Patlama, genellikle ani ısı yükselmesi ve gaz salınımı ile oluşan, çok yüksek bir sesle birlikte gerçekleşen hızlı hacim artışı ve aşırı yüksek enerjinin açığa çıkmasına sebep olan kimyasal olaydır. Bu özelliğe sahip maddelere "patlayıcı" adı verilir.
Nedenler
Doğa
Büyük bir enerji akışı nedeniyle doğada patlamalar meydana gelebilir. Doğal patlamaların çoğu, çeşitli türlerdeki volkanik veya yıldız süreçlerinden kaynaklanır. Patlayıcı volkanik püskürmeler, aşağıdan yükselen magmanın içinde çok fazla çözünmüş gaz bulunduğunda meydana gelir; Magma yükseldikçe basıncın düşmesi, gazın çözeltiden dışarı çıkmasına neden olarak hacimde hızlı bir artışa neden olur. Patlamalar ayrıca çarpma olaylarının bir sonucu olarak ve gibi olaylarda da meydana gelir (ayrıca volkanik süreçler nedeniyle). Süpernova gibi olaylarda evrende Dünya dışında da patlamalar meydana gelebilir. Patlamalar, ağaç tepesindeki uçucu yağların aniden yandığı okaliptüs ormanlarındaki orman yangınları sırasında sıklıkla meydana gelir.
Astronomik
Evrendeki bilinen en büyük patlamalar arasında, doğası hala bir anlaşmazlık içinde olan yıldızlarda nükleer füzyon gama ışını patlamalarının ani başlatılmasından veya durdurulmasından kaynaklanan süpernovalar vardır. Güneş patlamaları, güneşte ve muhtemelen diğer yıldızların çoğunda yaygın bir patlamanın bir örneğidir. Güneş patlaması aktivitesi için enerji kaynağı, güneşin iletken plazmasının dönüşünden kaynaklanan manyetik alan çizgilerinin karışmasından gelir. Başka bir büyük astronomik patlama türü, çok büyük bir göktaşı veya asteroit, bir gezegen gibi başka bir nesnenin yüzeyini etkilediğinde ortaya çıkar.
Kimya
En yaygın yapay patlayıcılar, genellikle büyük miktarlarda sıcak gaz üreten hızlı ve şiddetli bir oksidasyon reaksiyonu içeren kimyasal patlayıcılardır. Barut, icat edilen ve kullanılan ilk patlayıcıydı. Kimyasal patlayıcı teknolojisindeki diğer önemli gelişmeler, 'in 1865'te nitroselüloz gelişimi ve Alfred Nobel'in 1866'da dinamit icadı idi. Kimyasal patlamalar (hem kasıtlı hem de kazara) genellikle oksijen varlığında bir elektrik kıvılcımı veya alev tarafından başlatılır. Yakıt depolarında, roket motorlarında vb. kazara patlamalar meydana gelebilir.
Elektrik ve manyetik
Yüksek akım elektrik arızası, metal ve yalıtım malzemesini hızla buharlaştıran yüksek enerjili bir elektrik arkı oluşturarak bir 'elektrik patlaması' yaratabilir. Bu ark parlaması tehlikesi, enerjili şalt sistemi üzerinde çalışan kişiler için bir tehlikedir. Ayrıca, ultra güçlü bir elektromıknatıs içindeki aşırı manyetik basınç, manyetik bir patlamaya neden olabilir.
Mekanik ve buhar
Kimyasal veya nükleerden farklı olarak kesinlikle fiziksel bir işlem, örneğin kapalı veya kısmen kapalı bir kabın iç basınç altında patlaması genellikle bir patlama olarak adlandırılır. Örnekler arasında aşırı ısınmış bir kazan veya ateşe atılmış basit bir teneke kutu fasulye sayılabilir.
Kaynayan sıvısı genleşen buhar patlamaları, basınçlı bir sıvı içeren bir kap yırtıldığında meydana gelebilen ve sıvı buharlaştıkça hacimde hızlı bir artışa neden olan bir tür mekanik patlamadır. Kabın içindekilerin, yangının ortasında bir propan tankı gibi etkileri çok daha ciddi olabilen müteakip bir kimyasal patlamaya neden olabileceğine dikkat edin. Böyle bir durumda, tank arızalandığında meydana gelen mekanik patlamanın etkilerine, bir ateşleme kaynağının mevcudiyetinde salınan (başlangıçta sıvı ve sonra hemen hemen gaz halindeki) propandan kaynaklanan patlamanın etkileri de eklenir. Bu nedenle, acil durum çalışanları genellikle iki olay arasında ayrım yapar.
Nükleer
Yıldız nükleer patlamalarına ek olarak, bir nükleer silah, yıkıcı gücünü nükleer fisyondan veya fisyon ve füzyon kombinasyonundan alan bir tür patlayıcı silahtır. Sonuç olarak, küçük bir verime sahip bir nükleer silah bile, tüm şehri tamamen yok edebilecek tek bir silahla mevcut en büyük geleneksel patlayıcılardan önemli ölçüde daha güçlüdür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Kissane, Karen (22 Mayıs 2009). "Fire power equalled 1500 atomic bombs". The Age. Melbourne. 27 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020.
Kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Patlama genellikle ani isi yukselmesi ve gaz salinimi ile olusan cok yuksek bir sesle birlikte gerceklesen hizli hacim artisi ve asiri yuksek enerjinin aciga cikmasina sebep olan kimyasal olaydir Bu ozellige sahip maddelere patlayici adi verilir 16 ton TNT nin patlatilmasi NedenlerDoga Benzin patlamalari hava gosterisinde bomba dususu simulasyonu Buyuk bir enerji akisi nedeniyle dogada patlamalar meydana gelebilir Dogal patlamalarin cogu cesitli turlerdeki volkanik veya yildiz sureclerinden kaynaklanir Patlayici volkanik puskurmeler asagidan yukselen magmanin icinde cok fazla cozunmus gaz bulundugunda meydana gelir Magma yukseldikce basincin dusmesi gazin cozeltiden disari cikmasina neden olarak hacimde hizli bir artisa neden olur Patlamalar ayrica carpma olaylarinin bir sonucu olarak ve gibi olaylarda da meydana gelir ayrica volkanik surecler nedeniyle Supernova gibi olaylarda evrende Dunya disinda da patlamalar meydana gelebilir Patlamalar agac tepesindeki ucucu yaglarin aniden yandigi okaliptus ormanlarindaki orman yanginlari sirasinda siklikla meydana gelir Astronomik Evrendeki bilinen en buyuk patlamalar arasinda dogasi hala bir anlasmazlik icinde olan yildizlarda nukleer fuzyon gama isini patlamalarinin ani baslatilmasindan veya durdurulmasindan kaynaklanan supernovalar vardir Gunes patlamalari guneste ve muhtemelen diger yildizlarin cogunda yaygin bir patlamanin bir ornegidir Gunes patlamasi aktivitesi icin enerji kaynagi gunesin iletken plazmasinin donusunden kaynaklanan manyetik alan cizgilerinin karismasindan gelir Baska bir buyuk astronomik patlama turu cok buyuk bir goktasi veya asteroit bir gezegen gibi baska bir nesnenin yuzeyini etkilediginde ortaya cikar Kimya En yaygin yapay patlayicilar genellikle buyuk miktarlarda sicak gaz ureten hizli ve siddetli bir oksidasyon reaksiyonu iceren kimyasal patlayicilardir Barut icat edilen ve kullanilan ilk patlayiciydi Kimyasal patlayici teknolojisindeki diger onemli gelismeler in 1865 te nitroseluloz gelisimi ve Alfred Nobel in 1866 da dinamit icadi idi Kimyasal patlamalar hem kasitli hem de kazara genellikle oksijen varliginda bir elektrik kivilcimi veya alev tarafindan baslatilir Yakit depolarinda roket motorlarinda vb kazara patlamalar meydana gelebilir Elektrik ve manyetik Yuksek akim elektrik arizasi metal ve yalitim malzemesini hizla buharlastiran yuksek enerjili bir elektrik arki olusturarak bir elektrik patlamasi yaratabilir Bu ark parlamasi tehlikesi enerjili salt sistemi uzerinde calisan kisiler icin bir tehlikedir Ayrica ultra guclu bir elektromiknatis icindeki asiri manyetik basinc manyetik bir patlamaya neden olabilir Mekanik ve buhar Kimyasal veya nukleerden farkli olarak kesinlikle fiziksel bir islem ornegin kapali veya kismen kapali bir kabin ic basinc altinda patlamasi genellikle bir patlama olarak adlandirilir Ornekler arasinda asiri isinmis bir kazan veya atese atilmis basit bir teneke kutu fasulye sayilabilir Kaynayan sivisi genlesen buhar patlamalari basincli bir sivi iceren bir kap yirtildiginda meydana gelebilen ve sivi buharlastikca hacimde hizli bir artisa neden olan bir tur mekanik patlamadir Kabin icindekilerin yanginin ortasinda bir propan tanki gibi etkileri cok daha ciddi olabilen muteakip bir kimyasal patlamaya neden olabilecegine dikkat edin Boyle bir durumda tank arizalandiginda meydana gelen mekanik patlamanin etkilerine bir atesleme kaynaginin mevcudiyetinde salinan baslangicta sivi ve sonra hemen hemen gaz halindeki propandan kaynaklanan patlamanin etkileri de eklenir Bu nedenle acil durum calisanlari genellikle iki olay arasinda ayrim yapar Nukleer Yildiz nukleer patlamalarina ek olarak bir nukleer silah yikici gucunu nukleer fisyondan veya fisyon ve fuzyon kombinasyonundan alan bir tur patlayici silahtir Sonuc olarak kucuk bir verime sahip bir nukleer silah bile tum sehri tamamen yok edebilecek tek bir silahla mevcut en buyuk geleneksel patlayicilardan onemli olcude daha gucludur Ayrica bakinizYanma tepkimeleri Patlayici madde Mantar bulutuKaynakca Kissane Karen 22 Mayis 2009 Fire power equalled 1500 atomic bombs The Age Melbourne 27 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2020 Kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz