Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Kasım 2021) () ( |
Eurofighter Typhoon, Avrupa Birliği yapımı çok amaçlı, 4.5 nesil,çift motorlu, kanart delta kanatlı, çok rollü savaş uçağı.
Eurofighter Typhoon | |
---|---|
Avusturya Hava Kuvvetleri'ne ait bir Eurofighter Typhoon | |
Türü | Çok Maksatlı, hava üstünlüğü |
Ulusal köken | Çok uluslu |
Üretici | Eurofighter GmbH |
İlk uçuş | 27 Mart 1994 |
Hizmete giriş | 4 Ağustos 2003 |
Durumu | Etkin hizmette |
Ana kullanıcı | Kraliyet Hava Kuvvetleri |
Diğer kullanıcılar | Alman Hava Kuvvetleri İtalya Hava Kuvvetleri İspanya Hava Kuvvetleri |
Üretim aralığı | 1994 - günümüz |
Üretim sayısı | 571 (Ekim 2020 itibarıyla) |
Tasarımı Fransız Dassault Rafale, İsveçli Saab Gripen ve Rus MiG 1.44 uçakları temel alınarak yapılmıştır. Çeviklik ve gelişmiş elektronik sistemleri en belirgin özelliklerindendir.
Tasarım özellikleri
Genel özellikler
İki adet motoruna sahip, tek ve çift pilotlu versiyonları olan, en yüksek hızı 2.390 km/s olan av - bombardıman uçağıdır.
Tarihi
1970'lerin ortasında Fransa, Almanya ve İngiltere, (ECA) programını oluşturdular. 1979 yılında konsorsiyum üyelerinin ihtiyaçları doğrultusunda European Combat Fighter (ECF) programı oluşturuldu. Ancak ulusal prototiplerin geliştirilmesi ve şartnamelerde yaşanan zorluklardan dolayı European Combat Fighter projesi 1981 yılında iptal edildi.
Daha sonra Almanya, İtalya ve İngiltere Çok Yönlü Savaş Uçağı (Agile Combat Aircraft-ACA) programını başlattılar. Ancak Almanya ve İtalya'nın programa bütçe ayırmakta yaşadığı sıkıntılar sebebiyle işbirliğinden çekilmeleriyle, İngiltere programa kendi başına devam etme kararı aldı. 1983'te ise İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya "Geleceğin Avrupalı Savaş Uçağı" (Future European Fighter Aircraft-F/EFA) projesini başlattılar. Projenin misyonu hem kısa mesafede kalkış, hem de görüş ötesi (Beyond Visual Range) özelliğine sahip bir savaş uçağı oluşturmaktı.
1984 yılında Fransa özel operasyon özellikleri ve dizayn konusundaki gereksinimini tekrar dile getirdi ve EFA projesinden yönetme talebinde bulundu. İngiltere, Almanya ve İtalya ise bu talep üzerine yeni bir EFA programı oluşturdular. Sonraki yıllarda ise Fransa kendi ACX projesini (şimdiki Dassault RAFALE savaş uçağı) gerçekleştirmek üzere resmen EFA projesinden çekildi.
1985 yılına gelindiğinde ise İngiliz Havacılık Sanayi (British Aerospace-BAe) EAP'ı İngiliz Havacılık Sanayi'nin kasabasında bulunan üssünde aşağı yukarı bitirmişti. Ağustos 1986'da EAP ilk uçuşunu gerçekleştirdi ve Eurofighter'a bir yöneliş başladı. Eurofighter'ın dizayn çalışmaları EAP in verileri kullanılarak bundan sonraki 5 yıl boyunca devam etti. Projeye dahil ülkelerin başta öngördükleri ihtiyaç ve yapılacak üretim şöyleydi; İngiltere 250, Almanya 250, İtalya 165 ve İspanya 100. Bu sayı aynı zamanda ülkelerin projedeki paylarına göre belirlenmiştir. Ülkelerin projedeki payları ise şöyleydi; İngiltere (British Aerospace) %33, Almanya (Daimler-Benz) %33, İtalya () %21 ve İspanya () %13.
1986'da ayrıca Eurofighter'ın Münich tabanlı versiyonu olan Eurofighter Jagdflugzeug GmbH`da görücüye çıkmıştır. `Bu versiyon EuroJet Turbo GmbH tarafından yönetilip, Rolls-Royce, MTU, (şimdiki Avio) ve ITP ortaklığıyla üretilmiştir.
Eurofighter'ın ilk uçuşu 27 Mart 1994 Messerschmitt-Bölkow-Blohm'un test pilotu tarafından Bavyera (Almanya) dolaylarında gerçekleştirildi (test uçuşunda kullanılan prototip şu anki Eurofighter EF 2000'dir). 1990'lar uçağın geliştirilmesi ve projenin yürütülmesi konusunda oldukça verimli geçmiştir.
Son olarak uçağın üretimiyle ilgili yapılan anlaşma sonucunda ; İngiltere 232, Almanya 180, İtalya 121 ve İspanya 87 Eurofighter sipariş etmiştir. Bunlardan 112 adedi Tranche-3A modelidir ve İngiltere 40, Almanya 31, İspanya 20 ve İtalya 21 adet Tranche 3A modelinden sipariş etmiştir. Siparişlerin toplam bedeli 9 milyar avrodur.
Payların ise son şekli şöyledir; British Aerospace %37, %29, %19.5, and %14.
Genel Özellikler
- Uzunluk: 15.96 m (52.4 ft)
- Mürettebat: 1 (2)
- Kanat Açıklığı: 10.95 m (35.9 ft)
- Kanat Açıklığı: 5.28 m (17.3 ft)
- Kanat Alanı: 51.2 m²
- Boş Ağırlık: 11,000 kg (24.000 lb)
- Yüklü Ağırlığı: 16.000 kg
- Max. Kalkış Ağırlığı: 23.500 kg (51.800 lb)
- Motor: 2 x Eurojet EJ200 ard yakma turbofan
- Motor Gücü: 60 kN (13.500 lbf) her biri
- Yakıt Kapasitesi: 5.000 kg (11.020 lb)
- :
- Yüksek İrtifada: (2495 km / s veya 1550 mil)
- Deniz Seviyesinde: Mach 1.25 (1530 km / s veya 950 mph)
- Menzil: 2900 km (1,800 mil)
- Servis Yarıçapı: 19812 m (65,000 ft [343] [344] )
- Tırmanış: 315 m / s [345] (62.000 ft / dak [346] )
- İtiş/Ağırlık Oranı: 1.15
Silahlar
- Toplar: 27mm'lik Mauser topuna sahiptir
- Füzeler: , AGM-88 HARM, , AIM-9 Sidewinder, , AIM-120 AMRAAM, IRIS-T, MBDA Meteor, , Storm Shadow (AKA "Scalp EG"), Brimstone, , Penguin
- Bombalar: , , , JDAM
Kaynakça
- ^ Jennings, Gareth (26 Ekim 2020). . Janes. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ . defenceturk.net. 21 Haziran 2020. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2021.
- ^ SavunmaSanayi.NET:, Eurofighter Tr-3'te son nokta 4 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Eurofighter Typhoon ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Official Eurofighter website13 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- http://www.doppeladler.com/oebh/luftfahrzeuge/eurofighter.htm 5 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Eurofighter in the Luftwaffe (Almanca) 28 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)
- (İngilizce)
- Kingdom Buys 72 Typhoon Jets – Arab News 18 September 2007[](İngilizce)
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Eurofighter Typhoon haber gazete kitap akademik JSTOR Kasim 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Eurofighter Typhoon Avrupa Birligi yapimi cok amacli 4 5 nesil cift motorlu kanart delta kanatli cok rollu savas ucagi Eurofighter TyphoonAvusturya Hava Kuvvetleri ne ait bir Eurofighter TyphoonTuruCok Maksatli hava ustunluguUlusal kokenCok ulusluUreticiEurofighter GmbHIlk ucus27 Mart 1994Hizmete giris4 Agustos 2003DurumuEtkin hizmetteAna kullaniciKraliyet Hava KuvvetleriDiger kullanicilarAlman Hava Kuvvetleri Italya Hava Kuvvetleri Ispanya Hava KuvvetleriUretim araligi1994 gunumuzUretim sayisi571 Ekim 2020 itibariyla Tasarimi Fransiz Dassault Rafale Isvecli Saab Gripen ve Rus MiG 1 44 ucaklari temel alinarak yapilmistir Ceviklik ve gelismis elektronik sistemleri en belirgin ozelliklerindendir Tasarim ozellikleriGenel ozellikler Iki adet motoruna sahip tek ve cift pilotlu versiyonlari olan en yuksek hizi 2 390 km s olan av bombardiman ucagidir Tarihi1970 lerin ortasinda Fransa Almanya ve Ingiltere ECA programini olusturdular 1979 yilinda konsorsiyum uyelerinin ihtiyaclari dogrultusunda European Combat Fighter ECF programi olusturuldu Ancak ulusal prototiplerin gelistirilmesi ve sartnamelerde yasanan zorluklardan dolayi European Combat Fighter projesi 1981 yilinda iptal edildi Daha sonra Almanya Italya ve Ingiltere Cok Yonlu Savas Ucagi Agile Combat Aircraft ACA programini baslattilar Ancak Almanya ve Italya nin programa butce ayirmakta yasadigi sikintilar sebebiyle isbirliginden cekilmeleriyle Ingiltere programa kendi basina devam etme karari aldi 1983 te ise Ingiltere Fransa Almanya Italya ve Ispanya Gelecegin Avrupali Savas Ucagi Future European Fighter Aircraft F EFA projesini baslattilar Projenin misyonu hem kisa mesafede kalkis hem de gorus otesi Beyond Visual Range ozelligine sahip bir savas ucagi olusturmakti Typhoon maketi 1984 yilinda Fransa ozel operasyon ozellikleri ve dizayn konusundaki gereksinimini tekrar dile getirdi ve EFA projesinden yonetme talebinde bulundu Ingiltere Almanya ve Italya ise bu talep uzerine yeni bir EFA programi olusturdular Sonraki yillarda ise Fransa kendi ACX projesini simdiki Dassault RAFALE savas ucagi gerceklestirmek uzere resmen EFA projesinden cekildi 1985 yilina gelindiginde ise Ingiliz Havacilik Sanayi British Aerospace BAe EAP i Ingiliz Havacilik Sanayi nin kasabasinda bulunan ussunde asagi yukari bitirmisti Agustos 1986 da EAP ilk ucusunu gerceklestirdi ve Eurofighter a bir yonelis basladi Eurofighter in dizayn calismalari EAP in verileri kullanilarak bundan sonraki 5 yil boyunca devam etti Projeye dahil ulkelerin basta ongordukleri ihtiyac ve yapilacak uretim soyleydi Ingiltere 250 Almanya 250 Italya 165 ve Ispanya 100 Bu sayi ayni zamanda ulkelerin projedeki paylarina gore belirlenmistir Ulkelerin projedeki paylari ise soyleydi Ingiltere British Aerospace 33 Almanya Daimler Benz 33 Italya 21 ve Ispanya 13 1986 da ayrica Eurofighter in Munich tabanli versiyonu olan Eurofighter Jagdflugzeug GmbH da gorucuye cikmistir Bu versiyon EuroJet Turbo GmbH tarafindan yonetilip Rolls Royce MTU simdiki Avio ve ITP ortakligiyla uretilmistir Eurofighter in ilk ucusu 27 Mart 1994 Messerschmitt Bolkow Blohm un test pilotu tarafindan Bavyera Almanya dolaylarinda gerceklestirildi test ucusunda kullanilan prototip su anki Eurofighter EF 2000 dir 1990 lar ucagin gelistirilmesi ve projenin yurutulmesi konusunda oldukca verimli gecmistir Son olarak ucagin uretimiyle ilgili yapilan anlasma sonucunda Ingiltere 232 Almanya 180 Italya 121 ve Ispanya 87 Eurofighter siparis etmistir Bunlardan 112 adedi Tranche 3A modelidir ve Ingiltere 40 Almanya 31 Ispanya 20 ve Italya 21 adet Tranche 3A modelinden siparis etmistir Siparislerin toplam bedeli 9 milyar avrodur Paylarin ise son sekli soyledir British Aerospace 37 29 19 5 and 14 Genel OzelliklerUzunluk 15 96 m 52 4 ft Murettebat 1 2 Kanat Acikligi 10 95 m 35 9 ft Kanat Acikligi 5 28 m 17 3 ft Kanat Alani 51 2 m Bos Agirlik 11 000 kg 24 000 lb Yuklu Agirligi 16 000 kg Max Kalkis Agirligi 23 500 kg 51 800 lb Motor 2 x Eurojet EJ200 ard yakma turbofan Motor Gucu 60 kN 13 500 lbf her biri Yakit Kapasitesi 5 000 kg 11 020 lb Yuksek Irtifada 2495 km s veya 1550 mil Deniz Seviyesinde Mach 1 25 1530 km s veya 950 mph Menzil 2900 km 1 800 mil Servis Yaricapi 19812 m 65 000 ft 343 344 Tirmanis 315 m s 345 62 000 ft dak 346 Itis Agirlik Orani 1 15Silahlar Toplar 27mm lik Mauser topuna sahiptir Fuzeler AGM 88 HARM AIM 9 Sidewinder AIM 120 AMRAAM IRIS T MBDA Meteor Storm Shadow AKA Scalp EG Brimstone Penguin Bombalar JDAMKaynakca Jennings Gareth 26 Ekim 2020 Janes 27 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ekim 2020 defenceturk net 21 Haziran 2020 23 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2021 SavunmaSanayi NET Eurofighter Tr 3 te son nokta 4 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarWikimedia Commons ta Eurofighter Typhoon ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Official Eurofighter website13 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce http www doppeladler com oebh luftfahrzeuge eurofighter htm 5 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Eurofighter in the Luftwaffe Almanca 28 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce Kingdom Buys 72 Typhoon Jets Arab News 18 September 2007 olu kirik baglanti Ingilizce Kaynakca