Geri dönüşüm terim olarak, kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile ham madde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılmasıdır.
Tüketilen maddelerin yeniden geri dönüşüm halkası içine katılabilmesi ile öncelikle ham madde ihtiyacı azalır. Böylece insan nüfusunun artışı ile paralel olarak artan tüketimin doğal dengeyi bozması ve doğaya verilen zarar engellenmiş olur. Bununla birlikte yeniden dönüştürülebilen maddelerin tekrar ham madde olarak kullanılması büyük miktarda enerji tasarrufunu mümkün kılar. Örneğin, yeniden kazanılabilir alüminyumun kullanılması alüminyumun sıfırdan imal edilmesine oranla %35'e varan enerji tasarrufu sağlamaktadır.
Atık malzemelerin ham madde olarak kullanılması çevre kirliliğinin engellenmesi açısından da önemlidir. Kullanılmış kâğıdın tekrar kâğıt imalatında kullanılması hava kirliliğini %74-94, su kirliliğini %35, su kullanımını %45 azaltabilmektedir. Örneğin bir ton atık kâğıdın kâğıt hamuruna katılmasıyla 8 ağacın kesilmesi önlenebilmektedir.
Geri dönüşümün tarihçesi
Geri dönüşüme olan ihtiyacın başlamasında savaşlar nedeniyle ortaya çıkan kaynak sıkıntıları etkili olmuştur. Büyük devletler, II. Dünya Savaşı sırasında ülke çapında geri dönüşümle ilgili kampanyalar başlatmışlardır. Vatandaşlar özellikle metal ve fiber maddeleri toplama konusunda teşvik edilmişlerdir. ABD'de geri dönüşüm işlemi yurtseverlik anlayışında çok önemli bir yer edinmiştir. Hatta, savaş sırasında oluşturulan kaynak koruma programları, doğal kaynakları kısıtlı bazı ülkelerde (Japonya gibi), savaş sonrası da devam ettirilmiştir.
Geri dönüşüm bilincini topluma yaymak için en önemli unsurlardan biri eğitimdir. Son dönemlerde eğitim programlarında geri dönüşüme dünyada önem verilmektedir. Geri dönüşümün dünyanın geleceğine sunacağı katkılar çevre duyarlılığı başlığı altında bu programlarda yer bulmuştur. Özellikle kâğıt, plastik şişe ve kavanoz gibi kolaylıkla dönüştürülebilecek maddeler, okullarda hayata geçirilen geri dönüşüm fikirlerinin ana maddeleridir.
Geri dönüşümün başarısını eğitim kadar etkileyecek bir diğer husus ise ekonomidir. Ancak yeterli satın alma gücüne sahip tüketiciler çevreye duyarlı seçeneklere yönelebilir. Bu durum da üreticileri ürünlerindeki geri dönüştürülmüş malzeme miktarını artırmaya teşvik edebilir. Ayrıca tüketiciye geri dönüştürülecek ürünü bu sürece dâhil etme konusunda açık yönergeler vermek de oldukça önemlidir.
Geri dönüşebilen maddeler
Geri dönüşüm sembolleri ve kodları
Bazı maddelere ait geri dönüşüm sembol ve kodları aşağıda verilmiştir. Bu semboller uluslararası olarak kullanılır.
Geri dönüştürme metotları
Geri dönüştürme metotları her malzeme için farklılık göstermektedir:
- Alüminyum: Atık alüminyum küçük parçacıklar hâlinde doğranır. Daha sonra bu parçalar büyük ocaklarda eritilerek, dökme alüminyum üretilir. Bu sayede atık alüminyum, saf alüminyum ile neredeyse aynı hâle gelir ve üretimde kullanılabilir. 1 ton metal atığın geri dönüştürülmesi sonucunda 1300 kg ham madde tasarrufu sağlanır. Örneğin; Türkiye'de yıllık olarak toplam 2 milyon tona ulaşmaktadır.
- Beton: Beton parçalar, yıkım alanlarından toplanarak kırma makinalarının bulunduğu yerlere getirilir. Kırma işleminden sonra ufak parçalar, yeni işlerde çakıl olarak kullanılır. Parçalanmış beton, eğer içeriğinde katkı maddeleri yoksa yeni beton için kuru harç olarak da kullanılabilir.
- Kâğıt: Kâğıt öncelikle kâğıt hamuru hazırlamak için su içerisinde liflerine ayrılır. Eğer gerekirse içindeki lif olmayan yabancı maddeler için temizleme işlemine tabi tutulur. Mürekkep ayırıcı olarak, sodyum hidroksit veya sodyum karbonat kullanılır. Daha sonra hazır olan kâğıt lifleri, geri dönüşmüş kâğıt üretiminde kullanılır. 1 ton kullanılmış kâğıt atığının geri dönüşümü sonucunda, 16 adet yetişmiş çam ağacı ve 85 metrekarelik ormanlık alan tahrip edilmeyecektir. Örneğin; Türkiye genelinde yılda 80 milyon çam ağacı ve 40.000 hektar ormanlık arazi korunmuş olabilecektir.
- Plastik: Plastik atıklar öncelikle cinslerine göre ayrılarak geri dönüşüm işlemine tabi tutulur. Cinslerine göre ayrılan geri dönüşebilir plastik atıklar, kırma makinelerinde kırılıp küçük parçalara ayrılır. İşletmeler bu parçaları doğrudan belli oranlarda, orijinal ham madde ile karıştırarak üretim işleminde kullanabildiği gibi; tekrar eritip katkı maddeleri katarak ikinci sınıf ham madde olarak da kullanabilir. 1 ton plastik ambalaj atığının geri dönüşümü sonucunda 14000 kWh enerji tasarrufu sağlanmış olur. Örneğin; Türkiye genelinde tasarruf edilebilecek enerji miktarı yıllık 4 Milyon Megawatt saattir (MWh).
- Cam: Cam atıklar (şişe, kavanoz vb.) toplama kutularında toplanır ve bu atıklar renklerine göre ayrılarak geri dönüşüm tesislerine verilir. Burada atık ve katkı maddelerinden ayrılır. Burada cam kırılır ve ham madde karışımına karıştırılarak ocaklarına dökülür. Bu şekilde tekrar cam olarak kullanıma geçer. Kırılan cam, beton katkısı ve camasfalt olarak da kullanılmaktadır. Camasfalta %30 civarında geri dönüşmüş cam katılmaktadır. Cam bu şekilde sonsuz bir içinde geri dönüştürülebilir, yapısında bozulma olmaz. 1 ton cam atığının geri dönüşümü sonucu 100 litre benzin tasarrufu sağlanmaktadır. Örneğin; Türkiye genelindeki cam atıkların geri dönüştürülmesinden yıllık 15 milyon litre benzin tasarruf edilebilecektir.
- Solvent Bazlı Atıklar: Solvent bazlı atıklar kaynama noktaları farkından yararlanılarak geri dönüşümleri sağlanmaktadır. Kirletici maddelerden solventi temizlemek için kaynama noktasına kadar solvent içeren kirleticili madde ısıtılarak solvent buharlaştırılır ve buhar tekrar soğutularak sıvı hâle getirilir. Bu sayede solvent kirletici diğer maddelerden temizlenmiş olur. İmalat sırasında açığa çıkan bu atık solventlerin geri dönüşümü sonsuz bir şekilde devam etmektedir. Çünkü arıtılıp temizlenen solventler eski özelliklerinden ayrılmadan tekrar saf hâllerine geri dönmektedirler.
Tüketici atıklarının geri dönüştürülmesi
Toplama
Genel atık akışından geri dönüştürülen maddeleri toplamak için, kamu yararı ile devlet kolaylığı ve masrafı arasındaki değiş tokuş yelpazesinde farklı yerleri işgal eden bir dizi sistem uygulanmıştır. Toplamanın üç ana grubu bırakma merkezleri, geri alım merkezleri ve kaldırım kenarında toplama şeklindedir. Geri dönüşüm maliyetinin yaklaşık üçte ikisi toplama aşamasında gerçekleşir.
Kaldırım kenarında toplama
Kaldırım kenarı toplama, çoğunlukla geri dönüştürülen malzemelerin işlem sırasında nerede sıralandığı ve temizlendiğine göre farklılık gösteren, pek çok farklı sistemi kapsar. Ana kategoriler, karışık atık toplama, karıştırılmış geri dönüştürülebilir maddeler ve kaynak ayırmadır. Bir atık toplama aracı genellikle atıkları alır.
Karışık atık toplamada, geri kazanılan atıklar geri kalan atıklarla karıştırılarak toplanır ve istenilen malzemeler ayrıştırılarak merkezi bir ayrıştırma tesisinde temizlenir. Bu, büyük miktarda geri dönüştürülebilir atığın (özellikle kağıt) yeniden işlenemeyecek kadar kirli olmasına neden olur, ancak avantajları da vardır: Kentin geri dönüştürülen atıkların ayrı toplanması için ödeme yapmasına gerek yoktur, halk eğitimine ihtiyaç yoktur ve belirli malzemelerin geri dönüştürülebilirliğindeki herhangi bir değişiklik, ayırma işleminin gerçekleştiği yerde uygulanır.
Karıştırılmış veya tek-akışlı sistemde, geri dönüştürülebilir maddeler karıştırılır ancak geri dönüştürülemeyen atıklardan ayrı tutulur. Bu, toplama sonrası temizlik ihtiyacını büyük ölçüde azaltır, ancak hangi malzemelerin geri dönüştürülebilir olduğu konusunda halk eğitimi gerektirir.
Kaynak ayrımı
Kaynak ayırma, her malzemenin toplamadan önce temizlendiği ve sıralandığı diğer uç noktadır. En az toplama sonrası sıralama gerektirir ve en saf geri dönüşüm ürünlerini üretir. Ancak, her bir materyali toplamak için ek işletme maliyetleri gerektirir ve geri dönüşümde kirlenmeden kaçınmak için kapsamlı halk eğitimi gerektirir.Oregon, ABD'de, Oregon Çevresel Kalite Departmanı (Oregon DEQ) çok aileli mülk yöneticileriyle anket yaptı; yaklaşık yarısı, geçiciler gibi izinsiz kişilerin toplama alanlarına erişmesi nedeniyle geri dönüştürülebilir maddelerin kirlenmesi de dahil olmak üzere sorunlar bildirdi.
Kaynak ayırma, harmanlanmış (karışık atık) toplamanın yüksek maliyeti nedeniyle tercih edilen yöntemdi. Ancak, ayırma teknolojisindeki ilerlemeler bu ek yükü önemli ölçüde azalttı ve kaynak ayırma programları geliştiren birçok alan karışık toplamaya geçiş yaptı.
Geri alım merkezleri
Geri alım merkezlerinde, ayrılmış, temizlenmiş geri dönüşüm ürünleri satın alınır, bu da kullanım için açık bir teşvik sağlar ve istikrarlı bir tedarik yaratır. Sonradan işlenmiş malzeme daha sonra satılabilir. Kârlıysa, bu, sera gazı emisyonunu korur; kârsızsa, emisyonlarını arttırır. Geri alım merkezlerinin uygulanabilir olması için genellikle devlet sübvansiyonlarına ihtiyacı vardır. ABD Ulusal Atık ve Geri Dönüşüm Derneği tarafından hazırlanan 1993 tarihli bir rapora göre, 30 dolara yeniden satılabilen bir ton malzemeyi işlemek ortalama 50 dolar tutar.
ABD'de, karışık geri dönüştürülebilir maddelerin ton başına değeri 2011'de 180$, 2015'te 80$ ve 2017'de 100$'dı.
2017 yılında, ana bileşeni olan kumun düşük maliyeti nedeniyle cam esasen değersizdi. Benzer şekilde, düşük petrol fiyatları plastik geri dönüşümünü engelledi.
2017'de Napa, Kaliforniya'ya geri dönüşüm maliyetlerinin yaklaşık %20'si geri ödendi.
Bırakma merkezleri
Bırakma merkezleri, atık üreticisinin geri dönüştürülen maddeleri merkezi bir konuma (kurulu veya mobil toplama istasyonu ya da yeniden işleme tesisinin kendisi) taşımasını gerektirir. Oluşturulması en kolay toplama türüdür, ancak düşük ve öngörülemeyen verimden muzdariptirler.
Dağıtılmış geri dönüşüm
Plastik gibi bazı atık malzemeler için, geri dönüşüm robotları denilen yeni teknik cihazlar, dağıtılmış geri dönüşüm biçimini mümkün kılar. Başlangıç yaşam döngüsü analizi (LCA), kırsal bölgelerde 3D yazıcılar için filament yapmak üzere HDPE'nin bu tür dağıtılmış geri dönüşümü, ham reçine kullanmaktan veya ilgili nakliyeleri ile birlikte geleneksel geri dönüşüm süreçlerini kullanmaktan daha az enerji tükettiğini gösterir.
Ayrıştırma
Karıştırılmış geri dönüşüm ürünleri toplanıp malzeme geri kazanım tesisine teslim edildikten sonra, malzemelerin ayrılması gerekir. Bu, birçoğu otomatik süreçleri içeren bir dizi aşamada gerçekleştirilir ve bir kamyon dolusu malzemenin bir saatten kısa sürede tamamen ayıklanmasını sağlar. Bazı tesisler artık malzemeleri otomatik olarak ayrıştırabilir ki buna tek-akışlı geri dönüşüm denir. Otomatik sıralamaya robot yardımcı olabilir. Fabrikalarda kağıt, farklı plastik türleri, cam, metaller, yiyecek artıkları ve çoğu pil türü dahil olmak üzere çeşitli malzemeler ayrılır. Bu tesislerin bulunduğu alanlarda geri dönüşüm oranlarında %30'luk artış görülmüştür. ABD'de 300'den fazla malzeme geri dönüşüm (inb: recovery) tesisi vardır.
İlk olarak, karıştırılmış geri dönüşüm ürünleri toplama aracından çıkarılır ve tek bir katmana yayılmış bir konveyör bandına yerleştirilir. oluklu mukavva ve plastik torbaların büyük parçaları, daha sonra makinelerin sıkışmasına neden olabileceğinden, bu aşamada elle çıkarılır.
Daha sonra, disk ekranlar ve havalı sınıflandırıcılar gibi otomatik makineler, geri dönüştürülen maddeleri ağırlığa göre ayırarak, daha hafif kağıt ve plastiği daha ağır cam ve metalden ayırır. Karton, karışık kağıttan çıkarılır ve en yaygın plastik türleri—PET (#1) ve HDPE (#2)—toplanır böylece bu malzemeler uygun şekilde toplama kanallarına yönlendirilebilir. Bu genellikle elle yapılır; ancak bazı sınıflandırma merkezlerinde, spektroskopik tarayıcılar, absorbe edilen dalga boylarına göre kağıt ve plastik türleri arasında ayrım yapmak için kullanılır.Kimyasal bileşim'deki farklılıklar nedeniyle plastikler birbirleriyle uyumsuz olma eğilimindedir; polimer molekülleri yağ ve su gibi birbirini iter.
Demir, çelik ve teneke kutu gibi demirli metalleri ayırmak için güçlü mıknatıslar kullanılır.
Demirsiz metal'ler manyetik girdap akımı'larınca atılır: Dönen bir manyetik alan indükler alüminyum kutuların etrafında elektrik akımı oluşturarak, kutuların içinde büyük bir manyetik alan tarafından itilen bir girdap akımı oluşturarak kutuları akıştan çıkarır.
Endüstriyel atıkların geri dönüşümü
Pek çok hükûmet programı evde geri dönüşüme odaklansa da Birleşik Krallık'taki atıkların %64'ü sanayi tarafından üretilir. Endüstrideki birçok geri dönüşüm programının odak noktası maliyet etkinliğidir. Karton ambalajın her yerde bulunması, kartonu perakende mağazalar, depolar ve ürün dağıtıcıları gibi ağırlıklı olarak ambalajlı ürünlerle uğraşan şirketler tarafından geri dönüştürülen yaygın atık bir ürün haline getirir. Diğer endüstriler, işledikleri atık malzemelere bağlı olarak niş ve özel ürünlerle ilgilenmektedir.
Cam, kereste, kâğıt hamuru ve kağıt üreticilerinin tümü doğrudan yaygın olarak geri dönüştürülmüş malzemelerle ilgilenmektedir. Ancak bağımsız lastik satıcıları kâr amacıyla otomobil lastikleri toplayabilir ve geri dönüştürebilir.
Kömürle çalışan bir elektrik santralinde kömürün yakılmasıyla üretilen atık, Amerika Birleşik Devletleri'nde genellikle yakıt külü veya uçucu kül olarak adlandırılır. Oldukça kullanışlı bir malzemedir ve beton yapılarda kullanılır. Puzolanik aktivite sergiler.
Metallerin geri dönüşüm seviyeleri genellikle azdır. 2010 yılında, Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) ev sahipliği yaptığı Uluslararası Kaynak Paneli, metal stokları ve geridönüşüm oranları hakkında raporlar yayınladı. 20. ve 21. yüzyılda metal kullanımındaki artışın, toplumdaki metal stoklarının yer altından yer üstü uygulamalara doğru önemli bir kaymaya yol açtığını bildirdi. Örneğin ABD'de kullanımdaki bakır 1932-1999 yılları arasında kişi başına 73 kg'dan 238 kg'a çıktı.
Raporun yazarları, metallerin doğası gereği geri dönüştürülebilir olması nedeniyle toplumdaki metal stoklarının büyük yer üstü madenleri olarak hizmet verebileceğini gözlemledi (bu nedenle "kentsel madencilik" terimi türetilmiştir)). Ancak birçok metalin geri dönüşüm oranlarının az olduğunu buldular. Cep telefonları, hibrit otomobiller için pil paketleri ve yakıt hücreleri gibi uygulamalarda kullanılan bazı nadir metallerin geri dönüşüm oranlarının o kadar az olduğu ve gelecekte kullanım ömür sonu geri dönüşüm oranları önemli ölçüde artırılmadıkça bu kritik metallerin modern teknolojide kullanılmak üzere kullanılamaz hale geleceği konusunda uyardılar.
Ordu bazı metalleri geri dönüştürür. ABD Donanması'nın Gemi Söküm Programı, eski gemilerin çeliğini geri kazanmak için gemi sökümünü kullanır. Yapay resifler oluşturmak için gemiler de batırılabilir. Uranyum, birçok askeri ve endüstriyel kullanım için kurşun ve titanyumdan daha üstün niteliklere sahip yoğun bir metaldir. Nükleer silah ve nükleer reaktör yakıtı olarak işlenmesinden arta kalan uranyuma zayıflatılmış uranyum denir ve ABD ordusunun tüm şubeleri tarafından zırh delici mermiler ve kalkan gibi şeylerin geliştirilmesinde kullanılır.
İnşaat sektörü betonu ve eski yol yüzey kaplamasını geri dönüştürerek bu malzemeleri kâr amacıyla satabilir.
Hızla büyüyen bazı endüstriler, özellikle de yenilenebilir enerji ve güneş fotovoltaik teknoloji endüstrileri, gelecekteki talebi öngörerek, atık akışları kayda değer bir hacme ulaşmadan önce bile proaktif olarak geri dönüşüm politikaları oluşturuyor.
Çoğu program gerekli kalite seviyesine ulaşamadığından plastiğin geri dönüşümü daha zordur. PVC'nin geri dönüştürülmesi çoğu zaman malzemenin aşağı dönüştürülmesiyle sonuçlanır. Bu ise geri dönüştürülmüş malzemeyle yalnızca daha düşük kalite standardına sahip ürünlerin yapılabileceği anlamına gelir.
Ürünlere göre geri dönüşüm
Dış bağlantılar
Yönetmelik ve tüzükler
Konu ile ilgili sivil toplum örgütleri ve kuruluşlar
- Bilişim Sanayicileri Derneği - TÜBİSAD 2 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Atık Kağıt ve Geridönüşümcüler Derneği - AGED 1 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı - ÇEVKO 31 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Temiz Dünya Ekoloji Derneği 13 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ambalaj Sanayicileri Derneği 15 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı - TÜKÇEV 27 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Plastik Sanayicileri Derneği - PAGDER 19 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Çimen, Osman; Yilmaz, Mehmet (1 Nisan 2012). "İlköğretim Öğrencilerinin Geri Dönüşümle İlgili Bilgileri ve Geri Dönüşüm Davranışları". Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 25 (1): 63-74.[]
- ^ Ak, Öznur; Genç, Abdullah Talha (1 Haziran 2018). "Üniversite Öğrencilerinin Geri Dönüşüm Bilinci Üzerine Bir Araştırma: Sakarya Üniversitesi Örneği". Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 4 (2): 19-39. ISSN 2528-9942.[]
- ^ Tün, Şerife; Kişoğlu, Mustafa; Uzun, Naim (30 Aralık 2018). "GERİ DÖNÜŞÜM KONUSUNUN ÖĞRETİMİNE YÖNELİK ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMASIYLA ÖRNEK BİR ETKİNLİK HAZIRLANMASI VE UYGULANMASI". Anadolu Öğretmen Dergisi. 2 (2): 114-135.[]
- ^ Akbayrak, Nesrin; Turaşlı, Nalan Kuru (30 Eylül 2017). "Oyun temelli çevre etkinliklerinin okul öncesi çocukların çevresel farkındalıklarına etkisinin incelenmesi". Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 1 (2): 239-258. doi:10.24130/eccd-jecs.196720171240. ISSN 2564-7601. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2021.
- ^ "Geri Dönüşüm Fikirleri Sanat Oluyor | eTwinning Projesi". Simit Çay Edebiyat Etkinlikleri. 2 Şubat 2021. 24 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2021.
- ^ Bayraktar, F. Seçil (2006). "Social responsibility projects as a marketing strategy: a recycling approach from the customer's perspective".[]
- ^ Umut, Araş Gör Meftune ÖZBAKIR; Topuz, Yrd Doç Dr Yusuf; Velioğlu, Prof Dr Meltem NURTANIŞ (6 Temmuz 2015). "Çöpten Geri Dönüşüme Giden Yolda Sürdürülebilir Tüketiciler". Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13 (2): 263-288. doi:10.18026/cbusos.68623. ISSN 1304-4796.[]
- ^ Tayyar, A. Ebru; Üstün, Sevcan (1 Ocak 2010). "Geri Kazanılmış Pet'in Kullanımı". Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 16 (1): 53-62. ISSN 1300-7009.[]
- ^ a b c d e f Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;gar
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Waldrop, M. Mitchell (1 Ekim 2020). "One bin future: How mixing trash and recycling can work". Knowable Magazine. doi:10.1146/knowable-092920-3. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ a b c d e f Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;economisttruth
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ (PDF). Nisan 2018. 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c Singer, Paul (21 Nisan 2017). "Recycling market in a heap of trouble". USA Today. Melbourne, Florida. ss. 1B, 2B. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2017.
- ^ Baechler, Christian; DeVuono, Matthew; Pearce, Joshua M. (2013). "Distributed Recycling of Waste Polymer into RepRap Feedstock". Rapid Prototyping Journal. 19 (2): 118-125. doi:10.1108/13552541311302978. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ M. Kreiger, G. C. Anzalone, M. L. Mulder, A. Glover and J. M Pearce (2013). Distributed Recycling of Post-Consumer Plastic Waste in Rural Areas. MRS Online Proceedings Library, 1492, mrsf12-1492-g04-06 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . doi:10.1557/opl.2013.258. open access 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Kreiger, M.A.; Mulder, M.L.; Glover, A.G.; (2014). "Life Cycle Analysis of Distributed Recycling of Post-consumer High Density Polyethylene for 3-D Printing Filament". Journal of Cleaner Production. 70: 90-96. doi:10.1016/j.jclepro.2014.02.009. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ . Resource Recycling News (İngilizce). 7 Mayıs 2019. 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019.
- ^ . The Robot Report (İngilizce). 27 Haziran 2019. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019.
- ^ None, None (10 Ağustos 2015). (PDF). United States Environmental Protection Agency. 24 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2013.
- ^ . ScienceDaily. 1 Ekim 2007. 31 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Resource Recycling News (İngilizce). 1 Ekim 2018. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019.
- ^ Goodship, Vannessa (2007). Introduction to Plastics Recycling. iSmithers Rapra Publishing. ISBN .|tarih=Nisan 2021}}
- ^ (PDF). UK Government. 25 Eylül 2014. s. 2 ve 6. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ Polymer modified cements and repair mortars. Daniels LJ, PhD thesis Lancaster University 1992
- ^ a b "Publications – International Resource Panel". unep.org. 11 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2016.
- ^ . 11 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2013.
- ^ McDonald, N. C.; Pearce, J. M. (2010). "Producer Responsibility and Recycling Solar Photovoltaic Modules" (PDF). Energy Policy. 38 (11): 7041-7047. doi:10.1016/j.enpol.2010.07.023. hdl:1974/6122. 1 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Geri donusum terim olarak kullanim disi kalan geri donusturulebilir atik malzemelerin cesitli geri donusum yontemleri ile ham madde olarak tekrar imalat sureclerine kazandirilmasidir Tum dunyada kullanilan geri donusum sembolu Geri donusturulebilir malzemeden yapilmis catal bicak ve kasiklar Atik maddelerin kategoriler halinde toplanmasi icin kullanilan geri donusum kutulari Tuketilen maddelerin yeniden geri donusum halkasi icine katilabilmesi ile oncelikle ham madde ihtiyaci azalir Boylece insan nufusunun artisi ile paralel olarak artan tuketimin dogal dengeyi bozmasi ve dogaya verilen zarar engellenmis olur Bununla birlikte yeniden donusturulebilen maddelerin tekrar ham madde olarak kullanilmasi buyuk miktarda enerji tasarrufunu mumkun kilar Ornegin yeniden kazanilabilir aluminyumun kullanilmasi aluminyumun sifirdan imal edilmesine oranla 35 e varan enerji tasarrufu saglamaktadir Atik malzemelerin ham madde olarak kullanilmasi cevre kirliliginin engellenmesi acisindan da onemlidir Kullanilmis kagidin tekrar kagit imalatinda kullanilmasi hava kirliligini 74 94 su kirliligini 35 su kullanimini 45 azaltabilmektedir Ornegin bir ton atik kagidin kagit hamuruna katilmasiyla 8 agacin kesilmesi onlenebilmektedir Geri donusumun tarihcesiMaddelerin kategorilere ayrilmasi Geri donusume olan ihtiyacin baslamasinda savaslar nedeniyle ortaya cikan kaynak sikintilari etkili olmustur Buyuk devletler II Dunya Savasi sirasinda ulke capinda geri donusumle ilgili kampanyalar baslatmislardir Vatandaslar ozellikle metal ve fiber maddeleri toplama konusunda tesvik edilmislerdir ABD de geri donusum islemi yurtseverlik anlayisinda cok onemli bir yer edinmistir Hatta savas sirasinda olusturulan kaynak koruma programlari dogal kaynaklari kisitli bazi ulkelerde Japonya gibi savas sonrasi da devam ettirilmistir Geri donusum bilincini topluma yaymak icin en onemli unsurlardan biri egitimdir Son donemlerde egitim programlarinda geri donusume dunyada onem verilmektedir Geri donusumun dunyanin gelecegine sunacagi katkilar cevre duyarliligi basligi altinda bu programlarda yer bulmustur Ozellikle kagit plastik sise ve kavanoz gibi kolaylikla donusturulebilecek maddeler okullarda hayata gecirilen geri donusum fikirlerinin ana maddeleridir Geri donusumun basarisini egitim kadar etkileyecek bir diger husus ise ekonomidir Ancak yeterli satin alma gucune sahip tuketiciler cevreye duyarli seceneklere yonelebilir Bu durum da ureticileri urunlerindeki geri donusturulmus malzeme miktarini artirmaya tesvik edebilir Ayrica tuketiciye geri donusturulecek urunu bu surece dahil etme konusunda acik yonergeler vermek de oldukca onemlidir Geri donusebilen maddelerCam Kagit Aluminyum Plastik Piller Beton Organik atiklar Elektronik atiklar Demir Tekstil Ahsap Metal Solvent Bazli Atiklar Kopuk bardak tabakGeri donusum sembolleri ve kodlariBazi maddelere ait geri donusum sembol ve kodlari asagida verilmistir Bu semboller uluslararasi olarak kullanilir Poliester Polietilen Yuksek Yogunluklu PVC Polietilen Alcak Yogunluklu Polipropilen Polistiren Plastik Diger Kagit Oluklu Mukavva Kagit Diger Kartonlar Kagit Kagit Demir Aluminyum Ahsap Kereste ve tahta Ahsap Sikistirilmis Mantar Tekstil Pamuk Renksiz Cam Yesil Cam Kahverengi Cam Tetra Pak Karton icecek kutularGeri donusturme metotlariGeri donusturulmek uzere kategorilere ayrilmis atiklar 1 Sise 2 Zayif plastik 3 Guclu plastik 4 Karton 5 Cesitli 6 Konserve 7 Kagit 8 Polistiren 9 Cam 10 Pil 11 Metal 12 Organik 13 Tetrapak 14 Fabrik 15 Tuvalet Geri donusturme metotlari her malzeme icin farklilik gostermektedir Aluminyum Atik aluminyum kucuk parcaciklar halinde dogranir Daha sonra bu parcalar buyuk ocaklarda eritilerek dokme aluminyum uretilir Bu sayede atik aluminyum saf aluminyum ile neredeyse ayni hale gelir ve uretimde kullanilabilir 1 ton metal atigin geri donusturulmesi sonucunda 1300 kg ham madde tasarrufu saglanir Ornegin Turkiye de yillik olarak toplam 2 milyon tona ulasmaktadir Beton Beton parcalar yikim alanlarindan toplanarak kirma makinalarinin bulundugu yerlere getirilir Kirma isleminden sonra ufak parcalar yeni islerde cakil olarak kullanilir Parcalanmis beton eger iceriginde katki maddeleri yoksa yeni beton icin kuru harc olarak da kullanilabilir Kagit Kagit oncelikle kagit hamuru hazirlamak icin su icerisinde liflerine ayrilir Eger gerekirse icindeki lif olmayan yabanci maddeler icin temizleme islemine tabi tutulur Murekkep ayirici olarak sodyum hidroksit veya sodyum karbonat kullanilir Daha sonra hazir olan kagit lifleri geri donusmus kagit uretiminde kullanilir 1 ton kullanilmis kagit atiginin geri donusumu sonucunda 16 adet yetismis cam agaci ve 85 metrekarelik ormanlik alan tahrip edilmeyecektir Ornegin Turkiye genelinde yilda 80 milyon cam agaci ve 40 000 hektar ormanlik arazi korunmus olabilecektir Plastik Plastik atiklar oncelikle cinslerine gore ayrilarak geri donusum islemine tabi tutulur Cinslerine gore ayrilan geri donusebilir plastik atiklar kirma makinelerinde kirilip kucuk parcalara ayrilir Isletmeler bu parcalari dogrudan belli oranlarda orijinal ham madde ile karistirarak uretim isleminde kullanabildigi gibi tekrar eritip katki maddeleri katarak ikinci sinif ham madde olarak da kullanabilir 1 ton plastik ambalaj atiginin geri donusumu sonucunda 14000 kWh enerji tasarrufu saglanmis olur Ornegin Turkiye genelinde tasarruf edilebilecek enerji miktari yillik 4 Milyon Megawatt saattir MWh Cam Cam atiklar sise kavanoz vb toplama kutularinda toplanir ve bu atiklar renklerine gore ayrilarak geri donusum tesislerine verilir Burada atik ve katki maddelerinden ayrilir Burada cam kirilir ve ham madde karisimina karistirilarak ocaklarina dokulur Bu sekilde tekrar cam olarak kullanima gecer Kirilan cam beton katkisi ve camasfalt olarak da kullanilmaktadir Camasfalta 30 civarinda geri donusmus cam katilmaktadir Cam bu sekilde sonsuz bir icinde geri donusturulebilir yapisinda bozulma olmaz 1 ton cam atiginin geri donusumu sonucu 100 litre benzin tasarrufu saglanmaktadir Ornegin Turkiye genelindeki cam atiklarin geri donusturulmesinden yillik 15 milyon litre benzin tasarruf edilebilecektir Solvent Bazli Atiklar Solvent bazli atiklar kaynama noktalari farkindan yararlanilarak geri donusumleri saglanmaktadir Kirletici maddelerden solventi temizlemek icin kaynama noktasina kadar solvent iceren kirleticili madde isitilarak solvent buharlastirilir ve buhar tekrar sogutularak sivi hale getirilir Bu sayede solvent kirletici diger maddelerden temizlenmis olur Imalat sirasinda aciga cikan bu atik solventlerin geri donusumu sonsuz bir sekilde devam etmektedir Cunku aritilip temizlenen solventler eski ozelliklerinden ayrilmadan tekrar saf hallerine geri donmektedirler MetalTuketici atiklarinin geri donusturulmesiToplama Almanya daki bir tren istasyonunda kagidi sol plastik ambalajlari sag diger atiklari geri de ayirmak icin tasarlanmis uc tarafli cop kutusu Genel atik akisindan geri donusturulen maddeleri toplamak icin kamu yarari ile devlet kolayligi ve masrafi arasindaki degis tokus yelpazesinde farkli yerleri isgal eden bir dizi sistem uygulanmistir Toplamanin uc ana grubu birakma merkezleri geri alim merkezleri ve kaldirim kenarinda toplama seklindedir Geri donusum maliyetinin yaklasik ucte ikisi toplama asamasinda gerceklesir Kaldirim kenarinda toplama Canberra Avustralya da bir geri donusum kutusu icerigini toplayan geri donusum kamyonuTomaszow Mazowiecki Polonya da ayrilmis cop konteynerinin bosaltilmasi Kaldirim kenari toplama cogunlukla geri donusturulen malzemelerin islem sirasinda nerede siralandigi ve temizlendigine gore farklilik gosteren pek cok farkli sistemi kapsar Ana kategoriler karisik atik toplama karistirilmis geri donusturulebilir maddeler ve kaynak ayirmadir Bir atik toplama araci genellikle atiklari alir Karisik atik toplamada geri kazanilan atiklar geri kalan atiklarla karistirilarak toplanir ve istenilen malzemeler ayristirilarak merkezi bir ayristirma tesisinde temizlenir Bu buyuk miktarda geri donusturulebilir atigin ozellikle kagit yeniden islenemeyecek kadar kirli olmasina neden olur ancak avantajlari da vardir Kentin geri donusturulen atiklarin ayri toplanmasi icin odeme yapmasina gerek yoktur halk egitimine ihtiyac yoktur ve belirli malzemelerin geri donusturulebilirligindeki herhangi bir degisiklik ayirma isleminin gerceklestigi yerde uygulanir Karistirilmis veya tek akisli sistemde geri donusturulebilir maddeler karistirilir ancak geri donusturulemeyen atiklardan ayri tutulur Bu toplama sonrasi temizlik ihtiyacini buyuk olcude azaltir ancak hangi malzemelerin geri donusturulebilir oldugu konusunda halk egitimi gerektirir Kaynak ayrimi Kaynak ayirma her malzemenin toplamadan once temizlendigi ve siralandigi diger uc noktadir En az toplama sonrasi siralama gerektirir ve en saf geri donusum urunlerini uretir Ancak her bir materyali toplamak icin ek isletme maliyetleri gerektirir ve geri donusumde kirlenmeden kacinmak icin kapsamli halk egitimi gerektirir Oregon ABD de Oregon Cevresel Kalite Departmani Oregon DEQ cok aileli mulk yoneticileriyle anket yapti yaklasik yarisi geciciler gibi izinsiz kisilerin toplama alanlarina erismesi nedeniyle geri donusturulebilir maddelerin kirlenmesi de dahil olmak uzere sorunlar bildirdi Kaynak ayirma harmanlanmis karisik atik toplamanin yuksek maliyeti nedeniyle tercih edilen yontemdi Ancak ayirma teknolojisindeki ilerlemeler bu ek yuku onemli olcude azaltti ve kaynak ayirma programlari gelistiren bircok alan karisik toplamaya gecis yapti Geri alim merkezleri Ters satis otomati Tomaszow Mazowiecki Polonya Geri alim merkezlerinde ayrilmis temizlenmis geri donusum urunleri satin alinir bu da kullanim icin acik bir tesvik saglar ve istikrarli bir tedarik yaratir Sonradan islenmis malzeme daha sonra satilabilir Karliysa bu sera gazi emisyonunu korur karsizsa emisyonlarini arttirir Geri alim merkezlerinin uygulanabilir olmasi icin genellikle devlet subvansiyonlarina ihtiyaci vardir ABD Ulusal Atik ve Geri Donusum Dernegi tarafindan hazirlanan 1993 tarihli bir rapora gore 30 dolara yeniden satilabilen bir ton malzemeyi islemek ortalama 50 dolar tutar ABD de karisik geri donusturulebilir maddelerin ton basina degeri 2011 de 180 2015 te 80 ve 2017 de 100 di 2017 yilinda ana bileseni olan kumun dusuk maliyeti nedeniyle cam esasen degersizdi Benzer sekilde dusuk petrol fiyatlari plastik geri donusumunu engelledi 2017 de Napa Kaliforniya ya geri donusum maliyetlerinin yaklasik 20 si geri odendi Birakma merkezleri Birakma merkezleri atik ureticisinin geri donusturulen maddeleri merkezi bir konuma kurulu veya mobil toplama istasyonu ya da yeniden isleme tesisinin kendisi tasimasini gerektirir Olusturulmasi en kolay toplama turudur ancak dusuk ve ongorulemeyen verimden muzdariptirler Dagitilmis geri donusum Plastik gibi bazi atik malzemeler icin geri donusum robotlari denilen yeni teknik cihazlar dagitilmis geri donusum bicimini mumkun kilar Baslangic yasam dongusu analizi LCA kirsal bolgelerde 3D yazicilar icin filament yapmak uzere HDPE nin bu tur dagitilmis geri donusumu ham recine kullanmaktan veya ilgili nakliyeleri ile birlikte geleneksel geri donusum sureclerini kullanmaktan daha az enerji tukettigini gosterir Ayristirma source source source source source source Geri donusum ayirma tesisi ve sureclerinin videosu Karistirilmis geri donusum urunleri toplanip malzeme geri kazanim tesisine teslim edildikten sonra malzemelerin ayrilmasi gerekir Bu bircogu otomatik surecleri iceren bir dizi asamada gerceklestirilir ve bir kamyon dolusu malzemenin bir saatten kisa surede tamamen ayiklanmasini saglar Bazi tesisler artik malzemeleri otomatik olarak ayristirabilir ki buna tek akisli geri donusum denir Otomatik siralamaya robot yardimci olabilir Fabrikalarda kagit farkli plastik turleri cam metaller yiyecek artiklari ve cogu pil turu dahil olmak uzere cesitli malzemeler ayrilir Bu tesislerin bulundugu alanlarda geri donusum oranlarinda 30 luk artis gorulmustur ABD de 300 den fazla malzeme geri donusum inb recovery tesisi vardir Ilk olarak karistirilmis geri donusum urunleri toplama aracindan cikarilir ve tek bir katmana yayilmis bir konveyor bandina yerlestirilir oluklu mukavva ve plastik torbalarin buyuk parcalari daha sonra makinelerin sikismasina neden olabileceginden bu asamada elle cikarilir Geri donusturulebilir malzemelerin erken ayristirilmasi Polonya da cam ve plastik siseler Daha sonra disk ekranlar ve havali siniflandiricilar gibi otomatik makineler geri donusturulen maddeleri agirliga gore ayirarak daha hafif kagit ve plastigi daha agir cam ve metalden ayirir Karton karisik kagittan cikarilir ve en yaygin plastik turleri PET 1 ve HDPE 2 toplanir boylece bu malzemeler uygun sekilde toplama kanallarina yonlendirilebilir Bu genellikle elle yapilir ancak bazi siniflandirma merkezlerinde spektroskopik tarayicilar absorbe edilen dalga boylarina gore kagit ve plastik turleri arasinda ayrim yapmak icin kullanilir Kimyasal bilesim deki farkliliklar nedeniyle plastikler birbirleriyle uyumsuz olma egilimindedir polimer molekulleri yag ve su gibi birbirini iter Demir celik ve teneke kutu gibi demirli metalleri ayirmak icin guclu miknatislar kullanilir Demirsiz metal ler manyetik girdap akimi larinca atilir Donen bir manyetik alan indukler aluminyum kutularin etrafinda elektrik akimi olusturarak kutularin icinde buyuk bir manyetik alan tarafindan itilen bir girdap akimi olusturarak kutulari akistan cikarir New Byth Iskocya da kagit plastik ve farkli renkli camlar icin ayri kaplarin bulundugu bir geri donusum noktasi Endustriyel atiklarin geri donusumuIslenmeye hazir parcalanmis araba lastik yiginlari Pek cok hukumet programi evde geri donusume odaklansa da Birlesik Krallik taki atiklarin 64 u sanayi tarafindan uretilir Endustrideki bircok geri donusum programinin odak noktasi maliyet etkinligidir Karton ambalajin her yerde bulunmasi kartonu perakende magazalar depolar ve urun dagiticilari gibi agirlikli olarak ambalajli urunlerle ugrasan sirketler tarafindan geri donusturulen yaygin atik bir urun haline getirir Diger endustriler isledikleri atik malzemelere bagli olarak nis ve ozel urunlerle ilgilenmektedir Cam kereste kagit hamuru ve kagit ureticilerinin tumu dogrudan yaygin olarak geri donusturulmus malzemelerle ilgilenmektedir Ancak bagimsiz lastik saticilari kar amaciyla otomobil lastikleri toplayabilir ve geri donusturebilir Komurle calisan bir elektrik santralinde komurun yakilmasiyla uretilen atik Amerika Birlesik Devletleri nde genellikle yakit kulu veya ucucu kul olarak adlandirilir Oldukca kullanisli bir malzemedir ve beton yapilarda kullanilir Puzolanik aktivite sergiler Metallerin geri donusum seviyeleri genellikle azdir 2010 yilinda Birlesmis Milletler Cevre Programi nin UNEP ev sahipligi yaptigi Uluslararasi Kaynak Paneli metal stoklari ve geridonusum oranlari hakkinda raporlar yayinladi 20 ve 21 yuzyilda metal kullanimindaki artisin toplumdaki metal stoklarinin yer altindan yer ustu uygulamalara dogru onemli bir kaymaya yol actigini bildirdi Ornegin ABD de kullanimdaki bakir 1932 1999 yillari arasinda kisi basina 73 kg dan 238 kg a cikti Raporun yazarlari metallerin dogasi geregi geri donusturulebilir olmasi nedeniyle toplumdaki metal stoklarinin buyuk yer ustu madenleri olarak hizmet verebilecegini gozlemledi bu nedenle kentsel madencilik terimi turetilmistir Ancak bircok metalin geri donusum oranlarinin az oldugunu buldular Cep telefonlari hibrit otomobiller icin pil paketleri ve yakit hucreleri gibi uygulamalarda kullanilan bazi nadir metallerin geri donusum oranlarinin o kadar az oldugu ve gelecekte kullanim omur sonu geri donusum oranlari onemli olcude artirilmadikca bu kritik metallerin modern teknolojide kullanilmak uzere kullanilamaz hale gelecegi konusunda uyardilar Ordu bazi metalleri geri donusturur ABD Donanmasi nin Gemi Sokum Programi eski gemilerin celigini geri kazanmak icin gemi sokumunu kullanir Yapay resifler olusturmak icin gemiler de batirilabilir Uranyum bircok askeri ve endustriyel kullanim icin kursun ve titanyumdan daha ustun niteliklere sahip yogun bir metaldir Nukleer silah ve nukleer reaktor yakiti olarak islenmesinden arta kalan uranyuma zayiflatilmis uranyum denir ve ABD ordusunun tum subeleri tarafindan zirh delici mermiler ve kalkan gibi seylerin gelistirilmesinde kullanilir Insaat sektoru betonu ve eski yol yuzey kaplamasini geri donusturerek bu malzemeleri kar amaciyla satabilir Hizla buyuyen bazi endustriler ozellikle de yenilenebilir enerji ve gunes fotovoltaik teknoloji endustrileri gelecekteki talebi ongorerek atik akislari kayda deger bir hacme ulasmadan once bile proaktif olarak geri donusum politikalari olusturuyor Cogu program gerekli kalite seviyesine ulasamadigindan plastigin geri donusumu daha zordur PVC nin geri donusturulmesi cogu zaman malzemenin asagi donusturulmesiyle sonuclanir Bu ise geri donusturulmus malzemeyle yalnizca daha dusuk kalite standardina sahip urunlerin yapilabilecegi anlamina gelir Urunlere gore geri donusumAluminyum geri donusumu Kagit geri donusumu Plastik geri donusumu Pil geri donusumu PET sisenin geri donusumuDis baglantilarYonetmelik ve tuzukler Konu ile ilgili sivil toplum orgutleri ve kuruluslar Bilisim Sanayicileri Dernegi TUBISAD 2 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Atik Kagit ve Geridonusumculer Dernegi AGED 1 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cevre Koruma ve Ambalaj Atiklari Degerlendirme Vakfi CEVKO 31 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Temiz Dunya Ekoloji Dernegi 13 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ambalaj Sanayicileri Dernegi 15 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tuketici ve Cevre Egitim Vakfi TUKCEV 27 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Plastik Sanayicileri Dernegi PAGDER 19 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Cimen Osman Yilmaz Mehmet 1 Nisan 2012 Ilkogretim Ogrencilerinin Geri Donusumle Ilgili Bilgileri ve Geri Donusum Davranislari Uludag Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi 25 1 63 74 olu kirik baglanti Ak Oznur Genc Abdullah Talha 1 Haziran 2018 Universite Ogrencilerinin Geri Donusum Bilinci Uzerine Bir Arastirma Sakarya Universitesi Ornegi Uluslararasi Ekonomik Arastirmalar Dergisi 4 2 19 39 ISSN 2528 9942 olu kirik baglanti Tun Serife Kisoglu Mustafa Uzun Naim 30 Aralik 2018 GERI DONUSUM KONUSUNUN OGRETIMINE YONELIK ARTIRILMIS GERCEKLIK UYGULAMASIYLA ORNEK BIR ETKINLIK HAZIRLANMASI VE UYGULANMASI Anadolu Ogretmen Dergisi 2 2 114 135 olu kirik baglanti Akbayrak Nesrin Turasli Nalan Kuru 30 Eylul 2017 Oyun temelli cevre etkinliklerinin okul oncesi cocuklarin cevresel farkindaliklarina etkisinin incelenmesi Erken Cocukluk Calismalari Dergisi 1 2 239 258 doi 10 24130 eccd jecs 196720171240 ISSN 2564 7601 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2021 Geri Donusum Fikirleri Sanat Oluyor eTwinning Projesi Simit Cay Edebiyat Etkinlikleri 2 Subat 2021 24 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2021 Bayraktar F Secil 2006 Social responsibility projects as a marketing strategy a recycling approach from the customer s perspective olu kirik baglanti Umut Aras Gor Meftune OZBAKIR Topuz Yrd Doc Dr Yusuf Velioglu Prof Dr Meltem NURTANIS 6 Temmuz 2015 Copten Geri Donusume Giden Yolda Surdurulebilir Tuketiciler Manisa Celal Bayar Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13 2 263 288 doi 10 18026 cbusos 68623 ISSN 1304 4796 olu kirik baglanti Tayyar A Ebru Ustun Sevcan 1 Ocak 2010 Geri Kazanilmis Pet in Kullanimi Pamukkale Universitesi Muhendislik Bilimleri Dergisi 16 1 53 62 ISSN 1300 7009 olu kirik baglanti a b c d e f Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi gar isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Waldrop M Mitchell 1 Ekim 2020 One bin future How mixing trash and recycling can work Knowable Magazine doi 10 1146 knowable 092920 3 18 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2021 a b c d e f Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi economisttruth isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme PDF Nisan 2018 26 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b c Singer Paul 21 Nisan 2017 Recycling market in a heap of trouble USA Today Melbourne Florida ss 1B 2B 26 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2017 Baechler Christian DeVuono Matthew Pearce Joshua M 2013 Distributed Recycling of Waste Polymer into RepRap Feedstock Rapid Prototyping Journal 19 2 118 125 doi 10 1108 13552541311302978 2 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2021 M Kreiger G C Anzalone M L Mulder A Glover and J M Pearce 2013 Distributed Recycling of Post Consumer Plastic Waste in Rural Areas MRS Online Proceedings Library 1492 mrsf12 1492 g04 06 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde doi 10 1557 opl 2013 258 open access 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kreiger M A Mulder M L Glover A G 2014 Life Cycle Analysis of Distributed Recycling of Post consumer High Density Polyethylene for 3 D Printing Filament Journal of Cleaner Production 70 90 96 doi 10 1016 j jclepro 2014 02 009 2 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2021 Resource Recycling News Ingilizce 7 Mayis 2019 8 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2019 The Robot Report Ingilizce 27 Haziran 2019 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2019 None None 10 Agustos 2015 PDF United States Environmental Protection Agency 24 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2013 ScienceDaily 1 Ekim 2007 31 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Resource Recycling News Ingilizce 1 Ekim 2018 29 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2019 Goodship Vannessa 2007 Introduction to Plastics Recycling iSmithers Rapra Publishing ISBN 978 1 84735 078 7 tarih Nisan 2021 PDF UK Government 25 Eylul 2014 s 2 ve 6 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Polymer modified cements and repair mortars Daniels LJ PhD thesis Lancaster University 1992 a b Publications International Resource Panel unep org 11 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2016 11 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2013 McDonald N C Pearce J M 2010 Producer Responsibility and Recycling Solar Photovoltaic Modules PDF Energy Policy 38 11 7041 7047 doi 10 1016 j enpol 2010 07 023 hdl 1974 6122 1 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Agustos 2019 Ayrica bakinizPlastik kirliligi Tek kullanimlik Yeniden kullanim Sifir Atik Kaynak azaltma