Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Panicum virgatum adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Dallı darı (Panicum virgatum), bir ılık mevsim bitkisidir. Yüksek ot verimi, iyi düzeydeki yem değeri, biyoenerji kaynağı teşkil etmesi, derin kök sistemi geliştirmesi, toprağı iyileştirmesi, kurağa dayanıklı olması ve nispeten fakir yetişme ortamlarında gelişebilmesi gibi özellikleri nedeni ile önemli bir yem bitkisi türüdür. Dallı darının kökleri uygun yetişme ortamlarında 3.3 m. derine kadar inebilmektedir. Yıllık toprak üstü net biyokütle üretimi hektarda 17 ile 35 ton arasında değişmektedir. Ancak bu değer uygun olmayan yetişme ortamlarında 8-10 ton/ha’a kadar düşebilmektedir. Yıllık net toprak altı biyokütle üretimi yaklaşık 8 ton/ha civarında olabilmekte, bu değer kurak ve fakir yetişme ortamlarında 15 ton/ha’a kadar çıkabilmektedir.
| Dallı darı | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Panicum virgatum | |||||||||||||||
Dallı darı Kuzey Amerika’da doğal olarak yetişen önemli yem bitkilerinden bir tanesidir. Bu tür 1–3 m ye kadar boylanabilmekte, gövdeleri çok dallı olup, yeşil renkli ve çıplaktır. Bitkiler rizom meydana getirmektedir. Yapraklar tüysüz, 10–60 cm uzunluğunda, başakçıklar sivri uçlu ve alt dış kavuz iç kısmı oyuk sivri uçlu kayık şeklindedir. Meyve dar yumurta şeklinde ve iç kavuzun kenarları alt kısmına incelmiş uç kısmı sivri fakat küttür.
Sıcak yaz mevsiminde büyüyebilme kapasitesine sahip olması dallı darıyı Ortabatı eyaletleri'nde en önemli yem bitkilerinden biri yapmıştır. Doğal yayılış alanı Amerika Birleşik Devletleri'ni, Meksika'yı ve Kanada’nın güney kısımlarını kapsamaktadır. Açık ormanlık alanlar, sulak alanların kenarları ve çayırlık alanlar gibi değişik ortamlarda yetişebilmektedir. Hem yem bitkisi olarak kullanılması hem de yüksek biyoenerji kapasitesine sahip olması nedeniyle dallı darı, Amerikan Biyoenerji Programı tarafından 37 bitki arasından model tür olarak seçilmiştir.
Ortalama yıllık ot verimi sulanmayan parsellerde hektarda 16 ton civarında olmakta, bu verim hektarda 37 ton’a kadar çıkabilmektedir. Ayrıca dallı darının çok yıllık bir yem bitkisi oluşu ve fakir yetişme ortamlarında gelişebilmesi onu diğer çayır türleri arasında ayrıcalıklı kılmaktadır. Dallı darının çok yıllık bir çayır türü oluşu ekolojik, ekonomik ve toprak koruma açısından onu en önemli kılan özelliklerin başındadır. Dikim yapıldıktan sonra dallı darı herhangi bir toprak işlemeye ihtiyaç duymadan birçok yıl verim verebilmektedir. Her yıl ekilen yıllık yem türleri çoğu zaman erozyona ve toprak yapısının bozulmasına sebep olmaktadırlar.
Dallı darı derin ve iyi gelişmiş kök sistemine ve yüksek toprak altı biyokütle üretimine sahiptir. Bu onu bitki besin elementlerinin ve suyun topraktan emilmesi, toprak altına gerekli enerji depolanması, kurak yıllarda verim düşüşünün olmaması ve toprak organik maddesini artırması bakımından önemli kılmaktadır. Özellikle toprak organik maddesini artırması tek başına çok önemli sayılmaktadır. Çünkü artan organik madde toprağın aşınıma karşı direncini, su tutma kapasitesini ve bitki besin maddesi miktarını artırmakta, kimyasal gübrelerin yıkanarak dere sularına karışmasını ve yüzeysel akışı azaltmaktadır.
Toprak koruma açısından dallı darı
Toprak aşınımı, toprak ve su kalitesini etkileyen en önemli problemlerin başındadır. Türkiye'de aşınımla yılda kaybedilen toprak miktarının 500 milyon ton olduğu ileri sürülmektedir. ABD'de bu miktar yılda yaklaşık 3 milyar ton civarındadır. Türkiye toprakları 2000 yıldan beri işlenmekte olup organik maddece oldukça fakir bulunmaktadır. Bunun başlıca nedeni anızın yakılması ve yeterince organik maddenin topraklara verilmemesidir. Toprak organik maddesinin azalması toprağın su tutma kapasitesini, besin maddesi miktarını, mikroorganizma faaliyetini, aşınım direncini ve toprağın agregatlaşmasını (kümelenme, topaklanma) azaltmaktadır. Çok yıllık bir bitki olan dallı darı gerek aşınımı önlemesi ve gerekse toprağın organik maddesini toprak üstü ve altı yüksek üretimle artırması bakımından iyi bir alternatif teşkil etmektedir. Son zamanlarda Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinde yapılan çalışmalara göre çok yıllık çayır bitkileri toprağa yılda 1.1 ton/ha karbon kazandırmaktadırlar. Bu miktar tarımla aynı alandan kaybedilen karbonun % 23 ünü oluşturmaktadır. Ayrıca ince ve kılcal köklerin faaliyeti ve ölümü sonucu yılda 3 ton/ha kadar karbon ilave edilmekte ve toplam miktar yaklaşık 4 ton/ha karbon olmaktadır.
Kaynakça
- ^ Aydın TÜFEKÇİOĞLU, Turan YÜKSEK1, Temel SARIYILDIZ1 Artvin Orman Fakültesi, Artvin ve H. Zeki KALAY, Prof. Dr., K.T.Ü. Orman Fakültesi, TRABZON, DALLI DARI TÜRÜNÜN BİYOKÜTLE ÜRETİMİ VE GÜMÜŞHANE YÖRESİ İÇİN UYGUNLUĞUNUN İRDELENMESİ,
- ^ Öztan, Y. ve Okatan, A., Mera Amenajmanı-Çayır-Mera Baklagil ve Buğdaygil Yem Bitkilerinin Tanıtım Kılavuzu. K.T.Ü. Orman Fakültesi Yayınları No:8, Trabzon.
- ^ Atalay, İ.,1986, Türkiye ve Dünya'nın ana akarsularında taşınan yüzer haldeki sediment miktarları. Ormancılık Arş. Ens. Yayınları, No: 52, Cilt 26, Ankara.
- ^ McLaughlin, S.B. ve Walsh, M.E., 1998, Evaluating environmental consequences of producing herbaceous crops for bioenergy. Biomass and Bioenergy, 14:317-324
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Panicum virgatum adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Dalli dari Panicum virgatum bir ilik mevsim bitkisidir Yuksek ot verimi iyi duzeydeki yem degeri biyoenerji kaynagi teskil etmesi derin kok sistemi gelistirmesi topragi iyilestirmesi kuraga dayanikli olmasi ve nispeten fakir yetisme ortamlarinda gelisebilmesi gibi ozellikleri nedeni ile onemli bir yem bitkisi turudur Dalli darinin kokleri uygun yetisme ortamlarinda 3 3 m derine kadar inebilmektedir Yillik toprak ustu net biyokutle uretimi hektarda 17 ile 35 ton arasinda degismektedir Ancak bu deger uygun olmayan yetisme ortamlarinda 8 10 ton ha a kadar dusebilmektedir Yillik net toprak alti biyokutle uretimi yaklasik 8 ton ha civarinda olabilmekte bu deger kurak ve fakir yetisme ortamlarinda 15 ton ha a kadar cikabilmektedir Dalli dariBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim PoalesFamilya PoaceaeCins PanicumTur P virgatumIkili adlandirmaPanicum virgatumL Dalli dari Kuzey Amerika da dogal olarak yetisen onemli yem bitkilerinden bir tanesidir Bu tur 1 3 m ye kadar boylanabilmekte govdeleri cok dalli olup yesil renkli ve ciplaktir Bitkiler rizom meydana getirmektedir Yapraklar tuysuz 10 60 cm uzunlugunda basakciklar sivri uclu ve alt dis kavuz ic kismi oyuk sivri uclu kayik seklindedir Meyve dar yumurta seklinde ve ic kavuzun kenarlari alt kismina incelmis uc kismi sivri fakat kuttur Sicak yaz mevsiminde buyuyebilme kapasitesine sahip olmasi dalli dariyi Ortabati eyaletleri nde en onemli yem bitkilerinden biri yapmistir Dogal yayilis alani Amerika Birlesik Devletleri ni Meksika yi ve Kanada nin guney kisimlarini kapsamaktadir Acik ormanlik alanlar sulak alanlarin kenarlari ve cayirlik alanlar gibi degisik ortamlarda yetisebilmektedir Hem yem bitkisi olarak kullanilmasi hem de yuksek biyoenerji kapasitesine sahip olmasi nedeniyle dalli dari Amerikan Biyoenerji Programi tarafindan 37 bitki arasindan model tur olarak secilmistir Ortalama yillik ot verimi sulanmayan parsellerde hektarda 16 ton civarinda olmakta bu verim hektarda 37 ton a kadar cikabilmektedir Ayrica dalli darinin cok yillik bir yem bitkisi olusu ve fakir yetisme ortamlarinda gelisebilmesi onu diger cayir turleri arasinda ayricalikli kilmaktadir Dalli darinin cok yillik bir cayir turu olusu ekolojik ekonomik ve toprak koruma acisindan onu en onemli kilan ozelliklerin basindadir Dikim yapildiktan sonra dalli dari herhangi bir toprak islemeye ihtiyac duymadan bircok yil verim verebilmektedir Her yil ekilen yillik yem turleri cogu zaman erozyona ve toprak yapisinin bozulmasina sebep olmaktadirlar Dalli dari derin ve iyi gelismis kok sistemine ve yuksek toprak alti biyokutle uretimine sahiptir Bu onu bitki besin elementlerinin ve suyun topraktan emilmesi toprak altina gerekli enerji depolanmasi kurak yillarda verim dususunun olmamasi ve toprak organik maddesini artirmasi bakimindan onemli kilmaktadir Ozellikle toprak organik maddesini artirmasi tek basina cok onemli sayilmaktadir Cunku artan organik madde topragin asinima karsi direncini su tutma kapasitesini ve bitki besin maddesi miktarini artirmakta kimyasal gubrelerin yikanarak dere sularina karismasini ve yuzeysel akisi azaltmaktadir Toprak koruma acisindan dalli dariToprak asinimi toprak ve su kalitesini etkileyen en onemli problemlerin basindadir Turkiye de asinimla yilda kaybedilen toprak miktarinin 500 milyon ton oldugu ileri surulmektedir ABD de bu miktar yilda yaklasik 3 milyar ton civarindadir Turkiye topraklari 2000 yildan beri islenmekte olup organik maddece oldukca fakir bulunmaktadir Bunun baslica nedeni anizin yakilmasi ve yeterince organik maddenin topraklara verilmemesidir Toprak organik maddesinin azalmasi topragin su tutma kapasitesini besin maddesi miktarini mikroorganizma faaliyetini asinim direncini ve topragin agregatlasmasini kumelenme topaklanma azaltmaktadir Cok yillik bir bitki olan dalli dari gerek asinimi onlemesi ve gerekse topragin organik maddesini toprak ustu ve alti yuksek uretimle artirmasi bakimindan iyi bir alternatif teskil etmektedir Son zamanlarda Amerika Birlesik Devletleri nin Ortabati eyaletlerinde yapilan calismalara gore cok yillik cayir bitkileri topraga yilda 1 1 ton ha karbon kazandirmaktadirlar Bu miktar tarimla ayni alandan kaybedilen karbonun 23 unu olusturmaktadir Ayrica ince ve kilcal koklerin faaliyeti ve olumu sonucu yilda 3 ton ha kadar karbon ilave edilmekte ve toplam miktar yaklasik 4 ton ha karbon olmaktadir Dalli darinin kok sistemiKaynakca Aydin TUFEKCIOGLU Turan YUKSEK1 Temel SARIYILDIZ1 Artvin Orman Fakultesi Artvin ve H Zeki KALAY Prof Dr K T U Orman Fakultesi TRABZON DALLI DARI TURUNUN BIYOKUTLE URETIMI VE GUMUSHANE YORESI ICIN UYGUNLUGUNUN IRDELENMESI Oztan Y ve Okatan A Mera Amenajmani Cayir Mera Baklagil ve Bugdaygil Yem Bitkilerinin Tanitim Kilavuzu K T U Orman Fakultesi Yayinlari No 8 Trabzon Atalay I 1986 Turkiye ve Dunya nin ana akarsularinda tasinan yuzer haldeki sediment miktarlari Ormancilik Ars Ens Yayinlari No 52 Cilt 26 Ankara McLaughlin S B ve Walsh M E 1998 Evaluating environmental consequences of producing herbaceous crops for bioenergy Biomass and Bioenergy 14 317 324