Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dinî sansür, ifade özgürlüğünün bir dinî yetke tarafından kısıtlanmasıdır. Tarihi çok eskilere uzanan bu sansür birçok topluluk ve din tarafından uygulanmıştır. , Index Librorum Prohibitorum (yasaklanmış kitaplar listesi) ve Salman Rüşdi'nin Şeytan Ayetleri adlı kitabının Ruhullah Humeyni tarafından yasaklanması bu duruma örnek olarak gösterilebilir.
Genel bakış
Dinî sansür sistemli bir dinî düşünceye aykırı görüşleri ortadan kaldırmaya yönelik bir tutum olarak tanımlanmaktadır. Küfür, sapkınlık, , bir dogmaya yönelik eleştiri ve dinsel bir tabuya uyulmaması gibi durumlarda uygulanmaktadır. Kimi dinî geleneklerin öğretiyi yorumlama hakkını belirli zümrelere vermesinden ötürü bu suçlamalara karşı çıkmak görece güç bir durum almaktadır. Katolik Kilisesi'nin dine zarar verdiği düşüncesiyle yüzlerce kitabı yasaklaması bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Index Librorum Prohibitorum adlı yasaklanmış kitaplar listesi 1965 yılına dek geçerliliğini korumuştur.
Yuhanna cümleciğinin düzmece olduğunu savunan Katolik düşünür Desiderius Erasmus'un bazı yapıtları ile Dünya'nın Güneş'in çevresinde döndüğünü düşünen Nicolaus Copernicus'un De revolutionibus orbium coelestium adlı çalışması Katolik Kilisesi'nin o zamanki düşünce yapısıyla örtüşmediğinden Index Librorum Prohibitorum'a girmiştir.
Hristiyanlıkta sansür
Kitap basımının yazgısı Johannes Gutenberg'in 1440'larda matbaayı bulmasıyla kökünden değişmiştir. Birçok Avrupa ülkesinde kilise ve devlet, kitap basımını düzenlemeye yönelik önlemler almaya başlamıştır. Bu önlemlerden biri basımevlerinin kitap basımı ve ticareti için resmi lisansa sahip olmaları koşulunun getirilmesidir., karşıt görüşlerin yayılmasını engellemek amacıyla 1557 yılında adlı bir şirket kurmuştur. Bunu, kitap basma yetkisinin Londra Şehri'ndeki iki üniversite ve 21 basımeviyle sınırlandırılması izlemiştir. 1551 tarihli , Fransa'ya giren kitapların incelenmesi koşulunu getirirken 1557'de yayınlanan sapkınların idam cezasına çarptırılacaklarını açıklamıştır.
Index Librorum Prohibitorum'un ilk sürümü 1559'da tarafından yürürlüğe konmuş ve zaman içinde birçok değişim geçirmiştir. 20. ve son sürümü 1948'de kabul edilen listenin yayımı 14 Haziran 1966 tarihinde tarafından durdurulmuştur.
İslam'da sansür
İslamcı teokrasilerde Şeytan Ayetleri adlı roman karşı fetvalarla yasaklanmış ve yazarının küfür nedeniyle idam edilmesi istenmiştir.
Bazı İslamcı topluluklarda din polisi adı verilen ve şeriatın uygulanmasını denetleyen kurumlar bulunmaktadır. Din polisinin yetki alanı; birbirlerini tanımamalarına karşın iletişim içinde olan erkek ve kadınlar ile eşcinsel ilişki yaşayanların tutuklanması, İslami giyim tarzının zorlanması ve mağazaların ibadet saatinde kapalı tutulmasını içermektedir.
Din polisi uygulamakla da yükümlüdür. Bu, alkollü içecekler ile domuz eti satışı ve tüketimine engel olunması ve İslam karşıtı olarak nitelenen içeriğin izlenmesini de içine almaktadır. Din polisi, Suudi Arabistan sınırları içinde İslam dışındaki dinlerin tanıtılmasına da izin vermemektedir.Tutku - İsa Mesih'in Çilesi adlı filmin yasaklanması bu duruma örnek olarak gösterilebilir.
Örnekler
- Bilimsel kuramlar
- Biyolojik evrim (, )
- Yazın
- 'in yapıtları ()
- The Da Vinci Code'un Samoa'da yasaklanması
- The Power and the Glory: The Cult of Manalo adlı çalışmanın Filipinler'de basımının yasaklanması
- adlı filmin dağıtımının Scientoloji Kilisesi'nin başvurusu üzerine durdurulması
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ McLuhan, Marshall (1962), The Gutenberg Galaxy: The Making of Typographic Man (1. baskı), University of Toronto Press, s. 124
- ^ MacQueen, Hector L (2007). Contemporary Intellectual Property: Law and Policy. Oxford University Press. s. 34. . 5 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011.
- ^ de Sola Pool, Ithiel (1983). Technologies of freedom. Harvard University Press. s. 14. . 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011.
- ^ The Rabelais encyclopedia, Elizabeth A. Chesney, 2004, , s. 31-32
- ^ The printing press as an agent of change, Elizabeth L. Eisenstein, 1980, s. 328
- ^ Robert Jean Knecht, The Rise and Fall of Renaissance France: 1483-1610 2001, , s. 241
- ^ "Cambridge University on Index". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011.
- ^ "Encyclopaedia Britannica: Index Librorum Prohibitorum". 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011.
- ^ a b c . 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011.
- ^ a b c "BBC NEWS | Middle East | Saudi minister rebukes religious police". 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011.
- ^ "Le Prophète Mahomet". L'art du livre arabe. 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2011.
Dış bağlantılar
- (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dini sansur ifade ozgurlugunun bir dini yetke tarafindan kisitlanmasidir Tarihi cok eskilere uzanan bu sansur bircok topluluk ve din tarafindan uygulanmistir Index Librorum Prohibitorum yasaklanmis kitaplar listesi ve Salman Rusdi nin Seytan Ayetleri adli kitabinin Ruhullah Humeyni tarafindan yasaklanmasi bu duruma ornek olarak gosterilebilir Genel bakisIndex Librorum Prohibitorum Yasakli Kitaplar Listesi Katolik Kilisesi nin kendisi ve uyeleri icin tehlike olusturdugu gerekcesiyle sansurledigi yayinlarin bir listesidir Venedik te basilan 1564 baskisinin baslik sayfasi Dini sansur sistemli bir dini dusunceye aykiri gorusleri ortadan kaldirmaya yonelik bir tutum olarak tanimlanmaktadir Kufur sapkinlik bir dogmaya yonelik elestiri ve dinsel bir tabuya uyulmamasi gibi durumlarda uygulanmaktadir Kimi dini geleneklerin ogretiyi yorumlama hakkini belirli zumrelere vermesinden oturu bu suclamalara karsi cikmak gorece guc bir durum almaktadir Katolik Kilisesi nin dine zarar verdigi dusuncesiyle yuzlerce kitabi yasaklamasi bu duruma ornek olarak gosterilebilir Index Librorum Prohibitorum adli yasaklanmis kitaplar listesi 1965 yilina dek gecerliligini korumustur Yuhanna cumleciginin duzmece oldugunu savunan Katolik dusunur Desiderius Erasmus un bazi yapitlari ile Dunya nin Gunes in cevresinde dondugunu dusunen Nicolaus Copernicus un De revolutionibus orbium coelestium adli calismasi Katolik Kilisesi nin o zamanki dusunce yapisiyla ortusmediginden Index Librorum Prohibitorum a girmistir Hristiyanlikta sansurKitap basiminin yazgisi Johannes Gutenberg in 1440 larda matbaayi bulmasiyla kokunden degismistir Bircok Avrupa ulkesinde kilise ve devlet kitap basimini duzenlemeye yonelik onlemler almaya baslamistir Bu onlemlerden biri basimevlerinin kitap basimi ve ticareti icin resmi lisansa sahip olmalari kosulunun getirilmesidir karsit goruslerin yayilmasini engellemek amaciyla 1557 yilinda adli bir sirket kurmustur Bunu kitap basma yetkisinin Londra Sehri ndeki iki universite ve 21 basimeviyle sinirlandirilmasi izlemistir 1551 tarihli Fransa ya giren kitaplarin incelenmesi kosulunu getirirken 1557 de yayinlanan sapkinlarin idam cezasina carptirilacaklarini aciklamistir Index Librorum Prohibitorum un ilk surumu 1559 da tarafindan yururluge konmus ve zaman icinde bircok degisim gecirmistir 20 ve son surumu 1948 de kabul edilen listenin yayimi 14 Haziran 1966 tarihinde tarafindan durdurulmustur Islam da sansurIslamci teokrasilerde Seytan Ayetleri adli roman karsi fetvalarla yasaklanmis ve yazarinin kufur nedeniyle idam edilmesi istenmistir Bazi Islamci topluluklarda din polisi adi verilen ve seriatin uygulanmasini denetleyen kurumlar bulunmaktadir Din polisinin yetki alani birbirlerini tanimamalarina karsin iletisim icinde olan erkek ve kadinlar ile escinsel iliski yasayanlarin tutuklanmasi Islami giyim tarzinin zorlanmasi ve magazalarin ibadet saatinde kapali tutulmasini icermektedir Din polisi uygulamakla da yukumludur Bu alkollu icecekler ile domuz eti satisi ve tuketimine engel olunmasi ve Islam karsiti olarak nitelenen icerigin izlenmesini de icine almaktadir Din polisi Suudi Arabistan sinirlari icinde Islam disindaki dinlerin tanitilmasina da izin vermemektedir Tutku Isa Mesih in Cilesi adli filmin yasaklanmasi bu duruma ornek olarak gosterilebilir OrneklerMekke de Kur an okuyan Muhammed i betimleyen El Biruni elyazmasi 15 yuzyil Bilimsel kuramlar Biyolojik evrim Yazin in yapitlari The Da Vinci Code un Samoa da yasaklanmasi The Power and the Glory The Cult of Manalo adli calismanin Filipinler de basiminin yasaklanmasi adli filmin dagitiminin Scientoloji Kilisesi nin basvurusu uzerine durdurulmasiAyrica bakinizIkonoklazm Teokrasi Dini dislayicilik Dini ayrimcilikKaynakca McLuhan Marshall 1962 The Gutenberg Galaxy The Making of Typographic Man 1 baski University of Toronto Press ISBN 978 0802060419 s 124 MacQueen Hector L 2007 Contemporary Intellectual Property Law and Policy Oxford University Press s 34 ISBN 9780199263394 5 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2011 de Sola Pool Ithiel 1983 Technologies of freedom Harvard University Press s 14 ISBN 9780674872332 23 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2011 The Rabelais encyclopedia Elizabeth A Chesney 2004 ISBN 0313310343 s 31 32 The printing press as an agent of change Elizabeth L Eisenstein 1980 ISBN 0521299551 s 328 Robert Jean Knecht The Rise and Fall of Renaissance France 1483 1610 2001 ISBN 0631227296 s 241 Cambridge University on Index 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2011 Encyclopaedia Britannica Index Librorum Prohibitorum 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2011 a b c 23 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2011 a b c BBC NEWS Middle East Saudi minister rebukes religious police 4 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2011 Le Prophete Mahomet L art du livre arabe 26 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2011 Dis baglantilar Ingilizce