Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| |
| |||||||||||||||||||
Kivi, asma benzeri bir türü olan 'dan ve A. deliciosa ile diğer Actinidia türleri arası melezlerden elde edilen kültivar grubundaki bitkiler ile bu bitkilere ait yenilebilir meyvelerin ortak adıdır. Kivinin ifade ettiği kültivar grubu ve bu grup içinde yer alan ticari açıdan en önemli kültivarların tam adları şöyledir:
- Kültivar grubu: Actinidia deliciosa Kiwifruit Grubu
- Kültivar: Actinidia deliciosa 'Hayward'
- Kültivar: Actinidia deliciosa 'Chico'
- Kültivar: Actinidia deliciosa 'Saanichton 12'
Kökeni Doğu Asya (esasen Çin) olan kiviler çok yıllık bitkilerdir ve meyveleri bol miktarda C vitamini içerir.
Tarihçe
Kivi meyvesi, Çin'in güneyindeki Yangtse Vadisine özgü bir bitkidir. Avrupalılar tarafından 1850'li yıllarda keşfedilen bitkinin birkaç türü 1900'lü yılların başında Yeni Zelanda, İngiltere ve Amerika'ya yayıldı.
Kivi meyvesi, Yeni Zelanda'ya ilk kez 1904 yılında geldi. 25 yıl süresince bahçıvanlar tarafından geliştirildi, yetiştirildi ve bazı büyük meyveli cinsler seçildi. 1935 yılında, büyük meyveli cinsler Kaliforniya, 'daki "Plant Introduction Station"'a gönderildi. 1960'ta, araştırmacılar Kaliforniya'da uygulanabilir metotlar geliştirmeye başlayarak, çiftçileri bu yeni ürünü ekmeleri için cesaretlendirdiler. Böylece 70'li yılların başında yeni bir endüstri doğdu.
Dünyadaki üretimi
 Çin | 2.024.603 |
 İtalya | 541.150 |
 Yeni Zelanda | 411.783 |
 İran | 311.307 |
 Yunanistan | 274.600 |
 Şili | 224.916 |
 Fransa | 65.632 |
 Türkiye | 56.164 |
 Portekiz | 35.411 |
 ABD | 30.480 |
 Japonya | 24.456 |
 İspanya | 21.463 |
| Dünya Toplam | 4.038.872 |
Yetiştirilmesi
Kivi, üzüm gibi büyük ve odunsu bir gövdeye sahip ve yapraklarını her yıl döken bir asmadır. Kivi asmaları 4–5 m ara ile ekilir. 1,8–2 m yüksekliğinde güçlü sırıklarla desteklenir. Güçlü asmalar; sürülmüş toprağa, sık sulamaya ve rüzgardan korunmaya ihtiyaç duyar. Bitki sağlıklı bir şekilde büyümek için ılıman iklime gerek duysa da filizlerin büyümesi için kış soğuğuna ihtiyacı vardır. Bitki Mayıs ayında çiçek açmaya başlar ve ürün ekim ayı ortası ile kasım aylarında hasat edilir.Karadeniz bölgesinde yağiş fazlalığı nedeniyle sıcaklık düşük olur. Bu nedenle olgunlaşma aralık ayına da uzanır.
Kaynakça
- ^ ŞAHİN, Dr. Güven. . Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kivi Actinidia deliciosa Kiwifruit Grubu Soy turMelezlik soyKiwifruit GrubuGrup uyeleri Ticari olarak onemi olanlar Hayward Chico Saanichton 12 KultivarKoken Cin Kivi asma benzeri bir turu olan dan ve A deliciosa ile diger Actinidia turleri arasi melezlerden elde edilen kultivar grubundaki bitkiler ile bu bitkilere ait yenilebilir meyvelerin ortak adidir Kivinin ifade ettigi kultivar grubu ve bu grup icinde yer alan ticari acidan en onemli kultivarlarin tam adlari soyledir Kultivar grubu Actinidia deliciosa Kiwifruit GrubuKultivar Actinidia deliciosa Hayward Kultivar Actinidia deliciosa Chico Kultivar Actinidia deliciosa Saanichton 12 Kokeni Dogu Asya esasen Cin olan kiviler cok yillik bitkilerdir ve meyveleri bol miktarda C vitamini icerir TarihceKivi meyvesi Cin in guneyindeki Yangtse Vadisine ozgu bir bitkidir Avrupalilar tarafindan 1850 li yillarda kesfedilen bitkinin birkac turu 1900 lu yillarin basinda Yeni Zelanda Ingiltere ve Amerika ya yayildi Kivi meyvesi Yeni Zelanda ya ilk kez 1904 yilinda geldi 25 yil suresince bahcivanlar tarafindan gelistirildi yetistirildi ve bazi buyuk meyveli cinsler secildi 1935 yilinda buyuk meyveli cinsler Kaliforniya daki Plant Introduction Station a gonderildi 1960 ta arastirmacilar Kaliforniya da uygulanabilir metotlar gelistirmeye baslayarak ciftcileri bu yeni urunu ekmeleri icin cesaretlendirdiler Boylece 70 li yillarin basinda yeni bir endustri dogdu Dunyadaki uretimiKivi ureticileri 2017 ton Cin 2 024 603 Italya 541 150 Yeni Zelanda 411 783 Iran 311 307 Yunanistan 274 600 Sili 224 916 Fransa 65 632 Turkiye 56 164 Portekiz 35 411 ABD 30 480 Japonya 24 456 Ispanya 21 463Dunya Toplam 4 038 872YetistirilmesiKivi uzum gibi buyuk ve odunsu bir govdeye sahip ve yapraklarini her yil doken bir asmadir Kivi asmalari 4 5 m ara ile ekilir 1 8 2 m yuksekliginde guclu siriklarla desteklenir Guclu asmalar surulmus topraga sik sulamaya ve ruzgardan korunmaya ihtiyac duyar Bitki saglikli bir sekilde buyumek icin iliman iklime gerek duysa da filizlerin buyumesi icin kis soguguna ihtiyaci vardir Bitki Mayis ayinda cicek acmaya baslar ve urun ekim ayi ortasi ile kasim aylarinda hasat edilir Karadeniz bolgesinde yagis fazlaligi nedeniyle sicaklik dusuk olur Bu nedenle olgunlasma aralik ayina da uzanir Kivi ve kivi agaciKaynakca SAHIN Dr Guven Bartin Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2019