Doğu Antarktika Buz Örtüsü (İngilizce: The East Antarctic Ice Sheet), Antarktika'daki iki büyük buz tabakasından biridir ve tüm gezegendeki en büyüğüdür. Bu coğrafi oluşum, uzunlamasına olarak 45° batı ve 168° doğu boylamları arasında uzanır.
Doğu Antarktika Buz Tabakası(DABÖ), küresel deniz seviyelerini 53,3 m yükseltmeye yetecek kadar buz bulundurur ve alan ve kütle olarak Batı Antarktika Buz Tabakası'ndan (BABÖ) önemli ölçüde daha büyüktür. 'nden Transantarktik Dağlar ile ayrılır. DABÖ, yaklaşık -100 °C'ye kadar düştüğü kaydedilen sıcaklıklarla Dünya'nın en kuru, en rüzgarlı ve en soğuk yeridir. DABÖ, 4.8 km kalınlığa sahip buz örtüsüyle Dünya'nın en kalın buz tabakasına sahiptir. Burası Coğrafi Güney Kutbu ve Amundsen-Scott Güney Kutbu İstasyonu'na ev sahipliği yapmaktadır.
Buz kütlesi değişiklikleri
Küresel ısınma sorunlarına yönelik güncel uluslararası odak, dikkatleri kutuplardaki buzulların erimesine çekmiştir. temelli çalışma verilerinin erken bir analizi, DABÖ'nün yılda 57 milyar tonluk bir oranda ve toplam Antarktika buz tabakasının (BABÖ ve DABÖ kıyı alanları dahil) yılda 139 milyar tonluk (152 kilometreküp) bir oranda kütle kaybettiğini göstermiştir. Kasım 2012'de yayınlanan ve GRACE verilerinin yanı sıra geliştirilmiş bir buzul izostatik uyum modeline dayanan daha yakın tarihli bir tahmin, Doğu Antarktika'nın 2002'den 2010'a kadar 60 ± 13 Gt/y oranında kütle kazandığını göstermektedir.
Pleistosen sırasında, Doğu Antarktika Buz Örtüsü'nün en az 500 metre inceldiği ve Son Buzul Maksimumundan bu yana incelmenin 50 metreden az olduğu ve olasılıkla yaklaşık 14 bin yıl öncenin ardından başladığı tahmin edilmektedir.
Sıcaklık değişiklikleri
Doğu Antarktika'da 1980'ler ve 1990'lar boyunca soğuma, Son 50 yılda 0.1 °C/on yıldan fazla ısınan Batı Antarktika Buz Levhası'nın ısınmasını kısmen dengeledi. 1957'den beri Antarktika'nın kıta geneli ortalama yüzey sıcaklığı eğilimi pozitiftir ve 0.05 °C/on yıl değeriyle istatistiksel olarak anlamlıdır.
Bölgesel hak iddiaları
Birçok ülke Antarktika'nın parçaları üzerinde hak iddia ediyor. DABÖ içinde, Birleşik Krallık, Fransa, Norveç, Avustralya, Şili ve Arjantin'in tamamı kendi bölgeleri olarak sıklıkla çakışan alanlar üzerinde hak iddia etmektedirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Fretwell (28 Şubat 2013). "Bedmap2: improved ice bed, surface and thickness datasets for Antarctica". The Cryosphere. 7 (1): 375-393. doi:10.5194/tc-7-375-2013. ISSN 1994-0424.
- ^ . nsidc.org (İngilizce). 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2018.
- ^ King (2012). "Lower satellite-gravimetry estimates of Antarctic sea-level contribution". Nature. 491 (7425): 586-589. doi:10.1038/nature11621. (PMID) 23086145.
- ^ Yusuke Suganuma (August 2014). "East Antarctic deglaciation and the link to global cooling during the Quaternary: evidence from glacial geomorphology and 10Be surface exposure dating of the Sør Rondane Mountains, Dronning Maud Land". Quaternary Science Reviews. 97: 102-120. doi:10.1016/j.quascirev.2014.05.007.
Dış bağlantılar
- Antarktika'daki ısınmayı tasvir eden doğa dergisi kapak resmi 24 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogu Antarktika Buz Ortusu Ingilizce The East Antarctic Ice Sheet Antarktika daki iki buyuk buz tabakasindan biridir ve tum gezegendeki en buyugudur Bu cografi olusum uzunlamasina olarak 45 bati ve 168 dogu boylamlari arasinda uzanir Antarktika Haritasi Dogu Antarktika Buz Tabakasi DABO kuresel deniz seviyelerini 53 3 m yukseltmeye yetecek kadar buz bulundurur ve alan ve kutle olarak Bati Antarktika Buz Tabakasi ndan BABO onemli olcude daha buyuktur nden Transantarktik Daglar ile ayrilir DABO yaklasik 100 C ye kadar dustugu kaydedilen sicakliklarla Dunya nin en kuru en ruzgarli ve en soguk yeridir DABO 4 8 km kalinliga sahip buz ortusuyle Dunya nin en kalin buz tabakasina sahiptir Burasi Cografi Guney Kutbu ve Amundsen Scott Guney Kutbu Istasyonu na ev sahipligi yapmaktadir Buz kutlesi degisiklikleriKuresel isinma sorunlarina yonelik guncel uluslararasi odak dikkatleri kutuplardaki buzullarin erimesine cekmistir temelli calisma verilerinin erken bir analizi DABO nun yilda 57 milyar tonluk bir oranda ve toplam Antarktika buz tabakasinin BABO ve DABO kiyi alanlari dahil yilda 139 milyar tonluk 152 kilometrekup bir oranda kutle kaybettigini gostermistir Kasim 2012 de yayinlanan ve GRACE verilerinin yani sira gelistirilmis bir buzul izostatik uyum modeline dayanan daha yakin tarihli bir tahmin Dogu Antarktika nin 2002 den 2010 a kadar 60 13 Gt y oraninda kutle kazandigini gostermektedir Pleistosen sirasinda Dogu Antarktika Buz Ortusu nun en az 500 metre inceldigi ve Son Buzul Maksimumundan bu yana incelmenin 50 metreden az oldugu ve olasilikla yaklasik 14 bin yil oncenin ardindan basladigi tahmin edilmektedir Sicaklik degisiklikleriDogu Antarktika da 1980 ler ve 1990 lar boyunca soguma Son 50 yilda 0 1 C on yildan fazla isinan Bati Antarktika Buz Levhasi nin isinmasini kismen dengeledi 1957 den beri Antarktika nin kita geneli ortalama yuzey sicakligi egilimi pozitiftir ve 0 05 C on yil degeriyle istatistiksel olarak anlamlidir Bolgesel hak iddialariBircok ulke Antarktika nin parcalari uzerinde hak iddia ediyor DABO icinde Birlesik Krallik Fransa Norvec Avustralya Sili ve Arjantin in tamami kendi bolgeleri olarak siklikla cakisan alanlar uzerinde hak iddia etmektedirler Ayrica bakinizAntarktika Buz Tabakasi Iklim degisikligiKaynakca Fretwell 28 Subat 2013 Bedmap2 improved ice bed surface and thickness datasets for Antarctica The Cryosphere 7 1 375 393 doi 10 5194 tc 7 375 2013 ISSN 1994 0424 nsidc org Ingilizce 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2018 King 2012 Lower satellite gravimetry estimates of Antarctic sea level contribution Nature 491 7425 586 589 doi 10 1038 nature11621 PMID 23086145 Yusuke Suganuma August 2014 East Antarctic deglaciation and the link to global cooling during the Quaternary evidence from glacial geomorphology and 10Be surface exposure dating of the Sor Rondane Mountains Dronning Maud Land Quaternary Science Reviews 97 102 120 doi 10 1016 j quascirev 2014 05 007 Dis baglantilarAntarktika daki isinmayi tasvir eden doga dergisi kapak resmi 24 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde