Gılgamış Destanı, antik Mezopotamya'dan günümüze ulaşan en eski edebiyat eseri ve Piramit metinlerinden sonra en eski ikinci dini metin olarak kabul edilen destansı bir şiirdir.Gılgamış'ın yazınsal tarihi, Üçüncü Ur Hanedanlığı'ndan (y. MÖ 2100) kalma Uruk Kralı Bilgamış ("Gılgamış" için kullanılan Sümerce ad) hakkında yazılan beş Sümer şiiriyle başlar. Bu bağımsız hikâyeler, daha sonra Akadcada birleşik bir destan için kaynak olarak kullanılmıştır. "Eski Babilce" yorumu olarak bilinen bu birleşik destanın günümüze ulaşan ilk yorumu, MÖ 18. yüzyıla dayanır ve adını açılışından (Shūtur eli sharrī: "Diğer Tüm Krallardan Üstün") almıştır. Destanın sadece birkaç tableti günümüze ulaşmıştır. Sîn-lēqi-unninni tarafından derlenen daha sonraki Standart Babilce yorumu, MÖ 13. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar uzanır ve Sha naqba īmuru ("Sonsuz Derinliği Gören", çağdaş terimlerle: "Bilinmeyeni Gören") açılışına dayanır. Bunun yaklaşık üçte ikisi daha uzundur ve on iki tabletlik yorum kurtarılmıştır. En iyi kopyalardan bazıları, MÖ 7. yüzyılda yaşamış olan Asur Kralı Asurbanipal'in kütüphane kalıntılarında keşfedilmiştir.
Destanın Akadcadaki Büyük Tufan tableti | |
Yazım yılı | y. MÖ 1800 |
---|---|
Ülke | Mezopotamya |
Özgün dili | Sümerce |
Ortam türü | Kil tablet |
Hikâyenin ilk yarısında Uruk'un kralı Gılgamış ile tanrılar tarafından Gılgamış'ın Uruk halkına baskı yapmasını önlemek için yaratılan vahşi bir adam olan Enkidu anlatılır. Enkidu, bir tapınak fahişesi olan Şamhat ile cinsel ilişkiye girerek uygar hale geldikten sonra Gılgamış'ı bir güç sınavına davet ettiği Uruk'a gider. Tapınak fahişeleri, o dönemde tapınakların maddi ihtiyaçlarının karşılanması için kutsal bir görev yaptıklarına inanılan kişilerdir.
Gılgamış, mücadeleyi kazanmasına karşın Enkidu ile arkadaş olur. Birlikte, efsanevi Sedir Ormanı'na altı günlük bir yolculuk yapar ve burada koruyucu, korkunç Humbaba'yı öldürmeyi ve kutsal Sedir'i kesmeyi planlarlar. Tanrıça İştar, cinsel ilişki önerisini geri çeviren Gılgamış'ı cezalandırmak için Gök Boğası'nı gönderir. Gılgamış ve Enkidu, Gök Boğası'nı öldürdükten sonra tanrılar, Enkidu'yu ölüme mahkûm etmeye karar verir ve Enkidu'nun canını alır.
Destanın ikinci yarısında, Enkidu'nun ölümünden ötürü acı çeken Gılgamış'ın sonsuz yaşamın gizemini keşfetmek için uzun ve tehlikeli bir yolculuğa çıkması anlatılır. En sonunda "Aradığınız hayatı, asla bulamayacaksınız. Tanrılar insanı yarattığında insanın payına ölüm düşmüştür ve tanrılar, hayatı kendi ellerinde tutmuştur." bilgisini öğrenir. Bununla birlikte yaptırdığı büyük yapılar, Siduri'nin önerisi ve ölümsüz adam Utnapiştim'in Büyük Tufan hakkında söyledikleri sayesinde Gılgamış'ın ünü, ölümünden sonra Gılgamış hikâyesine olan ilginin artmasıyla günümüze ulaşmış; birçok dile çevrilmiş ve yer almıştır.
Destan, dinde ve kahramanlık destanları geleneğinde temel bir eser olarak kabul edilir; Gılgamış, Herakles (Herkül) gibi daha sonraki kahramanların ilk örneğini oluşturur ve destanın kendisinin Homeros destanlarına etkisi olmuştur.
Geçmişi
2000 yılı aşkın bir zaman diliminden farklı kaynaklar mevcuttur. En eski Sümer şiirleri artık tek bir destanın parçaları olmaktan çok, genel olarak ayrı öyküler olarak kabul edilmektedir. Bu şiirler, Üçüncü Ur Hanedanı (y. MÖ 2100) dönemine kadar gitmektedir. Eski Babilce tabletler, tek bir Gılgamış Destanı anlatısı için günümüze ulaşan en eski tabletlerdir. Daha eski Eski Babilce tabletler ve daha sonraki Akadca yorumu, daha sonraki metinlerdeki boşlukları doldurmak için kullanılan önceki metinler ile çağdaş çeviriler için önemli kaynaklardır. Yeni keşiflere dayanan birkaç yenilenmiş yorum yayımlanmış olsa da destan eksik kalmıştır. Eski Babilce metninin çözümlenmesi, destanın olası erken biçimlerini yeniden oluşturmak için kullanılmıştır. Standart Babilce yorumu olarak da anılan en güncel Akadca yorumu, on iki tabletten oluşur ve MÖ 1300 ile MÖ 1000 yılları arasında yaşadığı düşünülenSîn-lēqi-unninni tarafından düzenlenmiştir.
Asurca çivi yazılı tabletlerin yaklaşık 15 bin parçası, 1850'lerin başında Ninova'daki Asurbanipal Kütüphanesi'nde Austen Henry Layard, yardımcısı Hormuzd Rassam ve tarafından keşfedildi. Sonraki on yılın sonlarında, British Museum bunları incelemesi için George Smith'i işe aldı; 1872'de Smith, 'nden (Society of Biblical Archaeology) önce çevrilmiş parçaları okudu ve 1875 ile 1876'da daha kapsamlı çeviriler yayımladı. Gılgamış'ın ana karakteri, adındaki çivi yazısı logografileri doğru bir şekilde söylenmeden önce dünyaya "İzdubar" olarak yeniden tanıtıldı. 1891'de Paul Haupt çivi yazısı metnini topladı ve dokuz yıl sonra Peter Jensen kapsamlı bir baskı yaptı; R. Campbell Thompson, her ikisinin çalışmasını 1930'da güncelledi. Sonraki yirmi yıl boyunca Samuel Noah Kramer, Sümer şiirlerini yeniden bir araya getirdi.
1998'de Amerikalı Asurolog , British Museum'un deposunda destanın ilk satırlarını içerdiğine inanılan bir parça keşfetti. 1878'de bulunan ve MÖ 600 ile MÖ 100 arasına tarihlenen bu parça, kurtulmasından bu yana bir yüzyıldan fazla bir süre uzmanlar tarafından incelenmedi. Parçada "Her şeyi gören, toprağın temeli olan, (her şeyi) bilen, her konuda bilgeydi: Gılgamış." yazılıydı. Efsanelerde Gılgamış'ın düşmanlarından birinin babası olarak bahsedilen Kiş'li Enmebaragesi ile ilgili eserlerin keşfi, Gılgamış'ın tarihsel varlığına inanılırlık kazandırmıştır.
Kesin çağdaş çeviri, 2003 yılında Oxford University Press tarafından yayınlanan 'a ait iki ciltlik eleştirel bir çalışmasıdır. Cambridge akademisyeni tarafından yapılan bir kitap incelemesinde, George'un bu çalışmasının son 70 yılda Gılgamış ile ilgili yapılan en önemli eleştirel çalışma olduğu savlanır.
Yorumları
Bulunan çeşitli kaynaklardan destanın iki ana yorumu kısmen yeniden bir araya getirildi: Standart Babilce yorumu yani "Derinleri gören kişi" ile Eski Babilce yorumu yani "Diğer tüm kralları aşan". Gılgamış hakkında daha önce yazılan beş Sümer şiiri kısmen kurtarılmış iken bu şiirlerden bazıları Babil yorumundaki belirli bölümlerin ilkel yorumlarını, diğerleri ise ilgisiz hikâyeler içermektedir.
Standart Babilce yorumu
Destanın standart Babilce yorumu, Hormuzd Rassam tarafından 1853'te Ninova'daki Asurbanipal Kütüphanesi'nde keşfedildi. "Standart Babilce" edebi amaçlar için kullanılan bir edebi tarzı ifade eder. Bu yorum Sin-liqe-unninni tarafından MÖ 1300 ile 1000 yılları arasında önceki metinlerden derlenmiştir. Standart Babilce yorumu, eski yorumdan ayrı açılış sözcüklerine sahiptir. Eski yorum "Diğer tüm kralları aşan" ifadesiyle başlarken Standart Babilce yorumunda "Derinleri gören" (ša naqba īmuru) ifadesi ile başlar. Gılgamış'a tanrılara nasıl tapılacağı, neden insanlar için ölüm emredildiği, iyi bir kralın nasıl olduğu ve nasıl iyi yaşanacağı hakkında bilgi verilmiştir. Tufan efsanesinin kahramanı Utnapiştim'in hikâyesi, Babil destanı Atra-Hasis'te de bulunabilir.
12. tablet, özgün 11'in devamı niteliğindedir ve umulana göre daha sonraki bir tarihte eklenmiştir. İyi hazırlanmış 11 tabletlik destanla çok az ilişkisi vardır; 12. tablet, Gılgamış'ın Enkidu'yu Yeraltı Dünyası'ndan bazı nesnelerini almak için gönderdiği önceki bir Sümer masalının yakın bir kopyasıdır. Bu tablete göre Enkidu, Yeraltı Dünyası'nın doğasını Gılgamış ile ilişkilendirmek için bir ruh biçiminde geri döner.
Notlar
- ^ 2008 yılında, Ugarit'te bulunan ve standart yorumdan önce yazılmış olan ortalama Babil versiyonunun el yazmaları Sha naqba īmuru ile başlamıştır.
Kaynakça
- ^ . www.britannica.com (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2021.
- ^ Sin-léqi-unnínni (2007). Ele que o abismo viu (Portekizce). Jacyntho Lins Brandão tarafından çevrildi. Autêntica. s. 23. ISBN .
- ^ Gılgamış Destanı. 2015. ss. 5-15. 16 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14.05.2024. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=
() - ^ Krstovic, Jelena O., (Ed.) (2005). Epic of Gilgamesh Classical and Medieval Literature Criticism. 74. Detroit, MI: Gale. ISBN . OCLC 644697404.
- ^ Thrower, James (1980). The Alternative Tradition: A Study of Unbelief in the Ancient World. The Hague, The Netherlands: Mouton Publishers.
- ^ Frankfort, Henri (1974) [1949]. "Chapter VII: Mesopotamia: The Good Life". Before Philosophy: The Intellectual Adventure of Ancient Man, an essay on speculative thought in the ancient near East. Penguin. s. 226. OCLC 225040700.
- ^ Temple, Robert (1991). He who saw everything: a verse translation of the Epic of Gilgamesh. Random Century Group Ltd. pp. viii–ix.
- ^ a b Dalley 2000, s. 45.
- ^ Dalley 2000, ss. 41–42.
- ^ Mitchell, T.C. (1988). The Bible in the British Museum. The British Museum Press. s. 70.
- ^ George 2003.
- ^ Abusch, T. (1993). "Gilgamesh's Request and Siduri's Denial. Part I: The Meaning of the Dialogue and Its Implications for the History of the Epic". The Tablet and the Scroll; Near Eastern Studies in Honor of William W. Hallo. CDL Press. ss. 1-14.
- ^ George 2003, s. ii.
- ^ George, Andrew R. (2008). "Shattered tablets and tangled threads: Editing Gilgamesh, then and now". Aramazd. Armenian Journal of Near Eastern Studies. 3: 11. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Eylül 2018.
- ^ a b c George, Andrew R. (2008). "Shattered tablets and tangled threads: Editing Gilgamesh, then and now". Aramazd. Armenian Journal of Near Eastern Studies. 3: 7-30. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Eylül 2018.
- ^ Smith, George (3 Aralık 1872). . Sacred-Texts.com. 3 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ George 2003, s. xi.
- ^ . The Independent (İngilizce). 16 Kasım 1998. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019.
- ^ Evans, Barry. . North Coast Journal (İngilizce). 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019.
- ^ Dalley 2000, ss. 40–41.
- ^ Mawr, Bryn (21 Nisan 2004). "Bryn Mawr Classical Review 2004.04.21". Bryn Mawr Classical Review. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
- ^ Tigay 1982, ss. 23, 218, 224, 238.
- ^ George 2003, ss. xxvii–viii.
Dış bağlantılar
Yapıtın, Cumhuriyet Gazetesi Dünya Klasikleri Dizisi'nde yayımlanan baskısının çevrimiçi okunabileceği bağlantı 1 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gilgamis Destani antik Mezopotamya dan gunumuze ulasan en eski edebiyat eseri ve Piramit metinlerinden sonra en eski ikinci dini metin olarak kabul edilen destansi bir siirdir Gilgamis in yazinsal tarihi Ucuncu Ur Hanedanligi ndan y MO 2100 kalma Uruk Krali Bilgamis Gilgamis icin kullanilan Sumerce ad hakkinda yazilan bes Sumer siiriyle baslar Bu bagimsiz hikayeler daha sonra Akadcada birlesik bir destan icin kaynak olarak kullanilmistir Eski Babilce yorumu olarak bilinen bu birlesik destanin gunumuze ulasan ilk yorumu MO 18 yuzyila dayanir ve adini acilisindan Shutur eli sharri Diger Tum Krallardan Ustun almistir Destanin sadece birkac tableti gunumuze ulasmistir Sin leqi unninni tarafindan derlenen daha sonraki Standart Babilce yorumu MO 13 yuzyildan 10 yuzyila kadar uzanir ve Sha naqba imuru Sonsuz Derinligi Goren cagdas terimlerle Bilinmeyeni Goren acilisina dayanir Bunun yaklasik ucte ikisi daha uzundur ve on iki tabletlik yorum kurtarilmistir En iyi kopyalardan bazilari MO 7 yuzyilda yasamis olan Asur Krali Asurbanipal in kutuphane kalintilarinda kesfedilmistir Gilgamis Destani Destanin Akadcadaki Buyuk Tufan tabletiYazim yiliy MO 1800UlkeMezopotamyaOzgun diliSumerceOrtam turuKil tablet Hikayenin ilk yarisinda Uruk un krali Gilgamis ile tanrilar tarafindan Gilgamis in Uruk halkina baski yapmasini onlemek icin yaratilan vahsi bir adam olan Enkidu anlatilir Enkidu bir tapinak fahisesi olan Samhat ile cinsel iliskiye girerek uygar hale geldikten sonra Gilgamis i bir guc sinavina davet ettigi Uruk a gider Tapinak fahiseleri o donemde tapinaklarin maddi ihtiyaclarinin karsilanmasi icin kutsal bir gorev yaptiklarina inanilan kisilerdir Gilgamis mucadeleyi kazanmasina karsin Enkidu ile arkadas olur Birlikte efsanevi Sedir Ormani na alti gunluk bir yolculuk yapar ve burada koruyucu korkunc Humbaba yi oldurmeyi ve kutsal Sedir i kesmeyi planlarlar Tanrica Istar cinsel iliski onerisini geri ceviren Gilgamis i cezalandirmak icin Gok Bogasi ni gonderir Gilgamis ve Enkidu Gok Bogasi ni oldurdukten sonra tanrilar Enkidu yu olume mahkum etmeye karar verir ve Enkidu nun canini alir Destanin ikinci yarisinda Enkidu nun olumunden oturu aci ceken Gilgamis in sonsuz yasamin gizemini kesfetmek icin uzun ve tehlikeli bir yolculuga cikmasi anlatilir En sonunda Aradiginiz hayati asla bulamayacaksiniz Tanrilar insani yarattiginda insanin payina olum dusmustur ve tanrilar hayati kendi ellerinde tutmustur bilgisini ogrenir Bununla birlikte yaptirdigi buyuk yapilar Siduri nin onerisi ve olumsuz adam Utnapistim in Buyuk Tufan hakkinda soyledikleri sayesinde Gilgamis in unu olumunden sonra Gilgamis hikayesine olan ilginin artmasiyla gunumuze ulasmis bircok dile cevrilmis ve yer almistir Destan dinde ve kahramanlik destanlari geleneginde temel bir eser olarak kabul edilir Gilgamis Herakles Herkul gibi daha sonraki kahramanlarin ilk ornegini olusturur ve destanin kendisinin Homeros destanlarina etkisi olmustur GecmisiSu anda Louvre da bulunan ve muhtemelen Gilgamis i temsil eden eski Asur heykeli 2000 yili askin bir zaman diliminden farkli kaynaklar mevcuttur En eski Sumer siirleri artik tek bir destanin parcalari olmaktan cok genel olarak ayri oykuler olarak kabul edilmektedir Bu siirler Ucuncu Ur Hanedani y MO 2100 donemine kadar gitmektedir Eski Babilce tabletler tek bir Gilgamis Destani anlatisi icin gunumuze ulasan en eski tabletlerdir Daha eski Eski Babilce tabletler ve daha sonraki Akadca yorumu daha sonraki metinlerdeki bosluklari doldurmak icin kullanilan onceki metinler ile cagdas ceviriler icin onemli kaynaklardir Yeni kesiflere dayanan birkac yenilenmis yorum yayimlanmis olsa da destan eksik kalmistir Eski Babilce metninin cozumlenmesi destanin olasi erken bicimlerini yeniden olusturmak icin kullanilmistir Standart Babilce yorumu olarak da anilan en guncel Akadca yorumu on iki tabletten olusur ve MO 1300 ile MO 1000 yillari arasinda yasadigi dusunulenSin leqi unninni tarafindan duzenlenmistir Asurca civi yazili tabletlerin yaklasik 15 bin parcasi 1850 lerin basinda Ninova daki Asurbanipal Kutuphanesi nde Austen Henry Layard yardimcisi Hormuzd Rassam ve tarafindan kesfedildi Sonraki on yilin sonlarinda British Museum bunlari incelemesi icin George Smith i ise aldi 1872 de Smith nden Society of Biblical Archaeology once cevrilmis parcalari okudu ve 1875 ile 1876 da daha kapsamli ceviriler yayimladi Gilgamis in ana karakteri adindaki civi yazisi logografileri dogru bir sekilde soylenmeden once dunyaya Izdubar olarak yeniden tanitildi 1891 de Paul Haupt civi yazisi metnini topladi ve dokuz yil sonra Peter Jensen kapsamli bir baski yapti R Campbell Thompson her ikisinin calismasini 1930 da guncelledi Sonraki yirmi yil boyunca Samuel Noah Kramer Sumer siirlerini yeniden bir araya getirdi 1998 de Amerikali Asurolog British Museum un deposunda destanin ilk satirlarini icerdigine inanilan bir parca kesfetti 1878 de bulunan ve MO 600 ile MO 100 arasina tarihlenen bu parca kurtulmasindan bu yana bir yuzyildan fazla bir sure uzmanlar tarafindan incelenmedi Parcada Her seyi goren topragin temeli olan her seyi bilen her konuda bilgeydi Gilgamis yaziliydi Efsanelerde Gilgamis in dusmanlarindan birinin babasi olarak bahsedilen Kis li Enmebaragesi ile ilgili eserlerin kesfi Gilgamis in tarihsel varligina inanilirlik kazandirmistir Kesin cagdas ceviri 2003 yilinda Oxford University Press tarafindan yayinlanan a ait iki ciltlik elestirel bir calismasidir Cambridge akademisyeni tarafindan yapilan bir kitap incelemesinde George un bu calismasinin son 70 yilda Gilgamis ile ilgili yapilan en onemli elestirel calisma oldugu savlanir YorumlariBulunan cesitli kaynaklardan destanin iki ana yorumu kismen yeniden bir araya getirildi Standart Babilce yorumu yani Derinleri goren kisi ile Eski Babilce yorumu yani Diger tum krallari asan Gilgamis hakkinda daha once yazilan bes Sumer siiri kismen kurtarilmis iken bu siirlerden bazilari Babil yorumundaki belirli bolumlerin ilkel yorumlarini digerleri ise ilgisiz hikayeler icermektedir Standart Babilce yorumu Destanin standart Babilce yorumu Hormuzd Rassam tarafindan 1853 te Ninova daki Asurbanipal Kutuphanesi nde kesfedildi Standart Babilce edebi amaclar icin kullanilan bir edebi tarzi ifade eder Bu yorum Sin liqe unninni tarafindan MO 1300 ile 1000 yillari arasinda onceki metinlerden derlenmistir Standart Babilce yorumu eski yorumdan ayri acilis sozcuklerine sahiptir Eski yorum Diger tum krallari asan ifadesiyle baslarken Standart Babilce yorumunda Derinleri goren sa naqba imuru ifadesi ile baslar Gilgamis a tanrilara nasil tapilacagi neden insanlar icin olum emredildigi iyi bir kralin nasil oldugu ve nasil iyi yasanacagi hakkinda bilgi verilmistir Tufan efsanesinin kahramani Utnapistim in hikayesi Babil destani Atra Hasis te de bulunabilir 12 tablet ozgun 11 in devami niteligindedir ve umulana gore daha sonraki bir tarihte eklenmistir Iyi hazirlanmis 11 tabletlik destanla cok az iliskisi vardir 12 tablet Gilgamis in Enkidu yu Yeralti Dunyasi ndan bazi nesnelerini almak icin gonderdigi onceki bir Sumer masalinin yakin bir kopyasidir Bu tablete gore Enkidu Yeralti Dunyasi nin dogasini Gilgamis ile iliskilendirmek icin bir ruh biciminde geri doner Notlar 2008 yilinda Ugarit te bulunan ve standart yorumdan once yazilmis olan ortalama Babil versiyonunun el yazmalari Sha naqba imuru ile baslamistir Kaynakca www britannica com Ingilizce 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2021 Sin leqi unninni 2007 Ele que o abismo viu Portekizce Jacyntho Lins Brandao tarafindan cevrildi Autentica s 23 ISBN 978 85 513 0283 5 Gilgamis Destani 2015 ss 5 15 16 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 05 2024 Tarih degerini gozden gecirin erisimtarihi yardim Krstovic Jelena O Ed 2005 Epic of Gilgamesh Classical and Medieval Literature Criticism 74 Detroit MI Gale ISBN 9780787680213 OCLC 644697404 Thrower James 1980 The Alternative Tradition A Study of Unbelief in the Ancient World The Hague The Netherlands Mouton Publishers Frankfort Henri 1974 1949 Chapter VII Mesopotamia The Good Life Before Philosophy The Intellectual Adventure of Ancient Man an essay on speculative thought in the ancient near East Penguin s 226 OCLC 225040700 Temple Robert 1991 He who saw everything a verse translation of the Epic of Gilgamesh Random Century Group Ltd pp viii ix a b Dalley 2000 s 45 Dalley 2000 ss 41 42 Mitchell T C 1988 The Bible in the British Museum The British Museum Press s 70 George 2003 Abusch T 1993 Gilgamesh s Request and Siduri s Denial Part I The Meaning of the Dialogue and Its Implications for the History of the Epic The Tablet and the Scroll Near Eastern Studies in Honor of William W Hallo CDL Press ss 1 14 George 2003 s ii George Andrew R 2008 Shattered tablets and tangled threads Editing Gilgamesh then and now Aramazd Armenian Journal of Near Eastern Studies 3 11 7 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Eylul 2018 a b c George Andrew R 2008 Shattered tablets and tangled threads Editing Gilgamesh then and now Aramazd Armenian Journal of Near Eastern Studies 3 7 30 7 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Eylul 2018 Smith George 3 Aralik 1872 Sacred Texts com 3 Aralik 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2020 George 2003 s xi The Independent Ingilizce 16 Kasim 1998 10 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2019 Evans Barry North Coast Journal Ingilizce 16 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2019 Dalley 2000 ss 40 41 Mawr Bryn 21 Nisan 2004 Bryn Mawr Classical Review 2004 04 21 Bryn Mawr Classical Review 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2017 Tigay 1982 ss 23 218 224 238 George 2003 ss xxvii viii Dis baglantilarYapitin Cumhuriyet Gazetesi Dunya Klasikleri Dizisi nde yayimlanan baskisinin cevrimici okunabilecegi baglanti 1 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde