Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Mart 2021) () |
Viseu dükü küçük Henrique, daha yaygın bilinen adıyla Gemici Henrique (veya Henry), (d. 4 Mart 1394, Porto - ö. 13 Kasım 1460, Sagres), Portekiz Prensi.
| Gemici Henrique | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 4 Mart 1394 Porto, Portekiz |
| Ölüm | 13 Kasım 1460 (66 yaşında) Sagres, Portekiz |
| Defin | Batalha Manastırı |
| Hanedan | Avis |
| Babası | I. João |
| Annesi | Philippa of Lancaster |
| Dini | Katolik |
15. yüzyılda Afrika'nın batı kıyılarına ve Madeira Adaları'na yapılan keşif gezilerinin gerçekleşmesi için destek sağlayan Henrique, bu çabalarından dolayı "gemici" ön adını almıştır. "Gemici Henrique", hiçbir zaman keşif amacıyla denize açılmamış olmasına karşın, her zaman denizcileri desteklemiş ve korumuştur.
Prens Henrique, Afrika'yı çok merak etmekte ve yeni yerlerin keşfedilmesi kadar Hristiyanlık dinini yaymak da istiyordu. Portekiz'in güneyindeki küçük bir körfezde kendisi için küçük bir saray yaptırarak usta denizcileri, haritacıları, astronomları ve döneminin bütün ünlü deniz aygıtları yapımcılarını bu sarayda topladı ve araştırmalar yapmaları için destekledi. Kardeşi Pedro, Henrique'in koruması altında gittiği denizaşırı seferlerde uğradığı ülke limanlarından edindiği çeşitli harita ve kitaplar getirdi. O yıllarda gemicilerin kullandıkları okyanusta yön saptama araçları olan pusula, usturlap gibi denizcilik aygıtları ve gemi yapımcılığında önemli ilerlemeler sağlandı. Prens'in desteğiyle öncekilere göre daha dayanıklı gemiler yapıldı. Bu destekle Sierra Leone'ye kadar yapılan seferler Madeira ve Yeşil Burun Adaları, Senegal ve Gambiya ırmaklarının ağızları keşfedildi.
Gemici Henrique'in başlattığı keşif gezileri sonraki yıllarda da sürdürüldü. Henrique'in ölümünden bir yıl sonra Gine Körfezi'ne ulaşıldı. 1487 yıllarında Bartolomeu Dias, Ümit Burnu'na, 1498 yılında da Vasco de Gama, Hindistan'a ulaşmayı başardı. Adı geçen birçok keşifte Gemici Henrique'in büyük oranda payı bulunmaktadır.
1418’den itibaren Afrika’nın batı kıyısını takip ederek Madeira, Azor Adaları ve Gine’nin keşfiyle sonuçlanacak çok sayıda keşif gezilerinin yapılmasını sağladı. Bu bakımdan Henrique tarafından Portekiz’in en güney batı ucunda yer alan Saint Vincent’in hemen yakınında Sagres’te kurduğu enstitü önemlidir. Daha sonra olarak adlandırılacak bu mekan adeta bir 15. yüzyıl araştırma-geliştirme merkezi olarak çalışıyordu. Bir kütüphane, gözlem evi, gemi inşa ünitesi, şapel ve çalışanlar için lojmanın bulunduğu merkez Portekizli denizcilere seyrüsefer tekniklerinin öğretilmesi için kurulmuştu. Coğrafî bilginin toplanıp yayıldığı, seyrüsefer ve gemicilik ekipmanlarının icat edip geliştirildiği yapılacak keşif seyahatlerine finansman sağlandığı ve Hristiyanlığın dünya üzerinde yayılmasına çalışılan bir yerdi. Henri dönemin bir kısım önde gelen coğrafyacı, kartograf, gök bilimci ve matematikçisini açtığı merkezde bir araya getirmişti. Merkezin sağladığı maddî ve teknik destek ile gerçekleştirilen keşif seferlerinin temel hedefi Batı Afrika kıyılarının araştırılarak Asya’ya gidecek bir güzergahın belirlenmesiydi. Okyanus ötesi keşif seferlerinin başarıya ulaşmasında önemli bir etkiye sahip olan karavel adlı gemi tipi Sagres’te geliştirilmiştir. Bu gemileri öncekilerden farklı kılan şey hızları, daha fazla manevra kabiliyetine sahip olmaları ve daha küçük ama fonksiyonel olmalarıydı.
1460 yılında ölümüne kadar denizlerdeki Portekiz keşif seferlerini teşvik edip maddi destek sağladı. Bu tarihte Avrupalılar Afrika’da Batı Sahara sahillerinde yer alan Bojador Burnu’nun ilerisi hakkında bilgi sahibi değillerdi. Henry hem Afrika kıtasındaki Müslüman hakimiyetini nereye kadar uzandığını öğrenmek istiyor, hem de Asya’ya deniz yoluyla gitmenin mümkün olup olmadığını öğrenmeye çalışıyordu. Böylece hem kârlı baharat ticaretinin kaynağına ulaşılabilecek hem de efsanevî Prester John’un imparatorluğu ile güç birliği sağlanabilecekti.
Vila do Infante ve Portekiz keşifleri
João de Barros'a (ilk büyük Portekizli tarihçilerden biri) göre Henrique, Algarve'de Terçanabal adını verdiği bir köyü yeniden inşa etti. Bu köy, denizcilik işletmeleri için stratejik bir konumda bulunuyordu ve daha sonra Vila do Infante ("Prensin Mülkü veya Kasabası") olarak adlandırıldı.
Henry'nin Sagres in ucunda bulunan yarımadasındaki villasında bir gezginler ve harita yapımcıları okulu topladığı öne sürülür. Ancak modern tarihçiler bunu yanlış bir kanı olarak kabul etmektedirler. Moritanya kıyılarının haritasını çıkarmaları için bazı haritacıları işe aldığı, ancak burada kelimenin modern anlamıyla ne bir gözlemevi ne de organize bir seyir merkezi bulunmadığı düşünülmektedir.
On altıncı yüzyıl Portekizli matematikçi ve kozmograf Pedro Nunes, Sagres'e atıfta bulunarak, "burada eğitim alan denizcilerinin iyi eğitilmiş, tüm harita yapımcılarının ve gezginlerinin bilmesi gereken araçlar ve kurallar ile denize atıldıklarını " belirtir.
Henry'nin malikanesinin, donanma cephanesi, gözlemevi vb. ile coğrafi keşifler için teknolojik bir temel haline geldiği görüşü, popüler kültürde sıkca tekrar edilmesine rağmen, hiçbir zaman kanıtlanamamıştır. Henry coğrafya merakına sahipti ve bolca haritacı çalıştırıyordu. Ünlü bir haritacı olan Jehuda Cresques'in, Infante'de harita yapmak üzere Portekiz'e gelme davetini kabul ettiği söylenir.
Afrika köle pazarıyla ilk temaslar, Portekiz gemilerine veya köylerine yapılan korsan saldırıları sonucu köleleştirilen Portekizlileri kurtarmak için yapılan keşif gezileri sayesinde oldu. Sir Peter Russell'ın (İngiliz tarihçi, 1913-2006) biyografisinde belirttiği gibi, "Henry'nin dilinde, din değiştirme ve köleleştirme birbirinin yerine geçebilir terimlerdi."
Soy ağacı
| Gemici Henrique'in soy ağacı | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Gemici Henrique ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ a b Metin Ünver, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, Tarih Bölümü, Sömürgecilik Tarihi, sf: 40
- ^ a b "John I, King of Portugal." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
- ^ a b c d e f Armitage-Smith, Sydney (1905). John of Gaunt: King of Castile and Leon, Duke of Aquitaine and Lancaster, Earl of Derby, Lincoln, and Leicester, Seneschal of England. Charles Scribner's Sons. s. 21. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2018.
- ^ a b "Peter I, King of Portugal." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
- ^ a b de Sousa, Antonio Caetano (1735). Historia genealogica da casa real portugueza [Genealogical History of the Royal House of Portugal] (Portekizce). 2. Lisboa Occidental. s. 4.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Gemici Henrique haber gazete kitap akademik JSTOR Mart 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Viseu duku kucuk Henrique daha yaygin bilinen adiyla Gemici Henrique veya Henry d 4 Mart 1394 Porto o 13 Kasim 1460 Sagres Portekiz Prensi Gemici HenriqueDogum4 Mart 1394 Porto PortekizOlum13 Kasim 1460 66 yasinda Sagres PortekizDefinBatalha ManastiriHanedanAvisBabasiI JoaoAnnesiPhilippa of LancasterDiniKatolik 15 yuzyilda Afrika nin bati kiyilarina ve Madeira Adalari na yapilan kesif gezilerinin gerceklesmesi icin destek saglayan Henrique bu cabalarindan dolayi gemici on adini almistir Gemici Henrique hicbir zaman kesif amaciyla denize acilmamis olmasina karsin her zaman denizcileri desteklemis ve korumustur Prens Henrique Afrika yi cok merak etmekte ve yeni yerlerin kesfedilmesi kadar Hristiyanlik dinini yaymak da istiyordu Portekiz in guneyindeki kucuk bir korfezde kendisi icin kucuk bir saray yaptirarak usta denizcileri haritacilari astronomlari ve doneminin butun unlu deniz aygitlari yapimcilarini bu sarayda topladi ve arastirmalar yapmalari icin destekledi Kardesi Pedro Henrique in korumasi altinda gittigi denizasiri seferlerde ugradigi ulke limanlarindan edindigi cesitli harita ve kitaplar getirdi O yillarda gemicilerin kullandiklari okyanusta yon saptama araclari olan pusula usturlap gibi denizcilik aygitlari ve gemi yapimciliginda onemli ilerlemeler saglandi Prens in destegiyle oncekilere gore daha dayanikli gemiler yapildi Bu destekle Sierra Leone ye kadar yapilan seferler Madeira ve Yesil Burun Adalari Senegal ve Gambiya irmaklarinin agizlari kesfedildi Gemici Henrique in baslattigi kesif gezileri sonraki yillarda da surduruldu Henrique in olumunden bir yil sonra Gine Korfezi ne ulasildi 1487 yillarinda Bartolomeu Dias Umit Burnu na 1498 yilinda da Vasco de Gama Hindistan a ulasmayi basardi Adi gecen bircok kesifte Gemici Henrique in buyuk oranda payi bulunmaktadir Lizbon da Portekiz li kasifler anitinda Henrique 1418 den itibaren Afrika nin bati kiyisini takip ederek Madeira Azor Adalari ve Gine nin kesfiyle sonuclanacak cok sayida kesif gezilerinin yapilmasini sagladi Bu bakimdan Henrique tarafindan Portekiz in en guney bati ucunda yer alan Saint Vincent in hemen yakininda Sagres te kurdugu enstitu onemlidir Daha sonra olarak adlandirilacak bu mekan adeta bir 15 yuzyil arastirma gelistirme merkezi olarak calisiyordu Bir kutuphane gozlem evi gemi insa unitesi sapel ve calisanlar icin lojmanin bulundugu merkez Portekizli denizcilere seyrusefer tekniklerinin ogretilmesi icin kurulmustu Cografi bilginin toplanip yayildigi seyrusefer ve gemicilik ekipmanlarinin icat edip gelistirildigi yapilacak kesif seyahatlerine finansman saglandigi ve Hristiyanligin dunya uzerinde yayilmasina calisilan bir yerdi Henri donemin bir kisim onde gelen cografyaci kartograf gok bilimci ve matematikcisini actigi merkezde bir araya getirmisti Merkezin sagladigi maddi ve teknik destek ile gerceklestirilen kesif seferlerinin temel hedefi Bati Afrika kiyilarinin arastirilarak Asya ya gidecek bir guzergahin belirlenmesiydi Okyanus otesi kesif seferlerinin basariya ulasmasinda onemli bir etkiye sahip olan karavel adli gemi tipi Sagres te gelistirilmistir Bu gemileri oncekilerden farkli kilan sey hizlari daha fazla manevra kabiliyetine sahip olmalari ve daha kucuk ama fonksiyonel olmalariydi 1460 yilinda olumune kadar denizlerdeki Portekiz kesif seferlerini tesvik edip maddi destek sagladi Bu tarihte Avrupalilar Afrika da Bati Sahara sahillerinde yer alan Bojador Burnu nun ilerisi hakkinda bilgi sahibi degillerdi Henry hem Afrika kitasindaki Musluman hakimiyetini nereye kadar uzandigini ogrenmek istiyor hem de Asya ya deniz yoluyla gitmenin mumkun olup olmadigini ogrenmeye calisiyordu Boylece hem karli baharat ticaretinin kaynagina ulasilabilecek hem de efsanevi Prester John un imparatorlugu ile guc birligi saglanabilecekti Gemici Henrique nin gercek benzerligi olduguna inanilan tablo in St Vincent poliptiginin besinci panelinden Vila do Infante ve Portekiz kesifleriJoao de Barros a ilk buyuk Portekizli tarihcilerden biri gore Henrique Algarve de Tercanabal adini verdigi bir koyu yeniden insa etti Bu koy denizcilik isletmeleri icin stratejik bir konumda bulunuyordu ve daha sonra Vila do Infante Prensin Mulku veya Kasabasi olarak adlandirildi Henry nin Sagres in ucunda bulunan yarimadasindaki villasinda bir gezginler ve harita yapimcilari okulu topladigi one surulur Ancak modern tarihciler bunu yanlis bir kani olarak kabul etmektedirler Moritanya kiyilarinin haritasini cikarmalari icin bazi haritacilari ise aldigi ancak burada kelimenin modern anlamiyla ne bir gozlemevi ne de organize bir seyir merkezi bulunmadigi dusunulmektedir On altinci yuzyil Portekizli matematikci ve kozmograf Pedro Nunes Sagres e atifta bulunarak burada egitim alan denizcilerinin iyi egitilmis tum harita yapimcilarinin ve gezginlerinin bilmesi gereken araclar ve kurallar ile denize atildiklarini belirtir Henry nin malikanesinin donanma cephanesi gozlemevi vb ile cografi kesifler icin teknolojik bir temel haline geldigi gorusu populer kulturde sikca tekrar edilmesine ragmen hicbir zaman kanitlanamamistir Henry cografya merakina sahipti ve bolca haritaci calistiriyordu Unlu bir haritaci olan Jehuda Cresques in Infante de harita yapmak uzere Portekiz e gelme davetini kabul ettigi soylenir Portekiz deki Batalha Manastiri nda Henrique in anit mezari Afrika kole pazariyla ilk temaslar Portekiz gemilerine veya koylerine yapilan korsan saldirilari sonucu kolelestirilen Portekizlileri kurtarmak icin yapilan kesif gezileri sayesinde oldu Sir Peter Russell in Ingiliz tarihci 1913 2006 biyografisinde belirttigi gibi Henry nin dilinde din degistirme ve kolelestirme birbirinin yerine gecebilir terimlerdi Soy agaciGemici Henrique in soy agaci8 IV Afonso4 I Pedro9 2 I Joao10 Lourenco Martins5 11 Sancha Martins1 Gemici Henrique12 III Edward6 13 Philippa of Hainault3 Philippa of Lancaster14 7 Blanche of Lancaster15 Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Gemici Henrique ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Portekiz cografi kesifleriKaynakca a b Metin Unver Istanbul Universitesi Acik ve Uzaktan Egitim Fakultesi Tarih Bolumu Somurgecilik Tarihi sf 40 a b John I King of Portugal Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica Online Encyclopaedia Britannica Inc a b c d e f Armitage Smith Sydney 1905 John of Gaunt King of Castile and Leon Duke of Aquitaine and Lancaster Earl of Derby Lincoln and Leicester Seneschal of England Charles Scribner s Sons s 21 Erisim tarihi 17 Temmuz 2018 a b Peter I King of Portugal Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica Online Encyclopaedia Britannica Inc a b de Sousa Antonio Caetano 1735 Historia genealogica da casa real portugueza Genealogical History of the Royal House of Portugal Portekizce 2 Lisboa Occidental s 4