Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gürcü milliyetçiliği, Gürcistan'ın Rus İmparatorluğu'na bağlı olduğu 19. yüzyılın ortalarında gelişmeye başlayan bir milliyetçilik akımıdır. Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği dönemlerinde kültür milliyetçiliği formunda olan Gürcü milliyetçiliği, 1980'lerin sonlarında ve Gürcistan'ın bağımsızlığını ilan ettiği dönemde radikal etnik milliyetçiliğe dönüştü. 2000'lerin ortalarında vatandaşlık odaklı bir milliyetçilik formuna evrildi. Bununla birlikte, birçok Gürcü arasında etnik milliyetçiliğin izleri vardır.
Ortaya çıkışı
Gürcü istisnacılığının kökeni Orta Çağa dayansa da, modern Gürcü milliyetçiliği 19. yüzyılın ortalarında Rusya'nın Gürcistan'ı ilhakına tepki olarak ortaya çıktı. Rusya'nın bölgeyi işgal etmesi bağımsız Gürcü prensliklerini tek bir otorite altında birleştirdi. Ulusal canlanmaya ilk ilham verenler, vatan sevgisi temalı ağıtlar yazan aristokrat şairler oldu. 1832'deki başarısız darbe planı başta olmak üzere birçok başarısız isyanın ardından, Gürcü yöneticiler Rus yönetimiyle uzlaşırken, ulusal uyanış çağrıları kültürel çabalarla yeniden başladı. 1860'larda Rus üniversitelerinde eğitim gören ve Avrupa'da ortaya çıkan düşünce akımlarını öğrenen Gürcü aydınlar, İmparatorluğun asimilasyon politikalarına karşı Gürcü kültürünü desteklediler. İlia Çavçavadze gibi edebiyatçılar tarafından yönetilen akım, soyluların eski gücünü kaybetmesi ve kapitalizmin ilerlemesiyle daha milliyetçi bir hale büründü. Rus bürokrasisinin Gürcistan'daki egemenliği ve Ermeni orta sınıfının Tiflis'teki ekonomi ve demografiyi domine etmesi milliyetçiliği daha da körükledi. Çavçavadze ve arkadaşları, tüm Gürcülere birlik çağrısında bulundular ve ulusal çıkarlarını sınıf ve bölge ayrımlarının üzerine koydular. Hedefleri bağımsızlıkla sonuçlanacak bir isyan çıkarmak değildi, ancak daha fazla kültürel özgürlük, Gürcüceye teşvik ve Gürcü eğitim kurumları ve Gürcü Ortodoks Kilisesi'nin desteklenmesi talep ediyorlardı.
İlk Gürcü milliyetçileri Gürcistan'ın kent merkezlerindeki Rus ve Ermeni egemenliğine karşı Gürcü kültürünü savunmalarına rağmen, etnik gruplar arasındaki çatışmalara karşı çıkan kapsayıcı bir yaklaşımı tercih ettiler. Niko Nikoladze gibi yazarlar, Kafkas halklarının özgür, merkezi olmayan ve kendi kendini yöneten bir federasyon kurmasını destekliyordu.
Rus devleti içindeki Kafkas federasyonu fikri, 19. yüzyılın son yıllarında Gürcü sosyal demokrat ideologlar tarafından da dile getirildi. Başlangıçta Gürcü sosyal demokratlar milliyetçiliğe karşı çıktılar ve onu rakip bir ideoloji olarak gördüler, ancak kendi kaderini tayin hakkını savunmaya devam ettiler. Gürcü sosyal demokratlar, Rusya Sosyalist hareketinde çok aktifti ve partinin 1905'teki bölünmesinden sonra, görece liberal fikirlere bağlı kalan Menşeviklerin yanında yer aldılar.
İlk Gürcü cumhuriyeti
Yeni kurulan Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti bir dizi yerel ve uluslararası zorlukla karşı karşıya kalırken, enternasyonalist Sosyal-Demokrat hükûmet ulusal sorunlara daha fazla odaklanmaya başladı. Milliyetçiliğe yeniden yönelimle birlikte, Gürcistan cumhuriyeti milliyetçilik-sosyalizm hibriti bir ideolojiyle yönetilmeye başlandı. Hükûmetin eğitim ve idareyi daha Gürcü yapma çabaları, etnik azınlıkların protestolarına yol açtı. Ekonomik sıkıntılar nedeniyle protestolar daha da şiddetlendi ve devrimi destekleyen Bolşevikler tarafından siyasi amaçları için sömürüldü. Abhazlar ve Osetler gibi etnik azınlıklar da dahil olmak üzere hükûmetin muhalefete tepkisi sıklıkla şiddetli ve aşırı oldu. Genel olarak, Gürcü Menşevikler otoriterliğe ve teröre başvurmadılar. Bununla birlikte, o dönemde yaşanan çatışmalar, Gürcistan'ın son günlerindeki etnik çatışmalara dahil olan tüm taraflardaki klişeleri pekiştirmede önemli rol oynadı.
Sovyet Gürcistanı
1921'de Gürcistan'ın sovyetleşmesi ve 1924'te yeni rejime karşı çıkan silahlı isyanın bastırılmasından sonra, birçok Gürcü milliyetçi aydın Avrupa'ya sürgün edildi. Sovyetler Birliği'nde Gürcü milliyetçiliği, dil, eğitimin teşviki, eski anıtların korunması, edebiyat, film ve spora odaklanarak gizli kapaklı yapılmaya başlandı veya kültürel bir hareket haline geldi. Yerel milliyetçiliğin her türlü açık tezahürü Sovyet devleti tarafından bastırıldı, ancak kültürel aktivitelere izin verildi ve korenizatsiya politikasının parçası olarak Gürcülerin Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde “itibari bir milliyet”e dönüşmesine yardımcı oldu. Böylece, Sovyet rejimi, Gürcü milliyetçiliğinin odak noktasını kültürel meselelere odaklayarak 1980'lerin perestroyka dönemine kadar Gürcü milliyetçiliğinin siyasi bir hareket haline gelmesini engelleyebildi.
1970'lerin sonlarında, Sovyet güçleriyle çatışan Gürcü milliyetçiliğinin yeniden ortaya çıktığı görüldü. Gürcücenin Sovyet Gürcistan'ındaki resmi dili statüsünün gözden geçirilmesiyle ilgili planlar 1978'in başlarında Kremlin'de hazırlanmıştı, ancak sert ve benzeri görülmemiş bir halk direnişinden sonra Sovyetler Birliği hükümeti bu planları terk etti. Aynı zamanda Ermeni ve Azerbaycan SSC'lerindeki resmi diller için de benzer revizyon planlarından da vazgeçildi.
Mihail Gorbaçov'un Glasnost politikası nedeniyle SSCB'nin zayıfladığı yıllarda Gürcü milliyetçiliğine daha fazla hoşgörü gösterildi. Sovyet hükûmeti 1990'ların başında Gürcü bağımsızlık hareketine karşı koymaya çalıştı.
Kaynakça
- ^ Georgia: A Political History Since Independence. I.B. Tauris. 2013. s. 21. 28 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2019 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ a b c d e f Sabanadze 2010.
- ^ Suny 1994.
- ^ a b c d Jones 2009.
- ^ Suny (27 Ocak 2006). "A tolerant nationalism". St. Petersburg Times. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016.
- ^ Jones 1997.
- ^ Cornell 2000.
Kaynaklar
- Chikovani, Nino (July 2012). "The Georgian historical narrative: From pre-Soviet to post-Soviet nationalism". Dynamics of Asymmetric Conflict. 5 (2): 107-115. doi:10.1080/17467586.2012.742953.
- Cornell, Svante (2000). Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Routledge. ISBN .
- Jones, Stephen F. (1997). "Georgia: the Trauma of Statehood". Bremmer, Ian; Taras, Ray (Ed.). New States, New Politics: Building the Post-Soviet Nations. Cambridge University Press. ISBN .
- Jones, Stephen (2009). "Georgia: Nationalism from under the Rubble". Barrington, Lowell W. (Ed.). After Independence: Making and Protecting the Nation in Postcolonial and Postcommunist States. Ann Arbor: University of Michigan Press. ss. 248-276. ISBN .
- Jones, Stephen F. (2013). Georgia: a political history since independence. London; New York: I.B. Tauris. ISBN .
- Sabanadze, Natalie (2010). Globalization and Nationalism: The Cases of Georgia and the Basque Country. Budapeşte: Central European University Press. ISBN . 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2022.
- Suny, Ronald Grigor. The Making of the Georgian Nation (2.2yıl=1994 bas.). Bloomington: Indiana University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gurcu milliyetciligi Gurcistan in Rus Imparatorlugu na bagli oldugu 19 yuzyilin ortalarinda gelismeye baslayan bir milliyetcilik akimidir Rus Imparatorlugu ve Sovyetler Birligi donemlerinde kultur milliyetciligi formunda olan Gurcu milliyetciligi 1980 lerin sonlarinda ve Gurcistan in bagimsizligini ilan ettigi donemde radikal etnik milliyetcilige donustu 2000 lerin ortalarinda vatandaslik odakli bir milliyetcilik formuna evrildi Bununla birlikte bircok Gurcu arasinda etnik milliyetciligin izleri vardir Gurcistan bayragiOrtaya cikisiGurcu istisnaciliginin kokeni Orta Caga dayansa da modern Gurcu milliyetciligi 19 yuzyilin ortalarinda Rusya nin Gurcistan i ilhakina tepki olarak ortaya cikti Rusya nin bolgeyi isgal etmesi bagimsiz Gurcu prensliklerini tek bir otorite altinda birlestirdi Ulusal canlanmaya ilk ilham verenler vatan sevgisi temali agitlar yazan aristokrat sairler oldu 1832 deki basarisiz darbe plani basta olmak uzere bircok basarisiz isyanin ardindan Gurcu yoneticiler Rus yonetimiyle uzlasirken ulusal uyanis cagrilari kulturel cabalarla yeniden basladi 1860 larda Rus universitelerinde egitim goren ve Avrupa da ortaya cikan dusunce akimlarini ogrenen Gurcu aydinlar Imparatorlugun asimilasyon politikalarina karsi Gurcu kulturunu desteklediler Ilia Cavcavadze gibi edebiyatcilar tarafindan yonetilen akim soylularin eski gucunu kaybetmesi ve kapitalizmin ilerlemesiyle daha milliyetci bir hale burundu Rus burokrasisinin Gurcistan daki egemenligi ve Ermeni orta sinifinin Tiflis teki ekonomi ve demografiyi domine etmesi milliyetciligi daha da korukledi Cavcavadze ve arkadaslari tum Gurculere birlik cagrisinda bulundular ve ulusal cikarlarini sinif ve bolge ayrimlarinin uzerine koydular Hedefleri bagimsizlikla sonuclanacak bir isyan cikarmak degildi ancak daha fazla kulturel ozgurluk Gurcuceye tesvik ve Gurcu egitim kurumlari ve Gurcu Ortodoks Kilisesi nin desteklenmesi talep ediyorlardi Ilk Gurcu milliyetcileri Gurcistan in kent merkezlerindeki Rus ve Ermeni egemenligine karsi Gurcu kulturunu savunmalarina ragmen etnik gruplar arasindaki catismalara karsi cikan kapsayici bir yaklasimi tercih ettiler Niko Nikoladze gibi yazarlar Kafkas halklarinin ozgur merkezi olmayan ve kendi kendini yoneten bir federasyon kurmasini destekliyordu Rus devleti icindeki Kafkas federasyonu fikri 19 yuzyilin son yillarinda Gurcu sosyal demokrat ideologlar tarafindan da dile getirildi Baslangicta Gurcu sosyal demokratlar milliyetcilige karsi ciktilar ve onu rakip bir ideoloji olarak gorduler ancak kendi kaderini tayin hakkini savunmaya devam ettiler Gurcu sosyal demokratlar Rusya Sosyalist hareketinde cok aktifti ve partinin 1905 teki bolunmesinden sonra gorece liberal fikirlere bagli kalan Menseviklerin yaninda yer aldilar Ilk Gurcu cumhuriyetiYeni kurulan Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti bir dizi yerel ve uluslararasi zorlukla karsi karsiya kalirken enternasyonalist Sosyal Demokrat hukumet ulusal sorunlara daha fazla odaklanmaya basladi Milliyetcilige yeniden yonelimle birlikte Gurcistan cumhuriyeti milliyetcilik sosyalizm hibriti bir ideolojiyle yonetilmeye baslandi Hukumetin egitim ve idareyi daha Gurcu yapma cabalari etnik azinliklarin protestolarina yol acti Ekonomik sikintilar nedeniyle protestolar daha da siddetlendi ve devrimi destekleyen Bolsevikler tarafindan siyasi amaclari icin somuruldu Abhazlar ve Osetler gibi etnik azinliklar da dahil olmak uzere hukumetin muhalefete tepkisi siklikla siddetli ve asiri oldu Genel olarak Gurcu Mensevikler otoriterlige ve terore basvurmadilar Bununla birlikte o donemde yasanan catismalar Gurcistan in son gunlerindeki etnik catismalara dahil olan tum taraflardaki kliseleri pekistirmede onemli rol oynadi Sovyet Gurcistani1921 de Gurcistan in sovyetlesmesi ve 1924 te yeni rejime karsi cikan silahli isyanin bastirilmasindan sonra bircok Gurcu milliyetci aydin Avrupa ya surgun edildi Sovyetler Birligi nde Gurcu milliyetciligi dil egitimin tesviki eski anitlarin korunmasi edebiyat film ve spora odaklanarak gizli kapakli yapilmaya baslandi veya kulturel bir hareket haline geldi Yerel milliyetciligin her turlu acik tezahuru Sovyet devleti tarafindan bastirildi ancak kulturel aktivitelere izin verildi ve korenizatsiya politikasinin parcasi olarak Gurculerin Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nde itibari bir milliyet e donusmesine yardimci oldu Boylece Sovyet rejimi Gurcu milliyetciliginin odak noktasini kulturel meselelere odaklayarak 1980 lerin perestroyka donemine kadar Gurcu milliyetciliginin siyasi bir hareket haline gelmesini engelleyebildi 1970 lerin sonlarinda Sovyet gucleriyle catisan Gurcu milliyetciliginin yeniden ortaya ciktigi goruldu Gurcucenin Sovyet Gurcistan indaki resmi dili statusunun gozden gecirilmesiyle ilgili planlar 1978 in baslarinda Kremlin de hazirlanmisti ancak sert ve benzeri gorulmemis bir halk direnisinden sonra Sovyetler Birligi hukumeti bu planlari terk etti Ayni zamanda Ermeni ve Azerbaycan SSC lerindeki resmi diller icin de benzer revizyon planlarindan da vazgecildi Mihail Gorbacov un Glasnost politikasi nedeniyle SSCB nin zayifladigi yillarda Gurcu milliyetciligine daha fazla hosgoru gosterildi Sovyet hukumeti 1990 larin basinda Gurcu bagimsizlik hareketine karsi koymaya calisti Kaynakca Georgia A Political History Since Independence I B Tauris 2013 s 21 28 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Google Books vasitasiyla a b c d e f Sabanadze 2010 Suny 1994 a b c d Jones 2009 Suny 27 Ocak 2006 A tolerant nationalism St Petersburg Times 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2016 Jones 1997 Cornell 2000 KaynaklarChikovani Nino July 2012 The Georgian historical narrative From pre Soviet to post Soviet nationalism Dynamics of Asymmetric Conflict 5 2 107 115 doi 10 1080 17467586 2012 742953 Cornell Svante 2000 Small Nations and Great Powers A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus Routledge ISBN 0700711627 Jones Stephen F 1997 Georgia the Trauma of Statehood Bremmer Ian Taras Ray Ed New States New Politics Building the Post Soviet Nations Cambridge University Press ISBN 0521577993 Jones Stephen 2009 Georgia Nationalism from under the Rubble Barrington Lowell W Ed After Independence Making and Protecting the Nation in Postcolonial and Postcommunist States Ann Arbor University of Michigan Press ss 248 276 ISBN 0472025082 Jones Stephen F 2013 Georgia a political history since independence London New York I B Tauris ISBN 9781845113384 Sabanadze Natalie 2010 Globalization and Nationalism The Cases of Georgia and the Basque Country Budapeste Central European University Press ISBN 9789633860069 18 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2022 Suny Ronald Grigor The Making of the Georgian Nation 2 2yil 1994 bas Bloomington Indiana University Press ISBN 0253209153