Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP), Doğu Karadeniz Bölgesi'nin, kaynaklarını değerlendirerek bölgenin yaşam kalitesi ve gelir düzeyini artırmak, bölge içi ve bölgeler arası gelişmişlik farkını azaltmak, ülke düzeyinde sosyal istikrar ve ekonomik gelişmeyi sağlamayı hedefleyen bir bölgesel gelişim projesidir.
Kuruluş
1996 Bölgelerin Sosyo–Ekonomik Gelişmişlik Durumuna göre yedi bölge içinde gelişmişlikte 5. ve bölge dışına en fazla göç veren alandır.
3 Haziran 2011'de DAP (Doğu Anadolu Projesi) ve KOP (Konya Ovası Projesi) ile birlikte DOKAP Bölge Kalkınma İdaresi kurulmuştur. 2016 yılında Tokat projeye dahil edilmiştir.
DOKAP bölgesel Gelişme Planı, Japon uluslararası İşbirliği Ajansı ile Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 2000 yılında hazırlanmıştır. Plan dahilinde beş sektörel gelişme stratejisi tespit edilmiş, bu stratejilere bağlı 10 program ile 52 projenin yapılması hedeflemiştir.
Hedefler
Doğu Karadeniz bölümünün potansiyelini harekete geçirme, bölgenin ülkenin diğer kısımları ile arasındaki gelişme farkını azaltma, sürdürülebilir kalkınmayı sağlama temel hedeflerdir. Dağlık Bölge Planlaması şeklinde gelişecek projenin ülkenin diğer dağlık alanları içinde örnek olması beklenmektedir.
Proje kapsamında yapılacak işler beş eksende toplanmıştır: 1.Ekonomik kalkınma, 2.Turizm ve çevresel sürdürebilirlik, 3.Sosyal gelişme, 4.Alt yapı ve kentsel gelişme, 5. Yerel kurumların kapasitelerinin geliştirilmesi.
Proje eylem planı dahilinde şu hedeflere ulaşılması tasarlanmıştır: Yeşil Yol kapsamında yol yapımı ve iyileştirilmesi, biyo kaçakçılık ile mücadele, tarımsal kirliliğin azaltılması, sertifikalı fidan ve tohum üretimi, fındık ve çayın kalitesinin artırılması, tıbbi aromatik bitkilerin belirlenmesi, arıcılığın desteklenmesi, bölgeden yapılan ihracatın artırılması, sınır ötesi ile işbirliği yapılması, bölge tersanelerinin desteklenmesi, limanların etkin kullanımı, yük ve insan taşımacılığı için teleferiklerin kurulması, sulama altyapısının geliştirilmesi, kapsamında kırsal altyapı ihtiyacının giderilmesi, bölgede yenilenebilir enerji üretiminin desteklenmesi, kentsel rekreasyon alanlarının artırılması, okul ve yurt sayısı ve niteliklerinin iyileştirilmesi, katı atık yönetiminin iyileştirilmesi, bölgenin sağlık turizmi alanı yapılması, kültür varlıklarının envanterinin çıkarılması, spor altyapısının desteklenmesi, çiftçi eğitim programları düzenlenmesi.
Fiziki özellikler
Bölge sınırlarında 7 ilin toprakları bulunur; Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Ordu, Bayburt, Gümüşhane. Proje sınırı kıyıdan, Gürcistan sınırından Çarşamba Ovası'na kadar, iç tarafta Çoruh–Kelkit Havzası ile sınırlıdır. Proje alanında 3000 metreyi geçen doğu–batı uzanışlı yüksek dağlar yer alır. Kıyı şeridinden hemen sonra yükselen dağların yamaçları sık ve derin vadiler ile parçalanmıştır. Alanda geniş düzlükler bulunmaz. Batıdan doğuya artan yükselti Kaçkar Dağları'nda 3932 m'ye ulaşır.
Bölgede dağların kıyıya paralel uzandığı boyuna kıyı tipi gözlenir. Kıyıda fazla düzlük bulunmaz, ancak küçük akarsuların ağız bölgelerinde oluşan düzlükler yerleşim için tercih edilmektedir. Eğimin %2'ye kadar olduğu düz alanlar %3, eğimin %30'dan fazla olduğu sarp araziler %20 oranındadır. Proje alanının güneyinde doğu–batı uzanışlı Çoruh–Kelkit oluğu yer alır.
Alanda Karadeniz İklimi etkilidir. Fakat iç bölgelerde karasallığın etkisi artar. Kıyıda 750 mm'nin üzerinde olan yağış, iç kısımda 500 mm'nin altındadır.
Bölgede ekonomik faaliyetler açısından üç önemli kuşak dikkat çekmektedir:
- A. Birinci kuşak: Sahil boyunca uzanan, 1000 m yükseltiye kadar olan fındık–çay kuşağı. Kır ve şehir yerleşimlerinin yoğun olduğu, ekonominin temelini oluşturan fındık ve çayın yetiştirildiği, ulaşımın geliştiği kuşaktır. Sanayi ve ticaret bu alanda sıkışmıştır. Karayolu geçen ve limana sahip Trabzon, Ordu, Rize ve Giresun merkezleri bölge içi ve bölge dışı taşımacılığı ve ticaretin merkezi konumdadır. Bu kuşakta Çoruh Vadisinde zeytin, kıyıda kivi, karayemiş, ahududu, turunçgiller fındık çay ikilisine alternatif ürünler olarak teklif edilmektedir.
- B. İkinci kuşak (Orman kuşağı), daha az yerleşimin olduğu mısır tarlaları ve ormanların bulunduğu 1000–2000 m arası kuşaktır. Yerleşim daha seyrek alanda birinci kuşağa göre ekonomik olanaklar kısıtlıdır. Mısır tarımının erozyona neden olduğu kuşakta farklı meyvelerin ziraatı teklif edilmektedir. Bölgede tahrip edilen ormanların doğru şekilde işletilebilmesi için amenajmanın tamamlanması gerekmektedir. Ormanlara zarar veren orman köylülerine yeni ekonomik faaliyetler sunulmalıdır. Örneğin; yaylalar ile bağlantılı modern hayvancılık, değişik meyvelerin üretimi, turizm, köy el sanatları ve orman işçiliği gibi.
- C. Üçüncü kuşak, ekonominin hayvancılığa bağlı olduğu yaylalar kuşağı. Geçici yerleşmelerin hakim olduğu kısıtlı ekim–dikim yapılabilen alandır. Kuşburnu tarımı ve yaylacılığın güç şartlarda yapıldığı alan sürekli veya geçici göç etmektedir. Alanda; geliştirilmeli, yaylaların hayvancılıkta düzenli kullanılmasının temin edilmesi gerekmektedir. Yayla yolları düzenlenmeli, üretilen hayvansal ürünlerin korunması ve işlenmesi için tesisler ile pazara ulaştırılması için düzeli yollar yapılmalıdır.
Kaynakça
- ^ (PDF). dokap.gov.tr. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e BAKIRCI, Muzaffer (2002). "BİR DAĞLIK BÖLGE PLANLAMASI OLARAK DOĞU KARADENİZ PROJESİ (DOKAP)". Coğrafya Dergisi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ (PDF). dokap.gov.tr. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogu Karadeniz Projesi DOKAP Dogu Karadeniz Bolgesi nin kaynaklarini degerlendirerek bolgenin yasam kalitesi ve gelir duzeyini artirmak bolge ici ve bolgeler arasi gelismislik farkini azaltmak ulke duzeyinde sosyal istikrar ve ekonomik gelismeyi saglamayi hedefleyen bir bolgesel gelisim projesidir Guneyce Ikizdere Rize kirsal yerlesim ornegiSahildeki findik cay kusagi Sogutlu Rize Sis Dagi Yaylasinda hayvancilikKurulus1996 Bolgelerin Sosyo Ekonomik Gelismislik Durumuna gore yedi bolge icinde gelismislikte 5 ve bolge disina en fazla goc veren alandir 3 Haziran 2011 de DAP Dogu Anadolu Projesi ve KOP Konya Ovasi Projesi ile birlikte DOKAP Bolge Kalkinma Idaresi kurulmustur 2016 yilinda Tokat projeye dahil edilmistir DOKAP bolgesel Gelisme Plani Japon uluslararasi Isbirligi Ajansi ile Devlet Planlama Teskilati tarafindan 2000 yilinda hazirlanmistir Plan dahilinde bes sektorel gelisme stratejisi tespit edilmis bu stratejilere bagli 10 program ile 52 projenin yapilmasi hedeflemistir HedeflerDogu Karadeniz bolumunun potansiyelini harekete gecirme bolgenin ulkenin diger kisimlari ile arasindaki gelisme farkini azaltma surdurulebilir kalkinmayi saglama temel hedeflerdir Daglik Bolge Planlamasi seklinde gelisecek projenin ulkenin diger daglik alanlari icinde ornek olmasi beklenmektedir Proje kapsaminda yapilacak isler bes eksende toplanmistir 1 Ekonomik kalkinma 2 Turizm ve cevresel surdurebilirlik 3 Sosyal gelisme 4 Alt yapi ve kentsel gelisme 5 Yerel kurumlarin kapasitelerinin gelistirilmesi Proje eylem plani dahilinde su hedeflere ulasilmasi tasarlanmistir Yesil Yol kapsaminda yol yapimi ve iyilestirilmesi biyo kacakcilik ile mucadele tarimsal kirliligin azaltilmasi sertifikali fidan ve tohum uretimi findik ve cayin kalitesinin artirilmasi tibbi aromatik bitkilerin belirlenmesi ariciligin desteklenmesi bolgeden yapilan ihracatin artirilmasi sinir otesi ile isbirligi yapilmasi bolge tersanelerinin desteklenmesi limanlarin etkin kullanimi yuk ve insan tasimaciligi icin teleferiklerin kurulmasi sulama altyapisinin gelistirilmesi kapsaminda kirsal altyapi ihtiyacinin giderilmesi bolgede yenilenebilir enerji uretiminin desteklenmesi kentsel rekreasyon alanlarinin artirilmasi okul ve yurt sayisi ve niteliklerinin iyilestirilmesi kati atik yonetiminin iyilestirilmesi bolgenin saglik turizmi alani yapilmasi kultur varliklarinin envanterinin cikarilmasi spor altyapisinin desteklenmesi ciftci egitim programlari duzenlenmesi Fiziki ozelliklerBolge sinirlarinda 7 ilin topraklari bulunur Artvin Rize Trabzon Giresun Ordu Bayburt Gumushane Proje siniri kiyidan Gurcistan sinirindan Carsamba Ovasi na kadar ic tarafta Coruh Kelkit Havzasi ile sinirlidir Proje alaninda 3000 metreyi gecen dogu bati uzanisli yuksek daglar yer alir Kiyi seridinden hemen sonra yukselen daglarin yamaclari sik ve derin vadiler ile parcalanmistir Alanda genis duzlukler bulunmaz Batidan doguya artan yukselti Kackar Daglari nda 3932 m ye ulasir Bolgede daglarin kiyiya paralel uzandigi boyuna kiyi tipi gozlenir Kiyida fazla duzluk bulunmaz ancak kucuk akarsularin agiz bolgelerinde olusan duzlukler yerlesim icin tercih edilmektedir Egimin 2 ye kadar oldugu duz alanlar 3 egimin 30 dan fazla oldugu sarp araziler 20 oranindadir Proje alaninin guneyinde dogu bati uzanisli Coruh Kelkit olugu yer alir Alanda Karadeniz Iklimi etkilidir Fakat ic bolgelerde karasalligin etkisi artar Kiyida 750 mm nin uzerinde olan yagis ic kisimda 500 mm nin altindadir Bolgede ekonomik faaliyetler acisindan uc onemli kusak dikkat cekmektedir A Birinci kusak Sahil boyunca uzanan 1000 m yukseltiye kadar olan findik cay kusagi Kir ve sehir yerlesimlerinin yogun oldugu ekonominin temelini olusturan findik ve cayin yetistirildigi ulasimin gelistigi kusaktir Sanayi ve ticaret bu alanda sikismistir Karayolu gecen ve limana sahip Trabzon Ordu Rize ve Giresun merkezleri bolge ici ve bolge disi tasimaciligi ve ticaretin merkezi konumdadir Bu kusakta Coruh Vadisinde zeytin kiyida kivi karayemis ahududu turuncgiller findik cay ikilisine alternatif urunler olarak teklif edilmektedir B Ikinci kusak Orman kusagi daha az yerlesimin oldugu misir tarlalari ve ormanlarin bulundugu 1000 2000 m arasi kusaktir Yerlesim daha seyrek alanda birinci kusaga gore ekonomik olanaklar kisitlidir Misir tariminin erozyona neden oldugu kusakta farkli meyvelerin ziraati teklif edilmektedir Bolgede tahrip edilen ormanlarin dogru sekilde isletilebilmesi icin amenajmanin tamamlanmasi gerekmektedir Ormanlara zarar veren orman koylulerine yeni ekonomik faaliyetler sunulmalidir Ornegin yaylalar ile baglantili modern hayvancilik degisik meyvelerin uretimi turizm koy el sanatlari ve orman isciligi gibi C Ucuncu kusak ekonominin hayvanciliga bagli oldugu yaylalar kusagi Gecici yerlesmelerin hakim oldugu kisitli ekim dikim yapilabilen alandir Kusburnu tarimi ve yaylaciligin guc sartlarda yapildigi alan surekli veya gecici goc etmektedir Alanda gelistirilmeli yaylalarin hayvancilikta duzenli kullanilmasinin temin edilmesi gerekmektedir Yayla yollari duzenlenmeli uretilen hayvansal urunlerin korunmasi ve islenmesi icin tesisler ile pazara ulastirilmasi icin duzeli yollar yapilmalidir Kaynakca PDF dokap gov tr 23 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e BAKIRCI Muzaffer 2002 BIR DAGLIK BOLGE PLANLAMASI OLARAK DOGU KARADENIZ PROJESI DOKAP Cografya Dergisi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 PDF dokap gov tr 23 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020