Fürth Muharebesi, 3 Eylül 1632’de İsveç’in Otuz Yıl Savaşları’na girmesiyle, Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand’ın Katolik güçleriyle İsveç Kralı Gustaf Adolf’un Protestan güçleri arasında gerçekleşmiştir.
Fürth Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Otuz Yıl Savaşı | |||||||
Regnitz Nehri'ni ve Fürth'ü gösteren bir harita (sol alt) | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
İsveç İmparatorluğu | Kutsal Roma İmparatorluğu Katolik Ligi | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Gustaf Adolf | Albrecht von Wallenstein | ||||||
Kayıplar | |||||||
1,000 ölü 1,500 yaralı ya da kayıp | 1,000 ölü 1,500 yaralı ya da kayıp |
Katoliklerin taktiksel zaferi sayesinde İmparatorluk orduları hızlıca Saksonya’ya ilerlemeye başladı, İsveç kuvvetleri ise geri çekilmek zorunda kaldı.
Bölgesel Arka plan
Fürth bir pazar kasabasıydı, pazarlama lisansı Kutsal Roma İmparatoru III. Heinrich zamanında iptal edildi ve bütün ayrıcalıkları Nürnberg'in de kurulmasıyla iptal edildi. Bu durum Heinrich'in ölümünden sonra değişti ve 1062'de Fürth'e tekrar pazar kurma izni verildi. Buna rağmen Fürth, sonraki yıllarda istikrarlı bir şekilde büyüyen ve gelişen Nürnberg ile rekabet edemedi. İlerleyen yüzyıllarda Nürnberg bölgedeki en önemli şehir oldu ve Fürth'ün stratejik önemine rağmen Fürth'ü kendine tabi hale getirdi. Fürth'ün yerleşim karakteri de büyük oranda tarımsal olarak kaldı. Sonuç olarak 1600'lü yıllarda Fürth nüfusu muhtemelen 1000-2000 kişi civarındaydı.
Arka plan
Fürth kasabası, şehir merkezinin kuzeybatısında Regnitz'i oluşturmak üzere birleşen Rednitz ve Pegnitz nehirlerinin doğu ve güneyinde yer almaktadır. Regnitz'in karşısındaki nehir geçidi, şehrin kuruluş nedenidir. Fürth'e stratejik önemini veren ise Protestanların lideri İsveç kralı Gustaf Adolf'un Bavyera seferi sırasında şehri Nürnberg'e erişim noktası olarak kullanmasıdır.
1632 baharında Gustaf Adolf, Habsburg imparatoru II. Ferdinand'a, Rain Muharebesi'nde büyük bir yenilgi verdi ve Katoliklerin komutanı General de burada öldü. Ardından, özgür imparatorluk şehri olan Augsburg'u mücadele etmeden aldı ve 17 Mayıs'ta Münih'e doğru ilerledi. Ardından Nürnberg'i işgal etti ve ordusuyla şehir dışında kamp kurdu.
Savaşın Gelişimi
Gustaf Adolf, Ağustos 1632'nin sonlarında Fürth'e hareket etmesi onun Almanya seferindeki en büyük hataydı. Savaştaki rakibi Tilly Kontu ve halefi olan General Albrecht von Wallenstein'di. 1632 baharında General Wallenstein yeni bir ordu kurmuş ve sadece birkaç haftada sahaya çıkmıştı. Hızlıca Sakson ordularını Bohemya'dan kovdu ve kuzeybatıya doğru ilerledi, buradan Saksonya'ya bir sefer yapmayı planlıyordu. Wallenstein ise Fürth'te kamp kurdu ve burada tahkimatlar inşa etti. Orada ise daha önce Haziran'da Fürth'ü ateşe veren ve General Wallenstein'in Saksonya'daki planlarını bozmak için güneye gelip Nürnberg'i ele geçiren Gustaf ile karşılaştı. Gustaf kısa bir süre sonra Ağustos ayı sonlarında Alte Veste Muharebesi'nde Wallenstein'in gücünü test etti, muharebe ufak bir Katolik zaferiyle sonuçlandı ve Protestanlar yardım alamayacakları şekilde savunma pozisyonunda kamp kurmak zorunda kaldı. Tecrübeli bir kuşatmacı olan Gustaf, kendini General Wallenstein'in sayıca daha büyük bir ordusu tarafından kuşatılmış halde buldu.
Saldırı
Gustaf, Eylül ayının ilk gününde takviye kuvvetlerine kavuştu. Bunun üzerine 3 Eylül'de Wallenstein'in korunaklı güçlerine saldırdı fakat Protestanların ofansif saldırısı sonucunda 2500 kayıp verdiler. Gustaf, Wallenstein'i açık alanda çarpışmaya ikna edemedi. Wallenstein'in savaş sonrası katı şekilde savunmacı ve iyi güçlendirilmiş olan pozisyonu koruma taktiği, erzak sıkıntısı çeken Gustaf'ı 19 Eylül'de güneye çekilmek zorunda bıraktı. Bu, bölgedeki iki düşman orduyu, Kasım ayındaki Lützen Muharebesi'ne kadar çözülemeyecek bir çıkmazda bıraktı. Lützen Muharebesi'nde ise Protestanlar Pirus zaferi elde etse de kral Gustaf Adolf öldürüldü.
Sonuç
Nürnberg seferinin sonucunda Habsburglar Saksonya'ya doğru ilerlemeye başladı. Fürth, kuşatmadan önce yangınla tamamen tahrip edildi ve kasaba büyük ölçüde terk edildi. Gustaf, her iki taraf için de yıkıcı bir savaş olan Lützen Muharebesi'nde öldü. Sonraki birkaç yılda, Wallenstein'in aşırı temkinli savaş taktikleri ve askeri hataları İmparator'un gözünden düşmesine neden oldu. Wallenstein'in artan hırsı ve çeşitli siyasi entrikalar sonucunda Wallenstein, 1634'te bir suikastçı tarafından katledildi.
Kaynakça
- ^ . www.1000-jahre-fuerth.de. 8 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2022.
- ^ . www.tourismus-fuerth.de (Almanca). 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2022.
- ^ a b Ingrao, Charles W. (29 Haziran 2000). The Habsburg Monarchy, 1618–1815. Cambridge University Press. ISBN .
- ^ a b Tony., Jaques, (2007). Dictionary of battles and sieges a guide to 8,500 battles from antiquity through the twenty-first century. Greenwood Press. ISBN . OCLC 1253387177.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Furth Muharebesi 3 Eylul 1632 de Isvec in Otuz Yil Savaslari na girmesiyle Kutsal Roma Imparatoru II Ferdinand in Katolik gucleriyle Isvec Krali Gustaf Adolf un Protestan gucleri arasinda gerceklesmistir Furth MuharebesiOtuz Yil SavasiRegnitz Nehri ni ve Furth u gosteren bir harita sol alt Tarih3 Eylul 1632BolgeFurth Bavyera AlmanyaSonucSonucsuz Taktiksel Katolik ZaferiTaraflarIsvec ImparatorluguKutsal Roma Imparatorlugu Katolik LigiKomutanlar ve liderlerGustaf AdolfAlbrecht von WallensteinKayiplar1 000 olu 1 500 yarali ya da kayip1 000 olu 1 500 yarali ya da kayip Katoliklerin taktiksel zaferi sayesinde Imparatorluk ordulari hizlica Saksonya ya ilerlemeye basladi Isvec kuvvetleri ise geri cekilmek zorunda kaldi Bolgesel Arka planKatolik guclerin lideri General Albrecht von Wallenstein Furth bir pazar kasabasiydi pazarlama lisansi Kutsal Roma Imparatoru III Heinrich zamaninda iptal edildi ve butun ayricaliklari Nurnberg in de kurulmasiyla iptal edildi Bu durum Heinrich in olumunden sonra degisti ve 1062 de Furth e tekrar pazar kurma izni verildi Buna ragmen Furth sonraki yillarda istikrarli bir sekilde buyuyen ve gelisen Nurnberg ile rekabet edemedi Ilerleyen yuzyillarda Nurnberg bolgedeki en onemli sehir oldu ve Furth un stratejik onemine ragmen Furth u kendine tabi hale getirdi Furth un yerlesim karakteri de buyuk oranda tarimsal olarak kaldi Sonuc olarak 1600 lu yillarda Furth nufusu muhtemelen 1000 2000 kisi civarindaydi Arka planRegnitz Nehri ve Furth Furth kasabasi sehir merkezinin kuzeybatisinda Regnitz i olusturmak uzere birlesen Rednitz ve Pegnitz nehirlerinin dogu ve guneyinde yer almaktadir Regnitz in karsisindaki nehir gecidi sehrin kurulus nedenidir Furth e stratejik onemini veren ise Protestanlarin lideri Isvec krali Gustaf Adolf un Bavyera seferi sirasinda sehri Nurnberg e erisim noktasi olarak kullanmasidir 1632 baharinda Gustaf Adolf Habsburg imparatoru II Ferdinand a Rain Muharebesi nde buyuk bir yenilgi verdi ve Katoliklerin komutani General de burada oldu Ardindan ozgur imparatorluk sehri olan Augsburg u mucadele etmeden aldi ve 17 Mayis ta Munih e dogru ilerledi Ardindan Nurnberg i isgal etti ve ordusuyla sehir disinda kamp kurdu Savasin GelisimiKral II Gustaf Adolf Gustaf Adolf Agustos 1632 nin sonlarinda Furth e hareket etmesi onun Almanya seferindeki en buyuk hataydi Savastaki rakibi Tilly Kontu ve halefi olan General Albrecht von Wallenstein di 1632 baharinda General Wallenstein yeni bir ordu kurmus ve sadece birkac haftada sahaya cikmisti Hizlica Sakson ordularini Bohemya dan kovdu ve kuzeybatiya dogru ilerledi buradan Saksonya ya bir sefer yapmayi planliyordu Wallenstein ise Furth te kamp kurdu ve burada tahkimatlar insa etti Orada ise daha once Haziran da Furth u atese veren ve General Wallenstein in Saksonya daki planlarini bozmak icin guneye gelip Nurnberg i ele geciren Gustaf ile karsilasti Gustaf kisa bir sure sonra Agustos ayi sonlarinda Alte Veste Muharebesi nde Wallenstein in gucunu test etti muharebe ufak bir Katolik zaferiyle sonuclandi ve Protestanlar yardim alamayacaklari sekilde savunma pozisyonunda kamp kurmak zorunda kaldi Tecrubeli bir kusatmaci olan Gustaf kendini General Wallenstein in sayica daha buyuk bir ordusu tarafindan kusatilmis halde buldu SaldiriGustaf Eylul ayinin ilk gununde takviye kuvvetlerine kavustu Bunun uzerine 3 Eylul de Wallenstein in korunakli guclerine saldirdi fakat Protestanlarin ofansif saldirisi sonucunda 2500 kayip verdiler Gustaf Wallenstein i acik alanda carpismaya ikna edemedi Wallenstein in savas sonrasi kati sekilde savunmaci ve iyi guclendirilmis olan pozisyonu koruma taktigi erzak sikintisi ceken Gustaf i 19 Eylul de guneye cekilmek zorunda birakti Bu bolgedeki iki dusman orduyu Kasim ayindaki Lutzen Muharebesi ne kadar cozulemeyecek bir cikmazda birakti Lutzen Muharebesi nde ise Protestanlar Pirus zaferi elde etse de kral Gustaf Adolf olduruldu SonucNurnberg seferinin sonucunda Habsburglar Saksonya ya dogru ilerlemeye basladi Furth kusatmadan once yanginla tamamen tahrip edildi ve kasaba buyuk olcude terk edildi Gustaf her iki taraf icin de yikici bir savas olan Lutzen Muharebesi nde oldu Sonraki birkac yilda Wallenstein in asiri temkinli savas taktikleri ve askeri hatalari Imparator un gozunden dusmesine neden oldu Wallenstein in artan hirsi ve cesitli siyasi entrikalar sonucunda Wallenstein 1634 te bir suikastci tarafindan katledildi Kaynakca www 1000 jahre fuerth de 8 Subat 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2022 www tourismus fuerth de Almanca 31 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2022 a b Ingrao Charles W 29 Haziran 2000 The Habsburg Monarchy 1618 1815 Cambridge University Press ISBN 978 0 521 78034 6 a b Tony Jaques 2007 Dictionary of battles and sieges a guide to 8 500 battles from antiquity through the twenty first century Greenwood Press ISBN 978 0 313 02799 4 OCLC 1253387177