Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Burmadere, Ardahan ilinin Damal ilçesine bağlı bir köydür.
| Burmadere | |
|---|---|
 | |
 Köydeki ilköğretim okulu (Ağustos 2016) | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Burmadere Burmadere'nin Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Damal |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 562 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Burmadere köyünün eski adı Sorsi veya Sors'tur. Bazı Gürcüce kaynaklarda Şorsi (შორსი) olarak da geçer. Gürcüce Sorsi (სორსი) şeklinde yazılan bu yer adı Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı ve 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterine Sors (صورس) olarak girmiştir. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesindeki Osmanlıca yazılışı biraz farklı olsa da köyün adı Sors (صورص) geçer. Rus idaresi de köyü 1886 yılında Sors (Сорс) adıyla kaydetmiştir.
Sorsi, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Eruşeti'de yer alır. Eruşeti bölgesi, Gürcistan’ın en eski Hristiyanlık merkeziydi. Köydeki megalit kalenin varlığı da bu yörenin eski çağlardan beri bir yerleşme olduğunu göstermektedir.
Sorsi köyü, erken ve geç Orta Çağ'da Gürcü yönetimlerin egemenliğinde bulunuyordu. Osmanlılar köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı ve 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterine göre Sorsi, Gürcistan Vilayeti içinde Ardahan-i Büzürg livasının Meşe nahiyesine bağlıydı. Köyün nüfusu 11 haneden (yaklaşık 55 kişi) oluşuyordu. Osmanlı Devleti'ne ispenç vergisi veren bu hanelerin reisleri Maharebel, Batata, Grigola, Tevdore, Laşkara, Gogiça, Simon, Basila gibi Gürcü adları taşıyordu. Köyde buğday, arpa ve yonca tarımı ile arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu. Bir adet de değirmen bulunuyordu.
Sorsi, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 93 Harbi'nde Rusların eline geçti. Rus idaresinde Ardahan sancağının (okrug) Ardahan kazasına (uçastok) bağlıydı. Sorsi aynı zamanda bu kazaya bağlı nahiyelerden birinin adıydı. Sorsi köyü Sorsi nahiyesine (маркяз: merkez) bağlıydı ve nüfusu 224 kişiden oluşuyordu. Nüfusun tamamı "Türkmen" olarak kaydedilmişti. Sorsi nahiyesi ise, Sorsi köyüyle birlikte Arzada-Köy, Dara-Köy, Karakala-Meşa, Kondraul, Verana-Nakalakev, Kyarkadan, Piklob, Soshara, Taneidan, Tapa-Köy, Fayatlı, Yukarı Tsurmal, Aşağı Tsurmal, Çat ve Çimli Çayır köylerini kapsıyordu. Nahiyenin nüfusu 2.321 kişiden oluşuyordu. Nüfusun % 17,7'si (411 kişi) Türkler, % 82,1'i (1.906 kişi) Türkmenler ve % 0,2'si (4 kişi) Kürtlerden oluşuyordu. Rus idaresi sırasında köyün nüfusu artmış, 1896'da 320 kişiye, 1906'da 358 kişiye ulaşmıştır.
Sorsi, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusya'nın bölgeden çekilmesinden bir süre sonra, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin sınırları içinde kaldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti'nin Tiflis hükûmetine verdiği ültimatom üzerine Gürcü idaresinin çekilmesinin ardından köy fiilen Türkiye'ye katıldı. Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin topraklarının işgal edilmesinin ardından Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti'nin 16 Mart 1921'de imzaladığı Moskova Antlaşması'yla Sorsi köyünü de kapsayan Ardahan ile Artvin bölgeleri Türkiye'ye bırakıldı.
Sorsi / Sors köyü, 1928 yılında Kars vilayetinin Ardahan kazasının Damal nayihesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımında "Sars" adıyla kaydedilmiş olan köy, Posof kazasının Damal nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 581 kişiden oluşuyordu. Sorsi / Sors / Sars "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Burmadere olarak değiştirilmiştir.
Burmadere'de megalit bir kale ile Hristiyan Gürcü nüfusunun bulunduğu dönemden kalma köy kilisesi kalıntıları bulunmaktadır. Sorsi Kilisesi, bugünkü köyün 2 km kuzeyinde bulunuyordu. Büyükçe bir kale olan Sorsi Kalesi (70 × 57 m) ise, köyün 700 metre güneyinde, Hanak Suyu'nun sol kıyısında kayalık alanda yer alıyordu.
Coğrafya
Burmadere köyü, Ardahan il merkezine 51 km, Damal ilçe merkezine 8 km uzaklıktadır. Köy, Hanak Suyu olarak adlandırılan akarsuyun sol yakasında bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 562 |
| 2021 | 599 |
| 2020 | 607 |
| 2019 | 615 |
| 2018 | 642 |
| 2017 | 628 |
| 2016 | 634 |
| 2015 | 656 |
| 2014 | 720 |
| 2013 | 754 |
| 2012 | 775 |
| 2011 | 840 |
| 2010 | 874 |
| 2009 | 900 |
| 2008 | 914 |
| 2007 | 871 |
| 2000 | 1.141 |
| 1990 | 1.321 |
| 1985 | 1.467 |
Kaynakça
- ^ "Burmadere, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Damal Burmadere Köy Nüfusu". Nufusune.com. 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 209, .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 543". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2021.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 762.
- ^ a b . 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Roland Topçişvili, Gürcülerin Etnik Tarihi ve Gürcistan'ın Tarihsel-Etnografik Bölgeleri (Gürcüce: ქართველთა ეთნიკური ისტორია და საქართველოს ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მხარეები), 2002". 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2021.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 381, .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947) s. 492; II. cilt (1941) s. 480; III. cilt (1958), s. 543". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2021.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 111, .
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 326" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Ekim 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 754". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2021.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 209, 381, .
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Burmadere ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Burmadere için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Burmadere Ardahan ilinin Damal ilcesine bagli bir koydur BurmadereKoyKoydeki ilkogretim okulu Agustos 2016 Ardahan in konumuBurmadereBurmadere nin Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceDamalCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2044 mNufus 2022 Toplam562Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110TarihceBurmadere koyunun eski adi Sorsi veya Sors tur Bazi Gurcuce kaynaklarda Sorsi შორსი olarak da gecer Gurcuce Sorsi სორსი seklinde yazilan bu yer adi Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli ve 1595 tarihli Osmanli tahrir defterine Sors صورس olarak girmistir 1928 tarihli Osmanlica koy listesindeki Osmanlica yazilisi biraz farkli olsa da koyun adi Sors صورص gecer Rus idaresi de koyu 1886 yilinda Sors Sors adiyla kaydetmistir Sorsi tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Eruseti de yer alir Eruseti bolgesi Gurcistan in en eski Hristiyanlik merkeziydi Koydeki megalit kalenin varligi da bu yorenin eski caglardan beri bir yerlesme oldugunu gostermektedir Sorsi koyu erken ve gec Orta Cag da Gurcu yonetimlerin egemenliginde bulunuyordu Osmanlilar koyu 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli ve 1595 tarihli Osmanli tahrir defterine gore Sorsi Gurcistan Vilayeti icinde Ardahan i Buzurg livasinin Mese nahiyesine bagliydi Koyun nufusu 11 haneden yaklasik 55 kisi olusuyordu Osmanli Devleti ne ispenc vergisi veren bu hanelerin reisleri Maharebel Batata Grigola Tevdore Laskara Gogica Simon Basila gibi Gurcu adlari tasiyordu Koyde bugday arpa ve yonca tarimi ile aricilik yapiliyor domuz ve koyun besleniyordu Bir adet de degirmen bulunuyordu Sorsi uzun sure Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 93 Harbi nde Ruslarin eline gecti Rus idaresinde Ardahan sancaginin okrug Ardahan kazasina ucastok bagliydi Sorsi ayni zamanda bu kazaya bagli nahiyelerden birinin adiydi Sorsi koyu Sorsi nahiyesine markyaz merkez bagliydi ve nufusu 224 kisiden olusuyordu Nufusun tamami Turkmen olarak kaydedilmisti Sorsi nahiyesi ise Sorsi koyuyle birlikte Arzada Koy Dara Koy Karakala Mesa Kondraul Verana Nakalakev Kyarkadan Piklob Soshara Taneidan Tapa Koy Fayatli Yukari Tsurmal Asagi Tsurmal Cat ve Cimli Cayir koylerini kapsiyordu Nahiyenin nufusu 2 321 kisiden olusuyordu Nufusun 17 7 si 411 kisi Turkler 82 1 i 1 906 kisi Turkmenler ve 0 2 si 4 kisi Kurtlerden olusuyordu Rus idaresi sirasinda koyun nufusu artmis 1896 da 320 kisiye 1906 da 358 kisiye ulasmistir Sorsi Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Rusya nin bolgeden cekilmesinden bir sure sonra Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin sinirlari icinde kaldi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin Tiflis hukumetine verdigi ultimatom uzerine Gurcu idaresinin cekilmesinin ardindan koy fiilen Turkiye ye katildi Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin topraklarinin isgal edilmesinin ardindan Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti nin 16 Mart 1921 de imzaladigi Moskova Antlasmasi yla Sorsi koyunu de kapsayan Ardahan ile Artvin bolgeleri Turkiye ye birakildi Sorsi Sors koyu 1928 yilinda Kars vilayetinin Ardahan kazasinin Damal nayihesine bagliydi 1935 genel nufus sayiminda Sars adiyla kaydedilmis olan koy Posof kazasinin Damal nahiyesine bagliydi ve nufusu 581 kisiden olusuyordu Sorsi Sors Sars yabanci kokten geldigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Burmadere olarak degistirilmistir Burmadere de megalit bir kale ile Hristiyan Gurcu nufusunun bulundugu donemden kalma koy kilisesi kalintilari bulunmaktadir Sorsi Kilisesi bugunku koyun 2 km kuzeyinde bulunuyordu Buyukce bir kale olan Sorsi Kalesi 70 57 m ise koyun 700 metre guneyinde Hanak Suyu nun sol kiyisinda kayalik alanda yer aliyordu CografyaBurmadere koyu Ardahan il merkezine 51 km Damal ilce merkezine 8 km uzakliktadir Koy Hanak Suyu olarak adlandirilan akarsuyun sol yakasinda bulunmaktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 5622021 5992020 6072019 6152018 6422017 6282016 6342015 6562014 7202013 7542012 7752011 8402010 8742009 9002008 9142007 8712000 1 1411990 1 3211985 1 467Kaynakca Burmadere Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 23 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Damal Burmadere Koy Nufusu Nufusune com 22 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 209 ISBN 9789941478178 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 543 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2021 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 762 a b 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2020 Roland Topcisvili Gurculerin Etnik Tarihi ve Gurcistan in Tarihsel Etnografik Bolgeleri Gurcuce ქართველთა ეთნიკური ისტორია და საქართველოს ისტორიულ ეთნოგრაფიული მხარეები 2002 16 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2021 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 381 ISBN 9789941478178 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 492 II cilt 1941 s 480 III cilt 1958 s 543 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2021 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 111 ISBN 9786052100271 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2021 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 326 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Ekim 2021 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 754 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2021 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 209 381 ISBN 9789941478178 a b YerelNet org tr 30 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Burmadere ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Burmadere icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft