Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gemi yakıtları, geminin hareketini sağlayan güç ile ihtiyacı olan elektrik ve ısı enerjisini üretmek için yakıt yakan makinelerde kullanılan katı, sıvı veya gaz halde bulunan yakıtlardır.
Tarih
Deniz araçları, tarih boyunca başlıca; insan ve yük ulaşımının sağlanması, oşinografik faaliyetler ve askerî amaçlı olmak üzere geliştirilmeye devam etti. Zamanla artan hız ve güç ihtiyacı nedeniyle kürek ve rüzgar gücü yetersiz kaldı. Sanayi devrimi sonrası artan teknolojik ilerlemeler sayesinde ilkel motorların geliştirilmesiyle birlikte, günümüzdekine benzer şekilde ısı enerjisi açığa çıkararak çalışan güç sistemleri üretildi.
İlk dönem makineleri önce buhar gücü ile dönen bir çark ya da pervaneyi döndürüyor ve bu şekilde gereken hareket sağlanıyordu. Bu gemi makinelerinde ilk zamanlarda katı yakıt olarak odun ve kömür kullanılmaktaydı.
İlerleyen dönemde petrolün insan hayatında daha çok yer almasıyla petrol türevi yakıtlar (fuel oil, diesel oil, benzin, motorin) kullanan buhar makineleri, içten yanmalı makineler ve türbinler kullanılmaya başlandı.
Yeni yakıt türlerinin ve yeni tip makinelerin kullanımını artmasıyla hidrojen, doğal gaz ve sıvılaştırılmış petrol gazı yakıt olarak kullanılmaya başlandı.
Günümüzde sıvı yakıt kullanımı yaygın olmakla beraber, gaz yakıtlı makinelerin de kullanımı yaygınlaşmaktadır.
Yakıt türleri
Katı yakıtlar
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Sıvı yakıtlar
Petrol ürünü yakıtlar
Çoğunlukla petrolün rafine edilmesi ile elde edilen yakıtlardır. Artık (residual) ve damıtık (distilled) ürün olarak iki kategoride sınıflandırılır.
İçeriğinde doğal olarak gelen kükürt (sülfür) oranına göre de ayrı sınıflandırmaya tabi tutulur. Yanma sonucu oluşan kükürt gazlarından dolayı,uluslararası ve ulusal otoritelerin belirlediği kurallar çerçevesinde belirlenmiş olan bölgelere göre yakıtın kükürt içeriğine göre kullanımı kısıtlanabilir veya uygun ekipman ile kullanımına müsaade edilir.
| Kükürt Sınıfı (Türkçe) | Kükürt Sınıfı (İngilizce) | İzin verilen en yüksek kükürt Oranı (kütlesel %) | Kısaltama |
|---|---|---|---|
| Yüksek kükürtlü | High Sulphur | 3.50 | HS |
| Çok düşük kükürtlü | Very Low Sulphur | 0.50 | VLS |
| Aşırı düşük kükürtlü | Ultra Low Sulphur | 0.10 | ULS |
Damıtık yakıtlar (Distillate fuels)
Bu yakıtlar, petrolün rafinerilerdeki ayrıştırma kulesinde işlenmesi esnasında, üst seviyede kalan, nispeten hafif, kısa karbon zincirli, açık renkli, artık yakıtlara göre temiz sayılabilecek olan yakıtlardır. En bilineni benzin ve motorindir. Çoğunlukla küçük makineli hız ve performans aranan gezinti ve sürat teknelerinde tercih edilmektedir.
Büyük makineli, gücün hıza göre daha önemli olduğu ticari gemilerde, kara araçlarında kullanılan motorine göre biraz daha düşük kalitede ve maliyette olan, marine diesel oil (MDO) ve marine gas oil (MGO) olarak bilinen yakıt tipleri kullanılmaktadır.
| Damıtık Yakıtlar (Marine distillate fuels) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Parameter | Birim | Limit | DMX | DMA | DMB | DMC |
| Yoğunluk 15 °C | kg/m3 | Max | - | 890.0 | 900.0 | 920.0 |
| Viskozite at 40 °C | mm2/s | Max | 5.5 | 6.0 | 11.0 | 14.0 |
| mm2/s | Min | 1.4 | 1.5 | - | - | |
| Su oranı (hacimsel) | % (V/V) | Max | - | - | 0.3 | 0.3 |
| Kükürt oranı (kütlesel) | % (m/m) | Max | 1.0 | 1.5 | 2.0 | 2.0 |
| Alüminyum + Silikon | mg/kg | Max | - | - | - | 25 |
| Parlama noktası3 | °C | Min | 43 | 60 | 60 | 60 |
| Akma noktası (yaz) | °C | Max | - | 0 | 6 | 6 |
| Akma noktası (kış) | °C | Max | - | -6 | 0 | 0 |
| °C | Max | -16 | - | - | - | |
| Min | 45 | 40 | 35 | - | ||
Artık yakıtlar (Residual fuels)
Bu yakıtlar ise rafineride petrolün işlenmesinde sona kalan sıvı kısım olup çok yoğun ve koyu renkli bir fiziksel görünüme sahip kimyasal olarak da uzun karbon zincirli yapıdadır. Bu özelliklerinden dolayı düşük sıcaklıklarda donma eğilimi gösterir ve viskozitesi (akışkanlık direnci) yüksektir. Kullanımı esnasında ısıtılması ve uygun koşullara getirilmesi gerekmektedir.
Ağır ve hafif olmak üzere iki ana kategoride değerlendirilir.
| Artık yakıtlar (Residual Fuels) | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hafif Yakıtlar (Light Fuel Oils) | Ağır Yakıtlar (Heavy Fuel Oils) | |||||||||||
| Parametre | Birim | Limit | RMA 30 | RMB 30 | RMD 80 | RME 180 | RMF 180 | RMG 380 | RMH 380 | RMK 380 | RMH 700 | RMK 700 |
| Yoğunluk 15 °C | kg/m3 | Max | 960.0 | 975.0 | 980.0 | 991.0 | 991.0 | 991.0 | 991.0 | 1010.0 | 991.0 | 1010.0 |
| Viskozite 50 °C | mm2/s | Max | 30.0 | 30.0 | 80.0 | 180.0 | 180.0 | 380.0 | 380.0 | 380.0 | 700.0 | 700.0 |
| Su oranı | % V/V | Max | 0.5 | 0.5 | 0.5 | 0.5 | 0.5 | 0.5 | 0.5 | 0.5 | 0.5 | 0.5 |
| Kükürt1 | % (m/m) | Max | 3.5 | 3.5 | 3.5 | 3.5 | 3.5 | 3.5 | 3.5 | 3.5 | 3.5 | 3.5 |
| Alüminyum + Silikon2 | mg/kg | Max | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 |
| Parlama noktası3 | °C | Min | 60 | 60 | 60 | 60 | 60 | 60 | 60 | 60 | 60 | 60 |
| Akma noktası (yaz) | °C | Max | 6 | 24 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| Akma noktası (kış) | °C | Max | 0 | 24 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 |
Alkol
Metil Alkol
Etil Alkol
Gaz yakıtlar
Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG)
- Propan
- Bütan
Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG)
Hidrojen
Görseller
-
![image]()
Diesel oil -
![image]()
Fuel oil
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gemi yakitlari geminin hareketini saglayan guc ile ihtiyaci olan elektrik ve isi enerjisini uretmek icin yakit yakan makinelerde kullanilan kati sivi veya gaz halde bulunan yakitlardir TarihDeniz araclari tarih boyunca baslica insan ve yuk ulasiminin saglanmasi osinografik faaliyetler ve askeri amacli olmak uzere gelistirilmeye devam etti Zamanla artan hiz ve guc ihtiyaci nedeniyle kurek ve ruzgar gucu yetersiz kaldi Sanayi devrimi sonrasi artan teknolojik ilerlemeler sayesinde ilkel motorlarin gelistirilmesiyle birlikte gunumuzdekine benzer sekilde isi enerjisi aciga cikararak calisan guc sistemleri uretildi Ilk donem makineleri once buhar gucu ile donen bir cark ya da pervaneyi donduruyor ve bu sekilde gereken hareket saglaniyordu Bu gemi makinelerinde ilk zamanlarda kati yakit olarak odun ve komur kullanilmaktaydi Ilerleyen donemde petrolun insan hayatinda daha cok yer almasiyla petrol turevi yakitlar fuel oil diesel oil benzin motorin kullanan buhar makineleri icten yanmali makineler ve turbinler kullanilmaya baslandi Yeni yakit turlerinin ve yeni tip makinelerin kullanimini artmasiyla hidrojen dogal gaz ve sivilastirilmis petrol gazi yakit olarak kullanilmaya baslandi Gunumuzde sivi yakit kullanimi yaygin olmakla beraber gaz yakitli makinelerin de kullanimi yayginlasmaktadir Yakit turleriKati yakitlar Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Sivi yakitlar Petrol urunu yakitlar Cogunlukla petrolun rafine edilmesi ile elde edilen yakitlardir Artik residual ve damitik distilled urun olarak iki kategoride siniflandirilir Iceriginde dogal olarak gelen kukurt sulfur oranina gore de ayri siniflandirmaya tabi tutulur Yanma sonucu olusan kukurt gazlarindan dolayi uluslararasi ve ulusal otoritelerin belirledigi kurallar cercevesinde belirlenmis olan bolgelere gore yakitin kukurt icerigine gore kullanimi kisitlanabilir veya uygun ekipman ile kullanimina musaade edilir Gemilerde kullanimina izin verilen yakitlarin kukurt icerikleri Kukurt Sinifi Turkce Kukurt Sinifi Ingilizce Izin verilen en yuksek kukurt Orani kutlesel KisaltamaYuksek kukurtlu High Sulphur 3 50 HSCok dusuk kukurtlu Very Low Sulphur 0 50 VLSAsiri dusuk kukurtlu Ultra Low Sulphur 0 10 ULSDamitik yakitlar Distillate fuels Bu yakitlar petrolun rafinerilerdeki ayristirma kulesinde islenmesi esnasinda ust seviyede kalan nispeten hafif kisa karbon zincirli acik renkli artik yakitlara gore temiz sayilabilecek olan yakitlardir En bilineni benzin ve motorindir Cogunlukla kucuk makineli hiz ve performans aranan gezinti ve surat teknelerinde tercih edilmektedir Buyuk makineli gucun hiza gore daha onemli oldugu ticari gemilerde kara araclarinda kullanilan motorine gore biraz daha dusuk kalitede ve maliyette olan marine diesel oil MDO ve marine gas oil MGO olarak bilinen yakit tipleri kullanilmaktadir Damitik Yakitlar Marine distillate fuels Parameter Birim Limit DMX DMA DMB DMCYogunluk 15 C kg m3 Max 890 0 900 0 920 0Viskozite at 40 C mm2 s Max 5 5 6 0 11 0 14 0mm2 s Min 1 4 1 5 Su orani hacimsel V V Max 0 3 0 3Kukurt orani kutlesel m m Max 1 0 1 5 2 0 2 0Aluminyum Silikon mg kg Max 25Parlama noktasi3 C Min 43 60 60 60Akma noktasi yaz C Max 0 6 6Akma noktasi kis C Max 6 0 0 C Max 16 Min 45 40 35 Artik yakitlar Residual fuels Bu yakitlar ise rafineride petrolun islenmesinde sona kalan sivi kisim olup cok yogun ve koyu renkli bir fiziksel gorunume sahip kimyasal olarak da uzun karbon zincirli yapidadir Bu ozelliklerinden dolayi dusuk sicakliklarda donma egilimi gosterir ve viskozitesi akiskanlik direnci yuksektir Kullanimi esnasinda isitilmasi ve uygun kosullara getirilmesi gerekmektedir Agir ve hafif olmak uzere iki ana kategoride degerlendirilir Artik yakitlar Residual Fuels Hafif Yakitlar Light Fuel Oils Agir Yakitlar Heavy Fuel Oils Parametre Birim Limit RMA 30 RMB 30 RMD 80 RME 180 RMF 180 RMG 380 RMH 380 RMK 380 RMH 700 RMK 700Yogunluk 15 C kg m3 Max 960 0 975 0 980 0 991 0 991 0 991 0 991 0 1010 0 991 0 1010 0Viskozite 50 C mm2 s Max 30 0 30 0 80 0 180 0 180 0 380 0 380 0 380 0 700 0 700 0Su orani V V Max 0 5 0 5 0 5 0 5 0 5 0 5 0 5 0 5 0 5 0 5Kukurt1 m m Max 3 5 3 5 3 5 3 5 3 5 3 5 3 5 3 5 3 5 3 5Aluminyum Silikon2 mg kg Max 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80Parlama noktasi3 C Min 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60Akma noktasi yaz C Max 6 24 30 30 30 30 30 30 30 30Akma noktasi kis C Max 0 24 30 30 30 30 30 30 30 30Alkol Metil Alkol Etil Alkol Gaz yakitlar Sivilastirilmis Petrol Gazi LPG Propan ButanSivilastirilmis Dogal Gaz LNG HidrojenGorsellerDiesel oil Fuel oilAyrica bakinizGemi makineleriKaynakca a b ISO 8217 Fuel Standards 18 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2020