Doğan Kardeş, Türkiye'de 1945-1993 arasında aralıklar ile yayınlanmış popüler çocuk dergisidir. 2008-2011 arasında çizgi roman ve manga dergisi olarak yayınlamıştır.
Doğan Kardeş'in Fil Mohini için çıkardığı 1951 tarihli özel sayısının kapağı | |
Editör | Vedat Nedim Tör Şevket Rado |
---|---|
Kategoriler | Dergi süreli yayınlar |
Yayımcı | Yapı Kredi Yayınları |
İlk sayı | 23 Nisan 1945 (Son Haziran 2008 aylık) |
Ülke | Türkiye |
Dil | Türkçe |
Website | http://www.ykykultur.com.tr |
Türkiye'de çocuk dergiciliğinde önemli yeri olan, dört-beş kuşak boyunca çocukların anılarında derin izler bırakmış bir dergidir. 23 Nisan 1945 tarihinde Yapı ve Kredi Bankası’nın desteğinde Şevket Rado ve Vedat Nedim Tör tarafından çıkartılmaya başlamıştır.
Dergi özellikle Vedat Nedim Tör idaresinde çıktığı ilk 20 yıllık süre içerisinde ülkedeki çocuk gündemini oluşturmada etkili oldu; açtığı çocuk romanı yazma yarışmaları ve düzenlediği etkinliklerle Türkiye’deki çocuk edebiyatı çalışmalarının gelişmesine katkıda bulundu.
Tarihçe
1945-1965
Dergi, Yapı Kredi Bankası'nın kurucusu Kazım Taşkent’in oğlu Doğan'ın adını taşır. İsviçre'nin kasabasındaki bir yatılı okulda okuyan oğlu Doğan'ın 10 Nisan 1939 tarihinde Alpler’de meydana gelen bir heyelan sonucunda on yaşında iken ölümü üzerine Kazım Taşkent, onun anısını yaşamak için bir çocuk dergisi kurmuştur
Yapı ve Kredi Bankası’nın desteği ile çıkarılan dergi, bankanın Eylül 1944'te faaliyete geçmesinden yedi ay sonra, Bankanın Kültür ve Sanat müşaviri Vedat Nedim Tör'ün idaresinde aylık bir dergi olarak yayınlanmaya başladı. İlk sayısı Doğan’ın ölüm yıldönümü olan Nisan 1945'te çıktı. Derginin ilk sayısında itibaren "Doğan Kardeş", okurlara gerçek bir kişilik olarak yansıtıldı; adını Kazım Taşkent’in ölen oğlunun adından aldığı on yıl sonra Vedat Nedim Tör imzalı bir yazıda anlatıldı.
Doğan Kardeş, 1945-1965 arasında, kısa bir dönem hariç, Vedat Nedim Tör yönetiminde çıkarıldı. 26,5x20 boyutlu, 20 sayfalık bir dergi idi. 2 Ekim 1947 itibarıyla Perşembe günleri çıkan haftalık bir dergiye dönüştü. 1960'ta 17,5x 25 boyutlu, 32 sayfa bir dergi olarak çıkarıldı.
1966-1978
Aralık 1965’te yenileneceğini duyurarak okurlarından bir süre izin isteyen dergi, dokuz ay sonra 31 Ekim 1966 tarihinde Ayşe Taşkent yönetiminde çıkarılmaya başladı. 1978 yılına kadar yayını kesintisiz devam etti.
1988-1993
Dergi, on yıllık bir ara verdikten sonra 1988'de yeniden aylık olarak basılmaya başladı; 63 sayıdan sonra 1993 yılında sonlandı.
2008-2011 (Çizgi roman dergisi)
2008 yılında Yapı Kredi Yayınları dergiyi aynı kapak logosunu kullanarak aylık bir çizgi roman dergisi olarak çıkarmaya başlamıştır. İlk sayı 1 Şubat 2008'de çıkan dergi; Mart 2011'de çıkan 38. sayıda sona erdi. Bu dönemde bir çocuk dergisiyle gençlik dergisi arasında olan Doğan Kardeş'te çok dinlenen kasetlerin tanıtımı, yabancı rock şarkıcılarıyla ilgili yazılar, Türk popunun starlarıyla röportajlar da yayımlandı.
Doğan Kardeş"te yayımlanmış çizgi roman maceraları, dergi kapandıktan sonra aynı yayınevi tarafından bağımsız albümler halinde yayımlanmaya devam etti.
Kadrosu
Derginin basım ve yayımında önemli sorumluluklar üstlenen isimler arasında Onat Kutlar, Neriman Hızır (Ayşe Abla), Münevver Alper, Cemal Nadir, Nebahat Karaorman, Fahrünnisa Seden, Selma Emiroğlu, Şevki Akören yer alır.
Ayrıca yazı ve öyküleriyle Semra Özin, Nezihe Araz, Gülten Dayıoğlu, Aziz Nesin, Erhan Bener, Nezihe Meriç, Muzaffer İzgü, Nuriye Ege, Abbas Cılga, Nihal Yalaza Taluy;Çevirileriyle İpek Erdem, Akşit Göktürk, ve Tomris Uyar; şiirleriyle Ümit Yaşar, İlhan Geçer, , Sabih Şendil, , , A. Kutsi Tecer, Serpil Kenber Başak, İdil Özerdem; karikatürleri, desen ve çizgi roman çalışmalarıyla Cemal Nadir, Dinçer Erimer, Mıstık, Feridun Oral, İsmail Güleç, Kemal Aydabol, Ahmet Güven, Enis Temizel, Ateş Sunay, Ertan Dinçer, Tuncay Batıbeki, Nazan Erkmen, Behice Balta, Şakir Gökçebağ, Kemal Gökhan, Emine Bora, Şahin Erkoçak dergide yer almıştır.
Doğan Kardeş, çocuk okuyucuların eserlerine de yer vermiştir. Çocukken Doğan Kardeş'e yazdıkları mektupları yayımlanan ünlü isimler arasında Altan Erbulak, Müjdat Gezen İdil Biret, Suna Kan, Sevin Okyay, Oya Baydar, Pınar Kür, Halit Refiğ bulunur.
Doğan Kardeş Marşı
“ | Bilgi doludur içi Yazıları hep cici | ” |
— Doğan Kardeş Marşı, Tomris Sunter |
Dergide, gelecekte ünlü müzisyenler olacak Suna Kan ve İdil Biret 'in yurt dışında eğitim gören birer harika çocukken gönderdikleri mektuplar yayınlanmıştır. İdil Biret, 1948 yılında dergi için bir marş besteledi. Bu haber dergide duyurulduktan sonra marşın sözlerinin Doğan Kardeş okurlarınca yazılması beklendi ve açılan yarışmada 10 yaşındaki Tomris Sunter’in şiiri birinciliği kazandı.
Dergide marşın notaları da yayımlanmış; Ayşe Abla (Neriman Hızır), Ankara Radyosu'nda Radyo Çocuk Kulübü’nün korosunun bu marşı söylemesini sağlamıştır.
Yarışmalar
Yayın hayatı boyunca Doğan Kardeş dergisinde çok çeşitli nedenlerle yarışmalar açılmıştır. Şiir, karikatür, resim, "güleryüzlü fotoğraf", rozet tasarımı gibi yarışmalar büyük ilgi gördü.
İlkokullar arası ilk kompozisyon yarışması 1957 yılında Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapılarak gerçekleştirildi. İlk çocuk romanı yarışması ise 1964 yılında Yapı Kredi'nin 20. kuruluş yıldönümü nedeniyle “Doğan Kardeş Çocuk Romanı Armağanı” adı ile yapıldı. Mehmet Seyda’nın “Bir Gün Büyüyeceksin” adlı romanı birinci oldu.
Doğan Kardeş Kitapları
Doğan Kardeş bir çocuk dergisi olarak doğmuş ama gösterilen yoğun ilgi Vedat Nedim Tör’ü aynı adlı bir kitap serisi hazırlamaya yönlendirmiştir. Dünya çocuk edebiyatından birçok ünlü yazarın eserleri bu seri ile Türkçeye çevrildi. Çevrilen ilk kitap, Tolstoy’un küçükler için yazdığı, çevirileri Rusça aslından Vâlâ Nurettin tarafından yapılan 17 öyküden oluşur.
Uzun süre öykü ve roman basan yayınevi, 1949 yılında Amerika’da Chicago Üniversitesi profesörleri tarafından çocuklar için hazırlanmış bilgi kitaplarının çevirilerini de yapmaya başladı. 1950 yılında e “Dünya Çocuk Romanları” serisini başlattı. Doğan Kardeş Kitapları, derginin 1988'de kapanmasından sonra da varlığını sürdürdü.
Kaynakça
- ^ a b Sezgin, Gülsüm (2019). . Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2022.
- ^ Yıldırım, Haydar (2006). . Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f Gürdal, Ayça (2004). "Türkiye`de çocukluğun değişimi: Çocuk imgesinin Doğan Kardeş dergisi üzerinden okunması /". Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
- ^ . idefix.com. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2012.
- ^ . dunyakitap.com. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2012.
- ^ a b Çelik, Tuğba (2014). "Türkiye'de Çocuk Olmanın Tarihi: Doğan Kardeş Dergisi". Hasan Ersel. Kazım Taşkent, Yapı Kredi ve Kültür Sanat. Yapı Kredi Yayınları: 193-232. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022.
- ^ Eker, Nurten (2006). . Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogan Kardes Turkiye de 1945 1993 arasinda araliklar ile yayinlanmis populer cocuk dergisidir 2008 2011 arasinda cizgi roman ve manga dergisi olarak yayinlamistir Dogan KardesDogan Kardes in Fil Mohini icin cikardigi 1951 tarihli ozel sayisinin kapagiEditorVedat Nedim Tor Sevket RadoKategorilerDergi sureli yayinlarYayimciYapi Kredi YayinlariIlk sayi23 Nisan 1945 Son Haziran 2008 aylik UlkeTurkiyeDilTurkceWebsitehttp www ykykultur com tr Turkiye de cocuk dergiciliginde onemli yeri olan dort bes kusak boyunca cocuklarin anilarinda derin izler birakmis bir dergidir 23 Nisan 1945 tarihinde Yapi ve Kredi Bankasi nin desteginde Sevket Rado ve Vedat Nedim Tor tarafindan cikartilmaya baslamistir Dergi ozellikle Vedat Nedim Tor idaresinde ciktigi ilk 20 yillik sure icerisinde ulkedeki cocuk gundemini olusturmada etkili oldu actigi cocuk romani yazma yarismalari ve duzenledigi etkinliklerle Turkiye deki cocuk edebiyati calismalarinin gelismesine katkida bulundu Tarihce1945 1965 Dergi Yapi Kredi Bankasi nin kurucusu Kazim Taskent in oglu Dogan in adini tasir Isvicre nin kasabasindaki bir yatili okulda okuyan oglu Dogan in 10 Nisan 1939 tarihinde Alpler de meydana gelen bir heyelan sonucunda on yasinda iken olumu uzerine Kazim Taskent onun anisini yasamak icin bir cocuk dergisi kurmustur Yapi ve Kredi Bankasi nin destegi ile cikarilan dergi bankanin Eylul 1944 te faaliyete gecmesinden yedi ay sonra Bankanin Kultur ve Sanat musaviri Vedat Nedim Tor un idaresinde aylik bir dergi olarak yayinlanmaya basladi Ilk sayisi Dogan in olum yildonumu olan Nisan 1945 te cikti Derginin ilk sayisinda itibaren Dogan Kardes okurlara gercek bir kisilik olarak yansitildi adini Kazim Taskent in olen oglunun adindan aldigi on yil sonra Vedat Nedim Tor imzali bir yazida anlatildi Dogan Kardes 1945 1965 arasinda kisa bir donem haric Vedat Nedim Tor yonetiminde cikarildi 26 5x20 boyutlu 20 sayfalik bir dergi idi 2 Ekim 1947 itibariyla Persembe gunleri cikan haftalik bir dergiye donustu 1960 ta 17 5x 25 boyutlu 32 sayfa bir dergi olarak cikarildi 1966 1978 Aralik 1965 te yenilenecegini duyurarak okurlarindan bir sure izin isteyen dergi dokuz ay sonra 31 Ekim 1966 tarihinde Ayse Taskent yonetiminde cikarilmaya basladi 1978 yilina kadar yayini kesintisiz devam etti 1988 1993 Dergi on yillik bir ara verdikten sonra 1988 de yeniden aylik olarak basilmaya basladi 63 sayidan sonra 1993 yilinda sonlandi 2008 2011 Cizgi roman dergisi 2008 yilinda Yapi Kredi Yayinlari dergiyi ayni kapak logosunu kullanarak aylik bir cizgi roman dergisi olarak cikarmaya baslamistir Ilk sayi 1 Subat 2008 de cikan dergi Mart 2011 de cikan 38 sayida sona erdi Bu donemde bir cocuk dergisiyle genclik dergisi arasinda olan Dogan Kardes te cok dinlenen kasetlerin tanitimi yabanci rock sarkicilariyla ilgili yazilar Turk popunun starlariyla roportajlar da yayimlandi Dogan Kardes te yayimlanmis cizgi roman maceralari dergi kapandiktan sonra ayni yayinevi tarafindan bagimsiz albumler halinde yayimlanmaya devam etti Dogan Kardes dergisinin Ekim 1966 da baslayan yeni serisinin ilk sayisinin kapagi Subat 2008 de tekrar yayinlanmaya baslanan Dogan Kardes dergisinin ilk sayisinin kapagiKadrosuDerginin basim ve yayiminda onemli sorumluluklar ustlenen isimler arasinda Onat Kutlar Neriman Hizir Ayse Abla Munevver Alper Cemal Nadir Nebahat Karaorman Fahrunnisa Seden Selma Emiroglu Sevki Akoren yer alir Ayrica yazi ve oykuleriyle Semra Ozin Nezihe Araz Gulten Dayioglu Aziz Nesin Erhan Bener Nezihe Meric Muzaffer Izgu Nuriye Ege Abbas Cilga Nihal Yalaza Taluy Cevirileriyle Ipek Erdem Aksit Gokturk ve Tomris Uyar siirleriyle Umit Yasar Ilhan Gecer Sabih Sendil A Kutsi Tecer Serpil Kenber Basak Idil Ozerdem karikaturleri desen ve cizgi roman calismalariyla Cemal Nadir Dincer Erimer Mistik Feridun Oral Ismail Gulec Kemal Aydabol Ahmet Guven Enis Temizel Ates Sunay Ertan Dincer Tuncay Batibeki Nazan Erkmen Behice Balta Sakir Gokcebag Kemal Gokhan Emine Bora Sahin Erkocak dergide yer almistir Dogan Kardes cocuk okuyucularin eserlerine de yer vermistir Cocukken Dogan Kardes e yazdiklari mektuplari yayimlanan unlu isimler arasinda Altan Erbulak Mujdat Gezen Idil Biret Suna Kan Sevin Okyay Oya Baydar Pinar Kur Halit Refig bulunur Dogan Kardes Marsi Bilgi doludur ici Yazilari hep cici Dergilerin icinde Dogan Kardes birinci Dogan Kardes Marsi Tomris Sunter Dergide gelecekte unlu muzisyenler olacak Suna Kan ve Idil Biret in yurt disinda egitim goren birer harika cocukken gonderdikleri mektuplar yayinlanmistir Idil Biret 1948 yilinda dergi icin bir mars besteledi Bu haber dergide duyurulduktan sonra marsin sozlerinin Dogan Kardes okurlarinca yazilmasi beklendi ve acilan yarismada 10 yasindaki Tomris Sunter in siiri birinciligi kazandi Dergide marsin notalari da yayimlanmis Ayse Abla Neriman Hizir Ankara Radyosu nda Radyo Cocuk Kulubu nun korosunun bu marsi soylemesini saglamistir YarismalarYayin hayati boyunca Dogan Kardes dergisinde cok cesitli nedenlerle yarismalar acilmistir Siir karikatur resim guleryuzlu fotograf rozet tasarimi gibi yarismalar buyuk ilgi gordu Ilkokullar arasi ilk kompozisyon yarismasi 1957 yilinda Milli Egitim Bakanligi ile isbirligi yapilarak gerceklestirildi Ilk cocuk romani yarismasi ise 1964 yilinda Yapi Kredi nin 20 kurulus yildonumu nedeniyle Dogan Kardes Cocuk Romani Armagani adi ile yapildi Mehmet Seyda nin Bir Gun Buyuyeceksin adli romani birinci oldu Dogan Kardes KitaplariDogan Kardes bir cocuk dergisi olarak dogmus ama gosterilen yogun ilgi Vedat Nedim Tor u ayni adli bir kitap serisi hazirlamaya yonlendirmistir Dunya cocuk edebiyatindan bircok unlu yazarin eserleri bu seri ile Turkceye cevrildi Cevrilen ilk kitap Tolstoy un kucukler icin yazdigi cevirileri Rusca aslindan Vala Nurettin tarafindan yapilan 17 oykuden olusur Uzun sure oyku ve roman basan yayinevi 1949 yilinda Amerika da Chicago Universitesi profesorleri tarafindan cocuklar icin hazirlanmis bilgi kitaplarinin cevirilerini de yapmaya basladi 1950 yilinda e Dunya Cocuk Romanlari serisini baslatti Dogan Kardes Kitaplari derginin 1988 de kapanmasindan sonra da varligini surdurdu Kaynakca a b Sezgin Gulsum 2019 Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2022 Yildirim Haydar 2006 Mersin Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 22 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e f Gurdal Ayca 2004 Turkiye de cocuklugun degisimi Cocuk imgesinin Dogan Kardes dergisi uzerinden okunmasi Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi idefix com 25 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2012 dunyakitap com 25 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2012 a b Celik Tugba 2014 Turkiye de Cocuk Olmanin Tarihi Dogan Kardes Dergisi Hasan Ersel Kazim Taskent Yapi Kredi ve Kultur Sanat Yapi Kredi Yayinlari 193 232 22 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2022 Eker Nurten 2006 Mersin Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 22 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilar