Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Mart 2021) () ( |
Eyüp (Arapça: أَيُّوْب, Ayyūb) veya Eyob (İbranice: אִיּוֹב; Grekçe: Ἰώβ, Iṓb), İshak'ın soyundan gelen ve Kitâb-ı Mukaddes'teki Eyüp kitabının merkez figürü olan Yahudi din büyüğü. Kitâb-ı Mukaddes'te, hastalık ve problemlere karşı sabretmeyi gösteren örnek bir kişidir.
Eyüp Eyob | |
---|---|
Eyob, Léon Bonnat (1880) | |
Peygamber | |
Tanınma nedeni | Eyüp kitabı |
Hareket | Yahudilik |
Saygınlığı |
Etimoloji
İbranicede Eyob (אִיּוֹב, `Iyyōḇ) olarak geçen isim, Septuaginta'da Iob şeklini almıştır. Martin Luther tarafından yapılan Kitâb-ı Mukaddes çevirisinde İbranicedeki Alef harfinin telaffuzunu korumak isteyen Luther, ismi Hiob olarak çevirmiştir. Türkçeye muhtemelen daha sonraları Arapçadan Eyüp olarak geçmiştir. Eyüp isminin kendisi tanrının yardımını arayan bir sorudur. Anlamı aşağı yukarı (İlahi) Baba nerede? şeklinde çevrilebilir. Öte yandan gerek İbranicede gerekse Arapçada isim birtakım kelimelerle yakın ilişki içerisindedir. İbranicede "’ôyeb" düşman" anlamına gelir ve tanrı tarafından düşman edilen şeklinde de yorumlanabilir, Arapçada ise "awab" kelimesi ile ilişkilendirilen Eyüp ismi bu karakteri büyük bir tövbekar olarak öne çıkarmaktadır.
Mitolojide Eyüp
Muazzez İlmiye Çığ Eyüp kıssasının Tanah'tan bin yıl önce yazılmış olan 6 adet Sümer tabletinde hikâyesi anlatılan bir mitolojik figürden esinlenilerek yazıldığını ifade etmiştir. Tabletlerden ikisinin İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde (NI. 4587), diğer dördünün de ABD'de, Philadelphia Üniversitesi Müzesi'nin Nippur Koleksiyonu bölümünde bulunduğu kaydedilmiştir.
Eski Ahit'te Eyüp Kitabı
Tanah'ta Eyüp adına taşıyan bir kitap bulunmaktadır. Bu kitap Rut ve Yunus gibi diğer kitaplara kıyasen yazarının adını değil, ana karakterinin ismini taşır. Biyografik olarak tespit edilmesi zor olan Eyüp karakteri, kitapta sohbet ettiği arkadaşları gibi bir paradigma olarak okuyucu karşısına çıkmaktadır.
Giriş Bölümü Eyüp 1-2
Kitabın giriş bölümünde oldukça dindar biri olarak resmedilen Eyüp'ün büyük çile ve acılarına sebep olan şeytan ve tanrının tartışması anlatılır. Bu bölümde kitapta Eyüp'ün Uz şehrinden geldiği bahsedilse de, şeytan ve tanrı arasındaki diyaloglar cennette geçmektedir. Bu sayede kitabın olayların yaşandığı iki ayrı konum bildirdiği öne sürülebilir.
Eyüp'ün Feryadı 3
Giriş bölümünü takiben Eyüp'ün kaybettiği malı mülkü, ailesi ve nihayetinde sağlığı sebebiyle attığı feryadı gelir. Bu bölüm esasen Eyüp kitabının teolojik olarak da merkezini oluşturur.
1. Sonunda Eyüp ağzını açtı ve doğduğu güne lanet edip 2. şöyle dedi: 3. “Doğduğum gün yok olsun, ‘Bir oğul doğdu’ denen gece yok olsun! 4. Karanlığa bürünsün o gün, Yüce Tanrı onunla ilgilenmesin, Üzerine ışık doğmasın. 5. Karanlık ve ölüm gölgesi sahip çıksın o güne, Bulut çöksün üzerine; Işığını karanlık söndürsün.
— Eyüp 3: 1-5
Diyalog Bölümü Eyüp 4-28
Diyalog bölümünde Eyüp'ün 3 arkadaşı (Temanlı Elifaz, Şuahlı Bildat, Naamalı Sofar) ile doğruluk, dindarlık, iyi ve kötü şans üzerine gerçekleştirdiği sohbetler yer alır. Diyalog bölümünü de kendi içerisinde 3 parçaya ayırmak mümkündür. İlk kısımda 4-14 Eyüp'ün yarattığı varlıkları seven ve doğru bir dünya düzeni yaratmaya çabalayan inancı şüpheye düşmüştür. Arkadaşlarının bilgece tavsiyelerine rağmen Eyüp suçsuz olduğunu ve bu acıları hak etmediğini yeniler. İkinci parça olarak ayrılabilecek 15-21 de Eyüp inançsızların sağlığının iyi olduğunu ve huzurlu bir hayat sürdüklerini ileri sürer ve yine doğru bir hayat düzeni yönündeki kaygılarını dile getirir. Arkadaşları Eyüp'ü yeniden tövbe etmeye ve günahlarını kabul etmeye çağırsalar da Eyüp bir kez daha suçsuz olduğunu söyler. Diyalog bölümü bir koro şarkısına benzeyen bilgelik adına yazılmış bir söyleyiş ile son bulur.
Eyüp 29-31
Diyalog sonrası tekrar geçmişine bir göz atan Eyüp, çektiği acıları düşünür, yeniden suçsuz olduğunun farkına varıp yeni bir feryat daha atar ve tanrının nihayet ona bir cevap vermesini yakarır.
Eyüp 32-37
Tanrı Eyüp'le konuşmaya başlamadan önce Elihu isimli dördüncü bir arkadaş Eyüp'ün acılarına anlam verme amacıyla ortaya çıkar. Bu bölümde Elihu diğerlerinden farklı olarak tanrının sebep olduğu acıların bir eğitim olduğunu ileri sürer.
Eyüp 38-42
Tanrı nihayet kitabın son bölümlerinde bir Teofani ile ortaya çıkar ve Eyüp'e direkt olarak hitap ederek ona üst üste kozmik içerikli retorik sorular yöneltir. Bu bölümde ele alınan konular ve tanrının yönelttiği sorular Eyüp'ün acıları ile alakalı olmaktan ziyade daha doğa ve Eyüp'ün şüphe içerisine düştüğü doğru dünya düzeni üzerine şekillenmektedir. Nihayet 42'de Eyüp tanrının büyüklüğünü kabul ve tövbe eder.
Son Deyiş - Eyüp 42
Eyüp'ün tövbesini izleyen bölümde Eyüp'ün acılarının son bulduğu aktarılır ve eskiden olduğunun iki katı bir varlığa ve uzun bir ömre sahip olduğu aktarılarak bölüm bitirilir.
Kitap | ||
---|---|---|
1-2 | Giriş Bölümü | Eyüp'ün acılarına sebep olan tanrı ve şeytanın ihtilafı anlatılır. |
3 | Monolog | Eyüp'ün feryadı |
4-28 | Diyalog | Eyüp'ün arkadaşları ile hayatın amacı üzerine yaptığı sohbetler |
29-31 | Monolog | Eyüp tanrı ile konuşmak istiyor. |
32-37 | Monolog | Elihu Eyüp'le konuşuyor |
38-42 | Monolog | Tanrı konuşmaya başlıyor |
42 | Son deyiş | Eyüp'ün affolunması ve yeniden kutsanması |
İslam'da Eyüp
Eyyub'dan Kur'an'da dört yerde bahsedilir ve sabır örneği olarak takdim edilir.
İslam kaynaklarına göre Harran bölgesinde yaşayan ve çok zengin olup, sayısız malı-mülkü, birçok oğlu, kızı bulunan Eyyub, kendi toplumuna peygamber olarak gönderilmiştir. Şanlıurfa'da orada çile çektiğine inanılan bir mağara ziyaret mekânı olarak bulunmaktadır.
Urfa'da, Şam'da, Umman'da, Yemen'de ve Irak'ta türbesi vardır.
Dipnot
Sâd Suresi'nin 44. ayeti için Diyanet İşleri mealinde şu dipnot bulunmaktadır: "Tefsir kaynaklarında ifade edildiğine göre, Eyyûb peygamber bir olay üzerine karısına yüz sopa vuracağına yemin etmiş, kendisine has bir ruhsat olmak üzere de âyetteki çözüm kendisine öğretilmişti."
Kaynakça
- ^ Jan Christian Gertz, Grundinformation Altes Testament: Eine Einführung in Literatur, Religion und Geschichte des Alten Testaments (2006) sayfa 422.
- ^ M. İlmiye Çığ, İbrahim Peygamber, s. 19.
- ^ "Arif Tekin, Sümerlerden İslam'a Kutsal Kitaplar ve Dinler". 1 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2012.
- ^ "Eyüp Kitabı". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Eyup peygamber haber gazete kitap akademik JSTOR Mart 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Eyup Arapca أ ي و ب Ayyub veya Eyob Ibranice א י ו ב Grekce Ἰwb Iṓb Ishak in soyundan gelen ve Kitab i Mukaddes teki Eyup kitabinin merkez figuru olan Yahudi din buyugu Kitab i Mukaddes te hastalik ve problemlere karsi sabretmeyi gosteren ornek bir kisidir Eyup EyobEyob Leon Bonnat 1880 PeygamberTaninma nedeniEyup kitabiHareketYahudilikSayginligiYahudilik Katolik Kilisesi Ortodoks Kilisesi Oryantal Ortodoksluk Kilisesi Islam DurzilikEtimolojiIbranicede Eyob א י ו ב Iyyōḇ olarak gecen isim Septuaginta da Iob seklini almistir Martin Luther tarafindan yapilan Kitab i Mukaddes cevirisinde Ibranicedeki Alef harfinin telaffuzunu korumak isteyen Luther ismi Hiob olarak cevirmistir Turkceye muhtemelen daha sonralari Arapcadan Eyup olarak gecmistir Eyup isminin kendisi tanrinin yardimini arayan bir sorudur Anlami asagi yukari Ilahi Baba nerede seklinde cevrilebilir Ote yandan gerek Ibranicede gerekse Arapcada isim birtakim kelimelerle yakin iliski icerisindedir Ibranicede oyeb dusman anlamina gelir ve tanri tarafindan dusman edilen seklinde de yorumlanabilir Arapcada ise awab kelimesi ile iliskilendirilen Eyup ismi bu karakteri buyuk bir tovbekar olarak one cikarmaktadir Mitolojide EyupMuazzez Ilmiye Cig Eyup kissasinin Tanah tan bin yil once yazilmis olan 6 adet Sumer tabletinde hikayesi anlatilan bir mitolojik figurden esinlenilerek yazildigini ifade etmistir Tabletlerden ikisinin Istanbul Arkeoloji Muzesi nde NI 4587 diger dordunun de ABD de Philadelphia Universitesi Muzesi nin Nippur Koleksiyonu bolumunde bulundugu kaydedilmistir Eski Ahit te Eyup KitabiTanah ta Eyup adina tasiyan bir kitap bulunmaktadir Bu kitap Rut ve Yunus gibi diger kitaplara kiyasen yazarinin adini degil ana karakterinin ismini tasir Biyografik olarak tespit edilmesi zor olan Eyup karakteri kitapta sohbet ettigi arkadaslari gibi bir paradigma olarak okuyucu karsisina cikmaktadir Giris Bolumu Eyup 1 2 Kitabin giris bolumunde oldukca dindar biri olarak resmedilen Eyup un buyuk cile ve acilarina sebep olan seytan ve tanrinin tartismasi anlatilir Bu bolumde kitapta Eyup un Uz sehrinden geldigi bahsedilse de seytan ve tanri arasindaki diyaloglar cennette gecmektedir Bu sayede kitabin olaylarin yasandigi iki ayri konum bildirdigi one surulebilir Eyup un Feryadi 3 Giris bolumunu takiben Eyup un kaybettigi mali mulku ailesi ve nihayetinde sagligi sebebiyle attigi feryadi gelir Bu bolum esasen Eyup kitabinin teolojik olarak da merkezini olusturur 1 Sonunda Eyup agzini acti ve dogdugu gune lanet edip 2 soyle dedi 3 Dogdugum gun yok olsun Bir ogul dogdu denen gece yok olsun 4 Karanliga burunsun o gun Yuce Tanri onunla ilgilenmesin Uzerine isik dogmasin 5 Karanlik ve olum golgesi sahip ciksin o gune Bulut coksun uzerine Isigini karanlik sondursun Eyup 3 1 5 Diyalog Bolumu Eyup 4 28 Diyalog bolumunde Eyup un 3 arkadasi Temanli Elifaz Suahli Bildat Naamali Sofar ile dogruluk dindarlik iyi ve kotu sans uzerine gerceklestirdigi sohbetler yer alir Diyalog bolumunu de kendi icerisinde 3 parcaya ayirmak mumkundur Ilk kisimda 4 14 Eyup un yarattigi varliklari seven ve dogru bir dunya duzeni yaratmaya cabalayan inanci supheye dusmustur Arkadaslarinin bilgece tavsiyelerine ragmen Eyup sucsuz oldugunu ve bu acilari hak etmedigini yeniler Ikinci parca olarak ayrilabilecek 15 21 de Eyup inancsizlarin sagliginin iyi oldugunu ve huzurlu bir hayat surduklerini ileri surer ve yine dogru bir hayat duzeni yonundeki kaygilarini dile getirir Arkadaslari Eyup u yeniden tovbe etmeye ve gunahlarini kabul etmeye cagirsalar da Eyup bir kez daha sucsuz oldugunu soyler Diyalog bolumu bir koro sarkisina benzeyen bilgelik adina yazilmis bir soyleyis ile son bulur Eyup 29 31 Diyalog sonrasi tekrar gecmisine bir goz atan Eyup cektigi acilari dusunur yeniden sucsuz oldugunun farkina varip yeni bir feryat daha atar ve tanrinin nihayet ona bir cevap vermesini yakarir Eyup 32 37 Tanri Eyup le konusmaya baslamadan once Elihu isimli dorduncu bir arkadas Eyup un acilarina anlam verme amaciyla ortaya cikar Bu bolumde Elihu digerlerinden farkli olarak tanrinin sebep oldugu acilarin bir egitim oldugunu ileri surer Eyup 38 42 Tanri nihayet kitabin son bolumlerinde bir Teofani ile ortaya cikar ve Eyup e direkt olarak hitap ederek ona ust uste kozmik icerikli retorik sorular yoneltir Bu bolumde ele alinan konular ve tanrinin yonelttigi sorular Eyup un acilari ile alakali olmaktan ziyade daha doga ve Eyup un suphe icerisine dustugu dogru dunya duzeni uzerine sekillenmektedir Nihayet 42 de Eyup tanrinin buyuklugunu kabul ve tovbe eder Son Deyis Eyup 42 Eyup un tovbesini izleyen bolumde Eyup un acilarinin son buldugu aktarilir ve eskiden oldugunun iki kati bir varliga ve uzun bir omre sahip oldugu aktarilarak bolum bitirilir Kitap1 2 Giris Bolumu Eyup un acilarina sebep olan tanri ve seytanin ihtilafi anlatilir 3 Monolog Eyup un feryadi4 28 Diyalog Eyup un arkadaslari ile hayatin amaci uzerine yaptigi sohbetler29 31 Monolog Eyup tanri ile konusmak istiyor 32 37 Monolog Elihu Eyup le konusuyor38 42 Monolog Tanri konusmaya basliyor42 Son deyis Eyup un affolunmasi ve yeniden kutsanmasiIslam da EyupEyyub dan Kur an da dort yerde bahsedilir ve sabir ornegi olarak takdim edilir Islam kaynaklarina gore Harran bolgesinde yasayan ve cok zengin olup sayisiz mali mulku bircok oglu kizi bulunan Eyyub kendi toplumuna peygamber olarak gonderilmistir Sanliurfa da orada cile cektigine inanilan bir magara ziyaret mekani olarak bulunmaktadir Urfa da Sam da Umman da Yemen de ve Irak ta turbesi vardir Urfa daki Eyup Peygamber Camisinde cile magarasi girisiDipnotSad Suresi nin 44 ayeti icin Diyanet Isleri mealinde su dipnot bulunmaktadir Tefsir kaynaklarinda ifade edildigine gore Eyyub peygamber bir olay uzerine karisina yuz sopa vuracagina yemin etmis kendisine has bir ruhsat olmak uzere de ayetteki cozum kendisine ogretilmisti Kaynakca Jan Christian Gertz Grundinformation Altes Testament Eine Einfuhrung in Literatur Religion und Geschichte des Alten Testaments 2006 sayfa 422 M Ilmiye Cig Ibrahim Peygamber s 19 Arif Tekin Sumerlerden Islam a Kutsal Kitaplar ve Dinler 1 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2012 Eyup Kitabi 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2015 Ayrica bakinizEyup kitabi Islam peygamberleri Kur an da adi gecen peygamberler