etmek icin hayali saatcilerle ilgili benzetmesini sundu Saatcilerin KissasiBir zamanlar cok guzel saatler yapan Hora ve Tempus adinda iki saatci varmis Atolyelerindeki telefonlar sik sik calarmis surekli yeni musteriler onlari ararmis Ancak Hora zenginlesirken Tempus gittikce fakirlesmis Sonunda Tempus dukkanini kaybetmis Bunun arkasindaki sebep neydi Saatlerin her biri yaklasik 1000 parcadan olusuyordu Tempus un yaptigi saatler oyle tasarlanmisti ki kismen monte edilmis bir saati yere koymak zorunda kaldiginda ornegin telefona cevap vermek icin saat hemen parcalara ayriliyor ve temel unsurlardan yeniden monte edilmesi gerekiyordu Hora saatlerini her biri yaklasik on bilesenden olusan alt montajlari bir araya getirebilecek sekilde tasarlamisti Bu alt montajlardan on tanesi bir araya getirilerek daha buyuk bir alt montaj olusturulabiliyordu Son olarak daha buyuk alt montajlardan on tanesi tum saati olusturuyordu Her bir alt montaj parcalanmadan yere birakilabiliyordu Ayrica bakinizAbiyogenez Hucre teorisi Evrimsel biyoloji Gaia hipotezi Kendi kendine organizasyon Spontan duzen Yasamin evrimsel tarihi kronolojisiKaynakcaOzel a b Solomon Berg amp Martin 2002 ss 9 10 Pave 2006 s 40 Huggett 1999 Pave 2006 s 39 Postlethwait amp Hopson 2006 s 7 Witzany G 2014 Biological Self organization International Journal of Signs and Semiotic Systems 3 2 1 11 doi 10 4018 IJSSS 2014070101 a b Bernstein H Byerly HC Hopf FA Michod RA Vemulapalli GK 1983 The Darwinian Dynamic Quarterly Review of Biology 58 2 185 207 doi 10 1086 413216 JSTOR 2828805 a b Michod RE 2000 Darwinian Dynamics Evolutionary Transitions in Fitness and Individuality Princeton University Press Princeton New Jersey 0691050112 Evans 1951 Evans 1956 Margalef 1975 O Neill 1986 Wicken amp Ulanowicz 1988 Pumain 2006 Jordan amp Jorgensen 2012 Pokrovskii Vladimir 2020 Thermodynamics of Complex Systems Principles and applications Ingilizce IOP Publishing Bristol UK Simon 1969 ss 192 229 Simon s texts at DOI 10 1207 S15327809JLS1203 4 polaris gseis ucla edu pagre simon 5 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde or johncarlosbaez 2011 08 29 transcriptions 31 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genel Evans F C 1951 Ecology and urban areal research Scientific Monthly 73 Evans F C 1956 Ecosystem as basic unit in ecology Science 123 3208 ss 1127 8 Bibcode 1956Sci 123 1127E doi 10 1126 science 123 3208 1127 PMID 17793430 Huggett R J 1999 Ecosphere biosphere or Gaia What to call the global ecosystem ECOLOGICAL SOUNDING Global Ecology and Biogeography 8 6 425 431 doi 10 1046 j 1365 2699 1999 00158 x ISSN 1466 822X Jordan F Jorgensen S E 2012 Models of the Ecological Hierarchy From Molecules to the Ecosphere ISBN 9780444593962 Margalef R 1975 External factors and ecosystem stability Schweizerische Zeitschrift fur Hydrologie cilt 37 ss 102 117 doi 10 1007 BF02505181 O Neill R V 1986 A Hierarchical Concept of Ecosystems ISBN 0691084378 Pave Alain 2006 Biological and Ecological Systems Hierarchical organization Pumain D Ed Hierarchy in Natural and Social Sciences New York New York Springer Verlag ISBN 978 1 4020 4126 6 Postlethwait John H Hopson Janet L 2006 Modern Biology ISBN 0 03 065178 6 Pumain D 2006 Hierarchy in Natural and Social Sciences ISBN 978 1 4020 4127 3 Simon H A 1969 The architecture of complexity The Sciences of the Artificial Cambridge Massachusetts MIT Press Solomon Eldra P Berg Linda R Martin Diana W 2002 Biology 6 bas ISBN 0 534 39175 3 LCCN 2001095366 Wicken J S Ulanowicz R E 1988 On quantifying hierarchical connections in ecology Journal of Social and Biological Systems 11 3 ss 369 377 doi 10 1016 0140 1750 88 90066 8