Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hacı Evrenos Bey veya Gazi Evrenos Bey (ö. 17 Kasım 1417), Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminden bir akıncı kumandanı ve aile önderidir. Evrenuz Bey olarak da anılır. İsmini Bizans tarihçileri Avrenezis veya Verenezis, Batılı tarihçiler de Vrenez şeklinde yazarlar.
Evrenos Bey | |
|---|---|
 Yenice'deki Evrenos Bey'in türbesi | |
| Doğum | Balıkesir[] |
| Ölüm | 17 Kasım 1417 Yenice Vardar |
| Ebeveyn(ler) | Prangı İsa Beg |
Evrenos ailesinin kökeni
Evrenos Bey Karesi Beyliğindendir. Köken olarak Akkoyunlu Türkleri’nden olduğu veya Kıpçaklar’ın Uran kabilesine mensup bulunduğu da söylenmektedir. Boz Oklu Han, Evrenosoğulları'nın bilinen en eski atasıdır. Evrenos, Boz Oklu Han'ın Vırsk Han, Kasun Han, Yoregür Han, Pranko İsa Bey, Koç Demir Han, Ozar Han ve Gündüz Alp Han adlı 7 oğlundan Pranko İsa Bey'in tek oğludur. Günümüz Evrenosoğulları Evrenos'un soyundan gelmektedirler.[] Bir takım teorilere göre ise Evrenosoğullarının kökeni Kuman-Kıpçak kökenlidir.[]
1302 ve 1361 yılları arasında Karesioğulları Beyliği'ne hizmet etmiş olan bu âile Orhan Gazi'nin Karesi Beyliği'ni ilhak etmesi üzerine Evrenos Bey'in Pranko İsa Bey önderliğinde Osmanlı Devleti'nin hizmetine girmişlerdir. İsa Bey'in ön adı Dimetoka 'nın altı km doğusunda Meriç nehri yakınındaki Sırcık veya Kırcık adıyla anılan ve şimdiki adı olan kasaba adından gelmektedir[]. Evrenos Bey ve oğulları, Osmanlı Devleti'nin Mihaloğulları, , Malkoçoğulları ve Turahanlıoğulları ile birlikte ilk akıncı ailelerindendirler. İsa Bey, şehzade Süleyman Gazi ile birlikte Rumeli fetihlerine katılmış ve bir akında Bulgaristan 'ın şehri civarında ölmüştür.
Hayatı
Evrenos Bey, Balıkesir'de doğmuş[] 1417 yılında Yenice Vardar’da (Vardar Yenicesi olarak da bilinen şehir bugün Yunanistan’da) ölmüştür. Evrenos Bey'in asıl ismi Evren'dir.[] Bazı kaynaklara göre eski Rumcada "Bey" anlamına gelen os eki Evren Bey'e Orhan Gazi'nin oğlu Süleyman Paşa ile yaptıkları Rumeli seferleri sırasında yöre halkına adil davranışlarından ötürü Rum yerli halk tarafından verilmiştir. Aşıkpaşazade'de ismi Evrenuz olarak geçmekte, 'Evren' ve 'Uz' kelimelerinden birleştirilmiş olabileceğini düşündürmektedir[]. Evrenos 129 yaşına dek yaşamış dört Osmanlı padişahına hizmet etmiştir: Orhan Gazi, I. Murad, I. Bayezid ve I. Mehmed.
Orhan Gazi'nin oğlu Süleyman Gazi'nin vefatından sonra Sultan I. Murat'ın hükümdar olup Rumeli'ye gelmesine kadarki dönemde, karşı saldırılara maruz kalarak bir süre gerileyen Osmanlılar için hasıl olan tehlikeli durum Evrenos Bey ile Hacı İlbey'in ciddi faaliyetleriyle önlenmiştir.
Osmanlı hükümdarı I. Murad Rumeli'ye geçtiğinde Evrenos Bey Keşan ve İpsala'yı zaptetmiş, sonra Edirne üzerine yürüyen Türk kuvvetlerinin sol koluna tayin edilip ileri fırlayarak, doğu Makedonya'daki Sırp kuvvetlerinin Osmanlı ordusuna yapmaları muhtemel saldırıları önlemekle görevlendirilmiştir. Evrenos Bey'i daha sonra Serez'de akıncı kumandanı olarak görüyoruz. İkinci defa zaptedilen Serez'i kendisine merkez yapan Evrenos Makedonya'ya yaptığı akınlarla mühim şehir ve kasabaları elde etmiştir.
Evrenos Bey takriben 1385'te vezir ile Makedonya harekâtına katılmış ve ikinci defa Manastır elde edilmiş ve Hayreddin Paşa ile birlikte Arnavutluk'ta Elbasan taraflarına ve daha batıya kadar gitmiştir. Bundan sonra Evrenos Bey hacca gitmiş ve buradan dönüşte Birinci Kosova Muharebesi ne denk gelen günlere rastlamış ve bu muharebede kendisinin tecrübelerinden yararlanılmıştır.
Kosova muharebesinden sonra Yıldırım'ın hükümdar olmasını müteakip Vodina ve kasabalarını elde eden Evrenos Bey, 1390'dan itibaren beş, altı sene mütemadi olarak Arnavutluk'a akın yapmış 1396'da Niğbolu Savaşı nda ve Eflak seferinde bulunmuştur.
Evrenos Bey Ankara Savaşı'ndan sonra şehzadeler arasındaki mücadelede Süleyman Çelebi'den sonra ihtiyarlığına binaen bu gailelere karışmak istememiş ise de Rumeli'de hükümdar olan Musa Çelebi 'nin kendisine baskı yapması üzerine el altından I. Mehmed tarafını tutmuş ve Rumeli'deki harekât tarzı hakkında I. Mehmed'e yol göstermiş ve onun planı üzere I. Mehmed'in Rumeli'ye geçerek Sırp hududuna gelmesi üzerine diğer uçbeyleriyle beraber kendisine iltihak etmiştir. Evrenos Bey hayli yaşlı olduğu halde Kasım 1417'de vefat ederek Vardar Yenicesi'ndeki türbesine defnedilmiştir. Evrenos Bey'in burada türbesinden başka cami, medrese ve imareti ile diğer bazı yerlerde hayırlı tesisleri vardır.
Tarihler, Sultan I. Murad'ın oğlu I. Bayezid'i evlendirdiği zaman Evrenos Bey'in düğün hediyesi olarak elbiselik kumaşlardan başka yüz genç erkek ve yüz genç kız köle ve cariye takdim ettiğini; bu yüz köleden on kölenin elinde içi altın dolu altın tepsi ve on kız cariye elinde yine içleri altınla dolu on altın tepsi bulunduğunu, diğer sekseninin ellerinde de gümüş ibrik ve gümüş maşrapalar bulunduğunu anlatır. I. Murad Evrenos'un getirdiği saçıyı davetine icabet eden Mısır, Karaman, Hamidoğlu ve sair elçilere verdiği gibi, bütün elçilerin getirdikleri hediyeleri de Evrenos Bey'e vermiştir. Yine Evrenos'un getirdiği altınların bir kısmını elçilere ve mütebakisini ulemaya ve fukaraya dağıtmıştır. Bu anekdot Osmanlı'nın daha ilk yüzyılında ulaştığı zenginlik derecesini ispatlaması bakımından önemlidir.
Evrenos ailesinin Osmanlı Devleti’ne hizmetleri
Evrenos Bey'den sonra Osmanlı Devleti'nin hizmetinde Rumeli'de akıncı kumandanı olarak Evrenos'un oğulları Evrenosoğlu Ali Bey ve 'leri görüyoruz. Bunlardan Ali Bey babasının yanında yetişmiş ve ondan sonra Rumeli'nin meşhur akıncı kumandanlarından olmuştur. II. Murad zamanında 1430'da Selanik'in zaptında hizmeti görüldüğü gibi, Macaristan'a ve Arnavutluk'a yapmış olduğu müthiş akınlarıyla da dikkati çekmiştir. Ali Bey özellikle 1437'de yaptığı Macaristan akınından 70.000 esir ve hesapsız ganimet malıyla dönmüştür. Bundan sonra Belgrad 'ı ilk defa kuşatmış ise de Haçlı Seferinin çıkması üzerine kuşatmayı kaldırmaya mecbur olmuştur. İstanbul'un fethinde ve 1462'de Fatih Sultan Mehmet zamanında Eflak seferi nde bulunmuştur. Vefatı tarihi belli olmayıp kabri Vardar Yenicesi'ndedir. Dukas'ın ve ondan naklen Joseph von Hammer-Purgstall ve diğer bazı tarihçilerin, Fatih'in cülusunda boğdurttuğu kardeşinin Evrenosoğlu Ali Bey eliyle olduğunu ve ertesi gün de Ali Beyi idam ettirdiği hakkında kayıtları yanlış olup, zaten olan Ali Bey'in 1462 Eflak seferinde bulunduğuna göre bu şehzadeyi boğanın başka birisi olduğu açıktır.
Evrenos Bey'in diğer oğlu İsa Bey de akıncı sancak beylerinden olup 1434 ve 1438 yıllarında Arnavutluk harekâtında ve 1443'te Haçlılarla yapılan bulunmuştur. Haçlı kumandanı János Hunyadi'nin taarruzu esnasında padişahın huzurunda yapılan görüşmede savunma savaşı yapılmasını tavsiye etmiş ve aksi düşünceler önerenlere karşı tavsiyesi kabul edilmiştir. Vefatı biraderi Ali Bey'den sonra olup Vardar Yenicesi'ndeki türbesine gömülmüştür. İsa Bey'in de burada cami ve imareti vardır. Daha sonra Ali Bey'in oğullarından Ahmet ve Evrenos Beyler ve Ahmed Bey'in oğulları Musa ve Süleyman Beyler sancak beyliği yaparak 16. yüzyıl başlarına kadar faal hizmet görmüşlerdir. Şemseddin künyeli Emir-i Kebir 'in 1498 tarihli vakfiyesinde Vardar Yenicesi'nde cami, medrese, imaret yaptırdığı görülmektedir. Vakfına oğlu Musa Bey'i mütevelli koymuştur. Vefatı 1502 tarihinden evveldir. Evrenosoğulları ailesi Rumeli'de evlad-ı fatihan teşkilatının başında olarak 19. yüzyıl ortalarına kadar gelmişlerdir.
Evrenos'un oğlu İkiyürekli Ali Bey, torunu Gazi Ahmed Bey ve torununun oğlu Musa Bey Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşüne dek devlete çeşitli hizmetlerde bulunmuş Evrenosoğulları'nın en ünlülerindendirler. Evrenos ailesinin üyeleri, Gazi Ahmed Bey'in torunun oğlu Ahmed Bey'in Muhammed'in kızı Fatma'nın soyundan gelen bir aile üyesi ile evlenmesi sonucunda Şerif unvanı almışlardır.[]
Konuyla ilgili yayınlar
- İsmail Hakkı Uzunçarşılı, İslam Ansiklopedisi, Cilt IV, 414-18
- I. Melikoff, Encyclopedia of Islam, second edition, Vol. 2, 720-1
- Vasilis Demetriades, The Tomb of Ghazi Evrenos Bey at Yenitza and Its Inscription (Gazi Evrenos'un Yenice'deki mezarı ve üzerindeki yazıt), Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 39, No.2, pp. 328–332, 1976 (*.pdf dokümanı)
Dış bağlantılar
Vikikaynak'ta I. Murat'ın Evrenos Gaziye Nasihatları ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
- The Ottoman Conquest of Thrace, Aspects of Historical Geography23 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - yüksek lisans tezi, yazar: Georgios C. Liakopoulos
- http://www.osmanlimedeniyeti.com1 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bizans ve Osmanlı Kaynaklarında Gâzi Evrenos Bey’in İmajı Hakkında Bir İnceleme, Ayşegül Kılıç - Ankara Üniversitesi2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b "Evrenosoğulları". TDV İslam Ansiklopedisi. 539-541: Türkiye Diyanet Vakfı. 1995.
- ^ . 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . islamansiklopedisi.org.tr. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Barkan Ömer Lütfi. "Osmanlı İmparatorluğunda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler, I. İstila Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zâviyeler". Vakıflar Dergisi,, II. s. 342.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haci Evrenos Bey veya Gazi Evrenos Bey o 17 Kasim 1417 Osmanli Devleti nin kurulus doneminden bir akinci kumandani ve aile onderidir Evrenuz Bey olarak da anilir Ismini Bizans tarihcileri Avrenezis veya Verenezis Batili tarihciler de Vrenez seklinde yazarlar Evrenos BeyYenice deki Evrenos Bey in turbesiDogumBalikesir kaynak belirtilmeli Olum17 Kasim 1417 Yenice VardarEbeveyn ler Prangi Isa BegEvrenos ailesinin kokeniEvrenos Bey Karesi Beyligindendir Koken olarak Akkoyunlu Turkleri nden oldugu veya Kipcaklar in Uran kabilesine mensup bulundugu da soylenmektedir Boz Oklu Han Evrenosogullari nin bilinen en eski atasidir Evrenos Boz Oklu Han in Virsk Han Kasun Han Yoregur Han Pranko Isa Bey Koc Demir Han Ozar Han ve Gunduz Alp Han adli 7 oglundan Pranko Isa Bey in tek ogludur Gunumuz Evrenosogullari Evrenos un soyundan gelmektedirler kaynak belirtilmeli Bir takim teorilere gore ise Evrenosogullarinin kokeni Kuman Kipcak kokenlidir kaynak belirtilmeli 1302 ve 1361 yillari arasinda Karesiogullari Beyligi ne hizmet etmis olan bu aile Orhan Gazi nin Karesi Beyligi ni ilhak etmesi uzerine Evrenos Bey in Pranko Isa Bey onderliginde Osmanli Devleti nin hizmetine girmislerdir Isa Bey in on adi Dimetoka nin alti km dogusunda Meric nehri yakinindaki Sircik veya Kircik adiyla anilan ve simdiki adi olan kasaba adindan gelmektedir kaynak belirtilmeli Evrenos Bey ve ogullari Osmanli Devleti nin Mihalogullari Malkocogullari ve Turahanliogullari ile birlikte ilk akinci ailelerindendirler Isa Bey sehzade Suleyman Gazi ile birlikte Rumeli fetihlerine katilmis ve bir akinda Bulgaristan in sehri civarinda olmustur HayatiEvrenos Bey in Yenice Vardar daki turbesi Evrenos Bey Balikesir de dogmus kaynak belirtilmeli 1417 yilinda Yenice Vardar da Vardar Yenicesi olarak da bilinen sehir bugun Yunanistan da olmustur Evrenos Bey in asil ismi Evren dir kaynak belirtilmeli Bazi kaynaklara gore eski Rumcada Bey anlamina gelen os eki Evren Bey e Orhan Gazi nin oglu Suleyman Pasa ile yaptiklari Rumeli seferleri sirasinda yore halkina adil davranislarindan oturu Rum yerli halk tarafindan verilmistir Asikpasazade de ismi Evrenuz olarak gecmekte Evren ve Uz kelimelerinden birlestirilmis olabilecegini dusundurmektedir kaynak belirtilmeli Evrenos 129 yasina dek yasamis dort Osmanli padisahina hizmet etmistir Orhan Gazi I Murad I Bayezid ve I Mehmed Orhan Gazi nin oglu Suleyman Gazi nin vefatindan sonra Sultan I Murat in hukumdar olup Rumeli ye gelmesine kadarki donemde karsi saldirilara maruz kalarak bir sure gerileyen Osmanlilar icin hasil olan tehlikeli durum Evrenos Bey ile Haci Ilbey in ciddi faaliyetleriyle onlenmistir Osmanli hukumdari I Murad Rumeli ye gectiginde Evrenos Bey Kesan ve Ipsala yi zaptetmis sonra Edirne uzerine yuruyen Turk kuvvetlerinin sol koluna tayin edilip ileri firlayarak dogu Makedonya daki Sirp kuvvetlerinin Osmanli ordusuna yapmalari muhtemel saldirilari onlemekle gorevlendirilmistir Evrenos Bey i daha sonra Serez de akinci kumandani olarak goruyoruz Ikinci defa zaptedilen Serez i kendisine merkez yapan Evrenos Makedonya ya yaptigi akinlarla muhim sehir ve kasabalari elde etmistir Evrenos Bey takriben 1385 te vezir ile Makedonya harekatina katilmis ve ikinci defa Manastir elde edilmis ve Hayreddin Pasa ile birlikte Arnavutluk ta Elbasan taraflarina ve daha batiya kadar gitmistir Bundan sonra Evrenos Bey hacca gitmis ve buradan donuste Birinci Kosova Muharebesi ne denk gelen gunlere rastlamis ve bu muharebede kendisinin tecrubelerinden yararlanilmistir Kosova muharebesinden sonra Yildirim in hukumdar olmasini muteakip Vodina ve kasabalarini elde eden Evrenos Bey 1390 dan itibaren bes alti sene mutemadi olarak Arnavutluk a akin yapmis 1396 da Nigbolu Savasi nda ve Eflak seferinde bulunmustur Evrenos Bey Ankara Savasi ndan sonra sehzadeler arasindaki mucadelede Suleyman Celebi den sonra ihtiyarligina binaen bu gailelere karismak istememis ise de Rumeli de hukumdar olan Musa Celebi nin kendisine baski yapmasi uzerine el altindan I Mehmed tarafini tutmus ve Rumeli deki harekat tarzi hakkinda I Mehmed e yol gostermis ve onun plani uzere I Mehmed in Rumeli ye gecerek Sirp hududuna gelmesi uzerine diger ucbeyleriyle beraber kendisine iltihak etmistir Evrenos Bey hayli yasli oldugu halde Kasim 1417 de vefat ederek Vardar Yenicesi ndeki turbesine defnedilmistir Evrenos Bey in burada turbesinden baska cami medrese ve imareti ile diger bazi yerlerde hayirli tesisleri vardir Tarihler Sultan I Murad in oglu I Bayezid i evlendirdigi zaman Evrenos Bey in dugun hediyesi olarak elbiselik kumaslardan baska yuz genc erkek ve yuz genc kiz kole ve cariye takdim ettigini bu yuz koleden on kolenin elinde ici altin dolu altin tepsi ve on kiz cariye elinde yine icleri altinla dolu on altin tepsi bulundugunu diger sekseninin ellerinde de gumus ibrik ve gumus masrapalar bulundugunu anlatir I Murad Evrenos un getirdigi saciyi davetine icabet eden Misir Karaman Hamidoglu ve sair elcilere verdigi gibi butun elcilerin getirdikleri hediyeleri de Evrenos Bey e vermistir Yine Evrenos un getirdigi altinlarin bir kismini elcilere ve mutebakisini ulemaya ve fukaraya dagitmistir Bu anekdot Osmanli nin daha ilk yuzyilinda ulastigi zenginlik derecesini ispatlamasi bakimindan onemlidir Evrenos ailesinin Osmanli Devleti ne hizmetleriEvrenos Bey den sonra Osmanli Devleti nin hizmetinde Rumeli de akinci kumandani olarak Evrenos un ogullari Evrenosoglu Ali Bey ve leri goruyoruz Bunlardan Ali Bey babasinin yaninda yetismis ve ondan sonra Rumeli nin meshur akinci kumandanlarindan olmustur II Murad zamaninda 1430 da Selanik in zaptinda hizmeti goruldugu gibi Macaristan a ve Arnavutluk a yapmis oldugu muthis akinlariyla da dikkati cekmistir Ali Bey ozellikle 1437 de yaptigi Macaristan akinindan 70 000 esir ve hesapsiz ganimet maliyla donmustur Bundan sonra Belgrad i ilk defa kusatmis ise de Hacli Seferinin cikmasi uzerine kusatmayi kaldirmaya mecbur olmustur Istanbul un fethinde ve 1462 de Fatih Sultan Mehmet zamaninda Eflak seferi nde bulunmustur Vefati tarihi belli olmayip kabri Vardar Yenicesi ndedir Dukas in ve ondan naklen Joseph von Hammer Purgstall ve diger bazi tarihcilerin Fatih in culusunda bogdurttugu kardesinin Evrenosoglu Ali Bey eliyle oldugunu ve ertesi gun de Ali Beyi idam ettirdigi hakkinda kayitlari yanlis olup zaten olan Ali Bey in 1462 Eflak seferinde bulunduguna gore bu sehzadeyi boganin baska birisi oldugu aciktir Evrenos Bey in diger oglu Isa Bey de akinci sancak beylerinden olup 1434 ve 1438 yillarinda Arnavutluk harekatinda ve 1443 te Haclilarla yapilan bulunmustur Hacli kumandani Janos Hunyadi nin taarruzu esnasinda padisahin huzurunda yapilan gorusmede savunma savasi yapilmasini tavsiye etmis ve aksi dusunceler onerenlere karsi tavsiyesi kabul edilmistir Vefati biraderi Ali Bey den sonra olup Vardar Yenicesi ndeki turbesine gomulmustur Isa Bey in de burada cami ve imareti vardir Daha sonra Ali Bey in ogullarindan Ahmet ve Evrenos Beyler ve Ahmed Bey in ogullari Musa ve Suleyman Beyler sancak beyligi yaparak 16 yuzyil baslarina kadar faal hizmet gormuslerdir Semseddin kunyeli Emir i Kebir in 1498 tarihli vakfiyesinde Vardar Yenicesi nde cami medrese imaret yaptirdigi gorulmektedir Vakfina oglu Musa Bey i mutevelli koymustur Vefati 1502 tarihinden evveldir Evrenosogullari ailesi Rumeli de evlad i fatihan teskilatinin basinda olarak 19 yuzyil ortalarina kadar gelmislerdir Evrenos un oglu Ikiyurekli Ali Bey torunu Gazi Ahmed Bey ve torununun oglu Musa Bey Osmanli Imparatorlugu nun cokusune dek devlete cesitli hizmetlerde bulunmus Evrenosogullari nin en unlulerindendirler Evrenos ailesinin uyeleri Gazi Ahmed Bey in torunun oglu Ahmed Bey in Muhammed in kizi Fatma nin soyundan gelen bir aile uyesi ile evlenmesi sonucunda Serif unvani almislardir kaynak belirtilmeli Konuyla ilgili yayinlarIsmail Hakki Uzuncarsili Islam Ansiklopedisi Cilt IV 414 18 I Melikoff Encyclopedia of Islam second edition Vol 2 720 1 Vasilis Demetriades The Tomb of Ghazi Evrenos Bey at Yenitza and Its Inscription Gazi Evrenos un Yenice deki mezari ve uzerindeki yazit Bulletin of the School of Oriental and African Studies University of London Vol 39 No 2 pp 328 332 1976 pdf dokumani Dis baglantilarVikikaynak ta I Murat in Evrenos Gaziye Nasihatlari ile ilgili metin bulabilirsiniz The Ottoman Conquest of Thrace Aspects of Historical Geography23 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde yuksek lisans tezi yazar Georgios C Liakopoulos http www osmanlimedeniyeti com1 Agustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bizans ve Osmanli Kaynaklarinda Gazi Evrenos Bey in Imaji Hakkinda Bir Inceleme Aysegul Kilic Ankara Universitesi2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b Evrenosogullari TDV Islam Ansiklopedisi 539 541 Turkiye Diyanet Vakfi 1995 17 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi islamansiklopedisi org tr 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Barkan Omer Lutfi Osmanli Imparatorlugunda Bir Iskan ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakiflar ve Temlikler I Istila Devirlerinin Kolonizator Turk Dervisleri ve Zaviyeler Vakiflar Dergisi II s 342