Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Şubat 2020) () |
Deniz mağarası, kıyı mağarası veya diğer adıyla dalga oyukluğu, deniz ya da göllerdeki dalga hareketleri sonucunda sarp kayalıklarda oluşan mağaralar. Deniz mağaraları, dalgaların doğrudan kayalara çarparak kırıldığı kayalık uçlarında ya da kıyılarda görülürler. Yeraltı suyu, akışı sırasında daha az dirençle karşılaşacağı rotaları, kırık ve çatlaklı bölümleri tercih eder. Karbonik asit içeren yeraltı suyunun bu rotalardaki akışı sırasında devam eden çözünme, milimetre boyutunda başlayıp, zamanla kilometrelerce uzunluğa sahip yeraltı akım kanallarının ve mağaraların oluşmasına neden olur.
Kara mağaraları genellikle kimyasal çözünme süreçleriyle oluşmalarına karşın, deniz mağaraları mekanik aşınma sonucunda oluşurlar. Kıyılardaki zayıf kayaç bölgeleri, dalgaların gücü altında aşınır ve çöker. Ortaya çıkan oyuklar zamanla, her dalganın yarattığı hidrolik basınç nedeniyle giderek büyür. Dalgaların yarattığı basıncın zorlamasıyla zamanla mağaranın tepesinde delik oluşabilir ve zamanla bu hava deliğinden suyun fışkırması ile kayaç üzerindeki basıncın etkisi azalır. Dünyanın en büyük dalga kesimli mağaralarından bazıları Norveç kıyısında bulunur, ancak şu anda mevcut deniz seviyesinden 30,48 metre veya daha fazladır. Bunlar hala kıyı mağaraları olarak sınıflandırılır. Aksine, Tayland'ın Phang Nga Bay Körfezi gibi yerlerde, kireçtaşından çözelti olarak oluşmuş mağaralar yükselen deniz tarafından sular altındadır ve şimdi genişlemelerinin yeni bir aşamasını temsil eden kıyı erozyonuna maruz kalmaktadırlar.
En iyi bilinen deniz mağaralarından bazıları Avrupa'dadır. İskoçya'daki Staffa adasındaki Fingal Mağarası, sütunlu ve bazalttan oluşan 70 m uzunluğunda geniş bir mağaradır. Capri'nin Mavi Mağarası, daha küçük olmasına rağmen, su altı açıklıklarından geçen ışık, suyunun belirgin ışıldayan kalitesini ön plana çıkartır ve bu özelliği ile ünlüdür. Yunan Adaları da deniz mağaralarının çeşitliliği ve güzelliği ile dikkat çekiyor. İngiltere, İskoçya ve Fransa'da, özellikle Normandiya kıyılarında çok sayıda deniz Mağarası araştırılmıştır. 2013 yılına kadar, bilinen en büyük deniz mağaraları Amerika Birleşik Devletleri'nin Batı kıyısı, Hawaii Adaları ve Shetland Adaları boyunca bulundu. 2013 yılında dünyanın en büyük deniz mağarasının keşfi ve araştırması açıklandı.Yeni Zelanda'nın Güney Adası'nın Otago kıyısında yer alan Matainaka Mağarası, 1,5 km uzunluğunda dünyanın en geniş Deniz Mağarası olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca 2013'te Crossley, Yeni Zelanda'nın Kuzey Adasındaki Bethells Plajı'ndaki incelemede bir kilometreden biraz fazlaya ulaşan yeni araştırmaya dahil edilen bir kompleksi bildirdi.
Oluşumu
Deniz mağaraları dalga hareketleri sonucu oluşurlar. Bu mağaraların oluşumundaki en önemli faktör erozyondur. Dalgaların kayaçla temas ettiği her yerde meydana gelebilir. Bu mağaraların oluşması için kayacın öncelikle zayıf bir bölge içermesi gerekmektedir (çatlak, yarık vs.) Oluşan bu zayıf bölgelerde ise dalga hareketleri etkili olmaktadır. Dalgalar zayıf noktalarda oluşturdukları yarıkları daha da büyüterek buradaki baskıyı arttırır ve deniz mağaralarını meydana getirir.
Bir Deniz Mağarasının oluşması için, ana kayanın önce zayıf bir bölge içermesi gerekir. Metamorfik veya magmatik kayalarda, bu genellikle Kaliforniya Kanal Adaları'nın mağaralarında olduğu gibi kırıklı bir oluşumdur veya Hawaii'nin Na Pali Sahili Kauai'nin büyük deniz mağaralarında olduğu gibi bir settir. Tortul kayaçlarda, bir yatak-düzlem ayrılması veya farklı sertlikteki tabakalar arasında bir temas gerçekleşebilir. İkincisi, dalgaların andezitik bazalt ve aglomera arasındaki etkileşim gibi California ve Santa Cruz Adası'ndaki mağaralar gibi magmatik kayalarda da ortaya çıkabilir.
Deniz mağaralarının oluşumunu etkileyen bir diğer faktör de yağmur sularıdır. Topraktan sızan karbonik ve organik asitler yarıklar içinde kayaların zayıflamasına yardımcı olurlar. Böylece deniz mağaralarının oluşumunu hızlandırırlar. Çoğu deniz mağarasının duvarları parça parça kopmalardan dolayı düzensiz ve bodurdur fakat bazı mağaralarda ise duvarlar yuvarlak ve düzgündür. Dünyanın çeşitli yerlerinde görülebilen deniz mağaraları, günümüzde oluşmakta olan kıyı şeritleri ve daha önceden oluşmuş kıyı şeritlerinde bulunmaktadırlar.
Deniz mağaralarındaki yaşam da mağaraların genişlemelerine yardımcı olabilir. Örneğin, denizkestaneleri kayaya girer ve birbirini takip eden nesiller boyunca zeminlerden ve alt duvarlardan önemli ölçüde anakayayı kaldırabilir.
Canlı yaşamı
Deniz mağaralarında binlerce canlı yaşamaktadır. Buralarda bulunan küçük mikroorganizmalara ekstremofilik denilmektedir. , denizyıldızı, sünger,midye ve denizkestanesi gibi sığ su canlıları görülmektedir. Deniz canlıları mağaraların duvar ve zeminlerinde çoğalırlar ve bu canlılar çoğunlukla kördürler. Derin suları olan deniz kabuklarında, küçük leopar köpekbalığı gibi balık türü bulunabilir.
Boyutunu etkileyen faktörler
Deniz mağaralarının oluşmasında birçok faktör etkilidir. Kayacın jeolojik yapısı, mağara girişinin değişen deniz koşullarına göre konumu ve zaman, mağaraların boyutunu etkileyen önemli faktörlerdir. Ayrıca yan kayacın türü de önemlidir çünkü bazı mağaralar bazaltlardan bazıları ise tortul kayaçlardan oluşmaktadırlar. Bazalt kayaçlar güçlü kayaçlardır ve yüzeyi daha yavaş aşınırken tortul kayaçlar bazaltlara göre daha hızlı aşınmaktadırlar. Anakaya türü de önemlidir. Batı ABD sahilindeki ve Hawaii'deki büyük deniz mağaralarının çoğu bazalttandır, tortul kayaya kıyasla daha güçlü bir anakayadır. Bazaltik mağaralar, yüzeyinin nispeten yavaş aşındığı kayalıklara çok fazla nüfuz edebilir. Bununla birlikte, dünyanın en büyük deniz mağarası, Caversham Sandstone (Barth, 2013) çökmüş ve hangi konak kayaların büyük deniz mağaraları oluşturabileceği konusundaki anlayışımızı değiştirmiştir.
Ayrıca jeolojik ölçekte meydana gelen küresel iklim değişiklikleri ve deniz seviyesinde meydana getirdiği değişikliklerde deniz mağaralarının oluşumunda etkili olmuştur. Örneğin, yaklaşık 2,5 milyon yıl önce başlayan Pleistosen zamanında görülen sıralı buzul çağları deniz seviyesini yaklaşık 200 metre kadar düşürmüştür. Böylelikle deniz tabanında bulunan deniz mağaraları gün yüzüne çıkmıştır. Bu durumun aksine ise yaklaşık 12.000 yıldan beri deniz seviyesinin yükselmesiyle tamamen deniz altında kalmış birçok deniz mağarası da bulunmaktadır. Bu duruma örnek olarak da California Channel Adalarında bulunan deniz mağaraları örnek verilebilir. Norveç kıyısında şimdi deniz seviyesinden 30 m yüksekte veya daha fazla yükselen büyük deniz mağaraları vardır. Bunların en büyüğü olan tortulu deniz mağarası (340 m uzunluğunda Osen'de Halvikshulen), en az bir milyon yıllık bir süreçte oluştuğu görülmektedir. Dünyanın en uzun dalga harekerleri sonucu oluşan mağarası olabilir. Hacim bakımından en büyük mağara, 221.494 m³ ile Yeni Zelanda'nın Poor Knights Adası'ndaki Rikoriko Mağarasıdır.
Son olarak, daha büyük mağaralar daha karmaşık olma eğilimindedir. Deniz mağaralarının büyük bir kısmı tek bir geçit veya odadan oluşmaktadır. Faylarda oluşanlar, kanyon benzeri veya çok düz açılı geçitlere sahip olma eğilimindedir. Santa Cruz Adası'ndaki Seal Kanyon Mağarası'nda giriş ışığı, girişten 189 m uzakta olan mağaranın arka kısmından hala görülebilir durumdadır. Buna karşılık, yatay yatak düzlemleri boyunca oluşan mağaralar, daha düşük tavan yükseklikleri ile daha geniş olma eğilimindedir. Bazı bölgelerde, deniz mağaraları, bölgesel yükselme ile aktif deniz mağarası bölgesinin üzerine kaldırılmış kuru üst seviyelere (tabakalara) sahip olabilir. Deniz mağaraları, çoğu zaman zayıflık bölgelerinin - sıklıkla kırıklıkların - birleştiği bölgelerde şaşırtıcı derecede karmaşık olabilir. Anacapa Adası'ndaki (California) Yeraltı Mezarları Mağarasında en az altı kırıkla kesişir. Kaliforniya Kanal Adaları'nın birçok mağarasında, uzun yarıklar geçitlerle ileride büyük odalara açılır. Bu, her zaman girişi mağara içi boyunca neredeyse dik olarak geçen ikinci bir fayın diğeriyle kesişmesiyle ilişkilendirilir. Mağaraların birden fazla girişi olduğunda, daha fazla dalga hareketine maruz kalırlar ve bu nedenle nispeten daha hızlı büyüyebilirler. Shetland Adaları'nda Papa Stour kıyılarında bir adacık olan Fogla Skerry'nin altında olağanüstü büyük bir mağara var. Araştırma yapılmamış olsa da, tahminler geçidin yaklaşık 500 m olduğu yöndedir. Yeni Zelanda'daki Matainaka Mağarası, dalgaların girebileceği 12 ayrı girişe ve kesişen geçitlerin oluştuğu çok sayıda kola sahiptir.
Dünyanın en büyük deniz mağaraları
- Dünyanın en uzun ve en büyük deniz mağarası Yeni Zelanda'nın Güney Adasında Otago kıyısındaki Matainaka Mağarasıdır. Mağaranın uzunluğu 5.051 metre olarak hesaplanmıştır. Bu mağara uzunluk olarak en büyük mağara olsa da hacimce en büyük mağara değildir. Mağara kumtaşından oluşmaktadır ve mağarada birçok kırık ve sayısız geçitler mevcuttur.
- Dünyada uzunluğu bakımından ikinci sırada yer alan diğer mağara Matainaka mağarasının komşusu olan Mor Katedral'dir. Uzunluğu 1.325 metredir. Duvarlarında gelgitlere maruz kalan mor renkli algler vardır. Komşusu Matainaka'nın aksine tek bir girişi olan bir mağaradır.
- Sea Lion Mağaraları ise dünyanın en uzun üçüncü deniz mağaralarıdır. Floransa'da bulunan mağaranın uzunluğu 1.315 metredir.
- Dünyanın dördüncü en uzun mağarası Kaliforniya'nın Santa Cruz'daki Boyalı Mağarası'dır. Mağaranın uzunluğu 1.227 metredir.
- Dünyadaki en büyük deniz mağaralarından beşincisi ise 1.155 metre uzunlukla Kauai'nın Na Pali sahilindeki Waiahuakuadır. Bu mağara ayrıca Kutsal Su Mağarası olarak da bilinir.
Türkiye'deki en büyük deniz mağaraları
- Türkiye'de uzunluğu bakımından birinci sırada yer alan en büyük deniz mağarası, Antalya'da bulunan Derya Mağarası'dır. Mağaranın uzunluğu 124 metredir.
- İkinci bilinen en büyük mağara Konya'da Göksu Vadisi üzerinde bulunan Yerköprü Mağarasıdır. Mağaranın uzunluğu 124 metredir.
- Üçüncü sırada ise Antalya'da bulunan Konakaltı Mağarası yer alır. Mağaranın uzunluğu 60 metredir.
Kaynakça
- Atıflar
- ^ Sjöberg, Rabbe (Aralık 1998). Cave Science, The Transactions of the British Cave Research Association. Coastal Caves Indicating Preglacial Morphology in Norway (İngilizce). ss. 99-103. 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ "Caversham Caves, New Zealand". Breaking the Sea Cave Paradigm. Barth, N. Ekim 2013. ss. 4-14. 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ "Tomo Times (Journal of the New Zealand Speleological Society)". Bethells Beach Sea Caves. Crossley, P. Aralık 2013. s. 8. 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ "National Speleological Society Bulletin". Origin and development of sea caves. Moore, D.G. 1954. ss. 71-76. 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ Bunnel, D. (2004). Littoral Caves. Encyclopedia of Caves and Karst (İngilizce). Fitzroy Dearborn. ISBN . 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ Bunnell, David Edward (1988). Sea Caves of Santa Cruz Island (İngilizce). McNally, Loftin. ISBN . 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ Encyclopedia of Caves and Karst. Littoral Caves (İngilizce). Fitzroy Dearborn. 2004. ISBN . 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ "Cave Science". Coastal Caves Indicating Preglacial Morphology in Norway. Sjöberg, Rabbe. The Transactions of the British Cave Research Association. Aralık 1988. ss. 99-103. 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ "World's Largest Sea Cave ?". Riko Riko Cave, New Zealand. NSS News. Mayıs 2004. ss. 145-147. 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ Bunnell, D. (1993). Sea Caves of Anacapa Island (İngilizce). McNally and Loftin. ISBN . 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ "Papa Stour, Shetland". Coastal Geomorphology of Great Britain. Geological Conservation Review Series. Hansom J.D. Joint Nature Conservancy Committee, UK. 2003. 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- Kitaplar
- Bunnell, D. (1988). Sea Caves of Santa Cruz Island. Santa Barbara, CA: McNally and Loftin.
- Bunnell, D. (1993). Sea Caves of Anacapa Island. Santa Barbara, CA: McNally and Loftin.
- Bunnell, D. (2004). "Littoral Caves". Gunn, J. (Ed.). Encyclopedia of Caves and Karst. New York: Fitzroy Dearborn. ISBN .
- Hansom J.D. (2003). "Papa Stour, Shetland". May, V.J., Hansom, J.D. (Ed.). Coastal Geomorphology of Great Britain. Geological Conservation Review Series. 28. Joint Nature Conservancy Committee, UK.
- Moore, D.G. (1954). "Origin and development of sea caves". National Speleological Society Bulletin. Cilt 16. ss. 71-76.
- Sjöberg, Rabbe (1988). "Coastal Caves Indicating Preglacial Morphology in Norway". Cave Science, The Transactions of the British Cave Research Association. 15 (3). ss. 99-103.
- Dipova, N., (2007), Yamaç Kenarı Mağaralarının Kıyı Falezi Duyarsızlığına Etkileri, VI. Kıyı Mühendisliği Ulusal Sempozyumu, 25-28 Ekim 2007, İzmir, Bildiriler Kitabı, sayfa 335-342.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Deniz mağarası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Fotoğraflar ve Deniz Mağaraları hakkında ek bilgi28 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Deniz Mağaralarında canlı yaşamı hakkında bilgi6 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Deniz Mağaralarının oluşumu hakkında ek bilgi9 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Türkiye'deki en büyük deniz mağaraları hakkında ek bilgi6 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Subat 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Deniz magarasi kiyi magarasi veya diger adiyla dalga oyuklugu deniz ya da gollerdeki dalga hareketleri sonucunda sarp kayaliklarda olusan magaralar Deniz magaralari dalgalarin dogrudan kayalara carparak kirildigi kayalik uclarinda ya da kiyilarda gorulurler Yeralti suyu akisi sirasinda daha az direncle karsilasacagi rotalari kirik ve catlakli bolumleri tercih eder Karbonik asit iceren yeralti suyunun bu rotalardaki akisi sirasinda devam eden cozunme milimetre boyutunda baslayip zamanla kilometrelerce uzunluga sahip yeralti akim kanallarinin ve magaralarin olusmasina neden olur Deniz magarasi Kara magaralari genellikle kimyasal cozunme surecleriyle olusmalarina karsin deniz magaralari mekanik asinma sonucunda olusurlar Kiyilardaki zayif kayac bolgeleri dalgalarin gucu altinda asinir ve coker Ortaya cikan oyuklar zamanla her dalganin yarattigi hidrolik basinc nedeniyle giderek buyur Dalgalarin yarattigi basincin zorlamasiyla zamanla magaranin tepesinde delik olusabilir ve zamanla bu hava deliginden suyun fiskirmasi ile kayac uzerindeki basincin etkisi azalir Dunyanin en buyuk dalga kesimli magaralarindan bazilari Norvec kiyisinda bulunur ancak su anda mevcut deniz seviyesinden 30 48 metre veya daha fazladir Bunlar hala kiyi magaralari olarak siniflandirilir Aksine Tayland in Phang Nga Bay Korfezi gibi yerlerde kirectasindan cozelti olarak olusmus magaralar yukselen deniz tarafindan sular altindadir ve simdi genislemelerinin yeni bir asamasini temsil eden kiyi erozyonuna maruz kalmaktadirlar En iyi bilinen deniz magaralarindan bazilari Avrupa dadir Iskocya daki Staffa adasindaki Fingal Magarasi sutunlu ve bazalttan olusan 70 m uzunlugunda genis bir magaradir Capri nin Mavi Magarasi daha kucuk olmasina ragmen su alti acikliklarindan gecen isik suyunun belirgin isildayan kalitesini on plana cikartir ve bu ozelligi ile unludur Yunan Adalari da deniz magaralarinin cesitliligi ve guzelligi ile dikkat cekiyor Ingiltere Iskocya ve Fransa da ozellikle Normandiya kiyilarinda cok sayida deniz Magarasi arastirilmistir 2013 yilina kadar bilinen en buyuk deniz magaralari Amerika Birlesik Devletleri nin Bati kiyisi Hawaii Adalari ve Shetland Adalari boyunca bulundu 2013 yilinda dunyanin en buyuk deniz magarasinin kesfi ve arastirmasi aciklandi Yeni Zelanda nin Guney Adasi nin Otago kiyisinda yer alan Matainaka Magarasi 1 5 km uzunlugunda dunyanin en genis Deniz Magarasi oldugu kanitlanmistir Ayrica 2013 te Crossley Yeni Zelanda nin Kuzey Adasindaki Bethells Plaji ndaki incelemede bir kilometreden biraz fazlaya ulasan yeni arastirmaya dahil edilen bir kompleksi bildirdi OlusumuAkun Adasindaki bazalt deniz magarasi Deniz magaralari dalga hareketleri sonucu olusurlar Bu magaralarin olusumundaki en onemli faktor erozyondur Dalgalarin kayacla temas ettigi her yerde meydana gelebilir Bu magaralarin olusmasi icin kayacin oncelikle zayif bir bolge icermesi gerekmektedir catlak yarik vs Olusan bu zayif bolgelerde ise dalga hareketleri etkili olmaktadir Dalgalar zayif noktalarda olusturduklari yariklari daha da buyuterek buradaki baskiyi arttirir ve deniz magaralarini meydana getirir Bir Deniz Magarasinin olusmasi icin ana kayanin once zayif bir bolge icermesi gerekir Metamorfik veya magmatik kayalarda bu genellikle Kaliforniya Kanal Adalari nin magaralarinda oldugu gibi kirikli bir olusumdur veya Hawaii nin Na Pali Sahili Kauai nin buyuk deniz magaralarinda oldugu gibi bir settir Tortul kayaclarda bir yatak duzlem ayrilmasi veya farkli sertlikteki tabakalar arasinda bir temas gerceklesebilir Ikincisi dalgalarin andezitik bazalt ve aglomera arasindaki etkilesim gibi California ve Santa Cruz Adasi ndaki magaralar gibi magmatik kayalarda da ortaya cikabilir Barbados daki bir deniz magarasi Deniz magaralarinin olusumunu etkileyen bir diger faktor de yagmur sularidir Topraktan sizan karbonik ve organik asitler yariklar icinde kayalarin zayiflamasina yardimci olurlar Boylece deniz magaralarinin olusumunu hizlandirirlar Cogu deniz magarasinin duvarlari parca parca kopmalardan dolayi duzensiz ve bodurdur fakat bazi magaralarda ise duvarlar yuvarlak ve duzgundur Dunyanin cesitli yerlerinde gorulebilen deniz magaralari gunumuzde olusmakta olan kiyi seritleri ve daha onceden olusmus kiyi seritlerinde bulunmaktadirlar Deniz magaralarindaki yasam da magaralarin genislemelerine yardimci olabilir Ornegin denizkestaneleri kayaya girer ve birbirini takip eden nesiller boyunca zeminlerden ve alt duvarlardan onemli olcude anakayayi kaldirabilir Dubrovnik teki bir deniz magarasi Canli yasamiDeniz magaralarinda binlerce canli yasamaktadir Buralarda bulunan kucuk mikroorganizmalara ekstremofilik denilmektedir denizyildizi sunger midye ve denizkestanesi gibi sig su canlilari gorulmektedir Deniz canlilari magaralarin duvar ve zeminlerinde cogalirlar ve bu canlilar cogunlukla kordurler Derin sulari olan deniz kabuklarinda kucuk leopar kopekbaligi gibi balik turu bulunabilir Denizyildizlari ve Deniz sungerleri Santa Cruz California Boyutunu etkileyen faktorlerDeniz magaralarinin olusmasinda bircok faktor etkilidir Kayacin jeolojik yapisi magara girisinin degisen deniz kosullarina gore konumu ve zaman magaralarin boyutunu etkileyen onemli faktorlerdir Ayrica yan kayacin turu de onemlidir cunku bazi magaralar bazaltlardan bazilari ise tortul kayaclardan olusmaktadirlar Bazalt kayaclar guclu kayaclardir ve yuzeyi daha yavas asinirken tortul kayaclar bazaltlara gore daha hizli asinmaktadirlar Anakaya turu de onemlidir Bati ABD sahilindeki ve Hawaii deki buyuk deniz magaralarinin cogu bazalttandir tortul kayaya kiyasla daha guclu bir anakayadir Bazaltik magaralar yuzeyinin nispeten yavas asindigi kayaliklara cok fazla nufuz edebilir Bununla birlikte dunyanin en buyuk deniz magarasi Caversham Sandstone Barth 2013 cokmus ve hangi konak kayalarin buyuk deniz magaralari olusturabilecegi konusundaki anlayisimizi degistirmistir Ayrica jeolojik olcekte meydana gelen kuresel iklim degisiklikleri ve deniz seviyesinde meydana getirdigi degisikliklerde deniz magaralarinin olusumunda etkili olmustur Ornegin yaklasik 2 5 milyon yil once baslayan Pleistosen zamaninda gorulen sirali buzul caglari deniz seviyesini yaklasik 200 metre kadar dusurmustur Boylelikle deniz tabaninda bulunan deniz magaralari gun yuzune cikmistir Bu durumun aksine ise yaklasik 12 000 yildan beri deniz seviyesinin yukselmesiyle tamamen deniz altinda kalmis bircok deniz magarasi da bulunmaktadir Bu duruma ornek olarak da California Channel Adalarinda bulunan deniz magaralari ornek verilebilir Norvec kiyisinda simdi deniz seviyesinden 30 m yuksekte veya daha fazla yukselen buyuk deniz magaralari vardir Bunlarin en buyugu olan tortulu deniz magarasi 340 m uzunlugunda Osen de Halvikshulen en az bir milyon yillik bir surecte olustugu gorulmektedir Dunyanin en uzun dalga harekerleri sonucu olusan magarasi olabilir Hacim bakimindan en buyuk magara 221 494 m ile Yeni Zelanda nin Poor Knights Adasi ndaki Rikoriko Magarasidir Bir deniz magarasinin kesfi Son olarak daha buyuk magaralar daha karmasik olma egilimindedir Deniz magaralarinin buyuk bir kismi tek bir gecit veya odadan olusmaktadir Faylarda olusanlar kanyon benzeri veya cok duz acili gecitlere sahip olma egilimindedir Santa Cruz Adasi ndaki Seal Kanyon Magarasi nda giris isigi giristen 189 m uzakta olan magaranin arka kismindan hala gorulebilir durumdadir Buna karsilik yatay yatak duzlemleri boyunca olusan magaralar daha dusuk tavan yukseklikleri ile daha genis olma egilimindedir Bazi bolgelerde deniz magaralari bolgesel yukselme ile aktif deniz magarasi bolgesinin uzerine kaldirilmis kuru ust seviyelere tabakalara sahip olabilir Deniz magaralari cogu zaman zayiflik bolgelerinin siklikla kirikliklarin birlestigi bolgelerde sasirtici derecede karmasik olabilir Anacapa Adasi ndaki California Yeralti Mezarlari Magarasinda en az alti kirikla kesisir Kaliforniya Kanal Adalari nin bircok magarasinda uzun yariklar gecitlerle ileride buyuk odalara acilir Bu her zaman girisi magara ici boyunca neredeyse dik olarak gecen ikinci bir fayin digeriyle kesismesiyle iliskilendirilir Magaralarin birden fazla girisi oldugunda daha fazla dalga hareketine maruz kalirlar ve bu nedenle nispeten daha hizli buyuyebilirler Shetland Adalari nda Papa Stour kiyilarinda bir adacik olan Fogla Skerry nin altinda olaganustu buyuk bir magara var Arastirma yapilmamis olsa da tahminler gecidin yaklasik 500 m oldugu yondedir Yeni Zelanda daki Matainaka Magarasi dalgalarin girebilecegi 12 ayri girise ve kesisen gecitlerin olustugu cok sayida kola sahiptir Dunyanin en buyuk deniz magaralariSanta Cruz Adasindaki Boyali MagarasiDunyanin en uzun ve en buyuk deniz magarasi Yeni Zelanda nin Guney Adasinda Otago kiyisindaki Matainaka Magarasidir Magaranin uzunlugu 5 051 metre olarak hesaplanmistir Bu magara uzunluk olarak en buyuk magara olsa da hacimce en buyuk magara degildir Magara kumtasindan olusmaktadir ve magarada bircok kirik ve sayisiz gecitler mevcuttur Dunyada uzunlugu bakimindan ikinci sirada yer alan diger magara Matainaka magarasinin komsusu olan Mor Katedral dir Uzunlugu 1 325 metredir Duvarlarinda gelgitlere maruz kalan mor renkli algler vardir Komsusu Matainaka nin aksine tek bir girisi olan bir magaradir Sea Lion Magaralari ise dunyanin en uzun ucuncu deniz magaralaridir Floransa da bulunan magaranin uzunlugu 1 315 metredir Dunyanin dorduncu en uzun magarasi Kaliforniya nin Santa Cruz daki Boyali Magarasi dir Magaranin uzunlugu 1 227 metredir Dunyadaki en buyuk deniz magaralarindan besincisi ise 1 155 metre uzunlukla Kauai nin Na Pali sahilindeki Waiahuakuadir Bu magara ayrica Kutsal Su Magarasi olarak da bilinir Turkiye deki en buyuk deniz magaralariTurkiye de uzunlugu bakimindan birinci sirada yer alan en buyuk deniz magarasi Antalya da bulunan Derya Magarasi dir Magaranin uzunlugu 124 metredir Ikinci bilinen en buyuk magara Konya da Goksu Vadisi uzerinde bulunan Yerkopru Magarasidir Magaranin uzunlugu 124 metredir Ucuncu sirada ise Antalya da bulunan Konakalti Magarasi yer alir Magaranin uzunlugu 60 metredir KaynakcaAtiflar Sjoberg Rabbe Aralik 1998 Cave Science The Transactions of the British Cave Research Association Coastal Caves Indicating Preglacial Morphology in Norway Ingilizce ss 99 103 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2020 Caversham Caves New Zealand Breaking the Sea Cave Paradigm Barth N Ekim 2013 ss 4 14 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2020 Tomo Times Journal of the New Zealand Speleological Society Bethells Beach Sea Caves Crossley P Aralik 2013 s 8 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2020 National Speleological Society Bulletin Origin and development of sea caves Moore D G 1954 ss 71 76 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2020 Bunnel D 2004 Littoral Caves Encyclopedia of Caves and Karst Ingilizce Fitzroy Dearborn ISBN 1 57958 399 7 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2020 Bunnell David Edward 1988 Sea Caves of Santa Cruz Island Ingilizce McNally Loftin ISBN 0 87461 076 1 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2020 Encyclopedia of Caves and Karst Littoral Caves Ingilizce Fitzroy Dearborn 2004 ISBN 1 57958 399 7 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 Cave Science Coastal Caves Indicating Preglacial Morphology in Norway Sjoberg Rabbe The Transactions of the British Cave Research Association Aralik 1988 ss 99 103 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 World s Largest Sea Cave Riko Riko Cave New Zealand NSS News Mayis 2004 ss 145 147 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 Bunnell D 1993 Sea Caves of Anacapa Island Ingilizce McNally and Loftin ISBN 0 87461 093 1 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 Papa Stour Shetland Coastal Geomorphology of Great Britain Geological Conservation Review Series Hansom J D Joint Nature Conservancy Committee UK 2003 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 KitaplarBunnell D 1988 Sea Caves of Santa Cruz Island Santa Barbara CA McNally and Loftin Bunnell D 1993 Sea Caves of Anacapa Island Santa Barbara CA McNally and Loftin Bunnell D 2004 Littoral Caves Gunn J Ed Encyclopedia of Caves and Karst New York Fitzroy Dearborn ISBN 1 57958 399 7 Hansom J D 2003 Papa Stour Shetland May V J Hansom J D Ed Coastal Geomorphology of Great Britain Geological Conservation Review Series 28 Joint Nature Conservancy Committee UK KB1 bakim Birden fazla ad editor listesi link Moore D G 1954 Origin and development of sea caves National Speleological Society Bulletin Cilt 16 ss 71 76 Sjoberg Rabbe 1988 Coastal Caves Indicating Preglacial Morphology in Norway Cave Science The Transactions of the British Cave Research Association 15 3 ss 99 103 Dipova N 2007 Yamac Kenari Magaralarinin Kiyi Falezi Duyarsizligina Etkileri VI Kiyi Muhendisligi Ulusal Sempozyumu 25 28 Ekim 2007 Izmir Bildiriler Kitabi sayfa 335 342 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Deniz magarasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Fotograflar ve Deniz Magaralari hakkinda ek bilgi28 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Deniz Magaralarinda canli yasami hakkinda bilgi6 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Deniz Magaralarinin olusumu hakkinda ek bilgi9 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye deki en buyuk deniz magaralari hakkinda ek bilgi6 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde