Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Faik Türün (17 Ekim 1913 – 15 Şubat 2003) Türk asker ve siyasetçi. Eski 1. Ordu Komutanı.
| Faik Türün MU.1933-4 | |
|---|---|
 | |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 16. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 | |
| Seçim bölgesi | 1977 – Manisa |
| 1. Ordu Komutanı | |
| Görev süresi 29 Eylül 1970 - 14 Ağustos 1973 | |
| Yerine geldiği | Kemal Atalay |
| Yerine gelen | Doğan Özgöçmen |
| 3. Ordu Komutanı | |
| Görev süresi 28 Ağustos 1969 - 29 Eylül 1970 | |
| Yerine geldiği | Refet Ülgenalp |
| Yerine gelen | Eşref Akıncı |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 17 Ekim 1913 Bursa, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 15 Şubat 2003 (89 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Edirnekapı Şehitliği |
| Partisi | Adalet Partisi |
| Evlilik(ler) | Ayşe Bedia Türün (Tarih yok.) |
| Çocuk(lar) | 5 |
| Bitirdiği okul | |
| Mesleği | Asker · Siyasetçi |
| Ödülleri |  |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Türkiye |
| Branşı |  Türk Kara Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1933-1973 |
| Rütbesi | Orgeneral |
| Komutası | |
| Çatışma/savaşları | |
Askerlikten emekli olduktan sonra Adalet Partisi'nin 16. Dönem Manisa milletvekili olarak meclise girdi. 1980 cumhurbaşkanlığı seçiminde Muhsin Batur'a rakip oldu ancak seçilemedi.
Yaşamı
Işıklar Askeri Lisesinden mezun olduktan sonra 1933'te Kara Harp Okulunu, 1942'de Kara Harp Akademisini bitirdi. 1950 yılında Harekât Şube Müdürü olarak Türk Tugayı ile Kore'ye Muhabere Binbaşı rütbesiyle görevlendirildi ve orada 1953 yılında ateşkes sağlanana kadar tüm muharebelere katıldı. BM Kuvvetleri Komutanı ve evvelce Ankara'ya gelip Atatürk'le tanışmış olan Mareşal Douglas MacArthur'dan Birleşmiş Milletler Liyakat Madalyası aldı.Kore Savaşı'na katıldığı için 1 yıl kıdem kazandı.
1960'ta tuğgeneral, 1963'te tümgeneral, 1966'da korgeneral, 1969'da orgeneral rütbesine terfi etti. 1965-1967 arası 8. Kolordu Komutanlığı, 1968-1969 arası 3. Kolordu Komutanlığı, 1969-1970 arası 3. Ordu Komutanlığı yaptı. Ağustos 1970'teki Yüksek Askerî Şûra toplantılarında 1. Ordu Komutanı Orgeneral Kemal Atalay'ın kıdem sıralamasında ilk sırada olmasından dolayı Kara Kuvvetleri Komutanlığına atanması bekleniyordu. Ancak toplantıda bazı generaller kendileriyle aynı siyasi görüşü savunan 2. Ordu Komutanı Orgeneral Faruk Gürler'in "genç subay"ların "gönlünü kazanmış olduğunu" ve onlar üzerinde "siyasi etkisi" bulunduğunu ileri sürerek şûra toplantılarına katılan Başbakan Süleyman Demirel'i "ikna" ettiler. 28 Ağustos 1970 tarihinde Süleyman Demirel başbakanlığındaki Adalet Partisi hükûmeti bu zorlamadan sonra Gürler'i Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atadı. Emekliye sevk edilen Kemal Atalay'ın yerine de Faik Türün atandı.
12 Mart dönemi
1971 yılında 12 Mart Muhtırası verildiğinde Faik Türün 1. Ordu Komutanı ve İstanbul Sıkıyönetim Komutanı idi. 12 Mart 1971 muhtırasına giden süreçte Doğan Avcıoğlu'nun çıkardığı Devrim gazetesi etrafında toplanan ve içlerinde 27 Mayıs Darbesini yapan Millî Birlik Komitesi'nin gerçek lideri Emekli Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun da bulunduğu "Millî Demokratik Devrimciler", o dönemin siyasi partilerinin demokrasi anlayışının bir oyalamaca olduğunu ileri sürerek "ulusçu-devrimci yöntem" olarak ifade edilen ilkeler doğrultusunda parlamento dışı muhalefeti savunuyorlardı. Türkiye'de orduyu tahrik ederek sol-sosyalist, bir çeşit Baasçı yönetim kurdurmak için Doğan Avcıoğlu ve İlhan Selçuk'un başını çektiği çok ciddi faaliyetler vardı. Devrim gazetesinin genel yayın yönetmeni Hasan Cemal çok sonraları anılarını anlattığı Cumhuriyet'i Çok Sevmiştim adlı kitabında o zamanki maksatlarının "ulusalcı" subayları ikna ederek onlarla birlikte bir "Millî Demokratik Devrim" adı altında bir askerî darbe yapmak olduğunu yazdı.
Nitekim 9 Mart 1971 tarihinde planlanan darbe, içlerinde Mahir Kaynak ve Mehmet Eymür'ün de bulunduğu Millî İstihbarat Teşkilatı mensuplarının durumu Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç ve 1. Ordu Komutanı Faik Türün'e haber vermesiyle akamete uğratıldı. 12 Mart Muhtırası'nı veren Memduh Tağmaç, orgeneral rütbesindekiler hariç bu 9 Mart 1971 darbe teşebbüsüne adı karışan başta Tümgeneral Celil Gürkan olmak üzere tüm subayları re'sen emekliye sevketti.
1. Ordu Komutanı Orgeneral Faik Türün de bu darbe teşebbüsüne adı karışan tüm Devrim yazarlarını Ziverbey Köşkünde Millî İstihbarat Teşkilatı vasıtasıyla sorguya çekti. Bu sorgularda Kara Kuvvetleri Komutanı Faruk Gürler ve kod-adı olarak "Yavuz Bey"i kullanan Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur'un da 9 Mart darbe teşebbüsüne önce destek verdikleri, fakat sonra istihbarat bilgileri Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç'a ulaşınca desteklerini geri çektikleri ortaya çıktı. Faik Türün, 9 Mart 1971 darbe teşebbüsüne karşı çıkarak Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç'ı konuyla ilgili bilgilendirmiş ve 12 Mart 1971 Muhtırası ile Türkiye'deki Millî Demokratik Devrimcilere büyük darbe vurulmuştur.
Memduh Tağmaç'ın yaş haddinden dolayı emekliye ayrılmasından sonra 1972 yılında Genelkurmay Başkanı olan Faruk Gürler'in 1973 yılında Cumhurbaşkanı olmak için tüm diğer komutanların desteğini almasına ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni Ankara'daki tankçı birlikleriyle abluka altında bulundurmasına rağmen, 1. Ordu Komutanı Faik Türün bu duruma karşı çıkmış ve Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e icap ederse TBMM'yi İstanbul'da toplayacağını ve alınacak kararla isyanı bastırmak için 1. Ordu birlikleriyle Ankara'ya yürüyeceğini belirterek, sol devrimci olduğuna inandığı Emekli Orgeneral Faruk Gürler'in Cumhurbaşkanı olmasını engellemiştir. 30 Ağustos 1973 tarihinde emekli oldu.
Siyasi hayatı
1977 yılında yapılan seçimlerde Adalet Partisi'nden 16. Dönem Manisa milletvekili seçildi. 1980 yılında Fahri Korutürk'ün Cumhurbaşkanlığı süresinin bitmesinin ardından 12 Mart döneminin bir başka komutanı Cumhuriyet Halk Partisi senatörü emekli orgeneral Muhsin Batur'a karşı Adalet Partisi'nin Cumhurbaşkanı adayı oldu.
2003 yılında öldü. Cenazesi Selimiye Camii'nde kılınan öğle namazının ardından, askeri törenle Edirnekapı Şehitliği'ne defnedildi.
Kaynakça
- ^ Barlas, Mehmet. . Sabah Gazetesi. 1 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2009.
- ^ Cemal, Hasan. "Mustafa Balbay günlükleri, Hasan Cemal günlükleri!". Milliyet Gazetesi. 14 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2009.
- ^ Cemal, Hasan. "Darbecilikten, cuntacılıktan demokrasi kahramanlığına..." Milliyet Gazetesi. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2008.
- ^ Berkan, İsmet. "12 Mart'ı yanlış bilmek ve tarihin tekerrürü". Radikal Gazetesi. 30 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "28 yıl sonra Ziverbey yüzleşmesi". Radikal Gazetesi.
- ^ . Taraf Gazetesi. 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2010.
- ^ . Vatan Gazetesi. 30 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2009.
- ^ Berkan, İsmet. "12 Mart'ın yıldönümünde..." Radikal Gazetesi. 30 Eylül 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "10 Mart 1971'de Türk ordusu bölünme aşamasına geldi". Radikal Gazetesi. 16 Mart 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2008.
- ^ "MİT'in Tarihi". Sabah Gazetesi.[]
- ^ . Milliyet. 23 Ağustos 1973. 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Cahit Akyol (18 Şubat 2003). "Faik Türün'ün cenazesine Koreli subaylar da katıldı". 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Faik Turun 17 Ekim 1913 15 Subat 2003 Turk asker ve siyasetci Eski 1 Ordu Komutani Faik Turun MU 1933 4Turkiye Buyuk Millet Meclisi 16 Donem MilletvekiliGorev suresi 13 Haziran 1977 12 Eylul 1980Secim bolgesi 1977 Manisa1 Ordu KomutaniGorev suresi 29 Eylul 1970 14 Agustos 1973Yerine geldigi Kemal AtalayYerine gelen Dogan Ozgocmen3 Ordu KomutaniGorev suresi 28 Agustos 1969 29 Eylul 1970Yerine geldigi Refet UlgenalpYerine gelen Esref AkinciKisisel bilgilerDogum 17 Ekim 1913 1913 10 17 Bursa Osmanli ImparatorluguOlum 15 Subat 2003 89 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeri Edirnekapi SehitligiPartisi Adalet PartisiEvlilik ler Ayse Bedia Turun Tarih yok Cocuk lar 5Bitirdigi okul Isiklar Askeri LisesiKara Harp OkuluKara Harp AkademisiMeslegi Asker SiyasetciOdulleriAskeri hizmetiBagliligi TurkiyeBransi Turk Kara KuvvetleriHizmet yillari 1933 1973Rutbesi OrgeneralKomutasi 8 Kolordu3 Kolordu3 Ordu1 OrduCatisma savaslari Kore Savasi Askerlikten emekli olduktan sonra Adalet Partisi nin 16 Donem Manisa milletvekili olarak meclise girdi 1980 cumhurbaskanligi seciminde Muhsin Batur a rakip oldu ancak secilemedi YasamiIsiklar Askeri Lisesinden mezun olduktan sonra 1933 te Kara Harp Okulunu 1942 de Kara Harp Akademisini bitirdi 1950 yilinda Harekat Sube Muduru olarak Turk Tugayi ile Kore ye Muhabere Binbasi rutbesiyle gorevlendirildi ve orada 1953 yilinda ateskes saglanana kadar tum muharebelere katildi BM Kuvvetleri Komutani ve evvelce Ankara ya gelip Ataturk le tanismis olan Maresal Douglas MacArthur dan Birlesmis Milletler Liyakat Madalyasi aldi Kore Savasi na katildigi icin 1 yil kidem kazandi 1960 ta tuggeneral 1963 te tumgeneral 1966 da korgeneral 1969 da orgeneral rutbesine terfi etti 1965 1967 arasi 8 Kolordu Komutanligi 1968 1969 arasi 3 Kolordu Komutanligi 1969 1970 arasi 3 Ordu Komutanligi yapti Agustos 1970 teki Yuksek Askeri Sura toplantilarinda 1 Ordu Komutani Orgeneral Kemal Atalay in kidem siralamasinda ilk sirada olmasindan dolayi Kara Kuvvetleri Komutanligina atanmasi bekleniyordu Ancak toplantida bazi generaller kendileriyle ayni siyasi gorusu savunan 2 Ordu Komutani Orgeneral Faruk Gurler in genc subay larin gonlunu kazanmis oldugunu ve onlar uzerinde siyasi etkisi bulundugunu ileri surerek sura toplantilarina katilan Basbakan Suleyman Demirel i ikna ettiler 28 Agustos 1970 tarihinde Suleyman Demirel basbakanligindaki Adalet Partisi hukumeti bu zorlamadan sonra Gurler i Kara Kuvvetleri Komutanligi na atadi Emekliye sevk edilen Kemal Atalay in yerine de Faik Turun atandi 12 Mart donemi 1971 yilinda 12 Mart Muhtirasi verildiginde Faik Turun 1 Ordu Komutani ve Istanbul Sikiyonetim Komutani idi 12 Mart 1971 muhtirasina giden surecte Dogan Avcioglu nun cikardigi Devrim gazetesi etrafinda toplanan ve iclerinde 27 Mayis Darbesini yapan Milli Birlik Komitesi nin gercek lideri Emekli Korgeneral Cemal Madanoglu nun da bulundugu Milli Demokratik Devrimciler o donemin siyasi partilerinin demokrasi anlayisinin bir oyalamaca oldugunu ileri surerek uluscu devrimci yontem olarak ifade edilen ilkeler dogrultusunda parlamento disi muhalefeti savunuyorlardi Turkiye de orduyu tahrik ederek sol sosyalist bir cesit Baasci yonetim kurdurmak icin Dogan Avcioglu ve Ilhan Selcuk un basini cektigi cok ciddi faaliyetler vardi Devrim gazetesinin genel yayin yonetmeni Hasan Cemal cok sonralari anilarini anlattigi Cumhuriyet i Cok Sevmistim adli kitabinda o zamanki maksatlarinin ulusalci subaylari ikna ederek onlarla birlikte bir Milli Demokratik Devrim adi altinda bir askeri darbe yapmak oldugunu yazdi Nitekim 9 Mart 1971 tarihinde planlanan darbe iclerinde Mahir Kaynak ve Mehmet Eymur un de bulundugu Milli Istihbarat Teskilati mensuplarinin durumu Genelkurmay Baskani Memduh Tagmac ve 1 Ordu Komutani Faik Turun e haber vermesiyle akamete ugratildi 12 Mart Muhtirasi ni veren Memduh Tagmac orgeneral rutbesindekiler haric bu 9 Mart 1971 darbe tesebbusune adi karisan basta Tumgeneral Celil Gurkan olmak uzere tum subaylari re sen emekliye sevketti 1 Ordu Komutani Orgeneral Faik Turun de bu darbe tesebbusune adi karisan tum Devrim yazarlarini Ziverbey Koskunde Milli Istihbarat Teskilati vasitasiyla sorguya cekti Bu sorgularda Kara Kuvvetleri Komutani Faruk Gurler ve kod adi olarak Yavuz Bey i kullanan Hava Kuvvetleri Komutani Muhsin Batur un da 9 Mart darbe tesebbusune once destek verdikleri fakat sonra istihbarat bilgileri Genelkurmay Baskani Orgeneral Memduh Tagmac a ulasinca desteklerini geri cektikleri ortaya cikti Faik Turun 9 Mart 1971 darbe tesebbusune karsi cikarak Genelkurmay Baskani Memduh Tagmac i konuyla ilgili bilgilendirmis ve 12 Mart 1971 Muhtirasi ile Turkiye deki Milli Demokratik Devrimcilere buyuk darbe vurulmustur Memduh Tagmac in yas haddinden dolayi emekliye ayrilmasindan sonra 1972 yilinda Genelkurmay Baskani olan Faruk Gurler in 1973 yilinda Cumhurbaskani olmak icin tum diger komutanlarin destegini almasina ve Turkiye Buyuk Millet Meclisi ni Ankara daki tankci birlikleriyle abluka altinda bulundurmasina ragmen 1 Ordu Komutani Faik Turun bu duruma karsi cikmis ve Adalet Partisi Genel Baskani Suleyman Demirel e icap ederse TBMM yi Istanbul da toplayacagini ve alinacak kararla isyani bastirmak icin 1 Ordu birlikleriyle Ankara ya yuruyecegini belirterek sol devrimci olduguna inandigi Emekli Orgeneral Faruk Gurler in Cumhurbaskani olmasini engellemistir 30 Agustos 1973 tarihinde emekli oldu Siyasi hayati 1977 yilinda yapilan secimlerde Adalet Partisi nden 16 Donem Manisa milletvekili secildi 1980 yilinda Fahri Koruturk un Cumhurbaskanligi suresinin bitmesinin ardindan 12 Mart doneminin bir baska komutani Cumhuriyet Halk Partisi senatoru emekli orgeneral Muhsin Batur a karsi Adalet Partisi nin Cumhurbaskani adayi oldu 2003 yilinda oldu Cenazesi Selimiye Camii nde kilinan ogle namazinin ardindan askeri torenle Edirnekapi Sehitligi ne defnedildi Kaynakca Barlas Mehmet Sabah Gazetesi 1 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ekim 2009 Cemal Hasan Mustafa Balbay gunlukleri Hasan Cemal gunlukleri Milliyet Gazetesi 14 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2009 Cemal Hasan Darbecilikten cuntaciliktan demokrasi kahramanligina Milliyet Gazetesi 4 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2008 Berkan Ismet 12 Mart i yanlis bilmek ve tarihin tekerruru Radikal Gazetesi 30 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 28 yil sonra Ziverbey yuzlesmesi Radikal Gazetesi Taraf Gazetesi 26 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2010 Vatan Gazetesi 30 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2009 Berkan Ismet 12 Mart in yildonumunde Radikal Gazetesi 30 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 10 Mart 1971 de Turk ordusu bolunme asamasina geldi Radikal Gazetesi 16 Mart 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2008 MIT in Tarihi Sabah Gazetesi olu kirik baglanti Milliyet 23 Agustos 1973 10 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Cahit Akyol 18 Subat 2003 Faik Turun un cenazesine Koreli subaylar da katildi 23 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2020