Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Deniz salyası, deniz müsilajı ya da deniz sümüğü denizlerde görülen sümük benzeri organik maddeler topluluğudur. Kremsi ve jelatinimsi olabilen bu topluluklar genellikle zararlı değildir, ancak E. coli bakterisi dâhil olmak üzere bazı virüsleri ve bakterileri kendisine çekebilir ve altında kalan deniz yaşamını boğan bir örtü hâline gelebilir.Akdeniz'de sıklıkla görülen bu örtü daha uzak sulara doğru yayılmaktadır.[] Müsilaj, Kaykay ya da Deniz Salyası ismi ile de bilinmektedir. Ayrıca deniz altı faylarından çıkan sülfür gazlarının yoğun çıkışı ve denizdeki bu gazlar sebebiyle oksijen oranının düşmesi, buna bağlı olarak da müsilaj oluşabilmektedir.
Nedenleri
Deniz salyası, suda bol miktarda besin bulunan bölgelerde uzun süren ılık sıcaklıklar ve sakin havanın bir sonucu olarak oluşur. Deniz karı küreleri, 125 mil (200 km) kadar geniş mesafeleri kaplayabilen büyük damlalar hâlinde pıhtılaşır. Müsilaj, virüsler ve prokaryotlar dâhil çok çeşitli mikroorganizmalar ve koloidal özelliklere sahip ekzopolimerik bileşikler dâhil olmak üzere birçok bileşene sahiptir. Deniz salyası ayrıca stres altında olduklarında fitoplankton tarafından üretilir.
Oluşumu ve parçalanması
Müsilaj, parçalanabilmek için suda çözünmüş oksijene ihtiyaç duyar. Sudaki oksijen seviyesinin dengelenebilmesi için önemli bir parametre suyun ideal sıcaklıkta olmasıdır. Ancak, küresel ısınma ve deniz sularının kirlenmesiyle (deniz kirliliğinin, bulanıklık oluşturup güneş ışınlarının daha fazla toplanıp ısı artışına sebep olması; oksidasyonu artırıp oksijen seviyesini düşürmesi gibi) beraber deniz suları ısınır ve oksijen seviyesi düşer.
Kirliliğin dünyaca kabul edilen üç fazı vardır:
Etkileri
Akdeniz'de ve diğer denizlerde deniz salyası miktarında en azından 2009 yılının başlarında gözlenen artış, kısmen iklim değişikliğinden kaynaklanmaktadır. Daha yavaş hareket eden ve daha sıcak sular, deniz salyası üretimini arttırır ve büyük damlalar hâlinde birikmesine izin verir. Deniz salyası ilk olarak 1729'da bildirildi ve uzun zamandır balıkçılık endüstrisi ve kıyı nüfusu için bir rahatsızlık olarak görülüyordu. Son zamanlarda, deniz salyası sadece bir sıkıntı olarak değil, aynı zamanda büyük bir tehlike olarak ortaya çıktı. Deniz salyası küreleri, deniz flora ve faunasını tehdit eden E. coli gibi bakterilere ev sahipliği yapabilir ve ayrıca insanların kirlenmiş suya maruz kalmalarına neden olabilir. Ayrıca, içinde bulunan deniz canlılarının solungaçlarının tıkanmasına neden olabilir, bu nedenle oksijensiz kalan canlılar ölür.
Yapışkan bir yapıya sahip olan müsilaj, deniz yüzeyinde yüzer hâlde olan balık yumurtalarını hapsederek yaşamalarına engel olur. Deniz içerisindeki hayvansal besini (zooplanktonu) içine hapsettiğinden larvaların beslenmelerini engeller. Deniz çayırlarının üzerini örtüp, dipteki bazı canlıların (midye, istiridye, tunikatlar gibi) ışıkla temasını kesip beslenmelerini ve solunumlarını engellediğinden canlı çeşitliliğini azaltır.
Meksika Körfezi'ndeki Deepwater Horizon petrol sızıntısı büyük miktarlarda deniz salyası oluşmasına neden oldu. Bilim insanları, sızıntının tam olarak nasıl bu kadar çok deniz salyasının oluşmasına neden olduğundan emin değiller, ancak bir teori, deniz salyasının, deniz karının bir "kar fırtınası" yaratan mikroskobik deniz yaşamının büyük bir ölümünün sonucu olabileceğini iddia ediyor. Bazı bilim insanları, deniz salyasının kütlesinin bölgedeki hayatta kalan deniz yaşamı için biyolojik tehlike oluşturabileceğinden endişe etmektedir. Sızıntı sonucunda ortaya çıkan deniz salyasının, Deepwater Horizon istasyonundan 11 kilometre uzaklıktaki ölü bir derin su mercan alanının kanıtladığı gibi, Meksika Körfezi'nde doğrudan deniz yaşamı kaybına yol açtığına inanılmaktadır.
Ayrıca bakınız
- – Su sütununun üst katmanlarından düşen çoğunlukla organik detritusun duşu
- Marmara Denizi deniz salyası felaketi
- Müsilaj – Hemen hemen tüm bitkiler ve bazı mikroorganizmalar tarafından üretilen kalın, yapışkan madde
- İklim değişikliği
- Deniz kirliliği
Kaynakça
- ^ "Deniz salyası nedir, Marmara Denizi ne mesaj veriyor?". BBC News Türkçe. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2021.
- ^ . 13 Ekim 2009. 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2013.
- ^ . Cumhuriyet. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021.
- ^ . Sözcü. 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021.
- ^ Uğurtaş (25 Mayıs 2021). "Turkey struck by 'sea snot' because of global heating". The Guardian. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ a b "Giant, Mucus-Like Sea Blobs on the Rise, Pose Danger". National Geographic. 8 Ekim 2009. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010.
- ^ Roberto Danovaro (16 Eylül 2009). "Climate Change and the Potential Spreading of Marine Mucilage and Microbial Pathogens in the Mediterranean Sea". PLOS ONE. 4 (9): e7006. doi:10.1371/journal.pone.0007006. (PMC) 2739426 $2. (PMID) 19759910.
- ^ . 24 Eylül 2010. 27 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2013.
- ^ Müsilaj denizde varlığını daha ne kadar sürdürür sizce?. Bir + Bir. 28 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021.
- ^ Kirlenmeye bağlı anomalilerin emareleri ilk nasıl görülür oldu?. Bir + Bir. 29 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021.
- ^ . the Guardian (İngilizce). 25 Mayıs 2021. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ Müsilaj denizin farklı katmanlarında yaşayan canlıları nasıl etkiliyor?. Bir + Bir. 28 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021.
- ^ . National Geographic. 23 Eylül 2010. 25 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010.
- ^ Schrope, Mark (Nisan 2011). . Nature (İngilizce). ss. 152-154. doi:10.1038/472152a. 14 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Deniz salyasi deniz musilaji ya da deniz sumugu denizlerde gorulen sumuk benzeri organik maddeler toplulugudur Kremsi ve jelatinimsi olabilen bu topluluklar genellikle zararli degildir ancak E coli bakterisi dahil olmak uzere bazi virusleri ve bakterileri kendisine cekebilir ve altinda kalan deniz yasamini bogan bir ortu haline gelebilir Akdeniz de siklikla gorulen bu ortu daha uzak sulara dogru yayilmaktadir kaynak dogrulanamadi Musilaj Kaykay ya da Deniz Salyasi ismi ile de bilinmektedir Ayrica deniz alti faylarindan cikan sulfur gazlarinin yogun cikisi ve denizdeki bu gazlar sebebiyle oksijen oraninin dusmesi buna bagli olarak da musilaj olusabilmektedir Deniz salyasiNedenleriDeniz salyasi suda bol miktarda besin bulunan bolgelerde uzun suren ilik sicakliklar ve sakin havanin bir sonucu olarak olusur Deniz kari kureleri 125 mil 200 km kadar genis mesafeleri kaplayabilen buyuk damlalar halinde pihtilasir Musilaj virusler ve prokaryotlar dahil cok cesitli mikroorganizmalar ve koloidal ozelliklere sahip ekzopolimerik bilesikler dahil olmak uzere bircok bilesene sahiptir Deniz salyasi ayrica stres altinda olduklarinda fitoplankton tarafindan uretilir Olusumu ve parcalanmasiMusilaj parcalanabilmek icin suda cozunmus oksijene ihtiyac duyar Sudaki oksijen seviyesinin dengelenebilmesi icin onemli bir parametre suyun ideal sicaklikta olmasidir Ancak kuresel isinma ve deniz sularinin kirlenmesiyle deniz kirliliginin bulaniklik olusturup gunes isinlarinin daha fazla toplanip isi artisina sebep olmasi oksidasyonu artirip oksijen seviyesini dusurmesi gibi beraber deniz sulari isinir ve oksijen seviyesi duser Kirliligin dunyaca kabul edilen uc fazi vardir Kirletici unsurlara dayanabilen turler kalir dayanamayanlar ya olur ya da ortami terk eder Ortamda kalan dayanabilen turlerin fert adetlerinde patlamalar olur tur cesitliligi azalir Biyotik ortam abiyotik ortama yani canli ortam cansiz ortama donusur EtkileriAkdeniz de ve diger denizlerde deniz salyasi miktarinda en azindan 2009 yilinin baslarinda gozlenen artis kismen iklim degisikliginden kaynaklanmaktadir Daha yavas hareket eden ve daha sicak sular deniz salyasi uretimini arttirir ve buyuk damlalar halinde birikmesine izin verir Deniz salyasi ilk olarak 1729 da bildirildi ve uzun zamandir balikcilik endustrisi ve kiyi nufusu icin bir rahatsizlik olarak goruluyordu Son zamanlarda deniz salyasi sadece bir sikinti olarak degil ayni zamanda buyuk bir tehlike olarak ortaya cikti Deniz salyasi kureleri deniz flora ve faunasini tehdit eden E coli gibi bakterilere ev sahipligi yapabilir ve ayrica insanlarin kirlenmis suya maruz kalmalarina neden olabilir Ayrica icinde bulunan deniz canlilarinin solungaclarinin tikanmasina neden olabilir bu nedenle oksijensiz kalan canlilar olur Yapiskan bir yapiya sahip olan musilaj deniz yuzeyinde yuzer halde olan balik yumurtalarini hapsederek yasamalarina engel olur Deniz icerisindeki hayvansal besini zooplanktonu icine hapsettiginden larvalarin beslenmelerini engeller Deniz cayirlarinin uzerini ortup dipteki bazi canlilarin midye istiridye tunikatlar gibi isikla temasini kesip beslenmelerini ve solunumlarini engellediginden canli cesitliligini azaltir Meksika Korfezi ndeki Deepwater Horizon petrol sizintisi buyuk miktarlarda deniz salyasi olusmasina neden oldu Bilim insanlari sizintinin tam olarak nasil bu kadar cok deniz salyasinin olusmasina neden oldugundan emin degiller ancak bir teori deniz salyasinin deniz karinin bir kar firtinasi yaratan mikroskobik deniz yasaminin buyuk bir olumunun sonucu olabilecegini iddia ediyor Bazi bilim insanlari deniz salyasinin kutlesinin bolgedeki hayatta kalan deniz yasami icin biyolojik tehlike olusturabileceginden endise etmektedir Sizinti sonucunda ortaya cikan deniz salyasinin Deepwater Horizon istasyonundan 11 kilometre uzakliktaki olu bir derin su mercan alaninin kanitladigi gibi Meksika Korfezi nde dogrudan deniz yasami kaybina yol actigina inanilmaktadir Ayrica bakiniz Su sutununun ust katmanlarindan dusen cogunlukla organik detritusun dusu Marmara Denizi deniz salyasi felaketi Musilaj Hemen hemen tum bitkiler ve bazi mikroorganizmalar tarafindan uretilen kalin yapiskan madde Iklim degisikligi Deniz kirliligiKaynakca Deniz salyasi nedir Marmara Denizi ne mesaj veriyor BBC News Turkce 8 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2021 13 Ekim 2009 15 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2013 Cumhuriyet 7 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Haziran 2021 Sozcu 4 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Haziran 2021 Ugurtas 25 Mayis 2021 Turkey struck by sea snot because of global heating The Guardian 26 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021 a b Giant Mucus Like Sea Blobs on the Rise Pose Danger National Geographic 8 Ekim 2009 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2010 Roberto Danovaro 16 Eylul 2009 Climate Change and the Potential Spreading of Marine Mucilage and Microbial Pathogens in the Mediterranean Sea PLOS ONE 4 9 e7006 doi 10 1371 journal pone 0007006 PMC 2739426 2 PMID 19759910 24 Eylul 2010 27 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2013 Musilaj denizde varligini daha ne kadar surdurur sizce Bir Bir 28 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2021 Kirlenmeye bagli anomalilerin emareleri ilk nasil gorulur oldu Bir Bir 29 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2021 the Guardian Ingilizce 25 Mayis 2021 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 Musilaj denizin farkli katmanlarinda yasayan canlilari nasil etkiliyor Bir Bir 28 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2021 National Geographic 23 Eylul 2010 25 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2010 Schrope Mark Nisan 2011 Nature Ingilizce ss 152 154 doi 10 1038 472152a 14 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi