Bljesak Operasyonu ya da Şimşek Operasyonu (Operacija Bljesak) Hırvatistan ordusunun, BM Barış Gücü "koruması" altındaki Batı Slavonya'ya karşı 1 Mayıs 1995'te giriştiği askerî harekât.
Bljesak Operasyonu | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hırvatistan Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Hırvatistan Ordusu | Krayina Sırp Cumhuriyeti | ||||||
Güçler | |||||||
12.000 asker ve polis | 4.000 asker ve milis | ||||||
Kayıplar | |||||||
42 ölü, 162 yaralı | 283 sivil ölü, 171 asker ölü, 1.500 savaş tutsağı, 18.000 (1.000-1.200 yaralı) mülteci |
1 Mayıs 1995'te Emek ve Dayanışma Gününün kutlanması ve Hitler faşizminin yenilgiye uğratılması ellinci yıldönümü şenlik hazırlıkları sırasında Hırvat kuvvetleri, Batı Slavonya'ya saldırdılar. 1992 Şubat ayında BM GK'i UNPROFOR askerinin, "Birleşmiş Milletler koruması altındaki üç bölge" olan Doğu Slavonya, Batı Slavonya ve Krayina'ya gönderilmesi kararını aldı. Ancak, Batı Slavonya korumakla görevli UNPROFOR kuvvetleri, Sırpları korumamış, aksine Sırplardan Hırvat saldırısı haberini saklamışlar. Arjantin, Nepal ve Ürdün taburları, saldırı konusunda birçok saat önceden uyarıldıkları için, askerî operasyon sahasından başka yerlere kaçtılar. Batı Slavonyalı Sırp güçleri saldırıya karşı ciddi bir direniş gösteremedi ve bozguna uğratıldı.
Krayina, Batı Slavonya'nın Sava Nehri'nin karşı tarafından bulunması yüzünden Batı Slavonya'daki soydaşlarına îcap eden yardımı yapamadı. ("Bljesak" ve "Oluja" harekâtları sırasında Belgrat ve Pale'nin Batı Slavonyalı ve Krayinalı Sırplara neden yardıma koşmadıkları konusunda çeşitli komplo teorileri ve spekülasyonlar vardır. Kimilerine göre, 1992 yılındaki (Vase Miskin sokağında patlamadan) bu yana Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ne uygulanan Birleşmiş Milletler ekonomik ambargosunun kaldırılması üzerine verilen garantilerle, Slobodan Miloşeviç Batı Slavonya ve Krayina'dan vazgeçmeyi kabul etmiştir. Kimilerine göre ise de Radovan Karaciç, ambargo (5 Ağustos 1994'te Yugoslavya Federal Cumhuriyeti, Sırbistan ve Sırp Cumhuriyeti arasındaki sınırı kapattı) ve izolasyonlar altında bulunan Sırp Cumhuriyeti'ne yakıt sevkiyatı karşılığında ulusal çıkarlara ihanet etmiştir. Ya da ABD, Karaciç'in yargıdan muaf olacağına dair vaatlerde bulunuyordu.)
Krayinalı Sırplar misilleme olarak 2 Mayıs ve 3 Mayıs'ta Hırvatistan'daki şehirlere roket ateşine tuttular. Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'e düzenlenen roket saldırısında 6 sivilin öldüğü ve 175'in yaralandığı belirtiliyor. Batı Slavonya etnik temizliği kamuoyuna kesinlikle duyurulmamıştı, çünkü bu, Sırplara karşı yürütülecek psikolojik savaşı zayıflatacaktı. Batı medyası Hırvatların bu saldırısını "sınırlı polis harekâtı" olarak niteledi; ona göre Hırvatlar sadece bölgedeki Zagreb-Belgrat karayolunu daha iyi kontrol etmek istemekteydiler ve sivillere de insanca muamele edilmiştir.
Çok kısa bir süre devam eden sınırlı polis harekâtı sonucu 454 kadar öldürülmüş ve 18.000 kadar Sırp yerinde edildi. Sırp kaynaklarında genellikle 1.500 ile 2.000 ölü arası sayılara rastlanır. Hırvat topçusu ve savaş uçakları, Okuçani-Novi Varoş-Stara Gradişka yolundaki Sırp mülteci konvoylarını yoğun bombardımana tutmuştu. Mülteciler, Stara Gradişka'ta Sava Nehri'nin üzerindeki köprüden geçmeye çalışırken ateşe de tutuldu. Ayrıca, 65 Sırp köy ve tüm Ortodoks kiliseleri neo-ustaşalar tarafından tahrip edilmiştir. Batı Slavonya'dan sürülen Sırplar da Sırp Cumhuriyeti'ne yerleştiler.
Hırvatların Batı Slavonya'yı yakıp yıkmasından sonra, cesetler Zagreb ve Sisak'a götürüldü ve krematoryumda yakıldı. Hırvat askerleri gaz maskelerini takıp, toprağı klor ile dezenfekte etti. Hırvatlar da katliamı gizlemek için yollardaki kan izlerini arazözler ile yıkayıp yolları tertemiz ettiler. Bu "zafer"den sonra "Šahovnica" (Nazi Hırvat bayrağı) Jasenovac Toplama Kampında Anma Müzesine dikildi.
Uluslararası toplum ise hiçbir şey olmamış gibi davrandı. Zaten, Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı Boris Yeltsin Tudjman'u Kızıl Meydan'da Askeri Geçit Törenini izlemeye davet etmiştir.
Bosnalı Sırpların tepkisi
1995 Temmuz ayı ortasında Sırp Cumhuriyeti Parlamentosu Başkanı Momçilo Krayişnik (Momčilo Krajišnik), BM koruması altındaki Batı Slavonya etnik temizliğinden intikam almak için Srebrenica "güvenlik bölgesi"nin alınması gerçekleştirildiğini belirtti.
Notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bljesak Operasyonu ya da Simsek Operasyonu Operacija Bljesak Hirvatistan ordusunun BM Baris Gucu korumasi altindaki Bati Slavonya ya karsi 1 Mayis 1995 te giristigi askeri harekat Bljesak OperasyonuHirvatistan SavasiTarih1 Mayis 3 Mayis 1995BolgeHirvatistanSonucHirvat zaferi Bati Slavonya etnik temizligi TaraflarHirvatistan OrdusuKrayina Sirp CumhuriyetiGucler12 000 asker ve polis4 000 asker ve milisKayiplar42 olu 162 yarali283 sivil olu 171 asker olu 1 500 savas tutsagi 18 000 1 000 1 200 yarali multeci 1 Mayis 1995 te Emek ve Dayanisma Gununun kutlanmasi ve Hitler fasizminin yenilgiye ugratilmasi ellinci yildonumu senlik hazirliklari sirasinda Hirvat kuvvetleri Bati Slavonya ya saldirdilar 1992 Subat ayinda BM GK i UNPROFOR askerinin Birlesmis Milletler korumasi altindaki uc bolge olan Dogu Slavonya Bati Slavonya ve Krayina ya gonderilmesi kararini aldi Ancak Bati Slavonya korumakla gorevli UNPROFOR kuvvetleri Sirplari korumamis aksine Sirplardan Hirvat saldirisi haberini saklamislar Arjantin Nepal ve Urdun taburlari saldiri konusunda bircok saat onceden uyarildiklari icin askeri operasyon sahasindan baska yerlere kactilar Bati Slavonyali Sirp gucleri saldiriya karsi ciddi bir direnis gosteremedi ve bozguna ugratildi Krayina Bati Slavonya nin Sava Nehri nin karsi tarafindan bulunmasi yuzunden Bati Slavonya daki soydaslarina icap eden yardimi yapamadi Bljesak ve Oluja harekatlari sirasinda Belgrat ve Pale nin Bati Slavonyali ve Krayinali Sirplara neden yardima kosmadiklari konusunda cesitli komplo teorileri ve spekulasyonlar vardir Kimilerine gore 1992 yilindaki Vase Miskin sokaginda patlamadan bu yana Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ne uygulanan Birlesmis Milletler ekonomik ambargosunun kaldirilmasi uzerine verilen garantilerle Slobodan Milosevic Bati Slavonya ve Krayina dan vazgecmeyi kabul etmistir Kimilerine gore ise de Radovan Karacic ambargo 5 Agustos 1994 te Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Sirbistan ve Sirp Cumhuriyeti arasindaki siniri kapatti ve izolasyonlar altinda bulunan Sirp Cumhuriyeti ne yakit sevkiyati karsiliginda ulusal cikarlara ihanet etmistir Ya da ABD Karacic in yargidan muaf olacagina dair vaatlerde bulunuyordu Krayinali Sirplar misilleme olarak 2 Mayis ve 3 Mayis ta Hirvatistan daki sehirlere roket atesine tuttular Hirvatistan in baskenti Zagreb e duzenlenen roket saldirisinda 6 sivilin oldugu ve 175 in yaralandigi belirtiliyor Bati Slavonya etnik temizligi kamuoyuna kesinlikle duyurulmamisti cunku bu Sirplara karsi yurutulecek psikolojik savasi zayiflatacakti Bati medyasi Hirvatlarin bu saldirisini sinirli polis harekati olarak niteledi ona gore Hirvatlar sadece bolgedeki Zagreb Belgrat karayolunu daha iyi kontrol etmek istemekteydiler ve sivillere de insanca muamele edilmistir Cok kisa bir sure devam eden sinirli polis harekati sonucu 454 kadar oldurulmus ve 18 000 kadar Sirp yerinde edildi Sirp kaynaklarinda genellikle 1 500 ile 2 000 olu arasi sayilara rastlanir Hirvat topcusu ve savas ucaklari Okucani Novi Varos Stara Gradiska yolundaki Sirp multeci konvoylarini yogun bombardimana tutmustu Multeciler Stara Gradiska ta Sava Nehri nin uzerindeki kopruden gecmeye calisirken atese de tutuldu Ayrica 65 Sirp koy ve tum Ortodoks kiliseleri neo ustasalar tarafindan tahrip edilmistir Bati Slavonya dan surulen Sirplar da Sirp Cumhuriyeti ne yerlestiler Hirvatlarin Bati Slavonya yi yakip yikmasindan sonra cesetler Zagreb ve Sisak a goturuldu ve krematoryumda yakildi Hirvat askerleri gaz maskelerini takip topragi klor ile dezenfekte etti Hirvatlar da katliami gizlemek icin yollardaki kan izlerini arazozler ile yikayip yollari tertemiz ettiler Bu zafer den sonra Sahovnica Nazi Hirvat bayragi Jasenovac Toplama Kampinda Anma Muzesine dikildi Uluslararasi toplum ise hicbir sey olmamis gibi davrandi Zaten Rusya Federasyonu Cumhurbaskani Boris Yeltsin Tudjman u Kizil Meydan da Askeri Gecit Torenini izlemeye davet etmistir Bosnali Sirplarin tepkisi1995 Temmuz ayi ortasinda Sirp Cumhuriyeti Parlamentosu Baskani Momcilo Krayisnik Momcilo Krajisnik BM korumasi altindaki Bati Slavonya etnik temizliginden intikam almak icin Srebrenica guvenlik bolgesi nin alinmasi gerceklestirildigini belirtti Notlar Zagrep Simsek Operasyonu nu yildonumunde andi 11 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2010 UNITED NATIONS PROTECTION FORCE 9 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2009