Genç İtalya (İtalyanca: La Giovine Italia) 1831 yılında Giuseppe Mazzini tarafından İtalyan gençliği (40 yaş altı) için kurulan siyasi bir hareketti.
Giovine Italia Genç İtalya | |
---|---|
![]() | |
Slogan | Birlik, Güç ve Özgürlük |
Kuruluş | Temmuz 1831 |
Kuruluş yeri | Fransa |
Tür | Komplo organizasyonu |
Amaç | İtalya'nın birleşmesi |
Önemli kişiler | Giuseppe Mazzini |
Hareket birçok İtalyanı bağımsızlık mücadelesine çekerek, Risorgimento (Yeniden Yükseliş) hareketinin başarıya ulaşmasında önemli bir rol oynamıştır.
Haziran 1831'de İtalya'dan ayrıldıktan birkaç ay sonra Mazzini, Sardunya Kralı Charles Albert'e bir mektup yazdı ve ondan İtalya'yı birleştirip ulusu yönetmesini istedi. Bir ay sonra taleplerinin krala ulaşmadığına ikna olunca, hareketi Marsilya'da kurdu. Hareket daha sonra Avrupa'daki diğer uluslara da yayılacaktı. Hareketin amacı, İtalyan tutucu devletlerinde ve Avusturya İmparatorluğu tarafından işgal edilen topraklarda genel bir ayaklanmayı teşvik ederek birleşik bir İtalyan Cumhuriyeti yaratmaktı. Mazzini'nin inancı, bir halk ayaklanmasının birleşik bir İtalya yaratacağı yönündeydi. Hareketin amacını tanımlayan slogan "Birlik, Güç ve Özgürlük" idi. İfade, ülkenin birliğini temsil eden üç renkli İtalyan bayrağında da görülmektedir.
Genel bakış
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpaa0wwZHBkWE5sY0hCbGJXRjZlbWx1YVM1cWNHY3ZNakl3Y0hndFIybDFjMlZ3Y0dWdFlYcDZhVzVwTG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
Hareketin lideri Giuseppe Mazzini, İtalyan milliyetçisi, siyasetçi, avukat, aktivist, gazeteci, yazar ve masondu.
Giovine Italia, Temmuz 1831'de Mazzini sürgünde iken Fransa'da kuruldu. Birçok İtalyanı bağımsızlık mücadelesine çekerek, Risorgimento (Yeniden Yükseliş) hareketinin başarıya ulaşmasında önemli bir rol oynamıştır.
Marsilya'da sürgünde bulunan Mazzini başlıca muhalefet odağı Carboneria'nın uğradığı başarısızlıklar üzerine yeni bir örgüt oluşturmaya yönelmişti. Carboneria'nın sıkı gizliliğe ve dış desteğe dayalı eylem çizgisinden farklı olarak İtalyan halkını mücadeleye kazanmayı temel alan örgüt, halkçı bir özellik taşıyacak ve öncelikle halkı siyasal açıdan bilinçlendirmeye ağırlık verecekti. Simge olarak yeşil, kırmızı ve beyaz renkli bayrağı kullanan Genç İtalya, açıkça cumhuriyetçi bir yönetim biçimini savunuyordu. Ancak Mazzini, Katolikliğe de sıkıca bağlıydı, bu nedenle örgüt programında, "Hem Tanrı, hem de insanlık yasalarına göre bütün İtalyanlar eşit ve kardeştir" ibaresi yer alıyordu. Ayrıca "Birlik olmadan güç kazanılamaz, dolayısıyla tam anlamıyla ulus da olunamaz" ifadesiyle üniter bir devlet anlayışı vurgulanıyordu, bu yönden Vincenzo Gioberti'nin federasyoncu görüşünden farklı bir çizgideydi.
Hareketin üyeleri, İtalyan Orta Çağ figürlerinden alınan takma adları benimsedi. Kardeşliğin her üyesi, İtalya'yı herkesin eşit kabul edileceği birleşik, özgür, bağımsız, cumhuriyetçi bir ulus yapma sözü verecekleri bir Yemin okumak zorundaydılar. Hareket 1833 yılı civarında yaklaşık 60.000 kadar üye topladı. Aynı yıl, Savoie ve Piyemonte'de bir isyan planlayan üyelerin çoğu, Sardinya polisi tarafından tutuklandı ve idam edildi. Avusturya'da ise, hareketle bağlantılı olmak, vatana ihanet olarak görülüyordu. Suç, ölümle cezalandırılıyordu.
Şubat 1834'te Piedmont ve Savoy'da bir Mazzini isyanı daha gerçekleştirdiler, hatta Mazzini taraftarları, Şubat ayı içinde Cenova’da bir geçici hükûmet bile kurdular. Fakat yine sonuç başarısız oldu ve ardından hareket bir süre ortadan kayboldu ve 1838'de İngiltere'de yeniden ortaya çıktı. Sicilya, Abruzzo, Toskana, Lombardiya-Venetya, 1841 ve 1845 yıllarında Romana ve 1843 yılında Bologna'da başka ayaklanmalar da olduysa, tümü başarısızlıkla sonuçlandı. Ayrıca Papa Pius IX tarafından yardım çağrısı yapan bir Fransız Ordusu tarafından ezilen 1848-49 yıllarındaki Roma Cumhuriyeti de kısa ömürlü olabildi. Bu Papa, başlangıçta Mazzini tarafından İtalya'nın özgürce birleşmesini şövalyevari biçimde olumlu karşıladı, ancak sonunda tutucuların liderliğini yapmaya başladı.
Mazzini'nin bizzat faaliyetleriyle Avrupa'da benzer hareketler kuruldu. La Giovine Italia, Junges Deutschland (), Młoda Polska (), Jön Türkler ve Giovine Svizzera () gibi benzer hareketlerle birlikte uluslararası odaklı bir dernek olan 1835'te oluşturulmuş Giovine Europa () hareketine katıldı. Ayrıca, işgal altındaki Bosna-Hersek'teki 20. yüzyılın başlarında Sırp devrimci hareketi olan Mlada Bosna'ya (Genç Bosna) da ilham verdi.
Mazzini'nin hareketi, 1853'te Milano'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na karşı son bir kez daha başarısız bir isyan girişimi oldu. Piyemonte monarşisi Savoie Hanedanı için demokratik bir İtalya'nın umutları yıkıldıktan sonra, Genç İtalya hareketi genel olarak tasfiye oldu. 1860 yılında Cavour Kontu Camillo Benso'nun önderliğinde ulusal birleşme sağlandı.
Genç İtalya'nın en ünlü üyesi Giuseppe Garibaldi'dir (1807–1882). Cenevre'de sosyal ve siyasi reformlar yoluyla Mazzini ile tanıştıktan sonra 1833 civarında harekete katıldı. Ek olarak, Piyemonte'de Mazzini liderliğindeki başarısız bir isyanın da parçası oldu. Sonuç olarak, ölüm cezasına çarptırıldı. Kaderini öğrendikten sonra Garibaldi, Marsilya'ya kaçtı.
Etkisi
Daha sonra, 19. yüzyılın ortalarından 20. yüzyılın sonlarına kadar süren dekolonizasyon dönemine kadar Avrupa'nın çeşitli Asya ve Afrika ülkelerindeki kolonilerinde gençliğe yönelik benzer milliyetçi hareketler ortaya çıktı.
Giuseppe Mazzini 1864 yılında Giuseppe Garibaldi ile birlikte İstanbul'da 'ni (Societa' Operaia) ve yine İstanbul'daki ilk İtalyan Mason Locasını da kurmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Encyclopædia Britannica.
- ^ (İtalyanca). www.150anni.it. 15 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ William Lloyd Garrison and Giuseppe Mazzini: Abolition, Democracy, and Radical Reform (İngilizce). LSU Press. 2013. ss. 57-63. ISBN .
- ^ (İngilizce). www.age-of-the-sage.org. 6 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi.
- ^ Joseph Mazzini: his life, writings, and political principles (İngilizce). New York: Hurd and Houghton. 1872. ss. 71-74.
- ^ "Giuseppe Mazzini. Italian revolutionary". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ (İngilizce). www.age-of-the-sage.org. 4 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ Atabay, Mithat (2004). Aydınlanma Çağı ve Avrupa. Ankara: Nobel yayınevi. s. 145.
- ^ The Young America Movement and the Transformation of the Democratic Party, 1828–1861 (İngilizce). Cambridge UP. 2007. s. 94. ISBN .
- ^ "Giuseppe Garibaldi" (İngilizce). pub1.andyswebtools.com. 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ Fabrizio De Donno; Neelam Srivastava (2006). "Colonial and Postcolonial Italy". Interventions: International Journal of Postcolonial Studies (İngilizce). 8 (3). ss. 371-379.
- ^ Grassi, Fabio L. (2014). "Türk-İtalyan İlişkilerinde Az Bilinenler". Tarih İncelemeleri Dergisi. 30 (2). Sadriye Güneş tarafından çevrildi. İstanbul: Tarihçi Kitabevi. s. 591 - 594. Erişim tarihi: 13 Aralık 2020.
- ^ Bornovalı, Sedat. "SOCIETA' OPERAIA–İTALYAN İŞÇİ CEMİYETİ BİNASI / Societa' Operaia - Italian Workers' Association Building / Societa' Operaia Italiana di Mutuo Soccorso in Costantinopoli". Erişim tarihi: 13 Aralık 2020.
Konu hakkındaki eserler
- Mazzini. Yale UP. 2008. s. passim. ISBN . 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Aralık 2020.
Dış bağlantılar
- "The New International Encyclopædia/Young Italy". en.wikisource.org. 4 Ekim 2011. 2 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Genc Italya Italyanca La Giovine Italia 1831 yilinda Giuseppe Mazzini tarafindan Italyan gencligi 40 yas alti icin kurulan siyasi bir hareketti Giovine Italia Genc ItalyaSloganBirlik Guc ve OzgurlukKurulusTemmuz 1831Kurulus yeriFransaTurKomplo organizasyonuAmacItalya nin birlesmesiOnemli kisilerGiuseppe Mazzini Hareket bircok Italyani bagimsizlik mucadelesine cekerek Risorgimento Yeniden Yukselis hareketinin basariya ulasmasinda onemli bir rol oynamistir Haziran 1831 de Italya dan ayrildiktan birkac ay sonra Mazzini Sardunya Krali Charles Albert e bir mektup yazdi ve ondan Italya yi birlestirip ulusu yonetmesini istedi Bir ay sonra taleplerinin krala ulasmadigina ikna olunca hareketi Marsilya da kurdu Hareket daha sonra Avrupa daki diger uluslara da yayilacakti Hareketin amaci Italyan tutucu devletlerinde ve Avusturya Imparatorlugu tarafindan isgal edilen topraklarda genel bir ayaklanmayi tesvik ederek birlesik bir Italyan Cumhuriyeti yaratmakti Mazzini nin inanci bir halk ayaklanmasinin birlesik bir Italya yaratacagi yonundeydi Hareketin amacini tanimlayan slogan Birlik Guc ve Ozgurluk idi Ifade ulkenin birligini temsil eden uc renkli Italyan bayraginda da gorulmektedir Genel bakisGenc Italya hareketinin lideri Giuseppe Mazzini nin bir portresi Hareketin lideri Giuseppe Mazzini Italyan milliyetcisi siyasetci avukat aktivist gazeteci yazar ve masondu Giovine Italia Temmuz 1831 de Mazzini surgunde iken Fransa da kuruldu Bircok Italyani bagimsizlik mucadelesine cekerek Risorgimento Yeniden Yukselis hareketinin basariya ulasmasinda onemli bir rol oynamistir Marsilya da surgunde bulunan Mazzini baslica muhalefet odagi Carboneria nin ugradigi basarisizliklar uzerine yeni bir orgut olusturmaya yonelmisti Carboneria nin siki gizlilige ve dis destege dayali eylem cizgisinden farkli olarak Italyan halkini mucadeleye kazanmayi temel alan orgut halkci bir ozellik tasiyacak ve oncelikle halki siyasal acidan bilinclendirmeye agirlik verecekti Simge olarak yesil kirmizi ve beyaz renkli bayragi kullanan Genc Italya acikca cumhuriyetci bir yonetim bicimini savunuyordu Ancak Mazzini Katoliklige de sikica bagliydi bu nedenle orgut programinda Hem Tanri hem de insanlik yasalarina gore butun Italyanlar esit ve kardestir ibaresi yer aliyordu Ayrica Birlik olmadan guc kazanilamaz dolayisiyla tam anlamiyla ulus da olunamaz ifadesiyle uniter bir devlet anlayisi vurgulaniyordu bu yonden Vincenzo Gioberti nin federasyoncu gorusunden farkli bir cizgideydi Hareketin uyeleri Italyan Orta Cag figurlerinden alinan takma adlari benimsedi Kardesligin her uyesi Italya yi herkesin esit kabul edilecegi birlesik ozgur bagimsiz cumhuriyetci bir ulus yapma sozu verecekleri bir Yemin okumak zorundaydilar Hareket 1833 yili civarinda yaklasik 60 000 kadar uye topladi Ayni yil Savoie ve Piyemonte de bir isyan planlayan uyelerin cogu Sardinya polisi tarafindan tutuklandi ve idam edildi Avusturya da ise hareketle baglantili olmak vatana ihanet olarak goruluyordu Suc olumle cezalandiriliyordu Subat 1834 te Piedmont ve Savoy da bir Mazzini isyani daha gerceklestirdiler hatta Mazzini taraftarlari Subat ayi icinde Cenova da bir gecici hukumet bile kurdular Fakat yine sonuc basarisiz oldu ve ardindan hareket bir sure ortadan kayboldu ve 1838 de Ingiltere de yeniden ortaya cikti Sicilya Abruzzo Toskana Lombardiya Venetya 1841 ve 1845 yillarinda Romana ve 1843 yilinda Bologna da baska ayaklanmalar da olduysa tumu basarisizlikla sonuclandi Ayrica Papa Pius IX tarafindan yardim cagrisi yapan bir Fransiz Ordusu tarafindan ezilen 1848 49 yillarindaki Roma Cumhuriyeti de kisa omurlu olabildi Bu Papa baslangicta Mazzini tarafindan Italya nin ozgurce birlesmesini sovalyevari bicimde olumlu karsiladi ancak sonunda tutucularin liderligini yapmaya basladi Mazzini nin bizzat faaliyetleriyle Avrupa da benzer hareketler kuruldu La Giovine Italia Junges Deutschland Mloda Polska Jon Turkler ve Giovine Svizzera gibi benzer hareketlerle birlikte uluslararasi odakli bir dernek olan 1835 te olusturulmus Giovine Europa hareketine katildi Ayrica isgal altindaki Bosna Hersek teki 20 yuzyilin baslarinda Sirp devrimci hareketi olan Mlada Bosna ya Genc Bosna da ilham verdi Mazzini nin hareketi 1853 te Milano da Avusturya Macaristan Imparatorlugu na karsi son bir kez daha basarisiz bir isyan girisimi oldu Piyemonte monarsisi Savoie Hanedani icin demokratik bir Italya nin umutlari yikildiktan sonra Genc Italya hareketi genel olarak tasfiye oldu 1860 yilinda Cavour Kontu Camillo Benso nun onderliginde ulusal birlesme saglandi Genc Italya nin en unlu uyesi Giuseppe Garibaldi dir 1807 1882 Cenevre de sosyal ve siyasi reformlar yoluyla Mazzini ile tanistiktan sonra 1833 civarinda harekete katildi Ek olarak Piyemonte de Mazzini liderligindeki basarisiz bir isyanin da parcasi oldu Sonuc olarak olum cezasina carptirildi Kaderini ogrendikten sonra Garibaldi Marsilya ya kacti EtkisiDaha sonra 19 yuzyilin ortalarindan 20 yuzyilin sonlarina kadar suren dekolonizasyon donemine kadar Avrupa nin cesitli Asya ve Afrika ulkelerindeki kolonilerinde genclige yonelik benzer milliyetci hareketler ortaya cikti Giuseppe Mazzini 1864 yilinda Giuseppe Garibaldi ile birlikte Istanbul da ni Societa Operaia ve yine Istanbul daki ilk Italyan Mason Locasini da kurmustur Ayrica bakinizItalya nin birlesmesi Giuseppe Garibaldi Yeni OsmanlilarKaynakca a b Encyclopaedia Britannica Italyanca www 150anni it 15 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2018 William Lloyd Garrison and Giuseppe Mazzini Abolition Democracy and Radical Reform Ingilizce LSU Press 2013 ss 57 63 ISBN 978 0 807 15207 2 Ingilizce www age of the sage org 6 Nisan 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi Joseph Mazzini his life writings and political principles Ingilizce New York Hurd and Houghton 1872 ss 71 74 Giuseppe Mazzini Italian revolutionary Encyclopedia Britannica Ingilizce 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Ingilizce www age of the sage org 4 Nisan 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Atabay Mithat 2004 Aydinlanma Cagi ve Avrupa Ankara Nobel yayinevi s 145 The Young America Movement and the Transformation of the Democratic Party 1828 1861 Ingilizce Cambridge UP 2007 s 94 ISBN 978 1 139 46669 1 Giuseppe Garibaldi Ingilizce pub1 andyswebtools com 6 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Fabrizio De Donno Neelam Srivastava 2006 Colonial and Postcolonial Italy Interventions International Journal of Postcolonial Studies Ingilizce 8 3 ss 371 379 Grassi Fabio L 2014 Turk Italyan Iliskilerinde Az Bilinenler Tarih Incelemeleri Dergisi 30 2 Sadriye Gunes tarafindan cevrildi Istanbul Tarihci Kitabevi s 591 594 Erisim tarihi 13 Aralik 2020 Bornovali Sedat SOCIETA OPERAIA ITALYAN ISCI CEMIYETI BINASI Societa Operaia Italian Workers Association Building Societa Operaia Italiana di Mutuo Soccorso in Costantinopoli Erisim tarihi 13 Aralik 2020 Konu hakkindaki eserlerMazzini Yale UP 2008 s passim ISBN 978 0300177121 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2020 Dis baglantilar The New International Encyclopaedia Young Italy en wikisource org 4 Ekim 2011 2 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2020