Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Frigya Hanedanı (kaynaklarda Amorion ya da Amorium Hanedanı olarak da geçer.), Bizans İmparatorluğu'nu 820'den 867'ye kadar yönetti. Frigya Hanedanı, kendisinden önceki hanedansız imparator V. Leon'un 813'te yeniden uygulamaya başladığı tasvir kırıcılık politikasını ("İkinci İkonoklazm" olarak anılır), Konstantiopolis patriği Methodios'un yardımını alan İmparatoriçe Theodora tarafından 842'de nihai olarak kaldırılıncaya değin sürdürdü. İkonoklazmın yeniden başlaması, 800 yılında papalık tarafından Şarlman'ın (ve sonrasında varislerinin) "Roma İmparatoru" ilan edilerek taç giydirilmesinden bu yana zaten kötü giden Doğu ile Batı kiliseleri arasındaki ilişkileri daha da kötüleştirdi. İki kilise arası ilişkiler, Papa I. Nicolaus'un Fotios'un patriklik görevine getirilmesine karşı çıkışı sonucunda yaşanan ve Fotios Bölünmesi olarak adlandırılan dönemde daha da kötüleşti. Ancak bu bölünme esnasında imparatorluk yapan III. Mihail döneminde ikonoklazmın sona ermesi dolayısıyla entelektüel faaliyetlerde bir canlanma da yaşandı ve bu durum ilerleyen yıllarda Makedon Rönesansı'nın doğmasına sebebiyet verdi.
Bizans İmparatorluğu | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 820-867 | |||||||||
 Bulgaristan'ın Hristiyanlaştırılması'nın ardından Bizans İmparatorluğu sınırları (864). | |||||||||
| Yaygın dil(ler) | Orta Çağ Yunancası | ||||||||
| Resmî din | Hristiyanlık | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| İmparator | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
İkinci İkonoklazm sırasında İmparatorluk, feodalizme benzeyen sosyoekonomik sistemlerin ortaya çıkmasına tanık olmaya başladı; merkezi hükûmete askeri hizmet sunup, karşılığında toprak alan ve bunun sonucunda geniş alanları idare etmeye başlayan yerel toprak sahipleri giderek daha belirgin hale geldi. Benzer sistemler, üçüncü yüzyılda başa geçen imparator Alexander Severus'un saltanatından beri Roma İmparatorluğu'nda da mevcuttu; bu dönemde Roma askerlerine (ve onların mirasçılarına) İmparator'a hizmet etmeleri koşuluyla toprak veriliyordu.
II. Mihail
Mihail, aslında mensubu olan İmparator I. Mihail Rangabe'nin emrinde görev yapan yüksek rütbeli bir askerdi. V. Leon'un I. Mihail'i devirerek imparator olmasına yardım etti. Fakat Leon ile Mihail arasındaki ilişkiler kötüleşince imparator Leon, Mihail'i ölüme mahkûm etti. Bunun üzerine Mihail, 820 Noel'inde Leon'nun suikastıyla sonuçlanan bir komploya öncülük etti. Tahta kendisi geçen II. Mihail, kısa bir süre sonra Slav Thomas'ın isyanıyla karşı karşıya kaldı; bu isyan dört yıl boyunca sürdü ve Mihail'in tahttan indirilme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı bir iç savaşa dönüştü. Mihail, önceki imparator tarafından yeniden canlandırılan tasvir kırıcılık uygulamasını sürdürdü.
II. Mihail'in saltanatı, İmparatorluk üzerinde kalıcı etkileri olacak iki büyük askeri felakete tanık oldu: Müslümanların Sicilya'yı fethetmeye başlaması ve yine Müslümanlar tarafından Girit'in ele geçirilmesi.
Mihail, İkona taraftarı din adamları arasında pek sevilmiyordu; ancak yetenekli bir devlet adamı ve idareci olduğunu kanıtladı. Onlarca yıl süren çekişmelerin, savaşların ve hatta orduda yapılan iyileştirme çalışmalarının ardından imparatorluğa çok ihtiyaç duyulan istikrarı getirdi. 829'daki ölümünden sonra yerine tek oğlu Theofilos geçti.
Theofilos
Theofilos, 829 yılında II. Mihail'in yerine tahta çıktı ve ikonoklazmı destekleyen son Bizans İmparatoru oldu. Theofilos, saltanatı boyunca Araplara karşı savaştı; Sicilya'nın Ağlebiler tarafından istilası ve Abbasi ordularının Doğu'dan ilerlemeye devam etmesi nedeniyle iki cephede savaşmak zorunda kaldı. Abbasi Halifesi Memun'un 830 yılında Anadolu'yu işgal etmesinin sonucunda pek çok Bizans kalesi düştü. Bunun üzerine savunma bizzat imparator tarafından yürütüldü. 831 yılında Theofilos büyük bir orduyla Kilikya'ya girip Tarsus'u ele geçirerek Müslümanlara misilleme yaptı. İmparator kazandığı zaferle Konstantinopolis'e döndü ancak sonbaharda Kapadokya'da Halifenin oğlu Abbas tarafından mağlup edildi. Aynı bölgede 832 yılında yaşanan bir diğer yenilgi Theofilos'u barış istemeye zorladı ancak barışın sağlanması ertesi yıl Memun'un ölümünden sonra mümkün olabildi.
833'te yapılan ateşkes uzun süreli olmadı. Bulgarlar ile yaşanan birkaç savaşın ardından Theofilos, 837'de ordularını bizzat Mezopotamya'ya hareket ettirdi ve 70.000 kişilik büyük bir orduyla Melitene ve Arsamosata'yı ele geçirdi. Theophilos'un 842 yılında hastalıktan ölmesine kadar olan süre boyunca Abbasilerle savaş olanca şiddetiyle devam etti. Ancak 837'den sonraki çatışmalar Bizans için sürekli yenilgiyle sonuçlandı ve sınırlardan çıkıp Anadolu içlerine doğru yayıldı. Savaşlarda yenilen imparator başkente çekilirken Abbasi halifesi Mutasım hanedanın memleketi olan Amorion'a girdi. İmparatorun vefatının ardından yerine küçük yaştaki oğlu III. Mihail tahta çıktı.
III. Mihail
III. Mihail, Bizans İmparatorluğu'nun 9. yüzyıldaki yeniden canlanması sürecinde önemli bir rol oynayacaktı. Babası öldüğünde Mihail henüz iki yaşında olduğu için imparatorluk annesi Theodora, annesinin akrabası Sergios ve üst düzey devlet görevlisi Theoktistos'un başkanlık ettiği bir naiplik heyeti tarafından yönetildi. İmparatoriçe tasvir taraftarıydı ve 843 yılında ikonoklast (tasvir karşıtı) Konstantinopolis patriği VII. İoannis Grammatikos'u azledip yerine kendisi gibi tasvir taraftarı olan I. Methodios'u atadı. Bu eylem, zaten güçten düşmüş olanikonoklazm hareketinin ikinci dönemine son verdi. Mihail, destekçileriyle birlikte 857 yılında bu naipliği ortadan kaldırarak gerçek anlamda İmparator oldu.
III. Mihail'in saltanatı boyunca doğuda Abbasilere ve batıda (Sicilya) Ağlebilere karşı olan savaş devam etti. Kilise, gücünü bir hayli zayıflatan tasvir kırıcılık tartışmasının bitmesi nedeniyle gözünü başta Bulgarlar olmak üzere Slav topluluklarına çevirdi ve bu topluluklara yönelik misyonerlik faaliyetleri başlattı. Artan misyonerlik çabaları sonucunda Bulgar hükümdarı I. Boris Hristiyan oldu (864) ve halkını Hristiyanlaştırmak için uğraş verdi. Başkentin 860'da Ruslar tarafından muhasara edilmesi sonrasında Rum misyonerler bu tehlikenin bertaraf olması için Ruslar arasında da Hristiyanlığı yaymaya başladılar. Bu çalışmalar uzun vadede sonuçlar verecek ve hem Slav topluluklarının imparatorluğa çıkardığı zorluklar din birliği vasıtasıyla hafifletilecek hem de Rum kültürü kendisine yayılma alanı bularak Bizans'ın kültürel hegemonyasını güçlendirecekti.
İmparator Mihail, 867 yılında eski seyisi ve aynı zamanda eş-imparator olan Basileios'un tertip ettiği bir suikast sonucu varissiz olarak hayatını kaybetti. Müşterek imparator Basileios, Frigya hanedanının nesli tükendiği için tek imparator olarak tahta çıktı. Mihail'in zevk düşkünü yapısı nedeniyle, katili ve ardılı Basileios'a sempati duyan tarihçiler tarafından ilerleyen yıllarda kendisine "Sarhoş/Ayyaş" lakabı takıldı.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g Gregory, Timothy E. (2024) [İlk olarak 2010'da İngilizce olarak yayınlanmıştır.]. Bizans Tarihi. Ermert, Esra tarafından çevrildi. Yapı Kredi Yayınları. ss. 227-234. ISBN .
- ^ a b c d e f g "BİZANS". TDV İslâm Ansiklopedisi. 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2024.
- ^ a b c d Bamyacı, M. E. (2018). AMORİUM HANEDANI DÖNEMİNDE (820-867) BİZANS İMPARATORLUĞU’NUN SİYASİ YAPISI. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(24), 1721-1728.
- ^ Parry, Kenneth (1996). Depicting the Word: Byzantine Iconophile Thought of the Eighth and Ninth Centuries. Leiden and New York: Brill. pp 11-15. .
- ^ A. A. Vasiliev, History of the Byzantine Empire: 324–1453, p. 564.
- ^ A.A. Vasiliev, History of the Byzantine Empire, p. 566.
- ^ a b c d "ME'MÛN". TDV İslâm Ansiklopedisi. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2024.
- ^ a b Güneş, Hasan Hüseyin. Halife El-Me'mun Dönemi, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, 2009
- ^ W. Treadgold, A History of the Byzantine State and Society, 440
- ^ "Mu'tasım-Billâh". TDV İslâm Ansiklopedisi. 18 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2024.
- ^ Treadgold, p. 447
- ^ Treadgold, p. 450
Dış bağlantılar
- [1] Güneş, Hasan Hüseyin. Halife El-Me'mun Dönemi, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, 2009 (Kırıkkale Üniversitesi Akademik Arşivine doğrudan bağlantı)
- [2] Bamyacı, Mehmet Emin. Amorium Hanedanı Döneminde (820-867) Bizans İmparatorluğu'nun Siyasi Yapısı. Journal of Social and Humanities Sciences Research (Makaleye doğrudan bağlantı)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Frigya Hanedani kaynaklarda Amorion ya da Amorium Hanedani olarak da gecer Bizans Imparatorlugu nu 820 den 867 ye kadar yonetti Frigya Hanedani kendisinden onceki hanedansiz imparator V Leon un 813 te yeniden uygulamaya basladigi tasvir kiricilik politikasini Ikinci Ikonoklazm olarak anilir Konstantiopolis patrigi Methodios un yardimini alan Imparatorice Theodora tarafindan 842 de nihai olarak kaldirilincaya degin surdurdu Ikonoklazmin yeniden baslamasi 800 yilinda papalik tarafindan Sarlman in ve sonrasinda varislerinin Roma Imparatoru ilan edilerek tac giydirilmesinden bu yana zaten kotu giden Dogu ile Bati kiliseleri arasindaki iliskileri daha da kotulestirdi Iki kilise arasi iliskiler Papa I Nicolaus un Fotios un patriklik gorevine getirilmesine karsi cikisi sonucunda yasanan ve Fotios Bolunmesi olarak adlandirilan donemde daha da kotulesti Ancak bu bolunme esnasinda imparatorluk yapan III Mihail doneminde ikonoklazmin sona ermesi dolayisiyla entelektuel faaliyetlerde bir canlanma da yasandi ve bu durum ilerleyen yillarda Makedon Ronesansi nin dogmasina sebebiyet verdi Bizans ImparatorluguBasileia Ῥwmaiwn Grekce Imperium Romanum Latince 820 867Bulgaristan in Hristiyanlastirilmasi nin ardindan Bizans Imparatorlugu sinirlari 864 Yaygin dil ler Orta Cag YunancasiResmi dinHristiyanlikHukumetMonarsiImparator 820 829II Mihail 829 842Theofilos 842 867III MihailTarihce Kurulusu820 II Mihail in tahta cikisi25 Aralik 820 III Mihail in suikaste ugramasi24 Eylul 867 Dagilisi867Onculler ArdillarMakedon Hanedani doneminde Bizans Imparatorlugu Ikinci Ikonoklazm sirasinda Imparatorluk feodalizme benzeyen sosyoekonomik sistemlerin ortaya cikmasina tanik olmaya basladi merkezi hukumete askeri hizmet sunup karsiliginda toprak alan ve bunun sonucunda genis alanlari idare etmeye baslayan yerel toprak sahipleri giderek daha belirgin hale geldi Benzer sistemler ucuncu yuzyilda basa gecen imparator Alexander Severus un saltanatindan beri Roma Imparatorlugu nda da mevcuttu bu donemde Roma askerlerine ve onlarin mirascilarina Imparator a hizmet etmeleri kosuluyla toprak veriliyordu II MihailKonstantinopolis Patrigi I Nikiforos solda oturan ikonalarin yeniden serbest olmasi icin yazdigi bir mektubu imparator I Mihail e sagda oturan gonderiyor XI yuzyil Bizans minyaturu Mihail aslinda mensubu olan Imparator I Mihail Rangabe nin emrinde gorev yapan yuksek rutbeli bir askerdi V Leon un I Mihail i devirerek imparator olmasina yardim etti Fakat Leon ile Mihail arasindaki iliskiler kotulesince imparator Leon Mihail i olume mahkum etti Bunun uzerine Mihail 820 Noel inde Leon nun suikastiyla sonuclanan bir komploya onculuk etti Tahta kendisi gecen II Mihail kisa bir sure sonra Slav Thomas in isyaniyla karsi karsiya kaldi bu isyan dort yil boyunca surdu ve Mihail in tahttan indirilme tehlikesiyle karsi karsiya kaldigi bir ic savasa donustu Mihail onceki imparator tarafindan yeniden canlandirilan tasvir kiricilik uygulamasini surdurdu II Mihail in saltanati Imparatorluk uzerinde kalici etkileri olacak iki buyuk askeri felakete tanik oldu Muslumanlarin Sicilya yi fethetmeye baslamasi ve yine Muslumanlar tarafindan Girit in ele gecirilmesi Mihail Ikona taraftari din adamlari arasinda pek sevilmiyordu ancak yetenekli bir devlet adami ve idareci oldugunu kanitladi Onlarca yil suren cekismelerin savaslarin ve hatta orduda yapilan iyilestirme calismalarinin ardindan imparatorluga cok ihtiyac duyulan istikrari getirdi 829 daki olumunden sonra yerine tek oglu Theofilos gecti TheofilosII Mihail soldaki ve Theofilos un sagdaki resimlerinin bulundugu soliduslar Theofilos 829 yilinda II Mihail in yerine tahta cikti ve ikonoklazmi destekleyen son Bizans Imparatoru oldu Theofilos saltanati boyunca Araplara karsi savasti Sicilya nin Aglebiler tarafindan istilasi ve Abbasi ordularinin Dogu dan ilerlemeye devam etmesi nedeniyle iki cephede savasmak zorunda kaldi Abbasi Halifesi Memun un 830 yilinda Anadolu yu isgal etmesinin sonucunda pek cok Bizans kalesi dustu Bunun uzerine savunma bizzat imparator tarafindan yurutuldu 831 yilinda Theofilos buyuk bir orduyla Kilikya ya girip Tarsus u ele gecirerek Muslumanlara misilleme yapti Imparator kazandigi zaferle Konstantinopolis e dondu ancak sonbaharda Kapadokya da Halifenin oglu Abbas tarafindan maglup edildi Ayni bolgede 832 yilinda yasanan bir diger yenilgi Theofilos u baris istemeye zorladi ancak barisin saglanmasi ertesi yil Memun un olumunden sonra mumkun olabildi 833 te yapilan ateskes uzun sureli olmadi Bulgarlar ile yasanan birkac savasin ardindan Theofilos 837 de ordularini bizzat Mezopotamya ya hareket ettirdi ve 70 000 kisilik buyuk bir orduyla Melitene ve Arsamosata yi ele gecirdi Theophilos un 842 yilinda hastaliktan olmesine kadar olan sure boyunca Abbasilerle savas olanca siddetiyle devam etti Ancak 837 den sonraki catismalar Bizans icin surekli yenilgiyle sonuclandi ve sinirlardan cikip Anadolu iclerine dogru yayildi Savaslarda yenilen imparator baskente cekilirken Abbasi halifesi Mutasim hanedanin memleketi olan Amorion a girdi Imparatorun vefatinin ardindan yerine kucuk yastaki oglu III Mihail tahta cikti III MihailIII Mihail soldaki ve es imparator yaptigi seyisi I Basileios un sagdaki resimlerinin bulundugu soliduslarImparator III Mihail huzuruna gelen elciyi dinlerken III Mihail Bizans Imparatorlugu nun 9 yuzyildaki yeniden canlanmasi surecinde onemli bir rol oynayacakti Babasi oldugunde Mihail henuz iki yasinda oldugu icin imparatorluk annesi Theodora annesinin akrabasi Sergios ve ust duzey devlet gorevlisi Theoktistos un baskanlik ettigi bir naiplik heyeti tarafindan yonetildi Imparatorice tasvir taraftariydi ve 843 yilinda ikonoklast tasvir karsiti Konstantinopolis patrigi VII Ioannis Grammatikos u azledip yerine kendisi gibi tasvir taraftari olan I Methodios u atadi Bu eylem zaten gucten dusmus olanikonoklazm hareketinin ikinci donemine son verdi Mihail destekcileriyle birlikte 857 yilinda bu naipligi ortadan kaldirarak gercek anlamda Imparator oldu III Mihail in saltanati boyunca doguda Abbasilere ve batida Sicilya Aglebilere karsi olan savas devam etti Kilise gucunu bir hayli zayiflatan tasvir kiricilik tartismasinin bitmesi nedeniyle gozunu basta Bulgarlar olmak uzere Slav topluluklarina cevirdi ve bu topluluklara yonelik misyonerlik faaliyetleri baslatti Artan misyonerlik cabalari sonucunda Bulgar hukumdari I Boris Hristiyan oldu 864 ve halkini Hristiyanlastirmak icin ugras verdi Baskentin 860 da Ruslar tarafindan muhasara edilmesi sonrasinda Rum misyonerler bu tehlikenin bertaraf olmasi icin Ruslar arasinda da Hristiyanligi yaymaya basladilar Bu calismalar uzun vadede sonuclar verecek ve hem Slav topluluklarinin imparatorluga cikardigi zorluklar din birligi vasitasiyla hafifletilecek hem de Rum kulturu kendisine yayilma alani bularak Bizans in kulturel hegemonyasini guclendirecekti Imparator Mihail 867 yilinda eski seyisi ve ayni zamanda es imparator olan Basileios un tertip ettigi bir suikast sonucu varissiz olarak hayatini kaybetti Musterek imparator Basileios Frigya hanedaninin nesli tukendigi icin tek imparator olarak tahta cikti Mihail in zevk duskunu yapisi nedeniyle katili ve ardili Basileios a sempati duyan tarihciler tarafindan ilerleyen yillarda kendisine Sarhos Ayyas lakabi takildi Kaynakca a b c d e f g Gregory Timothy E 2024 Ilk olarak 2010 da Ingilizce olarak yayinlanmistir Bizans Tarihi Ermert Esra tarafindan cevrildi Yapi Kredi Yayinlari ss 227 234 ISBN 978 975 08 1507 2 a b c d e f g BIZANS TDV Islam Ansiklopedisi 8 Ekim 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2024 a b c d Bamyaci M E 2018 AMORIUM HANEDANI DONEMINDE 820 867 BIZANS IMPARATORLUGU NUN SIYASI YAPISI Journal of Social and Humanities Sciences Research 5 24 1721 1728 Parry Kenneth 1996 Depicting the Word Byzantine Iconophile Thought of the Eighth and Ninth Centuries Leiden and New York Brill pp 11 15 90 04 10502 6 A A Vasiliev History of the Byzantine Empire 324 1453 p 564 A A Vasiliev History of the Byzantine Empire p 566 a b c d ME MUN TDV Islam Ansiklopedisi 11 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2024 a b Gunes Hasan Huseyin Halife El Me mun Donemi Yuksek Lisans Tezi Kirikkale Universitesi 2009 W Treadgold A History of the Byzantine State and Society 440 Mu tasim Billah TDV Islam Ansiklopedisi 18 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2024 Treadgold p 447 Treadgold p 450Dis baglantilar 1 Gunes Hasan Huseyin Halife El Me mun Donemi Yuksek Lisans Tezi Kirikkale Universitesi 2009 Kirikkale Universitesi Akademik Arsivine dogrudan baglanti 2 Bamyaci Mehmet Emin Amorium Hanedani Doneminde 820 867 Bizans Imparatorlugu nun Siyasi Yapisi Journal of Social and Humanities Sciences Research Makaleye dogrudan baglanti