El-Kuseyr, (Arapça: القصير) diğer adıyla El Kuseyir ya da El Kuseyr, Suriye'nin batısında, Humus İli'ne bağlı, El-Kuseyr ilçesi'nin başkenti ve en büyük şehridir. Aynı zamanda, Suriye idari yapılanmasına göre, şehrin oluşturduğu nahiyeye birçok kasaba ve köy de bağlıdır. Humus İli'nin başkenti, Humus'un, 4.8 kilometre (3 mil) güneybatısında, Suriye-Lübnan sınırına bakan, dağlık bir alanda yer alır. Bu sebeple şehir, 539 metrelik (1771 fit) bir rakıma sahiptir. 2012 yılı hesaplamalarına göre şehrin nüfusu 46,772'dir. Bu nüfusun büyük çoğunluğu Müslüman olup, şehirde önemli oranda Hristiyan azınlık da bulunmaktadır.
El-Kuseyr القصير El Kuseyir El Kuseyr | |
---|---|
Şehir | |
El-Kuseyr El Kuseyr'in Suriye'deki konumu. | |
Ülke | Suriye |
İl | Humus İli |
İlçe | El Kuseyr İlçesi |
Nahiye | El Kuseyr |
Rakım | 539 m |
Nüfus (2012) | |
• Toplam | 46,772 |
Zaman dilimi | (DAS) |
• Yaz (YSU) | (DAYS) |
Tarih
El Kuseyr, tarihte büyük önemi olan, bir tepe üstüne kurulu (1766 ft. civarı) antik surlarla kaplı, Kadeş şehrine (bugün harabeler Tell Nebi Mend adıyla bilinmektedir) en yakın modern şehirdir. Kadeş, MÖ 1550 ile MÖ 1069 arasında hüküm süren Yeni Mısır Krallığı'nın antik güzellik tanrıçası Keteş'in (Qetesh) ardından isimlendirilmiştir. Kadeş, Asi Nehri'nin doğusundaki ovanın kuzeyinde, tepede kurulmuştur. Kadeş'in önündeki ovadaysa, tarihçiler, MÖ 1274 yılında, Mısır Kralı II. Ramses ve Hitit İmparatoru, Anadolulu, II. Muvatalli arasında yapılan ve tarihte bilinen en büyük antik, iki tekerlekli at arabası savaşı olan Kadeş Savaşı'nın yapıldığını belirlemişlerdir. Bu savaş sonucunda da tarihin ilk yazılı antlaşması olan Kadeş Antlaşması, MÖ 1275 yılında, civarda imzalanmıştır.
13. yüzyıl başlarında, El Kuseyr, Eyyubi kontrolündeyken, ünlü Arap coğrafyacı Yakut al-Hamavi, şehri ziyaret etmiş ve büyük Şam'ın kuzeyinde bulunan şehrin, içinde kervansarayda bulunan, geniş ve büyük bir hana sahip olduğunu ve çevresinin güzel bahçelerle çevrili bir şekilde kaplı olduğunu yazmıştır.
İç Savaş
El Kuseyr halkının oldukça büyük bir kısmı, başta Beşşar Esad olmak üzere, Suriye hükümetine ve Esad ailesine karşı başlayan 2011-2012 Suriye Ayaklanması'nda, Suriye muhalefetine katılarak, rol almıştır. Nisan 2011'de ayaklanmanın başlamasından, El Kuseyr Savaşı'nın başlaması 10 Şubat, 13 Şubat ve Esad kuşatmasının bitişi olan 20 Nisan 2012'ye kadar, toplam 70 ila 80 şehir sakini ve muhalif asker öldürülmüştür. Kasım 2011'den bu yana El Kuseyr ve çevresindeki kırsal, Suriye Ordusu tarafından kuşatılmıştır. 13 Şubat 2012'de, yaklaşık 400 Suriye Ordusu askeri ve Esad yanlısı milis, şehrin ana hastanesine ve belediye binasına el koymuştur ve bunun sonucunda şehirde gün boyunca ağır çatışmalar yaşanmıştır. Bunun dışında, El Kuseyr'de günlük yaşamın durmasını sağlayan, Esad yanlısı keskin nişancıların da hazır bulunduğu bildirmiştir. Ayrıca, Suriye muhalefetinin bel kemiği Özgür Suriye Ordusu (ÖSO, FSA), oldukça büyük çoğunluğu Esad rejimi karşıtı muhalif olan El Kuseyr'e bir askeri üs kurmuştur.
El Kuseyr halkı, şehirdeki azınlıkları da korumak için, bir yerel siviller komitesi kurmuştur. 7 Şubat ve 9 Şubat tarihleri arasında, Özgür Suriye Ordusu, kendisinin hükümet güçleriyle işbirliği yaptığından şüphelendiği, ailesinin ise El Kuseyr'in hemen dışında resmi olmayan bir kontrol noktası kurarak, Esad yönetimine karşı olanları taciz ve rahatsız ettiğin iddia ettiği, Hristiyan bir Suriye Ordusu onbaşısını kaçırmıştır. Bunun üzerine, karşılık olarak, şehirde azınlık olmalarına rağmen, Esad rejimi yanlısı bazı şehir sakinleri, El Kuseyr'den, muhalif olduklarını iddia ettiği, 6 Sünni Müslüman vatandaş kaçırarak, 1'ini öldürmüşlerdir. Bu davranış ise yerel bir çeteyi kışkırtarak, El Kuseyr ve çevresinden toplam 20 Hristiyanı kaçırmalarını sağlamıştır. Tüm rehineler, yerel siviller komitesinin aracılığıyla yapılan bir takas anlaşmasında, onbaşı ve ailesinin El Kuseyr'den uzağa sürgün edilmesi garantisi karşılığında serbest bırakılmıştır. Onbaşı ve ailesi hain sayılarak şehirden sürülmüştür. 13 Şubat 2012'de, şehrin belediye binası ve hastanesinin Esad güçleri ve yanlıları tarafından ele geçirilmesi üzerine, ÖSO, Arabistan bölgesinde, istihbarat teşkilatı anlamına gelen bir muhabarat olan Suriye Askeri İstihbarat Teşkilatı'nın şehirdeki karargahını ele geçirmiş ve bu sırada, binada görevli 5 Esad yanlısı, askeri istihbarat ajanını öldürmüştür.
Bu olaylar üzerine, tansiyonun gerilmesiyle, Suriye Ordusu, bölgeye 4 tank ve asker desteği göndermiştir. Ancak tanklardan birisi ve beraberindeki 30 asker, hükûmet tarafından, Özgür Suriye Ordusu tarafına geçmiştir ve bu sayede, kendi taraflarına geçen tankla beraber, ÖSO, geriye kalan 3 Suriye Ordusu tankını etkisiz hale getirmiş ve beraberindeki askerleri de, yerel savaşçılara göre 20'sini öldürerek, püskürtmeyi başarmıştır. Bunun ardından, Özgür Suriye Ordusu, belediye binası ve hastanenin kontrolünü de geri almış ve bölgedeki diğer hükümet mevkilerini hedef almaya odaklanarak, çalışmalarına devam etmiştir. 10 Şubat'ta başlayan savaş, bu şekilde seyretmiştir ve 25 Şubat'ta ise şehir tamamen Özgür Suriye Ordusu'nun ve şehir sakinlerinin kontrolüne yeniden geçmiştir. Hükümetin daha fazla destek birlik göndermemesiyle, geriye kalan 80 civarı Esad yanlısı askerde, kaçarak, bölgeyi terk etmiştir. Ancak buna rağmen, El Kuseyr Savaşı son bulmamıştır.
25 Şubat'tan 20 Nisan'a kadar süren küçük çaplı çatışmalar süresince, belediye binası ve ana hastane tekrar, Esad yanlısı Suriye Ordusu kontrolüne geçmiştir. El Kuseyr Savaşı'nın son bulduğu 20 Nisan 2012 tarihindeyse, patlayıcı uzmanı ve Suriye muhalefeti safında yerini alan, Fetih el-İslam'ın komutanlarından, Abdel Ghani Jawhar, El Kuseyr'de, Esad'a karşı kullanmak için, patlayıcı cihazlar hazırlarken, yaptığı bir hata sonucu, kendini ve çalıştığı binayı havaya uçurmuştur. Abdel Ghani Jawhar, Fetih el-İslam çerçevesinde ve kendi adına, sadece Lübnan'da toplam, 200 cinayet, bunun dışındaysa, birçok suikast, suikaste teşebbüs ve bombalı saldırı davasından aranmaktaydı. 20 Nisan 2012 günü El Kuseyr Savaşı sona ermiştir.
20 Nisan'dan, Temmuz 2012'ye kadar, Suriye Ordusu kontrolünde kalan belediye binası ve ana hastane, daha sonra Haziran-Temmuz 2012 El Kuseyr Saldırısı kapsamında, El Cezire'nin haberine göre, 9 Temmuz 2012 tarihinde, Özgür Suriye Ordusu, Suriye Ordusu'nun 3 aylık sürede elinde bulundurarak, bölgedeki Suriye Ordusu'na bağlı, Esad yanlısı birliklerin komuta merkezi olarak kullandığı El Kuseyr Belediye Binası'nı tekrar ele geçirmiş ve Suriye Ordusu'nun binayı tekrar ele geçirerek, merkezi komuta sağlaması riskine karşın, binayı patlatarak kullanılamaz harabe haline getirmiştir. Bu zaferden sonra bildirilenlere göre, Haziran-Temmuz 2012 El Kuseyr Saldırısı sona erdiğinde, Özgür Suriye Ordusu, sadece Suriye Ordusu komutasında, şehrin çıkışındaki birkaç küçük kontrol noktası ve şehir merkezindeki ana hastane hariç, tüm şehri tekrar kontrol altına almış ve daha sağlam koruma sağlamıştır.
Daha sonra yapılan küçük çatışma ve operasyonlar ile 2012 Yaz'ının sonlarında, ana hastane ve tüm kontrol noktaları da dahil olmak üzere, El Kuseyr ve çevresindeki kırsalın tamamı tekrar bütünüyle, Özgür Suriye Ordusu kontrolüne geçmiştir. Ancak Yaklaşık 2 yıldır süren çatışmalar sonucu Suriye Esad rejimi ve Hizbullah desteğiyle tekrar ele geçirildi.
Nüfus ve Demografi
2012 hesaplamalarına göre 46,772 kişilik nüfusa sahip şehrin, %89'u Sünni Müslüman iken, %10 ile önemli derecede bir Hristiyan azınlıkta şehirde yer almaktadır. Ayrıca geriye kalan %1 arasında diğer Müslümanlık mezhepleri yer alırken, bu mezheplerden en belirgini, birkaç yüz kişilik azınlık ile Alevi Müslümanları'dır.
Kaynakça ve Referanslar
- ^ a b . FallingRain. 2010. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2012.;
El Kuseyr'e ait Coğrafi, Demografik ve Fiziki Bilgiler. - ^ a b c "Population Data of al-Qusayr, Syria". World-Gazetteer. Ocak 2012. 28 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2012.;
2012 hesaplamalarına göre, El Kuseyr'e ait Demografik ve Coğrafi bilgiler. - ^ Le Strange, Yakut al-Hamavi'nin Bölümü, 1890, syf.489.
- ^ a b c d e Carrasco, Mayte. Humus'un güneyindeki El Kuseyr'de ölüm günlük bir olay 20 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi. Monsters and Critics: Middle East News. 13.03.2012. 20 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Suriye Cephesi - Resimlerle, El Kuseyr 28 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Guardian. 01.02.2012. 20 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Wood, Paul. Suriye'nin iç savaşa doğru sürüklenişi 26 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BBC News. 12.02.2012. 20 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Askerleri Esad'a karşı dönüyor 28 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Australian.
- ^ Lübnan'ın En Çok Aranan Sünni Teröristi Suriye'de Kendini Havaya Uçurdu 1 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. TIME. 23.04.2012. 20 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir.
- ^ a b c Battle of Al-Qusayr 5 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b Kuşatma altındaki Suriye şehri El Kuseyr zorluk çekiyor, saldırıyı bekliyor. Şehirden nüfus izlenimleri 14 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Reuters. 03.03.2012. 21 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
El Kuseyr Arapca القصير diger adiyla El Kuseyir ya da El Kuseyr Suriye nin batisinda Humus Ili ne bagli El Kuseyr ilcesi nin baskenti ve en buyuk sehridir Ayni zamanda Suriye idari yapilanmasina gore sehrin olusturdugu nahiyeye bircok kasaba ve koy de baglidir Humus Ili nin baskenti Humus un 4 8 kilometre 3 mil guneybatisinda Suriye Lubnan sinirina bakan daglik bir alanda yer alir Bu sebeple sehir 539 metrelik 1771 fit bir rakima sahiptir 2012 yili hesaplamalarina gore sehrin nufusu 46 772 dir Bu nufusun buyuk cogunlugu Musluman olup sehirde onemli oranda Hristiyan azinlik da bulunmaktadir El Kuseyr القصير El Kuseyir El KuseyrSehirEl KuseyrEl Kuseyr in Suriye deki konumu UlkeSuriyeIlHumus IliIlceEl Kuseyr IlcesiNahiyeEl KuseyrRakim539 mNufus 2012 Toplam46 772Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS TarihEl Kuseyr tarihte buyuk onemi olan bir tepe ustune kurulu 1766 ft civari antik surlarla kapli Kades sehrine bugun harabeler Tell Nebi Mend adiyla bilinmektedir en yakin modern sehirdir Kades MO 1550 ile MO 1069 arasinda hukum suren Yeni Misir Kralligi nin antik guzellik tanricasi Ketes in Qetesh ardindan isimlendirilmistir Kades Asi Nehri nin dogusundaki ovanin kuzeyinde tepede kurulmustur Kades in onundeki ovadaysa tarihciler MO 1274 yilinda Misir Krali II Ramses ve Hitit Imparatoru Anadolulu II Muvatalli arasinda yapilan ve tarihte bilinen en buyuk antik iki tekerlekli at arabasi savasi olan Kades Savasi nin yapildigini belirlemislerdir Bu savas sonucunda da tarihin ilk yazili antlasmasi olan Kades Antlasmasi MO 1275 yilinda civarda imzalanmistir 13 yuzyil baslarinda El Kuseyr Eyyubi kontrolundeyken unlu Arap cografyaci Yakut al Hamavi sehri ziyaret etmis ve buyuk Sam in kuzeyinde bulunan sehrin icinde kervansarayda bulunan genis ve buyuk bir hana sahip oldugunu ve cevresinin guzel bahcelerle cevrili bir sekilde kapli oldugunu yazmistir Ic Savas El Kuseyr halkinin oldukca buyuk bir kismi basta Bessar Esad olmak uzere Suriye hukumetine ve Esad ailesine karsi baslayan 2011 2012 Suriye Ayaklanmasi nda Suriye muhalefetine katilarak rol almistir Nisan 2011 de ayaklanmanin baslamasindan El Kuseyr Savasi nin baslamasi 10 Subat 13 Subat ve Esad kusatmasinin bitisi olan 20 Nisan 2012 ye kadar toplam 70 ila 80 sehir sakini ve muhalif asker oldurulmustur Kasim 2011 den bu yana El Kuseyr ve cevresindeki kirsal Suriye Ordusu tarafindan kusatilmistir 13 Subat 2012 de yaklasik 400 Suriye Ordusu askeri ve Esad yanlisi milis sehrin ana hastanesine ve belediye binasina el koymustur ve bunun sonucunda sehirde gun boyunca agir catismalar yasanmistir Bunun disinda El Kuseyr de gunluk yasamin durmasini saglayan Esad yanlisi keskin nisancilarin da hazir bulundugu bildirmistir Ayrica Suriye muhalefetinin bel kemigi Ozgur Suriye Ordusu OSO FSA oldukca buyuk cogunlugu Esad rejimi karsiti muhalif olan El Kuseyr e bir askeri us kurmustur El Kuseyr halki sehirdeki azinliklari da korumak icin bir yerel siviller komitesi kurmustur 7 Subat ve 9 Subat tarihleri arasinda Ozgur Suriye Ordusu kendisinin hukumet gucleriyle isbirligi yaptigindan suphelendigi ailesinin ise El Kuseyr in hemen disinda resmi olmayan bir kontrol noktasi kurarak Esad yonetimine karsi olanlari taciz ve rahatsiz ettigin iddia ettigi Hristiyan bir Suriye Ordusu onbasisini kacirmistir Bunun uzerine karsilik olarak sehirde azinlik olmalarina ragmen Esad rejimi yanlisi bazi sehir sakinleri El Kuseyr den muhalif olduklarini iddia ettigi 6 Sunni Musluman vatandas kacirarak 1 ini oldurmuslerdir Bu davranis ise yerel bir ceteyi kiskirtarak El Kuseyr ve cevresinden toplam 20 Hristiyani kacirmalarini saglamistir Tum rehineler yerel siviller komitesinin araciligiyla yapilan bir takas anlasmasinda onbasi ve ailesinin El Kuseyr den uzaga surgun edilmesi garantisi karsiliginda serbest birakilmistir Onbasi ve ailesi hain sayilarak sehirden surulmustur 13 Subat 2012 de sehrin belediye binasi ve hastanesinin Esad gucleri ve yanlilari tarafindan ele gecirilmesi uzerine OSO Arabistan bolgesinde istihbarat teskilati anlamina gelen bir muhabarat olan Suriye Askeri Istihbarat Teskilati nin sehirdeki karargahini ele gecirmis ve bu sirada binada gorevli 5 Esad yanlisi askeri istihbarat ajanini oldurmustur Bu olaylar uzerine tansiyonun gerilmesiyle Suriye Ordusu bolgeye 4 tank ve asker destegi gondermistir Ancak tanklardan birisi ve beraberindeki 30 asker hukumet tarafindan Ozgur Suriye Ordusu tarafina gecmistir ve bu sayede kendi taraflarina gecen tankla beraber OSO geriye kalan 3 Suriye Ordusu tankini etkisiz hale getirmis ve beraberindeki askerleri de yerel savascilara gore 20 sini oldurerek puskurtmeyi basarmistir Bunun ardindan Ozgur Suriye Ordusu belediye binasi ve hastanenin kontrolunu de geri almis ve bolgedeki diger hukumet mevkilerini hedef almaya odaklanarak calismalarina devam etmistir 10 Subat ta baslayan savas bu sekilde seyretmistir ve 25 Subat ta ise sehir tamamen Ozgur Suriye Ordusu nun ve sehir sakinlerinin kontrolune yeniden gecmistir Hukumetin daha fazla destek birlik gondermemesiyle geriye kalan 80 civari Esad yanlisi askerde kacarak bolgeyi terk etmistir Ancak buna ragmen El Kuseyr Savasi son bulmamistir 25 Subat tan 20 Nisan a kadar suren kucuk capli catismalar suresince belediye binasi ve ana hastane tekrar Esad yanlisi Suriye Ordusu kontrolune gecmistir El Kuseyr Savasi nin son buldugu 20 Nisan 2012 tarihindeyse patlayici uzmani ve Suriye muhalefeti safinda yerini alan Fetih el Islam in komutanlarindan Abdel Ghani Jawhar El Kuseyr de Esad a karsi kullanmak icin patlayici cihazlar hazirlarken yaptigi bir hata sonucu kendini ve calistigi binayi havaya ucurmustur Abdel Ghani Jawhar Fetih el Islam cercevesinde ve kendi adina sadece Lubnan da toplam 200 cinayet bunun disindaysa bircok suikast suikaste tesebbus ve bombali saldiri davasindan aranmaktaydi 20 Nisan 2012 gunu El Kuseyr Savasi sona ermistir 20 Nisan dan Temmuz 2012 ye kadar Suriye Ordusu kontrolunde kalan belediye binasi ve ana hastane daha sonra Haziran Temmuz 2012 El Kuseyr Saldirisi kapsaminda El Cezire nin haberine gore 9 Temmuz 2012 tarihinde Ozgur Suriye Ordusu Suriye Ordusu nun 3 aylik surede elinde bulundurarak bolgedeki Suriye Ordusu na bagli Esad yanlisi birliklerin komuta merkezi olarak kullandigi El Kuseyr Belediye Binasi ni tekrar ele gecirmis ve Suriye Ordusu nun binayi tekrar ele gecirerek merkezi komuta saglamasi riskine karsin binayi patlatarak kullanilamaz harabe haline getirmistir Bu zaferden sonra bildirilenlere gore Haziran Temmuz 2012 El Kuseyr Saldirisi sona erdiginde Ozgur Suriye Ordusu sadece Suriye Ordusu komutasinda sehrin cikisindaki birkac kucuk kontrol noktasi ve sehir merkezindeki ana hastane haric tum sehri tekrar kontrol altina almis ve daha saglam koruma saglamistir Daha sonra yapilan kucuk catisma ve operasyonlar ile 2012 Yaz inin sonlarinda ana hastane ve tum kontrol noktalari da dahil olmak uzere El Kuseyr ve cevresindeki kirsalin tamami tekrar butunuyle Ozgur Suriye Ordusu kontrolune gecmistir Ancak Yaklasik 2 yildir suren catismalar sonucu Suriye Esad rejimi ve Hizbullah destegiyle tekrar ele gecirildi Nufus ve Demografi2012 hesaplamalarina gore 46 772 kisilik nufusa sahip sehrin 89 u Sunni Musluman iken 10 ile onemli derecede bir Hristiyan azinlikta sehirde yer almaktadir Ayrica geriye kalan 1 arasinda diger Muslumanlik mezhepleri yer alirken bu mezheplerden en belirgini birkac yuz kisilik azinlik ile Alevi Muslumanlari dir Kaynakca ve Referanslar a b FallingRain 2010 23 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2012 El Kuseyr e ait Cografi Demografik ve Fiziki Bilgiler a b c Population Data of al Qusayr Syria World Gazetteer Ocak 2012 28 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2012 2012 hesaplamalarina gore El Kuseyr e ait Demografik ve Cografi bilgiler Le Strange Yakut al Hamavi nin Bolumu 1890 syf 489 a b c d e Carrasco Mayte Humus un guneyindeki El Kuseyr de olum gunluk bir olay 20 Temmuz 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Monsters and Critics Middle East News 13 03 2012 20 Eylul 2012 tarihinde erisilmistir Suriye Cephesi Resimlerle El Kuseyr 28 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Guardian 01 02 2012 20 Eylul 2012 tarihinde erisilmistir Wood Paul Suriye nin ic savasa dogru suruklenisi 26 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC News 12 02 2012 20 Eylul 2012 tarihinde erisilmistir Askerleri Esad a karsi donuyor 28 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Australian Lubnan in En Cok Aranan Sunni Teroristi Suriye de Kendini Havaya Ucurdu 1 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde TIME 23 04 2012 20 Eylul 2012 tarihinde erisilmistir a b c Battle of Al Qusayr 5 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Kusatma altindaki Suriye sehri El Kuseyr zorluk cekiyor saldiriyi bekliyor Sehirden nufus izlenimleri 14 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Reuters 03 03 2012 21 Eylul 2012 tarihinde erisilmistir