Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Delikliler (Foraminifera), protistler (Protista) âleminin harekete sahip canlılar içeren bir şubesidir.
| Delikliler | ||||
|---|---|---|---|---|
 Bir Foraminiferin farklı açılardan görünüşü | ||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||
| ||||
|
Çoğunlukla denizde, birkaç türü tatlısularda yaşayan kabuklu canlılardır. Dallanan ve yer yer birbirleri ile birleşen ince uzun yalancı ayakları ile diğer kökbacaklılardan ayrılırlar. İlkel gruplarda kabuklar; jelatin gibi bir salgı maddesi içine gömülmüş olan kum taneleri, sünger spikülleri ya da bunlar gibi yabancı cisimlerden oluşur. Gelişmiş gruplarda ise; kabuk kalsiyum karbonattan oluşur. Bazılarında kabuğun dışarı açılan büyük bir deliği vardır. Yalancı ayaklar bu delikten dışarı çıkar. Tek delikli kabuklulara İmperforat denir. Çoğunda büyük delikle birlikte birçok küçük delik de vardır. Bu kabuklulara ise; Perforat denir. Kabukluların deniz diplerinde birikmesi, değişik jeolojik zamanlaraki tebeşir ve kalker oluşumlarını sağlamıştır. Yalancı ayak olarak görülür. Bunlar kabuktaki delikten dışarı çıkarak, besin yakalamada yardımcı olurlar. Besin olarak, algler, diyatomlar, bazı protistler ve beslenirler. Çoğalmaları, çoğa bölünme ve döl değişimi ile olur. Fosiller iyi korunmuştur ve denizlerdeki çökeltilerin oluşumuna önemli katkısı vardır. Petrolün toplanması için ana kayaçları delikliler oluştururlar.
Türkiye’de bulunan 150 milimetre boyutunda dünyanın en büyük Foraminifera fosili Guinnes Rekorlar Kitabına girmiştir.
Foraminifera yaşamı
Modern foraminifer öncelikli olarak deniz organizmalarıdır, ancak yaşayan canlılar tuzlu, tatlı suda ve hatta karasal habitatlarda bulunmuştur. Türlerin çoğunluğu bentiktir ve başka 40 morfospes planktoniktir. Bununla birlikte, bu sayı, gerçek çeşitliliğin yalnızca bir kısmını temsil edebilir, zira birçok genetik olarak birbirinden farklı türler morfolojik olarak ayırt edilemez olabilir.
Derin deniz türleri
Foraminiferler, bilinen en derin kısım olan Challenger Deep'i de dahil olmak üzere, Mariana Çukuru gibi okyanusun en derin kısımlarında bulunur. Karbonat tazminat derinliğinin altında olan bu derinliklerde, testlerin kalsiyum karbonatları aşırı basınçtan dolayı su içerisinde çözünebilir. Derin Çukurlarda bulunan foraminiferlerin karbonat testleri yoktur, bunun yerine organik maddelerden bir tanesi vardır.
Challenger Deep'de bulunan dört tane tür, okyanuslardaki herhangi bir yerden bilinmiyor; bunlardan biri bölgeye özgü endemik bir cinsi temsil ediyor. Resigella laevis ve R. bilocularis, Nodellum aculeata ve Conicotheca nigrans'tır (eşsiz cins). Çoğunlukla şeffaf organik materyalden oluşan, kil gibi görünen küçük (yaklaşık 100 nm) tabak içeren testler var.
-
![image]()
Myanmar, Ngapali'deki foraminifer, alan genişliği 5.22 mm
Evrimsel önemi
Ölmekte olan planktonik foraminiferler sürekli olarak deniz tabanında yağışlar, mineralize testleri biriken tortuda fosil olarak korunmuştur. 1960'lı yıllardan başlayarak ve büyük ölçüde Derin Deniz Sondajı, Okyanus Sondajı ve Uluslararası Okyanus Sondaj Programlarının himayesinde ve petrol arama gayelerinin amaçları doğrultusunda gelişmiş derin deniz sondaj teknikleri, foraminifer fosillerini taşıyan tortul çekirdeklerini ortaya çıkarıyor. Bu fosil testlerinin etkin sınırsız kaynağı ve çekirdekler için nispeten yüksek hassasiyetli yaş kontrol modelleri, Juras ortasında uzanan evrim süreci son derece yüksek kaliteli planktonik foraminifera fosili kaydını üretti ve bilim adamları için sınama ve belgeleme için eşsiz bir kayıt sunuyor. Fosil kayıtlarının istisnai kalitesi, fosiller temelinde geliştirilecek türler arası ilişkilerin etkileyici detaylı bir resmini sağlarken, birçok durumda daha sonra mevcut örnekler üzerindeki moleküler genetik çalışmalarla bağımsız olarak geçerlilik kazanmıştır Karmaşık kabuk yapısına sahip daha büyük bentik foraminiferler, farklı bentik çevrelere karşı oldukça spesifik bir şekilde reaksiyona girer ve bu nedenle, toplulukların bileşimi ve belirli türlerin dağılım modelleri aynı anda alt tipleri ve ışık gradyanını yansıtır. Dünya tarihi boyunca, daha geniş Foraminiferler sıklıkla değiştirilir. Özellikle, belirli sığ su fasiyesi türlerini karakterize eden Foraminifer birlikleri ölüyor ve belirli bir zaman aralığının ardından, yeni bir evrimsel adaptasyon sürecinden çıkan aynı kabuk morfolojisi yapısına sahip yeni birlikler tarafından değiştiriliyor. Bu evrimsel süreçler, daha büyük Foraminifer'i Permien, Jura, Kretase ve Senozoik için indeks fosilleri olarak yararlı kılar.
-
![image]()
Hint Okyanusunun Foraminiferleri, Bali'nin güneydoğu kıyısı, alan genişliği 5,5 mm
Kullanım
Çeşitliliği, bolluğu ve karmaşık morfolojileri nedeniyle fosil foraminifer toplulukları, biyostratigrafi için yararlıdır ve 1920'de Alva C. Ellisor tarafından keşfedildiği gibi, tortul kayaçlara göre doğru tarihler verebilir. Petrol endüstrisi, potansiyel hidrokarbon yatakları bulmak için foram gibi mikrofosillere çok güveniyor.
Kalkerli fosil foraminifer, yaşadıkları eski denizlerde bulunan elementlerden oluşur. Bu nedenle, paleoklimatoloji ve paleoceanografide çok yararlıdırlar. Kararlı izotop oranlarını ve kabukların eser element içeriğini (testleri) inceleyerek geçmiş iklimin yeniden yapılandırılması için kullanılabilirler.Küresel sıcaklık ve buz hacmi, karbonun kararlı izotop oranlarını inceleyerek, oksijen izotopları ve karbon döngüsünün geçmişi ve okyanusal verimlilik ile açığa çıkabilir. Planktonik foramların fosil kayıtlarında görülen coğrafi desenler eski okyanus akımlarını yeniden yapılandırmak için de kullanılır.Bazı foraminifer türleri sadece belirli ortamlarda bulunur, çünkü eski denizel tortulların çökeldiği ortamı belirlemek için kullanılabilirler.
Canlı foraminifer toplulukları faydalı biyostratigrafi belirteçleri yapmak için aynı nedenlerle mercan resifinin göstergeleri de dahil olmak üzere kıyı ortamlarında biyoindikatör olarak kullanılmaktadır. Kalsiyum karbonat asidik koşullarda çözülmeye duyarlı olduğu için foraminifer, iklim ve okyanus asitlenmesinden dolayı özellikle etkilenebilir.
Foraminifer petrol araştırmalarında kullanılır ve petrol kuyularındaki sedimenter tabakaların yaş ve paleo-ortamlarını rutin olarak yorumlamak için kullanılır. Aglütinasyonlu fosil: Sedimanter havzalarda derin bir biçimde gömülü olan foraminifer, petrol üretiminde önemli bir faktör olan termal olgunluğun tahmininde kullanılabilir. Foraminiferal Colouration Index (FCI) renk değişikliklerini ölçmek ve gömü sıcaklığını hesaplamak için kullanılmaktadır. FCI verileri özellikle petrol üretiminin ilk aşamalarında (yaklaşık 100 °C) yararlıdır.
Foraminifera arkeolojide bazı taş hammadde tiplerinin kanıtlanmasında da kullanılabilir. Kireç taşı gibi bazı taş türleri, yaygın olarak fosilleşmiş foraminifer içerdiği bulunmuştur. Bir taş örneği içindeki bu fosillerin çeşitleri ve konsantrasyonları, bu numuneyi aynı "fosil imza" ı içeren bir kaynak ile eşleştirmek için kullanılabilir.
-
![image]()
Amonyaklı Beccari, Kuzey Denizi.
-
![image]()
Hatoma Adası, Japonya'daki Foraminifera Baculogypsina sphaerulata. Alan genişliği 5,22 mm
Kaynakça
- ^ "Biggest Microbe". Erişim tarihi: 7 Ekim 2011.(İngilizce)
- ^ Lejzerowicz, Franck; Pawlowski, Jan; Fraissinet-Tachet, Laurence; Marmeisse,Roland (1 September 2010). '' Molecular evidence for widespread occurrence of Foraminifera in soils''. Environmental Microbiology.
- ^ Hemleben, C; Anderson, O.R; Spindler, M. (1989).Modern Planktonic Foraminifera. Springer Verlag. ISBN 978-3-540-96815-3.
- ^ Kucera, M; Darling, K.F. (April 2002). '' Cryptic species of planktonic foraminifera. their effect on palaeoceanographic reconstructions'' Philos Trans A Math Phys Eng Sci.360(1739). 695-718 Bibcode. 2002Rspta 360. 695K .
- ^ a b Gooday, A.J; Todo, Y; Uematsu, K., Kitazato, H.(July 2008). ''New organic -walled Foraminifera (Protista) from the ocean's deepest point, the Challenger Deep (western Pacific Ocean) Zoological Journal of the Linnean Society.
- ^ a b http://www.nature.com/nature/debates/fossil/fossil_1.html
- ^ Journal bioinformatics and biology insights, Using the Multiple Analysis Approach to Reconstruct Phylogenetic Relationships among Planktonic Foraminifera from Highly Divergent and Length-polymorphic SSU rDNA Sequences
- ^ Omana, L., Alencaster, G., Buitron, B.E., (2016). '' Mid-early late Albian Formation in the El Madrono locality, eastern Valles- San Luis Potosi Platform, Mexico: Paleoenvironmental and paleobiogeographical significance.'' (PDF). Boletin de la Sociedad Geologica Mexicana. 68: 477-492.
- ^ Cushman, Joseph A.; Ellisor, Alva C. (1945-01-01). ''The Foraminiferal Fauna of the Anahuac Formation '' . Journal of Paleontology.19 (6): 545-572
- ^ Boardman, R.S.; Cheetham, A.H.; Rowell, A.J. (1987). Fossil Invertebrates. Wiley. ISBN 0865423024.
- ^ Zachos, J.C.; Pagani, M.; Sloan, L.; Thomas, E.; Biiups, K. (2001). '' Trends, Rhythms, and Aberrations in Global Climate, 65 Ma to Present ''. Science .292 85517): 686-693.
- ^ Jones, R.W.(1996). Micropaleontology in petroleum exploration. Clarendon Press. ISBN 978-0-19-854091-5.
- ^ McNeil, D.H.; Issler, D.R.; Snowdon, L.R. (1996). Colour Alteration, Thermal Maturity, and Burial Diagenesis in Fossil Foraminifers. Geological Survey of Canada Bulletin.499. Geological Survey of Canada. ISBN 978-0-660-16451-9.
Dış bağlantılar
- Foraminiferler6 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Delikliler Foraminifera protistler Protista aleminin harekete sahip canlilar iceren bir subesidir DeliklilerBir Foraminiferin farkli acilardan gorunusuBiyolojik siniflandirmaAlem ProtistaSube Foraminifera d Orbigny 1826TakimlarTakim Takim Takim tukenmis Takim Takim tukenmis Takim Takim Takim Takim Takim Takim Takim Takim Cogunlukla denizde birkac turu tatlisularda yasayan kabuklu canlilardir Dallanan ve yer yer birbirleri ile birlesen ince uzun yalanci ayaklari ile diger kokbacaklilardan ayrilirlar Ilkel gruplarda kabuklar jelatin gibi bir salgi maddesi icine gomulmus olan kum taneleri sunger spikulleri ya da bunlar gibi yabanci cisimlerden olusur Gelismis gruplarda ise kabuk kalsiyum karbonattan olusur Bazilarinda kabugun disari acilan buyuk bir deligi vardir Yalanci ayaklar bu delikten disari cikar Tek delikli kabuklulara Imperforat denir Cogunda buyuk delikle birlikte bircok kucuk delik de vardir Bu kabuklulara ise Perforat denir Kabuklularin deniz diplerinde birikmesi degisik jeolojik zamanlaraki tebesir ve kalker olusumlarini saglamistir Yalanci ayak olarak gorulur Bunlar kabuktaki delikten disari cikarak besin yakalamada yardimci olurlar Besin olarak algler diyatomlar bazi protistler ve beslenirler Cogalmalari coga bolunme ve dol degisimi ile olur Fosiller iyi korunmustur ve denizlerdeki cokeltilerin olusumuna onemli katkisi vardir Petrolun toplanmasi icin ana kayaclari delikliler olustururlar Turkiye de bulunan 150 milimetre boyutunda dunyanin en buyuk Foraminifera fosili Guinnes Rekorlar Kitabina girmistir Foraminifera yasamiModern foraminifer oncelikli olarak deniz organizmalaridir ancak yasayan canlilar tuzlu tatli suda ve hatta karasal habitatlarda bulunmustur Turlerin cogunlugu bentiktir ve baska 40 morfospes planktoniktir Bununla birlikte bu sayi gercek cesitliligin yalnizca bir kismini temsil edebilir zira bircok genetik olarak birbirinden farkli turler morfolojik olarak ayirt edilemez olabilir Derin deniz turleriForaminiferler bilinen en derin kisim olan Challenger Deep i de dahil olmak uzere Mariana Cukuru gibi okyanusun en derin kisimlarinda bulunur Karbonat tazminat derinliginin altinda olan bu derinliklerde testlerin kalsiyum karbonatlari asiri basinctan dolayi su icerisinde cozunebilir Derin Cukurlarda bulunan foraminiferlerin karbonat testleri yoktur bunun yerine organik maddelerden bir tanesi vardir Challenger Deep de bulunan dort tane tur okyanuslardaki herhangi bir yerden bilinmiyor bunlardan biri bolgeye ozgu endemik bir cinsi temsil ediyor Resigella laevis ve R bilocularis Nodellum aculeata ve Conicotheca nigrans tir essiz cins Cogunlukla seffaf organik materyalden olusan kil gibi gorunen kucuk yaklasik 100 nm tabak iceren testler var Myanmar Ngapali deki foraminifer alan genisligi 5 22 mmEvrimsel onemiOlmekte olan planktonik foraminiferler surekli olarak deniz tabaninda yagislar mineralize testleri biriken tortuda fosil olarak korunmustur 1960 li yillardan baslayarak ve buyuk olcude Derin Deniz Sondaji Okyanus Sondaji ve Uluslararasi Okyanus Sondaj Programlarinin himayesinde ve petrol arama gayelerinin amaclari dogrultusunda gelismis derin deniz sondaj teknikleri foraminifer fosillerini tasiyan tortul cekirdeklerini ortaya cikariyor Bu fosil testlerinin etkin sinirsiz kaynagi ve cekirdekler icin nispeten yuksek hassasiyetli yas kontrol modelleri Juras ortasinda uzanan evrim sureci son derece yuksek kaliteli planktonik foraminifera fosili kaydini uretti ve bilim adamlari icin sinama ve belgeleme icin essiz bir kayit sunuyor Fosil kayitlarinin istisnai kalitesi fosiller temelinde gelistirilecek turler arasi iliskilerin etkileyici detayli bir resmini saglarken bircok durumda daha sonra mevcut ornekler uzerindeki molekuler genetik calismalarla bagimsiz olarak gecerlilik kazanmistir Karmasik kabuk yapisina sahip daha buyuk bentik foraminiferler farkli bentik cevrelere karsi oldukca spesifik bir sekilde reaksiyona girer ve bu nedenle topluluklarin bilesimi ve belirli turlerin dagilim modelleri ayni anda alt tipleri ve isik gradyanini yansitir Dunya tarihi boyunca daha genis Foraminiferler siklikla degistirilir Ozellikle belirli sig su fasiyesi turlerini karakterize eden Foraminifer birlikleri oluyor ve belirli bir zaman araliginin ardindan yeni bir evrimsel adaptasyon surecinden cikan ayni kabuk morfolojisi yapisina sahip yeni birlikler tarafindan degistiriliyor Bu evrimsel surecler daha buyuk Foraminifer i Permien Jura Kretase ve Senozoik icin indeks fosilleri olarak yararli kilar Hint Okyanusunun Foraminiferleri Bali nin guneydogu kiyisi alan genisligi 5 5 mmKullanimCesitliligi bollugu ve karmasik morfolojileri nedeniyle fosil foraminifer topluluklari biyostratigrafi icin yararlidir ve 1920 de Alva C Ellisor tarafindan kesfedildigi gibi tortul kayaclara gore dogru tarihler verebilir Petrol endustrisi potansiyel hidrokarbon yataklari bulmak icin foram gibi mikrofosillere cok guveniyor Kalkerli fosil foraminifer yasadiklari eski denizlerde bulunan elementlerden olusur Bu nedenle paleoklimatoloji ve paleoceanografide cok yararlidirlar Kararli izotop oranlarini ve kabuklarin eser element icerigini testleri inceleyerek gecmis iklimin yeniden yapilandirilmasi icin kullanilabilirler Kuresel sicaklik ve buz hacmi karbonun kararli izotop oranlarini inceleyerek oksijen izotoplari ve karbon dongusunun gecmisi ve okyanusal verimlilik ile aciga cikabilir Planktonik foramlarin fosil kayitlarinda gorulen cografi desenler eski okyanus akimlarini yeniden yapilandirmak icin de kullanilir Bazi foraminifer turleri sadece belirli ortamlarda bulunur cunku eski denizel tortullarin cokeldigi ortami belirlemek icin kullanilabilirler Canli foraminifer topluluklari faydali biyostratigrafi belirtecleri yapmak icin ayni nedenlerle mercan resifinin gostergeleri de dahil olmak uzere kiyi ortamlarinda biyoindikator olarak kullanilmaktadir Kalsiyum karbonat asidik kosullarda cozulmeye duyarli oldugu icin foraminifer iklim ve okyanus asitlenmesinden dolayi ozellikle etkilenebilir Foraminifer petrol arastirmalarinda kullanilir ve petrol kuyularindaki sedimenter tabakalarin yas ve paleo ortamlarini rutin olarak yorumlamak icin kullanilir Aglutinasyonlu fosil Sedimanter havzalarda derin bir bicimde gomulu olan foraminifer petrol uretiminde onemli bir faktor olan termal olgunlugun tahmininde kullanilabilir Foraminiferal Colouration Index FCI renk degisikliklerini olcmek ve gomu sicakligini hesaplamak icin kullanilmaktadir FCI verileri ozellikle petrol uretiminin ilk asamalarinda yaklasik 100 C yararlidir Foraminifera arkeolojide bazi tas hammadde tiplerinin kanitlanmasinda da kullanilabilir Kirec tasi gibi bazi tas turleri yaygin olarak fosillesmis foraminifer icerdigi bulunmustur Bir tas ornegi icindeki bu fosillerin cesitleri ve konsantrasyonlari bu numuneyi ayni fosil imza i iceren bir kaynak ile eslestirmek icin kullanilabilir Amonyakli Beccari Kuzey Denizi Hatoma Adasi Japonya daki Foraminifera Baculogypsina sphaerulata Alan genisligi 5 22 mmKaynakca Biggest Microbe Erisim tarihi 7 Ekim 2011 Ingilizce Lejzerowicz Franck Pawlowski Jan Fraissinet Tachet Laurence Marmeisse Roland 1 September 2010 Molecular evidence for widespread occurrence of Foraminifera in soils Environmental Microbiology Hemleben C Anderson O R Spindler M 1989 Modern Planktonic Foraminifera Springer Verlag ISBN 978 3 540 96815 3 Kucera M Darling K F April 2002 Cryptic species of planktonic foraminifera their effect on palaeoceanographic reconstructions Philos Trans A Math Phys Eng Sci 360 1739 695 718 Bibcode 2002Rspta 360 695K a b Gooday A J Todo Y Uematsu K Kitazato H July 2008 New organic walled Foraminifera Protista from the ocean s deepest point the Challenger Deep western Pacific Ocean Zoological Journal of the Linnean Society a b http www nature com nature debates fossil fossil 1 html Journal bioinformatics and biology insights Using the Multiple Analysis Approach to Reconstruct Phylogenetic Relationships among Planktonic Foraminifera from Highly Divergent and Length polymorphic SSU rDNA Sequences Omana L Alencaster G Buitron B E 2016 Mid early late Albian Formation in the El Madrono locality eastern Valles San Luis Potosi Platform Mexico Paleoenvironmental and paleobiogeographical significance PDF Boletin de la Sociedad Geologica Mexicana 68 477 492 Cushman Joseph A Ellisor Alva C 1945 01 01 The Foraminiferal Fauna of the Anahuac Formation Journal of Paleontology 19 6 545 572 Boardman R S Cheetham A H Rowell A J 1987 Fossil Invertebrates Wiley ISBN 0865423024 Zachos J C Pagani M Sloan L Thomas E Biiups K 2001 Trends Rhythms and Aberrations in Global Climate 65 Ma to Present Science 292 85517 686 693 Jones R W 1996 Micropaleontology in petroleum exploration Clarendon Press ISBN 978 0 19 854091 5 McNeil D H Issler D R Snowdon L R 1996 Colour Alteration Thermal Maturity and Burial Diagenesis in Fossil Foraminifers Geological Survey of Canada Bulletin 499 Geological Survey of Canada ISBN 978 0 660 16451 9 Dis baglantilarForaminiferler6 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde