Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cezaevi ya da hapishane, hüküm giymiş kişilerin cezalarını çekmesi için hapsedildikleri yerler. Türkçede zindan ve mahpushane sözcükleri de zaman zaman -özellikle eski metinlerde- aynı anlamda kullanılır. Tutukluların, hükümlülerden ayrı olarak tutulduğu yere ise tutukevi denir.
 |
| Kriminoloji ve penoloji |
|---|
| Teoriler |
| Anomi |
| Psikopati |
| Kırık camlar teorisi |
| · Mağdur bilimi |
| Suç türleri |
| · |
| Organize suç |
| · |
| · |
| · |
| Penoloji |
| · Cezaevi |
| · Rehabilitasyon |
| Cezalandırıcı adalet · Faydacılık |
Cezaevinde geçirilen süre suçun ağırlığına göre değişir. Çok ağır suçlarda suçlu ömür boyu hapsedilebilir. Yaşı küçük olan suçluların koyuldukları yerlere ıslahevi denir. Gözetim cezası alanlar cezaevine konulmazlar ama belirli bir süreyi özgürlükleri kısıtlanmış olarak geçirirler.
Tarihçe
İnsanların cezalandırılma amacıyla kapalı bir yere koyulmaları eski bir uygulamadır. Modern anlamdaki ilk hapishanenin 1595 yılında Amsterdam'da kurulduğu kabul edilmektedir. Bu kurumun oluşmasının nedeni 1588 yılında bir hırsızın olağan cezası olan idam cezasına değil, devlet tarafından eğitilip iyileştirmesine karar verilmesine dayanmaktadır. Fakat cezalandırmanın amacındaki değişikliğin, özgürlüğü bağlayıcı cezalara dönüşümünün ilk örneğinin İngiltere'de gerçekleştiği de söylenmektedir. Bridewell Şatosunda 1555 yılında bir çalışma evi inşa edilerek, toplum için olumsuzluk yaratan kişiler burada çalıştırılıp, kişilerin topluma uyumu sağlanmaya çalışılmıştır. Fakat şatonun cezaevi değil de daha çok çalışma evi olduğu bilinmektedir.Londra’daki Londra Kulesi, Paris’teki Bastille kalesi, İstanbul’daki Yedikule zindanı da bu tür yerlerdi. Ama buralara sıradan suçlular değil, siyasal tutuklular kapatılırdı. 1622’de bir yeniçeri ayaklanmasıyla tahttan indirilen Osmanlı Padişahı Genç Osman Yedikule’ye kapatılmış ve burada öldürülmüştür.
Eski cezaevleri
Batı dünyasında 19. yüzyılın ortalarından önce birçok suçun cezası ölümdü. Bazı suçlular cezalarını sömürgelerdeki kamplarda çekerlerdi. Cezaevlerinde, yargılanmayı, ceza kamplarına gönderilmeyi ya da ölümü bekleyen suçlular tutulurdu. İlk cezaevleri olarak da genellikle kale burçları kullanıldı. 1166’da İngiltere’de II. Henry’nin buyruğuyla yapılan cezaevleri yargılanmayı bekleyen tutuklular içindi.
Avrupa'da bugünkü anlamda ilk cezaevi 16. yüzyılda Hollanda'da açıldı. 18. ve 19. yüzyıllarda cezaevi yapımı yaygınlaştı ve yeni düzenlemeler getirildi. Bazı cezaevlerinde tutuklular sürekli olarak birbirinden ayrı tutuluyordu. Bazı cezaevlerinde tutukluların birlikte çalışmalarına izin veriliyor ama konuşmaları yasaklanıyordu. Geceleri de ayrı hücrelerde yatırılıyorlardı. Hücrede tek başına tutulan hükümlüler ise ancak ziyaretçisiyle ve cezaevi görevlileriyle görüşebiliyordu. 1900'lere gelindiğinde hücre cezası, yalnızca bir disiplin önlemi olarak kullanılmaya başlandı.
Günümüzde cezaevlerinin tutukluları insanca koşullarda barındırması ve dışarı çıktıklarında yasalara uygun bir yaşam sürmek için hazırlaması amaçlanır.
Günümüzde cezaevleri
Hükümlüler, durumlarına ve cezalarına uygun olarak farklı tipteki cezaevlerine kapatılırlar. Ağır suç işlemiş kişiler çok sıkı güvenlik önlemlerinin bulunduğu cezaevlerine koyulurlar. Akli durumu cezalandırılmasına uygun olmayan ya da ceza verildikten sonra özel tedavi görmesi gereken suçlular, bir psikiyatri kliniğinde ya da özel bir hastanede yatırılır. Açık cezaevleri tutuklulara aşırı kısıtlama getirmeyen cezaevleridir. Bu tür cezaevlerinde tutuklulara, hapisten çıktıktan sonraki yaşama hazırlayıcı bir eğitim verilir. Bazı cezaevlerinde tutukluların belirli beceriler kazanacağı atölyeler, eğitim olanağı sağlayan kütüphaneler vardır.
Günümüz cezaevi yönetmeliklerinde koşullu salıverme ve cezanın belli oranda indirilmesi yer alır. Koşullu salıverme, tutuklunun iyi davranışı nedeniyle cezanın bir bölümünün uygulanmaması anlamına gelir. Böylece, iyi davranış gösteren bir tutuklu, örneğin beş yıl hüküm giymişse, yalnızca üç yıl hapis yatarak çıkabilir. Tutuklu düzenli aralarla bir gözetimciye rapor vermek ve bazı koşullara uymak kaydıyla erken salıverilir. Bu koşullara uymayan tutuklu yeniden cezaevine koyulacağı gibi ek ceza da olabilir
Roll dergisi (mayıs 2001 sayısında) günümüz hapishaneleri ile ilgili şunları yayınlamıştır:
- "70'li yılların başında Hamburg Üniversitesi Psikoloji Fakültesi'nde bu konuda deneyler gerçekleştirildi. Önce ışık ve ses yalıtımı olan, gündüzün ve gecenin fark edilemediği odalar yapıldı. Dışarıdan hiçbir etkinin girmediği bu odalara deney amacıyla insanlar kondu. Bu insanların bir bölümü Alman askerleriydi. Deneylerin sonuçları, bilim adamlarınca değerlendirildi: İnsanların dayanma sınırı nedir? Ne zaman ağlamaya başlıyorlar? Ne zaman yalvarıyorlar?... Sonuçta, deneyde insanların kişiliklerini kaybettikleri ve dışarıdan yeni kişiliklerin empoze edilmesinin mümkün olduğu ortaya çıkarıldı..."
Ünlü Postmodern filozof Michel Foucault'un hapishaneler üzerine yaptığı tarihsel incelemelerden oluşan adlı kitabı, tüm dünyada büyük yankı bulmuş ve geniş çaplı tartışmalara yol açmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Highest to Lowest 2 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. World Prison Brief 6 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. . Use dropdown menu to choose lists of countries by region, or the whole world. Use menu to select highest-to-lowest lists of prison population totals, prison population rates, percentage of pre-trial detainees / remand prisoners, percentage of female prisoners, percentage of foreign prisoners, and occupancy ratio. Column headings in tables can be clicked to reorder columns lowest to highest, or alphabetically. For detailed info for each country go to the World Prison Brief 6 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . main page and click on the map links and/or the sidebar links to get to the region and country desired.
- ^ Holland, Joshua (16 Aralık 2013). . 18 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2013.
- ^ Laubenthal Klaus, Lehrbuch Strafvollzug, 6. baskı, Springer Verlag Berlin Heidelberg 2011. (Almanca)
- ^ Veli Özer ÖZBEK, İnfaz Hukuku, ISBN 978-975-02-2849-0
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cezaevi ya da hapishane hukum giymis kisilerin cezalarini cekmesi icin hapsedildikleri yerler Turkcede zindan ve mahpushane sozcukleri de zaman zaman ozellikle eski metinlerde ayni anlamda kullanilir Tutuklularin hukumlulerden ayri olarak tutuldugu yere ise tutukevi denir Ulkelere gore 100 000 kisi basina dusen mahkum sayisi Amerika Birlesik Devletleri hem dunyanin en buyuk hapishane nufusuna hem de dunyanin en yuksek kisi basina dusen tutuklu sayisina sahiptir Kriminoloji ve penolojiTeorilerAnomiPsikopatiKirik camlar teorisi Magdur bilimiSuc turleri Organize suc Penoloji Cezaevi RehabilitasyonCezalandirici adalet FaydacilikBu kutu goruntuletartisdegistir Cezaevinde gecirilen sure sucun agirligina gore degisir Cok agir suclarda suclu omur boyu hapsedilebilir Yasi kucuk olan suclularin koyulduklari yerlere islahevi denir Gozetim cezasi alanlar cezaevine konulmazlar ama belirli bir sureyi ozgurlukleri kisitlanmis olarak gecirirler TarihceInsanlarin cezalandirilma amaciyla kapali bir yere koyulmalari eski bir uygulamadir Modern anlamdaki ilk hapishanenin 1595 yilinda Amsterdam da kuruldugu kabul edilmektedir Bu kurumun olusmasinin nedeni 1588 yilinda bir hirsizin olagan cezasi olan idam cezasina degil devlet tarafindan egitilip iyilestirmesine karar verilmesine dayanmaktadir Fakat cezalandirmanin amacindaki degisikligin ozgurlugu baglayici cezalara donusumunun ilk orneginin Ingiltere de gerceklestigi de soylenmektedir Bridewell Satosunda 1555 yilinda bir calisma evi insa edilerek toplum icin olumsuzluk yaratan kisiler burada calistirilip kisilerin topluma uyumu saglanmaya calisilmistir Fakat satonun cezaevi degil de daha cok calisma evi oldugu bilinmektedir Londra daki Londra Kulesi Paris teki Bastille kalesi Istanbul daki Yedikule zindani da bu tur yerlerdi Ama buralara siradan suclular degil siyasal tutuklular kapatilirdi 1622 de bir yeniceri ayaklanmasiyla tahttan indirilen Osmanli Padisahi Genc Osman Yedikule ye kapatilmis ve burada oldurulmustur Eski cezaevleriBati dunyasinda 19 yuzyilin ortalarindan once bircok sucun cezasi olumdu Bazi suclular cezalarini somurgelerdeki kamplarda cekerlerdi Cezaevlerinde yargilanmayi ceza kamplarina gonderilmeyi ya da olumu bekleyen suclular tutulurdu Ilk cezaevleri olarak da genellikle kale burclari kullanildi 1166 da Ingiltere de II Henry nin buyruguyla yapilan cezaevleri yargilanmayi bekleyen tutuklular icindi Avrupa da bugunku anlamda ilk cezaevi 16 yuzyilda Hollanda da acildi 18 ve 19 yuzyillarda cezaevi yapimi yayginlasti ve yeni duzenlemeler getirildi Bazi cezaevlerinde tutuklular surekli olarak birbirinden ayri tutuluyordu Bazi cezaevlerinde tutuklularin birlikte calismalarina izin veriliyor ama konusmalari yasaklaniyordu Geceleri de ayri hucrelerde yatiriliyorlardi Hucrede tek basina tutulan hukumluler ise ancak ziyaretcisiyle ve cezaevi gorevlileriyle gorusebiliyordu 1900 lere gelindiginde hucre cezasi yalnizca bir disiplin onlemi olarak kullanilmaya baslandi Gunumuzde cezaevlerinin tutuklulari insanca kosullarda barindirmasi ve disari ciktiklarinda yasalara uygun bir yasam surmek icin hazirlamasi amaclanir Sinop Cezaevinin korunmus bir kogusundan gorunum Gunumuzde cezaevleriHukumluler durumlarina ve cezalarina uygun olarak farkli tipteki cezaevlerine kapatilirlar Agir suc islemis kisiler cok siki guvenlik onlemlerinin bulundugu cezaevlerine koyulurlar Akli durumu cezalandirilmasina uygun olmayan ya da ceza verildikten sonra ozel tedavi gormesi gereken suclular bir psikiyatri kliniginde ya da ozel bir hastanede yatirilir Acik cezaevleri tutuklulara asiri kisitlama getirmeyen cezaevleridir Bu tur cezaevlerinde tutuklulara hapisten ciktiktan sonraki yasama hazirlayici bir egitim verilir Bazi cezaevlerinde tutuklularin belirli beceriler kazanacagi atolyeler egitim olanagi saglayan kutuphaneler vardir Gunumuz cezaevi yonetmeliklerinde kosullu saliverme ve cezanin belli oranda indirilmesi yer alir Kosullu saliverme tutuklunun iyi davranisi nedeniyle cezanin bir bolumunun uygulanmamasi anlamina gelir Boylece iyi davranis gosteren bir tutuklu ornegin bes yil hukum giymisse yalnizca uc yil hapis yatarak cikabilir Tutuklu duzenli aralarla bir gozetimciye rapor vermek ve bazi kosullara uymak kaydiyla erken saliverilir Bu kosullara uymayan tutuklu yeniden cezaevine koyulacagi gibi ek ceza da olabilir Roll dergisi mayis 2001 sayisinda gunumuz hapishaneleri ile ilgili sunlari yayinlamistir 70 li yillarin basinda Hamburg Universitesi Psikoloji Fakultesi nde bu konuda deneyler gerceklestirildi Once isik ve ses yalitimi olan gunduzun ve gecenin fark edilemedigi odalar yapildi Disaridan hicbir etkinin girmedigi bu odalara deney amaciyla insanlar kondu Bu insanlarin bir bolumu Alman askerleriydi Deneylerin sonuclari bilim adamlarinca degerlendirildi Insanlarin dayanma siniri nedir Ne zaman aglamaya basliyorlar Ne zaman yalvariyorlar Sonucta deneyde insanlarin kisiliklerini kaybettikleri ve disaridan yeni kisiliklerin empoze edilmesinin mumkun oldugu ortaya cikarildi Unlu Postmodern filozof Michel Foucault un hapishaneler uzerine yaptigi tarihsel incelemelerden olusan adli kitabi tum dunyada buyuk yanki bulmus ve genis capli tartismalara yol acmistir Ayrica bakinizTurkiye de cezaevleriKaynakca Highest to Lowest 2 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Prison Brief 6 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Use dropdown menu to choose lists of countries by region or the whole world Use menu to select highest to lowest lists of prison population totals prison population rates percentage of pre trial detainees remand prisoners percentage of female prisoners percentage of foreign prisoners and occupancy ratio Column headings in tables can be clicked to reorder columns lowest to highest or alphabetically For detailed info for each country go to the World Prison Brief 6 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde main page and click on the map links and or the sidebar links to get to the region and country desired Holland Joshua 16 Aralik 2013 18 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2013 Laubenthal Klaus Lehrbuch Strafvollzug 6 baski Springer Verlag Berlin Heidelberg 2011 Almanca Veli Ozer OZBEK Infaz Hukuku ISBN 978 975 02 2849 0