Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cüce ispermeçet balinası (Kogia sima ya da eski adıyla Kogia simus) Physeteroidea ailesinin bilinen üç türünden birisidir. Genellikle denizlerde görünmezler ve en kaybolmamış bilgiler gövdelerinin araştırmalarından gelmektedir.
| Cüce ispermeçet balinası | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||
 = Ortalama bir insan ile boyut karşlaştırması | |||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||
 Durumu belirsiz (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||
| Kogia sima Owen, 1866 | |||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
| doğal yaşam alanı | |||||||||||||||||
Sınıflandırma
Günümüzde, cüce ispermeçet balinası genellikle Kogiidae ailesinin ve Kogia cinsinin iki türünden birisi olarak sınıflandırılır, diğer ikinci tür de pigme ispermeçet balinası'dır. Bu iki tür 1966 yılına kadar iki ayrı tür olarak kabul edilmiyordu. Çoğu sınıflandırıcı Kogiidae ailesinin üst familyasına ait olduğunu kabul ediyordu, yine de bazı Physeteridae ailesinin bir altfamilyası (Kogiinae) olduğunu kabul edenler de vardı.
Açıklama
Cüce ispermeçet balinaları şu anda bilinen en küçük balina türüdür. Bu balinalar 2.7 m (8.9 ft) uzunluğuna ve 250 kg (550 lb) kilosuna çıkarlar; ki bu durum da bu türün yunusların büyük türlerinden küçük olduğunu gösterir. Genellikle yavaş hareket ederler, küçük sıçramalar ve esnemeler gibi kasıtlı hareketler yaparlar ve su yüzeyinde durduklarında çoğunlukla hareketsiz bir şekilde uzanırlar. Kısacası, bu tür yalnızca sakin sularda bulunurlar (Beaufort 0-1).
Cüce ispermeçet balinaları görünüş ve davranışları açısından akrabaları olan pigme ispermeçet balinası'na benzemektedir. Bu türleri denizde ayırt etmek neredeyse imkânsızdır; yine de, cüce türü biraz daha küçük ve daha büyük bir sırt yüzgecine sahiptir. Gövdeleri mavimsi gri renkte olup alt kısımları ise toplardamara benzeyen sarımsı çizgilerin bulunduğu daha açık renktedir. Gözlerinin arkalarında beyaz birer solungaç bulunur. Kanatçıkları çok kısa ve geniştir. Burunlarının tepeleri ile küçük olan alt çeneleri arasında çıkıntılar bulunur. Cüceler uzun, kavisli, keskin dişlere sahiptir (üst çenede sıfır ile altı arasında ve alt çenede ise 14 ila 26 arasında). Bu dişler, Hollanda Antilleri'nde türün "keme musurgili" olarak tanımlanmasına neden olur.
Cüce ispermeçet balinaları genellikle yalnızdır, ama ara sıra küçük gruplar halinde de görülebilirler.
Bir cüce ispermeçet balinasının beyni yaklaşık olarak 0.5 kg kilosundadır.
Beslenme
Cüce ispermeçet balinaları birincil olarak kalamar ve yengeç ile beslenirler.
Davranışı
Cüce ispermeçet balinaları ve pigme ispermeçet balinaları, kalamarlara benzer bir şekilde bir "mürekkep" türü kullanıp yırtıcılıktan kaçınmalarıyla diğer deniz memelileri arasında oldukça eşsizdirler. İki tür de bağırsak sistemlerinin alt kısımlarında 12 koyu kırmızımsı-kahverengi akışkan madde alabilen bir keseye sahiptir, ki bu sıvılar potansiyel saldırganlara enjekte edilerek onları şaşırtmak ya da vazgeçirmek için kullanılır.
Nüfus ve dağılım
Cüce ispermeçet balinaları derin suları tercih ederler, ama pigme türünden daha çok kıyılarda bulunurlar. En sevdikleri yaşam alanı ise hemen kıta sahanlığı yakınlarıdır. Atlas Okyanusunda, bu tür Virginia, Amerika Birleşik Devletleri'nin batısında, İspanya'da, Birleşik Krallık'ın doğusunda, Brezilya'nın güneyinin en güney noktasında ve Afrika'nın ucunda görülmüştür. Hint Okyanusu'nda ise, bazı örnekler Avustralya'nın güney kıyısında ve Hint Okyanusu'nun güney kıyıları boyunca birçok bölgede bulunmuşlardır - Güney Afrika'dan Endonezya'ya kadar. Büyük Okyanus'ta, bilinen doğal yaşam alanları Japon kıyıları ve Britanya Kolumbiyasıdır. Dünyadaki toplam nüfusları hakkında hiçbir tahmin yapılmamıştır. Ama bir ankete göre Büyük Okyanusun doğusunda 11,000 civarında bir nüfus bulunmaktadır.
Yaşam döngüsü
Doğurma sezonu dört ila beş ay arasında sürmektedir. Gebelik ise 9 ila 11 ay arasındadır. Yeni doğmuş bir ispermeçet yaklaşık olarak 1.0 m uzunluğundadır. Erkekler ergenlik döneminde 2.0 m uzunluğuna ulaşır ve 2.1 ile 2.2 m uzunluklarına ulaştıklarında cinsel olarak yetişkin olurlar.
İnsan etkileşimi
Cüce ispermeçet balinaları ticari balinacılar tarafından aktif olarak avlanmaktadır. Ara sıra Endonezyalı ve Japon balıkçılar hala zıpkın ile öldürmeye devam etmektedir. Cüce balina'nın pigme'den daha çok sahillerde dolaşmasından dolayı, bu tür balıkçılık ve kirlilik gibi insan aktivitelerine karşı daha savunmasızdır. Bu aktivitelerin türün yaşamlarını etkileyip etkilemediği konusunda yeterli bilgi yoktur.
Korunma durumu
Cüce ispermeçet balinaları ACCOBAMS tarafından korunmaktadır. Bu tür ayrıca Batı Afrika ve Macaronesia'nın Küçük Balinaları ile Denizayılarının Korunmasına ilişkin Mutabakat Zaptına (Batı Afrika'daki Sucul Memeliler MoU) ve Pasifik Adaları Bölgesi'nin Balinaları ve Onların Habitatlarının Korunmasına ilişkin Mutabakat Zaptına (Pasifik Balinaları MoU) dahil edilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Taylor, B.L.; Baird, R.; Barlow, J.; Dawson, S.M.; Ford, J.K.B.; Mead, J.G.; Notarbartolo di Sciara, G.; Wade, P.; Pitman, R.L. (2012). "Kogia sima 8 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". IUCN Kırmızı Listesi. Versiyon 2014.3. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği. Erişim tarihi: 2015-01-11.
- ^ "L Marino, K Sudheimer, DA Pabst, WA McLellan, and JI Johnson (2003). Magnetic resonance images of the brain of a dwarf sperm whale (Kogia simus). [[Journal of Anatomy]], 203(1): 57–76". 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016. URL–vikibağı karışıklığı ()
- ^ "Dwarf sperm whale (Kogia sima)". NOAA Fisheries Office of Protected Resources web site. NOAA. 20 Ekim 2014. 3 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2015.
- ^ Kristin Petrie. Dwarf Sperm Whales. s 16
- ^ David Nagorsen (1985). Kogia simus 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Mammalian Species 239
- ^ "Official website of the Agreement on the Conservation of Cetaceans in the Black Sea, Mediterranean Sea and Contiguous Atlantic Area". 24 Mayıs 2003 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- ^ "Memorandum of Understanding Concerning the Conservation of the Manatee and Small Cetaceans of Western Africa and Macaronesia". 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- ^ "Official webpage of the Memorandum of Understanding for the Conservation of Cetaceans and Their Habitats in the Pacific Islands Region". 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- Pygmy and Dwarf Sperm Whales by Donald F. McAlpine in Encyclopedia of Marine Mammals (2002), San Diego: Academic Press, s. 1007–1009,
- Whales Dolphins and Porpoises, Mark Carwardine, Dorling Kindersley Handbooks,
- National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World, Reeves, Stewart, Clapham and Powell,
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Cüce ispermeçet balinası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Whale & Dolphin Conservation Society (WDCS)24 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Voices in the Sea - Sounds of the Dwarf sperm Whale9 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cuce ispermecet balinasi Kogia sima ya da eski adiyla Kogia simus Physeteroidea ailesinin bilinen uc turunden birisidir Genellikle denizlerde gorunmezler ve en kaybolmamis bilgiler govdelerinin arastirmalarindan gelmektedir Cuce ispermecet balinasi Ortalama bir insan ile boyut karslastirmasiKorunma durumuDurumu belirsiz IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CetaceaFamilya KogiidaeAlt familya Cins KogiaTur K simaIkili adlandirmaKogia simaOwen 1866dogal yasam alaniSiniflandirmaGunumuzde cuce ispermecet balinasi genellikle Kogiidae ailesinin ve Kogia cinsinin iki turunden birisi olarak siniflandirilir diger ikinci tur de pigme ispermecet balinasi dir Bu iki tur 1966 yilina kadar iki ayri tur olarak kabul edilmiyordu Cogu siniflandirici Kogiidae ailesinin ust familyasina ait oldugunu kabul ediyordu yine de bazi Physeteridae ailesinin bir altfamilyasi Kogiinae oldugunu kabul edenler de vardi AciklamaCuce ispermecet balinalari su anda bilinen en kucuk balina turudur Bu balinalar 2 7 m 8 9 ft uzunluguna ve 250 kg 550 lb kilosuna cikarlar ki bu durum da bu turun yunuslarin buyuk turlerinden kucuk oldugunu gosterir Genellikle yavas hareket ederler kucuk sicramalar ve esnemeler gibi kasitli hareketler yaparlar ve su yuzeyinde durduklarinda cogunlukla hareketsiz bir sekilde uzanirlar Kisacasi bu tur yalnizca sakin sularda bulunurlar Beaufort 0 1 Cuce ispermecet balinalari gorunus ve davranislari acisindan akrabalari olan pigme ispermecet balinasi na benzemektedir Bu turleri denizde ayirt etmek neredeyse imkansizdir yine de cuce turu biraz daha kucuk ve daha buyuk bir sirt yuzgecine sahiptir Govdeleri mavimsi gri renkte olup alt kisimlari ise toplardamara benzeyen sarimsi cizgilerin bulundugu daha acik renktedir Gozlerinin arkalarinda beyaz birer solungac bulunur Kanatciklari cok kisa ve genistir Burunlarinin tepeleri ile kucuk olan alt ceneleri arasinda cikintilar bulunur Cuceler uzun kavisli keskin dislere sahiptir ust cenede sifir ile alti arasinda ve alt cenede ise 14 ila 26 arasinda Bu disler Hollanda Antilleri nde turun keme musurgili olarak tanimlanmasina neden olur Cuce ispermecet balinalari genellikle yalnizdir ama ara sira kucuk gruplar halinde de gorulebilirler Bir cuce ispermecet balinasinin beyni yaklasik olarak 0 5 kg kilosundadir BeslenmeCuce ispermecet balinalari birincil olarak kalamar ve yengec ile beslenirler DavranisiTur su yuzeyine sicrama yaparken Cuce ispermecet balinalari ve pigme ispermecet balinalari kalamarlara benzer bir sekilde bir murekkep turu kullanip yirticiliktan kacinmalariyla diger deniz memelileri arasinda oldukca essizdirler Iki tur de bagirsak sistemlerinin alt kisimlarinda 12 koyu kirmizimsi kahverengi akiskan madde alabilen bir keseye sahiptir ki bu sivilar potansiyel saldirganlara enjekte edilerek onlari sasirtmak ya da vazgecirmek icin kullanilir Nufus ve dagilimCuce ispermecet balinalari derin sulari tercih ederler ama pigme turunden daha cok kiyilarda bulunurlar En sevdikleri yasam alani ise hemen kita sahanligi yakinlaridir Atlas Okyanusunda bu tur Virginia Amerika Birlesik Devletleri nin batisinda Ispanya da Birlesik Krallik in dogusunda Brezilya nin guneyinin en guney noktasinda ve Afrika nin ucunda gorulmustur Hint Okyanusu nda ise bazi ornekler Avustralya nin guney kiyisinda ve Hint Okyanusu nun guney kiyilari boyunca bircok bolgede bulunmuslardir Guney Afrika dan Endonezya ya kadar Buyuk Okyanus ta bilinen dogal yasam alanlari Japon kiyilari ve Britanya Kolumbiyasidir Dunyadaki toplam nufuslari hakkinda hicbir tahmin yapilmamistir Ama bir ankete gore Buyuk Okyanusun dogusunda 11 000 civarinda bir nufus bulunmaktadir Yasam dongusuDogurma sezonu dort ila bes ay arasinda surmektedir Gebelik ise 9 ila 11 ay arasindadir Yeni dogmus bir ispermecet yaklasik olarak 1 0 m uzunlugundadir Erkekler ergenlik doneminde 2 0 m uzunluguna ulasir ve 2 1 ile 2 2 m uzunluklarina ulastiklarinda cinsel olarak yetiskin olurlar Insan etkilesimiCuce ispermecet balinalari ticari balinacilar tarafindan aktif olarak avlanmaktadir Ara sira Endonezyali ve Japon balikcilar hala zipkin ile oldurmeye devam etmektedir Cuce balina nin pigme den daha cok sahillerde dolasmasindan dolayi bu tur balikcilik ve kirlilik gibi insan aktivitelerine karsi daha savunmasizdir Bu aktivitelerin turun yasamlarini etkileyip etkilemedigi konusunda yeterli bilgi yoktur Korunma durumuCuce ispermecet balinalari ACCOBAMS tarafindan korunmaktadir Bu tur ayrica Bati Afrika ve Macaronesia nin Kucuk Balinalari ile Denizayilarinin Korunmasina iliskin Mutabakat Zaptina Bati Afrika daki Sucul Memeliler MoU ve Pasifik Adalari Bolgesi nin Balinalari ve Onlarin Habitatlarinin Korunmasina iliskin Mutabakat Zaptina Pasifik Balinalari MoU dahil edilmistir Ayrica bakinizBalina ve yunuslar listesi Deniz biyolojisiKaynakca Taylor B L Baird R Barlow J Dawson S M Ford J K B Mead J G Notarbartolo di Sciara G Wade P Pitman R L 2012 Kogia sima 8 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde IUCN Kirmizi Listesi Versiyon 2014 3 Dunya Doga ve Dogal Kaynaklari Koruma Birligi Erisim tarihi 2015 01 11 L Marino K Sudheimer DA Pabst WA McLellan and JI Johnson 2003 Magnetic resonance images of the brain of a dwarf sperm whale Kogia simus Journal of Anatomy 203 1 57 76 16 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 URL vikibagi karisikligi yardim Dwarf sperm whale Kogia sima NOAA Fisheries Office of Protected Resources web site NOAA 20 Ekim 2014 3 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2015 Kristin Petrie Dwarf Sperm Whales s 16 David Nagorsen 1985 Kogia simus 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mammalian Species 239 Official website of the Agreement on the Conservation of Cetaceans in the Black Sea Mediterranean Sea and Contiguous Atlantic Area 24 Mayis 2003 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Memorandum of Understanding Concerning the Conservation of the Manatee and Small Cetaceans of Western Africa and Macaronesia 31 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Official webpage of the Memorandum of Understanding for the Conservation of Cetaceans and Their Habitats in the Pacific Islands Region 16 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Pygmy and Dwarf Sperm Whales by Donald F McAlpine in Encyclopedia of Marine Mammals 2002 San Diego Academic Press s 1007 1009 ISBN 0 12 551340 2 Whales Dolphins and Porpoises Mark Carwardine Dorling Kindersley Handbooks ISBN 0 7513 2781 6 National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World Reeves Stewart Clapham and Powell ISBN 0 375 41141 0Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cuce ispermecet balinasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikitur de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur Kogia sima Whale amp Dolphin Conservation Society WDCS 24 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Voices in the Sea Sounds of the Dwarf sperm Whale9 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde