Kristina (18 Aralık 1626 – 19 Nisan 1689), 1632'den 1654'teki feragatına kadar İsveç kraliçesi olan, Vasa Hanedanı'nın bir üyesiydi. Babası Gustavus Adolphus'un Lützen Muharebesi'ndeki ölümü üzerine yerine geçti ancak 18 yaşına geldiğinde İsveç İmparatorluğu'nu yönetmeye başladı.
Kristina | |||||
---|---|---|---|---|---|
tarafından çizilmiş portresi | |||||
İsveç kraliçesi | |||||
Hüküm süresi | 6 Kasım 1632 – 6 Haziran 1654 | ||||
Taç giymesi | 20 Ekim 1650 | ||||
Önce gelen | II. Gustav Adolf | ||||
Sonra gelen | X. Karl Gustav | ||||
Doğum | 18 Aralık 1626 Stockholm | ||||
Ölüm | 19 Nisan 1689 (62 yaşında) Roma, Papalık Devletleri | ||||
Defin | 22 Haziran 1689 Vatikan | ||||
| |||||
Hanedan | Vasa | ||||
Babası | İsveç kralı Gustavus Adolphus | ||||
Annesi | Brandenburg prensesi Maria Eleonora | ||||
Dini | Katolik (1652–1689) Lüteryan (1626–1652) | ||||
İmza |
6 Haziran 1654'te yerine kuzeni X. Karl Gustav kral oldu. Kristina, İsveç'i terk etti ve Papalık Devleti'ne Roma'ya yerleşti. Burada dinini değiştirdi ve Katolik oldu. 19 Nisan 1689'da Roma'da öldü ve Aziz Petrus Bazilikası'na defnedildi.
Kristina, 17. yüzyılın en bilgili kadınlarından biri olarak hatırlanmaktadır. Kitaplara, el yazılarına, resimlere ve heykellere düşkündü. Dine, felsefeye, matematiğe olan ilgisinden dolayı birçok bilim adamını Stockholm'e çağırarak ülkesinde sanatı ve bilimi geliştirmek istedi.Vestfalya Antlaşması kraliçeye, istediği yerde ve zamanda bir akademi veya üniversite kurmasına izin verdi. 1644'te, ülkede para üretimi için on beş kilograma kadar büyük parçalar halinde bakır çıkarmaya başladı. Kristina'nın mali savurganlığı, devleti iflasın eşiğine getirdi ve mali zorluklar halkın huzursuzluğuna neden oldu. Kristina, Otuz Yıl Savaşı'nı sona erdirmek için barış talep etti. Bu arada evlenmek istememesi ve Brüksel'de Lütercilikten Katolikliğe geçmesi bir skandala neden oldu. Papa VII. Alexander, Kristina'yı "inançsız kraliçe ve utanmaz bir kadın" olarak tanımladı.
İlk yılları
Kristina 18 Aralık 1626'da İsveç kralı II. Gustaf Adolf ve Maria Eleonora'nın kızı olarak doğdu. Çiftin Kristina'dan hariç üç çocuğu oldu: iki kızı (1621'de ölü doğmuş bir prenses, ardından 1623'te doğup ertesi yıl ölen Prenses Kristina, Mayıs 1625'te ölü doğmuş bir oğul). 1626'da Maria Eleonora'nın dördüncü doğumu İsveç sarayında merakla beklenmekteydi. Bebek doğduğunda "kıllı" olduğu ve "sert, boğuk bir sesle" çığlık attığı için ilk önce erkek olduğu düşünüldü. Kız olduğu öğrenildiğinde kral Gustaf mutlu bir şekilde "Çok akıllı bir kız olacak, baksanıza hepimizi aptal yerine koydu!". Gustav Adolf kızına sıkı sıkıya bağlıyken, annesi çocuğun kız doğmasından dolayı duyduğu hayal kırıklığıyla soğukkanlılığını korudu. Kristina'nın doğumundan sonraki yıl Maria Eleonora, kocasının yokluğu sebebiyle bir histeri atak geçirdi. Maria, kızına pek değer vermedi ve Kristina'nın yetiştirilmesinde herhangi bir etkiye sahip olmadı.
İsveç tahtı bu dönemde Vasa Hanedanı'nın elindeydi. II. Gustaf'ın kardeşleri öldüğü için tahtın vârisi olarak üvey kız kardeşi vardı. Ancak 1615'te Lüter olmayan John Kasimir ile evlendiği için varisliğini kaybetti. Böylece Kristina tartışmasız bir şekilde varis oldu.
Haziran 1630'da, Kristina üç yaşındayken Gustav Adolf, Otuz Yıl Savaşlarında Protestanlığı müdafaa etmek için Prusya'ya gitti. Geri dönememe durumu için kızının tahtı alma hakkını güvence altına almak için mareşali Axel Gustafsson Banér'e Kristina'nın normalde yalnızca erkek çocuklara verilen türden bir eğitim alması emrini verdi. Gustav Adolf 1630 sonrası beklendiği gibi eve gelmeyince Maria, kayınbiraderi John Kasimir'in hareketlerine artık dayanamadığını, ölüp gitmek istediğini belirtti. Maria'nın bir sonraki baharda Prusya'ya Gustaf'ın yanına gitmesi için seyahat etmesine izin verildi. 10 Temmuz 1631'de Pomeranya'daki Wolgast'a vardı. 11 Ocak 1632'de nihayet eşiyle Hanau yakınlarında bir araya geldi. Daha sonra Maria "Eşim olmadan kraliyet mensubu olmamın hiçbir önemi yok, hayatımın bile." sözlerini kullandı.
Kral II. Gustaf, 6 Kasım 1632'de savaş alanında öldükten sonra, Maria Eleonora kocasının mumyalanmış bedeniyle İsveç'e döndü. 7 yaşında tahta çıkan Kristina, annesini görmek için bir geçit töreniyle Nyköping'e geldi. Maria, kocasından kopmak istemediği için defin gününü uzatmak istedi. Ayrıca tabutun açık tutulmasını talep etti ve düzenli olarak kocasını görmeye gitti, onu okşadı ve bedeninin çürümesine aldırış etmedi. Maria'yı cesedi çok sık ziyaret etmemeye ikna etmeye çalıştılar. Axel Oxenstierna, 22 Haziran 1634'te cesedi Riddarholmen Kilisesi'ne gömdürmeyi başardı, ancak Maria karşı çıkıp onları engellemek istese de gardiyanlar tarafından engellendi.
Maria Eleanora, kızına karşı ilgisizdi ancak kocasının ölümü ve defni sonrası, Kristina'yla ilgilenmeye başladı. Gustav Adolf, ölümü durumunda kızının naipliğini üvey kız kardeşi İsveçli Catherine ve üvey erkek kardeşi Carl Gyllenhielm'in yapmasını istemişti. 1638'de, teyzesi ve üvey annesinin ölümünden sonra, Axel Oxenstierna yönetimindeki Kraliyet Naiplik Konseyi, reşit olmayan hükümdara yeni bir üvey anne bulunması kararı aldı ve bu da saraydaki düzenin yeniden düzenlenmesine sebep oldu. Genç kraliçenin tek bir kişiyi anne figürü olarak görüp bağlanmaması için Kraliyet Konseyi, baş nedime (kraliçenin kadın saray mensuplarından sorumlu) grubunu ve kraliyet mürebbiye (bakıcı) grubunu görevlendirdi.
Kristina, kraliyet erkekleri gibi eğitim gördü. , Kristina'nın öğretmeni oldu; ona din, felsefe, Yunanca ve Latince dersleri verdi. mensubu Axel Oxenstierna ona siyaseti öğretti ve Kristina'yla Tacitus'u tartıştı. Kristina günde on saat kadar eğitim görüp çalışıyordu ve bu durumdan mutluydu. İsveççe ve Almanca'nın yanı sıra en az altı dil daha öğrendi: Felemenkçe, Danca, Fransızca, İtalyanca, Arapça ve İbranice.
Hükümdarlık dönemi
1644'te Torstenson Muharebesi nedeniyle taç giyme töreni ertelense de ülkede Kristina, yetişkinlik çağına erişmiş ergin birey olarak kabul edilmeye başlandı. 'nda Danimarka, Gotland ve Ösel adalarını İsveç sınırlarına kattı, Norveç'te Jämtland ve Härjedalen bölgelerini İsveç'e kaybetti. Kristina'nın yönetimi altında, artık Baltık Denizi'ni fiilen kontrol eden İsveç, Kuzey Denizi'ne sınırsız erişime sahipti. Artık Danimarka-Norveç bu yerlerde söz sahibi olamayacaktı.
İsveç meclisinde bulunan Oxenstierna kraliyet ailesi lideri Axel Oxenstierna, kısa süre sonra Kristina'nın siyasi görüşlerinin kendilerininkinden farklı olduğunu gözlemledi. 1645'te oğlu 'yı, Kutsal Roma İmparatorluğu ile barışa karşı çıkması için Vestfalya'nın Osnabrück kentindeki Barış Kongresi'ne gönderdi. Ancak Kristina ne pahasına olursa olsun barış istedi ve kendi temsilcisi 'u gönderdi. Vestfalya Antlaşması, Mayıs ve Ekim 1648 arasında imzalandı ve fiilen sona erdirdi. İsveç, askerî birliklerine ödeme yapmak için beş milyon talerlik bir tazminat aldı. İsveç ayrıca Batı Pomeranya (antlaşma sonrası ), Wismar, Bremen Başpiskoposluğu ve Verden Piskoposluğunu kalıtsal tımar olarak aldı, böylece Kutsal Roma İmparatorluğu meclisinde bir oy ve bir koltuk sahibi oldu. 1649'da eniştesi John Casimir'in desteğiyle Kristina, kuzeni Karl Gustav'ı varisi olarak ilan ederek Oxenstierna ailesinin tahttaki etkisini azaltmaya çalıştı. Ertesi yıl Kristina, himayesindeki toprakların vergiden muaf tutulması taleplerine karşı direndi. 1649'da Louis de Geer, İsveç-Afrika ticaret şirketini kurdu ve 1650'de Kristina, kıyılardaki ticareti geliştirmek için Hendrik Carloff'u görevlendirdi.
Evlilik sorunu
Henüz dokuz yaşındayken Kristina, Katolik dininden ve bekarlığın erdemlerinden etkilenmişti. İngiltere'nin bakire kraliçesi I. Elizabeth hakkında bir biyografiyi ilgiyle okudu. Kristina, kendisinden İsveç tahtına geçecek bir varis sağlaması beklentilerinin farkındaydı. Kuzeni Karl ona aşık olmuştu ve 1642'de Prusya'daki İsveç ordusunda üç yıl hizmet etmek üzere ülkeden ayrılmadan önce gizlice nişanlandılar. Kristina otobiyografisinde "evliliğe karşı aşılmaz bir tiksinti" hissettiğini açıkladı. Bir keresinde, "Evlenmek, savaşa gitmekten daha fazla cesaret ister" dedi. Çoğunlukla eğitimiyle meşgul olduğu için gece üç dört saat uyuyor, saçlarını taramayı geciktirip unutuyor, aceleyle giyiniyor ve rahat gezebilmek için erkek ayakkabıları giyiyordu.
Kristina, İsveç'ten ayrılacağı sırada yakın arkadaşı Ebba Sparre'ye onu her zaman seveceğini söylediği tutkulu mektuplar yazmaya devam etti. O zamanlar bu tür duygusal mektuplar nispeten yaygındı ve Kristina, hiç tanışmadığı, ancak yazılarına hayran olduğu kadınlara mektup yazarken de aynı üslubu kullanırdı.
Tahtı bırakması
26 Şubat 1649'da Kristina, evlenmemeye karar verdiğini ve ilk kuzeni Karl Gustav'ın tahtın varisi olmasını istediğini açıkladı. Soylular buna itiraz ederken, diğer üç zümre - din adamları, kasabalılar ve meclis üyeleri - bunu kabul etti. Konseyler ondan asla evlenmeyeceğinin şartını da ekledi. 1651'de Kristina, Arnold Johan Messenius'un kendisine suçlamalar ve hakaret içeren ifadelerinden dolayı 17 yaşındaki oğluyla birlikte kafalarının kesilerek idam edilmesi sonrası ülkedeki popülaritesinin çoğunu kaybetti.
1653'te Amaranten tarikatını kurdu. İlk şövalye olarak Antonio Pimentel atandı; tüm üyelerle birlikte (tekrar) evlenmeme sözü verdi. Aynı yıl, Vossius'a (ve Heinsius'a) gönderilmek üzere yaklaşık 6.000 kitap ve el yazısının bir listesinin çıkarılmasını emretti. Şubat 1654'te, Konsey'e planlarını açıkça anlattı. Oxenstierna, bu kararından dolayı birkaç ay içinde pişman olacağını belirtti. 1654 Mayıs'ında Riksdag Zümre Meclisi'nin önerilerini dinledi. Mali olarak, bir emekli maaşı ve Norrköping kasabasından, Mecklenburg'daki Gotland, Öland, Ösel ve , Wolgast ve adalarından ve Pomeranya'daki mülklerden gelecek gelirleri güvence altına alındı. Aslında tahttan çekilme kararının sebebi keyfi ve savurgan davranışlarından ziyade dinini değiştirme arzusu da değildi. On yıl içinde Kristina ve Oxenstierna, İsveç'te yeni 17 kont, 46 baron ve 428 soylu ortaya çıkardı. Bu yeni emsallere yeterli mülk sağlamak için, yıllık 1.200.000 riksdaler geliri olan kraliyet mülkünü satmış veya ipotek ettirmişlerdi. During the ten years of her reign, the number of noble families increased from 300 to about 600, Saltanatının on yılı boyunca, soylu ailelerin sayısı 300'den yaklaşık 600'e yükseldi.
Kristina, 6 Haziran 1654'te Charles Gustav lehine tahttan çekildi. Uppsala Kalesi'nde tahttan çekilme töreni yapıldı. Tören sırasında tacı çıkarması gereken tepkisiz kaldığı için tacı Kristina kendisi çıkarmak zorunda kaldı. Sade beyaz tafta bir elbise giymiş, titreyen bir sesle veda konuşmasını yaptı, herkese teşekkür etti ve tahtı X. Karl Gustav'a bıraktı. Per Brahe, Kristina için "orada bir melek kadar güzel durduğunu" belirtti. Törenden birkaç gün sonra Kristina ülkeyi terk etti.
Ölümü
Şubat 1689'da 62 yaşındayken Kristina, Campania'daki tapınakları ziyaret ettikten sonra ciddi bir şekilde hastalandı. Zamanla iyileşiyor izlenimi bıraksa da zatürreye yakalandı ve ateşlendi. Ölüm döşeğindeyken papaya kendisini affedip affetmeyeceğini belirten bir mesaj gönderdi. 19 Nisan 1689'da sabah altı sularında Palazzo Corsini'de öldü.
Kaynakça
- Dipnot
- ^ . World Statesmen. 28 Temmuz 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ "FRAGMENTS OF QUEEN KRISTINA'S BURIAL COSTUME, PRESERVATION AND DOCUMENTATION OF MATERIALS, TEXTILE TECHNIQUES AND DYESTUFFS" (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017.[]
- ^ Stephan, Ruth: Christina, Queen of Sweden 9 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Britannica. Accessed December 10, 2018.
- ^ Hoskin, Dawn (18 Aralık 2014). . The V&A. Victoria and Albert Museum. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Papal Artifacts. 8 Mayıs 2020. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Instrumentum Pacis Osnabrugensis". 25 Mart 2014. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ a b Lindsay, Ivan (2 Haziran 2014). The History of Loot and Stolen Art: from Antiquity until the Present Day. Andrews UK Limited. ISBN . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Zirpolo, Lilian H. (2005) Christina of Sweden's Patronage of Bernini: The Mirror of Truth Revealed by Time 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., cilt. 26, Nu. 1 s. 38-43
- ^ Barokke damer, dronning Christinas europeiske reise (2005) (edited by Pax, Oslo. 2003, )
- ^ "The History of Loot and Stolen Art: from Antiquity until the Present Day by Ivan Lindsay, s. 17". 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Expressions of power: Queen Christina of Sweden and patronage in Baroque Europe, p. 57 by Nathan A. Popp". 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017.
- ^ "Projekt Runeberg". 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ Script from Clark.edu by Anita L. Fisher 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Herbermann, Charles, (Ed.) (1913). "Christina Alexandra". Katolik Ansiklopedi (İngilizce). New York: Robert Appleton Company.
- ^ a b c "Maria Eleonora, queen of sweden, urn:sbl:9106, Svenskt biografiskt lexikon (art by Maureen Kromnow) from 2022-12-02". 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ Peter Englund: Sølvmasken (s. 159), edited by Spartacus, Oslo 2009,
- ^ Peter H. Wilson (2010) Europe's Tragedy: A New History of the Thirty Years War, s. 16
- ^ Marie-Louise Rodén: Drottning Christina : en biografi (2008) s. 62
- ^ "Nathan Alan Popp Beneath the surface: the portraiture and visual rhetoric of Sweden's Queen Christina". 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
- ^ . www.sanderusmaps.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015.
- ^ Böhme, Klaus-R (2001). "Die sicherheitspolitische Lage Schwedens nach dem Westfälischen Frieden." In Hacker, Hans-Joachim. Der Westfälische Frieden von 1648: Wende in der Geschichte des Ostseeraums (in German). Kovač. p. 35. .
- ^ Lockhart, Paul Douglas (13 Şubat 2004). Sweden in the Seventeenth Century. Palgrave Macmillan. ISBN . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017 – Google Books vasıtasıyla.[]
- ^ . 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Garstein, Oskar (10 Temmuz 1992). Rome and the Counter-Reformation in Scandinavia: The Age of Gustavus Adolphus and Queen Christina of Sweden, 1622-1656. BRILL. ISBN . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Burch, Una (1907). Maxims of a Queen. s. 33.
- ^ Crompton, Louis (2009). Homosexuality and Civilization. Harvard University Press. ss. 357-60. ISBN .
- ^ Elisabeth Aasen: Barokke damer
- ^ «The case of Arnold Johan Messenius», In: Oskar Garstein, Rome and the Counter-Reformation in Scandinavia: the age of Gustavus Adolphus and Queen Christina of Sweden, 1622-1656, Leiden: Brill Editore, 1992, pp. 285-295, , (Google books)
- ^ Henry Woodhead, Memoirs of Christina, Queen of Sweden, 2 vol., London: Hurst and Blackett, 1863, Vol. II, pp. 86–97 (Internet Archive)
- ^ Henry Woodhead, Memoirs of Christina, Queen of Sweden, 2 vol., London: Hurst and Blackett, 1863, Vol. II, pp. 89 (Internet Archive)
- ^ Woodhead, Henry (1863). Memoirs of Christina, Queen of Sweden.
- ^ Woodhead, Henry (10 Temmuz 1863). "Memoirs of Christina, Queen of Sweden: In 2 volumes. II". Hurst and Blackett. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ a b Granlund 2004, s. 57.
- ^ kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Christina of Sweden". Encyclopædia Britannica. 6 (11. bas.). Cambridge University Press. ss. 291–292. Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık
- ^ Peter Englund: Sølvmasken (s. 61)
- ^ Franckenstein, Christian Gottfried (10 Temmuz 1697). "Het leven en bedryf van Christina, koninginne van Sweeden, &c. sedert haar geboorte tot op des zelfs dood ..." by Boudewyn vander Aa. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017 – Google Books vasıtasıyla.
- Genel
- Åkerman, S. (1991). Queen Christina of Sweden and her circle : the transformation of a seventeenth century philosophical libertine. New York: E.J. Brill. ISBN .
- (2004). Christina; Queen of Sweden. Londra: Harper Perennial. ISBN .
- Clarke, Martin Lowther (1978) "The Making of a Queen: The Education of Christina of Sweden." In: History Today, Volume 28 Issue 4, April 1978
- Essen-Möller, E. (1937). Drottning Christina. En människostudieur läkaresynpunkt. Lund: C.W.K. Gleerup.
- Goldsmith, Margaret L. (1935). Christina of Sweden; a psychological biography. Londra: A. Barker Ltd.
- Granlund, Lis (2004). "Queen Hedwig Eleonora of Sweden: Dowager, Builder, and Collector". Campbell Orr, Clarissa (Ed.). Queenship in Europe 1660-1815: The Role of the Consort. Cambridge University Press. ss. 56-76. ISBN .
- Grate, Pontus, "Vasa Family. Christina, Queen of Sweden" Grove Art Online. . Oxford University Press, accessed July 22, 2017, subscription required
- Hjortsjö, Carl-Herman (1966). The Opening of Queen Christina's Sarcophagus in Rome. Stockholm: Norstedts.
- Hjortsjö, Carl-Herman (1966). Queen Christina of Sweden: A medical/anthropological investigation of her remains in Rome (Acta Universitatis Lundensis). Lund: C.W.K. Gleerup.
- Jonsson, L. Ann-Marie Nilsson & Greger Andersson (1994) Musiken i Sverige. Från forntiden till stormaktstidens slut 1720 ("Music in Sweden. From Antiquity to the end of the Great power era 1720") (İsveççe)
- Löfgren, Lars (2003) Svensk teater (Swedish Theatre) (İsveççe)
- (1968). Queen Christina. Londra: Secker & Warburg.
- Mender, Mona (1997). Extraordinary women in support of music. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. ss. 29-35. ISBN .
- , Carolyn (2003). Kristina, the Girl King: Sweden, 1638.
- , National Gallery Catalogues (new series): The Sixteenth Century Italian Paintings, Volume II, Venice 1540-1600, 2008, National Gallery Publications Ltd,
- Platen, Magnus von (1966). Christina of Sweden: Documents and Studies. Stockholm: National Museum.
- (1996). Drottning Kristina. Stockholm: Aldus/Bonnier.
- Torrione, Margarita (2011), Alejandro, genio ardiente. El manuscrito de Cristina de Suecia sobre la vida y hechos de Alejandro Magno, Madrid, Editorial Antonio Machado (212 p., color ill.) .
- Trevor-Roper, Hugh; Princes and Artists, Patronage and Ideology at Four Habsburg Courts 1517-1633, Thames & Hudson, London, 1976
- Turner, Nicholas, Federico Barocci, 2000, Vilo
- ; Wisdom and Strength, the Biography of a Renaissance Masterpiece, Hutchinson, 1990,
- Daniela Williams, "Joseph Eckhel (1737-1798) and the coin collection of Queen Christina of Sweden in Rome 11 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", Journal of the History of Collections 31 (2019) 15 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kristina (İsveç kraliçesi) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Project presentation Queen Christina of Sweden, the European20 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Encyclopædia Britannica14 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- . About: Women's History. 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2007.
- Coins of Sweden by David Ruckser6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Queen Christina of Sweden5 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Windweaver
- "Christina, queen of Sweden". . 1879.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kristina 18 Aralik 1626 19 Nisan 1689 1632 den 1654 teki feragatina kadar Isvec kralicesi olan Vasa Hanedani nin bir uyesiydi Babasi Gustavus Adolphus un Lutzen Muharebesi ndeki olumu uzerine yerine gecti ancak 18 yasina geldiginde Isvec Imparatorlugu nu yonetmeye basladi Kristinatarafindan cizilmis portresiIsvec kralicesiHukum suresi6 Kasim 1632 6 Haziran 1654Tac giymesi20 Ekim 1650Once gelenII Gustav AdolfSonra gelenX Karl GustavDogum18 Aralik 1626 StockholmOlum19 Nisan 1689 62 yasinda Roma Papalik DevletleriDefin22 Haziran 1689 VatikanTam adiKristina Augusta veya Kristina AlexandraHanedanVasaBabasiIsvec krali Gustavus AdolphusAnnesiBrandenburg prensesi Maria EleonoraDiniKatolik 1652 1689 Luteryan 1626 1652 Imza 6 Haziran 1654 te yerine kuzeni X Karl Gustav kral oldu Kristina Isvec i terk etti ve Papalik Devleti ne Roma ya yerlesti Burada dinini degistirdi ve Katolik oldu 19 Nisan 1689 da Roma da oldu ve Aziz Petrus Bazilikasi na defnedildi Kristina 17 yuzyilin en bilgili kadinlarindan biri olarak hatirlanmaktadir Kitaplara el yazilarina resimlere ve heykellere duskundu Dine felsefeye matematige olan ilgisinden dolayi bircok bilim adamini Stockholm e cagirarak ulkesinde sanati ve bilimi gelistirmek istedi Vestfalya Antlasmasi kraliceye istedigi yerde ve zamanda bir akademi veya universite kurmasina izin verdi 1644 te ulkede para uretimi icin on bes kilograma kadar buyuk parcalar halinde bakir cikarmaya basladi Kristina nin mali savurganligi devleti iflasin esigine getirdi ve mali zorluklar halkin huzursuzluguna neden oldu Kristina Otuz Yil Savasi ni sona erdirmek icin baris talep etti Bu arada evlenmek istememesi ve Bruksel de Lutercilikten Katoliklige gecmesi bir skandala neden oldu Papa VII Alexander Kristina yi inancsiz kralice ve utanmaz bir kadin olarak tanimladi Ilk yillariKristina 18 Aralik 1626 da Isvec krali II Gustaf Adolf ve Maria Eleonora nin kizi olarak dogdu Ciftin Kristina dan haric uc cocugu oldu iki kizi 1621 de olu dogmus bir prenses ardindan 1623 te dogup ertesi yil olen Prenses Kristina Mayis 1625 te olu dogmus bir ogul 1626 da Maria Eleonora nin dorduncu dogumu Isvec sarayinda merakla beklenmekteydi Bebek dogdugunda killi oldugu ve sert boguk bir sesle ciglik attigi icin ilk once erkek oldugu dusunuldu Kiz oldugu ogrenildiginde kral Gustaf mutlu bir sekilde Cok akilli bir kiz olacak baksaniza hepimizi aptal yerine koydu Gustav Adolf kizina siki sikiya bagliyken annesi cocugun kiz dogmasindan dolayi duydugu hayal kirikligiyla sogukkanliligini korudu Kristina nin dogumundan sonraki yil Maria Eleonora kocasinin yoklugu sebebiyle bir histeri atak gecirdi Maria kizina pek deger vermedi ve Kristina nin yetistirilmesinde herhangi bir etkiye sahip olmadi Isvec tahti bu donemde Vasa Hanedani nin elindeydi II Gustaf in kardesleri oldugu icin tahtin varisi olarak uvey kiz kardesi vardi Ancak 1615 te Luter olmayan John Kasimir ile evlendigi icin varisligini kaybetti Boylece Kristina tartismasiz bir sekilde varis oldu Haziran 1630 da Kristina uc yasindayken Gustav Adolf Otuz Yil Savaslarinda Protestanligi mudafaa etmek icin Prusya ya gitti Geri donememe durumu icin kizinin tahti alma hakkini guvence altina almak icin maresali Axel Gustafsson Baner e Kristina nin normalde yalnizca erkek cocuklara verilen turden bir egitim almasi emrini verdi Gustav Adolf 1630 sonrasi beklendigi gibi eve gelmeyince Maria kayinbiraderi John Kasimir in hareketlerine artik dayanamadigini olup gitmek istedigini belirtti Maria nin bir sonraki baharda Prusya ya Gustaf in yanina gitmesi icin seyahat etmesine izin verildi 10 Temmuz 1631 de Pomeranya daki Wolgast a vardi 11 Ocak 1632 de nihayet esiyle Hanau yakinlarinda bir araya geldi Daha sonra Maria Esim olmadan kraliyet mensubu olmamin hicbir onemi yok hayatimin bile sozlerini kullandi Kralice Kristina 14 yasinda Kral II Gustaf 6 Kasim 1632 de savas alaninda oldukten sonra Maria Eleonora kocasinin mumyalanmis bedeniyle Isvec e dondu 7 yasinda tahta cikan Kristina annesini gormek icin bir gecit toreniyle Nykoping e geldi Maria kocasindan kopmak istemedigi icin defin gununu uzatmak istedi Ayrica tabutun acik tutulmasini talep etti ve duzenli olarak kocasini gormeye gitti onu oksadi ve bedeninin curumesine aldiris etmedi Maria yi cesedi cok sik ziyaret etmemeye ikna etmeye calistilar Axel Oxenstierna 22 Haziran 1634 te cesedi Riddarholmen Kilisesi ne gomdurmeyi basardi ancak Maria karsi cikip onlari engellemek istese de gardiyanlar tarafindan engellendi Maria Eleanora kizina karsi ilgisizdi ancak kocasinin olumu ve defni sonrasi Kristina yla ilgilenmeye basladi Gustav Adolf olumu durumunda kizinin naipligini uvey kiz kardesi Isvecli Catherine ve uvey erkek kardesi Carl Gyllenhielm in yapmasini istemisti 1638 de teyzesi ve uvey annesinin olumunden sonra Axel Oxenstierna yonetimindeki Kraliyet Naiplik Konseyi resit olmayan hukumdara yeni bir uvey anne bulunmasi karari aldi ve bu da saraydaki duzenin yeniden duzenlenmesine sebep oldu Genc kralicenin tek bir kisiyi anne figuru olarak gorup baglanmamasi icin Kraliyet Konseyi bas nedime kralicenin kadin saray mensuplarindan sorumlu grubunu ve kraliyet murebbiye bakici grubunu gorevlendirdi Kristina kraliyet erkekleri gibi egitim gordu Kristina nin ogretmeni oldu ona din felsefe Yunanca ve Latince dersleri verdi mensubu Axel Oxenstierna ona siyaseti ogretti ve Kristina yla Tacitus u tartisti Kristina gunde on saat kadar egitim gorup calisiyordu ve bu durumdan mutluydu Isvecce ve Almanca nin yani sira en az alti dil daha ogrendi Felemenkce Danca Fransizca Italyanca Arapca ve Ibranice Hukumdarlik donemitarafindan cizilmis portresi 1644 te Torstenson Muharebesi nedeniyle tac giyme toreni ertelense de ulkede Kristina yetiskinlik cagina erismis ergin birey olarak kabul edilmeye baslandi nda Danimarka Gotland ve Osel adalarini Isvec sinirlarina katti Norvec te Jamtland ve Harjedalen bolgelerini Isvec e kaybetti Kristina nin yonetimi altinda artik Baltik Denizi ni fiilen kontrol eden Isvec Kuzey Denizi ne sinirsiz erisime sahipti Artik Danimarka Norvec bu yerlerde soz sahibi olamayacakti Isvec meclisinde bulunan Oxenstierna kraliyet ailesi lideri Axel Oxenstierna kisa sure sonra Kristina nin siyasi goruslerinin kendilerininkinden farkli oldugunu gozlemledi 1645 te oglu yi Kutsal Roma Imparatorlugu ile barisa karsi cikmasi icin Vestfalya nin Osnabruck kentindeki Baris Kongresi ne gonderdi Ancak Kristina ne pahasina olursa olsun baris istedi ve kendi temsilcisi u gonderdi Vestfalya Antlasmasi Mayis ve Ekim 1648 arasinda imzalandi ve fiilen sona erdirdi Isvec askeri birliklerine odeme yapmak icin bes milyon talerlik bir tazminat aldi Isvec ayrica Bati Pomeranya antlasma sonrasi Wismar Bremen Baspiskoposlugu ve Verden Piskoposlugunu kalitsal timar olarak aldi boylece Kutsal Roma Imparatorlugu meclisinde bir oy ve bir koltuk sahibi oldu 1649 da enistesi John Casimir in destegiyle Kristina kuzeni Karl Gustav i varisi olarak ilan ederek Oxenstierna ailesinin tahttaki etkisini azaltmaya calisti Ertesi yil Kristina himayesindeki topraklarin vergiden muaf tutulmasi taleplerine karsi direndi 1649 da Louis de Geer Isvec Afrika ticaret sirketini kurdu ve 1650 de Kristina kiyilardaki ticareti gelistirmek icin Hendrik Carloff u gorevlendirdi Evlilik sorunu Henuz dokuz yasindayken Kristina Katolik dininden ve bekarligin erdemlerinden etkilenmisti Ingiltere nin bakire kralicesi I Elizabeth hakkinda bir biyografiyi ilgiyle okudu Kristina kendisinden Isvec tahtina gececek bir varis saglamasi beklentilerinin farkindaydi Kuzeni Karl ona asik olmustu ve 1642 de Prusya daki Isvec ordusunda uc yil hizmet etmek uzere ulkeden ayrilmadan once gizlice nisanlandilar Kristina otobiyografisinde evlilige karsi asilmaz bir tiksinti hissettigini acikladi Bir keresinde Evlenmek savasa gitmekten daha fazla cesaret ister dedi Cogunlukla egitimiyle mesgul oldugu icin gece uc dort saat uyuyor saclarini taramayi geciktirip unutuyor aceleyle giyiniyor ve rahat gezebilmek icin erkek ayakkabilari giyiyordu Kristina Isvec ten ayrilacagi sirada yakin arkadasi Ebba Sparre ye onu her zaman sevecegini soyledigi tutkulu mektuplar yazmaya devam etti O zamanlar bu tur duygusal mektuplar nispeten yaygindi ve Kristina hic tanismadigi ancak yazilarina hayran oldugu kadinlara mektup yazarken de ayni uslubu kullanirdi Tahti birakmasitarafindan cizilen Kristina nin 1654 te tahti devretmesi 26 Subat 1649 da Kristina evlenmemeye karar verdigini ve ilk kuzeni Karl Gustav in tahtin varisi olmasini istedigini acikladi Soylular buna itiraz ederken diger uc zumre din adamlari kasabalilar ve meclis uyeleri bunu kabul etti Konseyler ondan asla evlenmeyeceginin sartini da ekledi 1651 de Kristina Arnold Johan Messenius un kendisine suclamalar ve hakaret iceren ifadelerinden dolayi 17 yasindaki ogluyla birlikte kafalarinin kesilerek idam edilmesi sonrasi ulkedeki popularitesinin cogunu kaybetti 1653 te Amaranten tarikatini kurdu Ilk sovalye olarak Antonio Pimentel atandi tum uyelerle birlikte tekrar evlenmeme sozu verdi Ayni yil Vossius a ve Heinsius a gonderilmek uzere yaklasik 6 000 kitap ve el yazisinin bir listesinin cikarilmasini emretti Subat 1654 te Konsey e planlarini acikca anlatti Oxenstierna bu kararindan dolayi birkac ay icinde pisman olacagini belirtti 1654 Mayis inda Riksdag Zumre Meclisi nin onerilerini dinledi Mali olarak bir emekli maasi ve Norrkoping kasabasindan Mecklenburg daki Gotland Oland Osel ve Wolgast ve adalarindan ve Pomeranya daki mulklerden gelecek gelirleri guvence altina alindi Aslinda tahttan cekilme kararinin sebebi keyfi ve savurgan davranislarindan ziyade dinini degistirme arzusu da degildi On yil icinde Kristina ve Oxenstierna Isvec te yeni 17 kont 46 baron ve 428 soylu ortaya cikardi Bu yeni emsallere yeterli mulk saglamak icin yillik 1 200 000 riksdaler geliri olan kraliyet mulkunu satmis veya ipotek ettirmislerdi During the ten years of her reign the number of noble families increased from 300 to about 600 Saltanatinin on yili boyunca soylu ailelerin sayisi 300 den yaklasik 600 e yukseldi Kristina 6 Haziran 1654 te Charles Gustav lehine tahttan cekildi Uppsala Kalesi nde tahttan cekilme toreni yapildi Toren sirasinda taci cikarmasi gereken tepkisiz kaldigi icin taci Kristina kendisi cikarmak zorunda kaldi Sade beyaz tafta bir elbise giymis titreyen bir sesle veda konusmasini yapti herkese tesekkur etti ve tahti X Karl Gustav a birakti Per Brahe Kristina icin orada bir melek kadar guzel durdugunu belirtti Torenden birkac gun sonra Kristina ulkeyi terk etti OlumuSubat 1689 da 62 yasindayken Kristina Campania daki tapinaklari ziyaret ettikten sonra ciddi bir sekilde hastalandi Zamanla iyilesiyor izlenimi biraksa da zaturreye yakalandi ve ateslendi Olum dosegindeyken papaya kendisini affedip affetmeyecegini belirten bir mesaj gonderdi 19 Nisan 1689 da sabah alti sularinda Palazzo Corsini de oldu KaynakcaDipnot World Statesmen 28 Temmuz 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ocak 2015 FRAGMENTS OF QUEEN KRISTINA S BURIAL COSTUME PRESERVATION AND DOCUMENTATION OF MATERIALS TEXTILE TECHNIQUES AND DYESTUFFS PDF Erisim tarihi 10 Temmuz 2017 olu kirik baglanti Stephan Ruth Christina Queen of Sweden 9 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Britannica Accessed December 10 2018 Hoskin Dawn 18 Aralik 2014 The V amp A Victoria and Albert Museum 3 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Papal Artifacts 8 Mayis 2020 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Instrumentum Pacis Osnabrugensis 25 Mart 2014 11 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 a b Lindsay Ivan 2 Haziran 2014 The History of Loot and Stolen Art from Antiquity until the Present Day Andrews UK Limited ISBN 9781906509576 Erisim tarihi 10 Temmuz 2017 Google Books vasitasiyla Zirpolo Lilian H 2005 Christina of Sweden s Patronage of Bernini The Mirror of Truth Revealed by Time 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde cilt 26 Nu 1 s 38 43 Barokke damer dronning Christinas europeiske reise 2005 edited by Pax Oslo 2003 82 530 2817 2 The History of Loot and Stolen Art from Antiquity until the Present Day by Ivan Lindsay s 17 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Expressions of power Queen Christina of Sweden and patronage in Baroque Europe p 57 by Nathan A Popp 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Temmuz 2017 Projekt Runeberg 2 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Script from Clark edu by Anita L Fisher 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Herbermann Charles Ed 1913 Christina Alexandra Katolik Ansiklopedi Ingilizce New York Robert Appleton Company a b c Maria Eleonora queen of sweden urn sbl 9106 Svenskt biografiskt lexikon art by Maureen Kromnow from 2022 12 02 9 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Peter Englund Solvmasken s 159 edited by Spartacus Oslo 2009 978 82 430 0466 5 Peter H Wilson 2010 Europe s Tragedy A New History of the Thirty Years War s 16 Marie Louise Roden Drottning Christina en biografi 2008 s 62 Nathan Alan Popp Beneath the surface the portraiture and visual rhetoric of Sweden s Queen Christina 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2020 www sanderusmaps com 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2015 Bohme Klaus R 2001 Die sicherheitspolitische Lage Schwedens nach dem Westfalischen Frieden In Hacker Hans Joachim Der Westfalische Frieden von 1648 Wende in der Geschichte des Ostseeraums in German Kovac p 35 3 8300 0500 8 Lockhart Paul Douglas 13 Subat 2004 Sweden in the Seventeenth Century Palgrave Macmillan ISBN 9780230802551 Erisim tarihi 10 Temmuz 2017 Google Books vasitasiyla olu kirik baglanti 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Garstein Oskar 10 Temmuz 1992 Rome and the Counter Reformation in Scandinavia The Age of Gustavus Adolphus and Queen Christina of Sweden 1622 1656 BRILL ISBN 9004093958 Erisim tarihi 10 Temmuz 2017 Google Books vasitasiyla Burch Una 1907 Maxims of a Queen s 33 Crompton Louis 2009 Homosexuality and Civilization Harvard University Press ss 357 60 ISBN 9780674030060 Elisabeth Aasen Barokke damer The case of Arnold Johan Messenius In Oskar Garstein Rome and the Counter Reformation in Scandinavia the age of Gustavus Adolphus and Queen Christina of Sweden 1622 1656 Leiden Brill Editore 1992 pp 285 295 90 04 09395 8 9789004093959 Google books Henry Woodhead Memoirs of Christina Queen of Sweden 2 vol London Hurst and Blackett 1863 Vol II pp 86 97 Internet Archive Henry Woodhead Memoirs of Christina Queen of Sweden 2 vol London Hurst and Blackett 1863 Vol II pp 89 Internet Archive Woodhead Henry 1863 Memoirs of Christina Queen of Sweden Woodhead Henry 10 Temmuz 1863 Memoirs of Christina Queen of Sweden In 2 volumes II Hurst and Blackett Erisim tarihi 10 Temmuz 2017 Google Books vasitasiyla a b Granlund 2004 s 57 Onceki cumlelerden bir veya daha fazlasi artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Christina of Sweden Encyclopaedia Britannica 6 11 bas Cambridge University Press ss 291 292 Peter Englund Solvmasken s 61 Franckenstein Christian Gottfried 10 Temmuz 1697 Het leven en bedryf van Christina koninginne van Sweeden amp c sedert haar geboorte tot op des zelfs dood by Boudewyn vander Aa Erisim tarihi 10 Temmuz 2017 Google Books vasitasiyla GenelAkerman S 1991 Queen Christina of Sweden and her circle the transformation of a seventeenth century philosophical libertine New York E J Brill ISBN 978 90 04 09310 2 2004 Christina Queen of Sweden Londra Harper Perennial ISBN 978 1 84115 736 8 Clarke Martin Lowther 1978 The Making of a Queen The Education of Christina of Sweden In History Today Volume 28 Issue 4 April 1978 Essen Moller E 1937 Drottning Christina En manniskostudieur lakaresynpunkt Lund C W K Gleerup Goldsmith Margaret L 1935 Christina of Sweden a psychological biography Londra A Barker Ltd Granlund Lis 2004 Queen Hedwig Eleonora of Sweden Dowager Builder and Collector Campbell Orr Clarissa Ed Queenship in Europe 1660 1815 The Role of the Consort Cambridge University Press ss 56 76 ISBN 978 0 521 81422 5 Grate Pontus Vasa Family Christina Queen of Sweden Grove Art Online Oxford University Press accessed July 22 2017 subscription required Hjortsjo Carl Herman 1966 The Opening of Queen Christina s Sarcophagus in Rome Stockholm Norstedts Hjortsjo Carl Herman 1966 Queen Christina of Sweden A medical anthropological investigation of her remains in Rome Acta Universitatis Lundensis Lund C W K Gleerup Jonsson L Ann Marie Nilsson amp Greger Andersson 1994 Musiken i Sverige Fran forntiden till stormaktstidens slut 1720 Music in Sweden From Antiquity to the end of the Great power era 1720 Isvecce Lofgren Lars 2003 Svensk teater Swedish Theatre Isvecce 1968 Queen Christina Londra Secker amp Warburg Mender Mona 1997 Extraordinary women in support of music Lanham Maryland Scarecrow Press ss 29 35 ISBN 978 0 8108 3278 7 Carolyn 2003 Kristina the Girl King Sweden 1638 National Gallery Catalogues new series The Sixteenth Century Italian Paintings Volume II Venice 1540 1600 2008 National Gallery Publications Ltd 1857099133 Platen Magnus von 1966 Christina of Sweden Documents and Studies Stockholm National Museum 1996 Drottning Kristina Stockholm Aldus Bonnier Torrione Margarita 2011 Alejandro genio ardiente El manuscrito de Cristina de Suecia sobre la vida y hechos de Alejandro Magno Madrid Editorial Antonio Machado 212 p color ill 978 84 7774 257 9 Trevor Roper Hugh Princes and Artists Patronage and Ideology at Four Habsburg Courts 1517 1633 Thames amp Hudson London 1976 Turner Nicholas Federico Barocci 2000 Vilo Wisdom and Strength the Biography of a Renaissance Masterpiece Hutchinson 1990 009174637X Daniela Williams Joseph Eckhel 1737 1798 and the coin collection of Queen Christina of Sweden in Rome 11 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Journal of the History of Collections 31 2019 15 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kristina Isvec kralicesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Project presentation Queen Christina of Sweden the European20 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica14 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde About Women s History 20 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2007 Coins of Sweden by David Ruckser6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Queen Christina of Sweden5 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Windweaver Christina queen of Sweden 1879