Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Giyim, vücudun bir kısmını veya tamamını kapsayan her türlü kıyafet ve aksesuar. Giyim kuşamın en önemli ve muhtemelen en eski işlevi, vücudu doğa şartlarından korumasıdır. Hava koşullarından korumasının yanı sıra, spor ve yemek yapmak gibi tehlikeli faaliyetler sırasında deri ile çevre arasında bariyer görevi görerek güvenliği artırır. Ayrıca vücuda bir bariyer sağlayarak vücuda toksinlerin ve mikropların girişini sınırlandırır. Giyim kuşamın en önemli işlevlerinden biri de kişinin stilini, zevklerini ve modayı yansıtmasıdır. Her halka ve ülkeye ait mevcuttur.
Giyim, sosyal ve kültürel hayatta önemli bir rol oynar. Örneğin bir üniforma, polis veya asker tarafından giyildiğinde devletin otoritesini temsil eder, üniforma aynı zamanda bir grubu, takımı veya politik kişiyi de temsil edebilir. Birçok toplumda giysiler, bir insanın; , din, cinsiyet ve sosyal statü gibi özelliklerini belirtir.
Tarihçe
Tarih boyunca, pek çok farklı malzeme kıyafet ve aksesuar yapımında kullanılmıştır. Bu malzemeler, deriden kürke, ketenden ipeğe kadar geniş bir yelpazeye yayılır. Son araştırmalar insanların 650.000 senedir giyimden faydalanmakta olduğunu göstermektedir.
Aksesuar
Giyilmek yerine taşınan (cüzdan vs.), vücudun sadece bir kısmına takılıp kolayca çıkarılabilen (atkı, fular vs.), sadece süs amaçlı takılan (mücevherat vs.) veya sağlık amaçlı kullanılan (gözlük vs.) nesneler kıyafet olarak değil, olarak tanımlanır.[]
İşlevleri
Giyimin en önemli özelliklerinden biri de onu giyen kişiyi rahat tutmaktır. Sıcak iklimlerde giyim, güneş yanığı veya rüzgardan korurken, soğuk iklimlerde hipotermiyi önlemesi sebebiyle giyimin önemi çok daha fazladır. Barınaklar genellikle bir insanın giyim ihtiyacını düşürür. Örneğin kış aylarında sıcak bir eve girilirken (özellikle eve giren kişi orada kalıyorsa) palto, bere, eldivenler, ayakkabılar, çoraplar ve öteki yapay katmanlar çıkarılır. Benzer olarak giyim, mevsimlere ve iklimlere göre değişir. Bu yüzden sıcak iklim ve mevsimlerde soğuk olanlarınkine nazaran daha ince ve daha az giysi katmanı kullanılır.
Giyim, doğal ortamda oluşabilecek sıyrıklardan ve kesiklerden insanı korur. Giysiler; yağmur, kar, rüzgâr ve diğer hava koşulları, bunların yanı sıra güneş gibi doğa şartlarından korunmayı sağlar. Giysiler aynı zamanda iş veya spor gibi faaliyetler boyunca risk seviyesini düşürür. Bazı giysiler; böcekler, zararlı kimyasallar, silahlar ve yıpratıcı maddeler gibi belirli tehlikelerden korunma amaçlı giyilir. Diğer taraftan giysiler, bir ortamı onu giyen insandan koruma görevi de görebilir. Örneğin: Hastalarını ve kendisini enfeksiyon riskinden korumak için giyen doktorlar.
İnsanlar, çevresel tehlikelerden korunmak amacıyla giyim dalında büyük bir yaratıcılık örneği göstermişlerdir. Örneğin: uzay giysileri, , zırhlar, , mayolar, , , ve diğer . Koruma amaçlı giysiler modadan uzak olmak zorunda değildir. Emniyet odaklı giysiler aynı zamanda modaya uygun tasarlanabilir.
Kültürel yönleri
Cinsiyet farkı
Çoğu kültürde erkekler ve kadınlar, giyimdeki dolayı farklı türde giysiler giyerler. Bu farklar tarzda, renkte ve dokumada yer alır.
Batılı toplumlarda, etekler, ve topuklu ayakkabılar genellikle kadın giyiminde görünürken, kravatlar ise genellikle erkek giyiminde görünür. Eski zamanlarda pantolon, erkeklere özel bir giyim eşyasıyken, günümüz batı dünyasında her iki cinse de uygundur. Erkek giysileri genellikle daha pratiktir (böylece çeşitli şartlar altında işlevlerini koruyabilecektir) ama kadın giysileri giyim tarzı bakımından daha geniş bir yelpazeye sahiptir. Erkeklerin halka açık yerlerde genellikle göğsü açık dolaşmasına genellikle izin verilir. Bir kadının erkek giysileri giymesi genellikle uygundur ancak tam tersi olağandışı görülür.
Bazı kültürlerde, erkeklerin ve kadınların ne giyeceğini dini kurallar belirler. İslam dininde kadınların tesettürlü ve gösterişsiz giyinmesi gerekir. "Gösterişsiz" giysilerin niteliği Müslüman toplumlar arasında değişir; ancak bu toplumların hepsinde kadın vücudunun, erkeklerinkinden daha fazla örtünmesi gerektiği kabul edilir. Müslüman kadınların kapalılık seviyesi başörtüsünden burkaya kadar değişkenlik gösterir.
Erkekler, özellikle tören gibi durumlarda, toga ve kilt gibi giyebilirler. Bu tür giysiler daha eski zamanlarda erkekler tarafından günlük hayatta da giyilirdi. Kadın giysileri, erkek giysilerine göre, daha cazibeli görünür. Bununla ilgili olarak modern toplumlardaki kadınlar; makyaj, mücevherat ve renkli giysiler gibi cezbeden öğeleri kullanma eğilimindedirler. Ancak daha tutucu ve gelenekçi toplumlardaki kadınlar, erkeklerin bakışlarından korunmak için kapalı ve gösterişsiz giysiler giyerler.
Sosyal statü
Giyim bazı toplumlarda, sosyal statüyü veya kademeyi gösterir. Örneğin, Antik Roma'da sadece senatörlerin mor şeritli giysi giymesine izin verilirdi. Yerli havaili kabilelerde sadece yüksek rütbeli kabile şeflerinin tüyden pelerin ve palaoa veya oyulmuş balina dişi takmasına izin verilirdi. Eski Hindistan'daki, Krallığı yönetimi altındaki Kerala'da; kast sistemine göre alt seviyede olan kadınlar, vücutlarının belüstü kısımlarını örtebilmek için vergi ödemek zorundaydılar. Çin'de, cumhuriyet öncesi zamanlarda sadece Çin imparatoru sarı renkte giysi giyebilirdi. Tarihte, insanların neler giyebileceğini belirleyen yazısız birçok örneği vardır. Bu tür yazısız kuralları olmayan modern toplumlarda; sadece zenginlerin veya mevki sahiplerinin alabileceği nadir veya lüks eşyalar sosyal statüyü belirler. Ayrıca, da giysi tercihini etkiler.
Din
Dinî giyim, meslekî giyimin daha özel bir modeli olarak kabul edilebilir. Bazen sadece dinî bir ritüel sırasında giyilir, bazen de özel dinî bir mevkiyi sembolize etmek amacıyla her gün giyilir. Örneğin Jainistler, dini ritüelleri sırasında dikişsiz kumaş parçaları giyerler. Kumaş parçaları, Jainistlerin görevlerine olan sadakâtlerini temsil eder[]. Sihistler dinlerinin bir parçası olarak başlarına sarık takarlar. Satanistler ise inançlarının bir parçası olarak siyah giymeyi tercih ederler[].
Hinduizm, Sihizm, Budizm ve Jainizm gibi doğu dinlerinde dinî bir giysinin temiz olması büyük önem taşır, çünkü bu giysilerin saflığı ve berraklığı temsil ettiğine inanılır. Giyim, İncil'deki pek çok bölümde göze çarpar. İncil'de giyimle ilgili en çok göze çarpan noktalar: Adem ve Havva'nın hikâyesi (Cinsel organlarını kapatan yapraklar. Ayrıca bu Kur'an'da geçmektedir), Yusuf'un pelerini, Yahuda ve Tamar, Mordeçay ve Ester. Ayrıca sinagogda görev yapan rahiplerin, o rahiplere özel giysileri bulunur. Musevîlikte ağıt yapmak için bu giysilerin üst kısımları parçalanır. Bu parçalama ritüeli, Yakup'un oğlu Yusuf'un öldüğünü duyup yas tutmasına dayanır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ John Travis (23 Ağustos 2003). "The naked truth? Lice hint at a recent origin of clothing" ([] – Scholar search). 164 (8). . s. 118. 4 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2010.
- ^ "The Pursuit of Attention, 2000". 12 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2010.
- ^ (PDF). 10 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Giyim vucudun bir kismini veya tamamini kapsayan her turlu kiyafet ve aksesuar Giyim kusamin en onemli ve muhtemelen en eski islevi vucudu doga sartlarindan korumasidir Hava kosullarindan korumasinin yani sira spor ve yemek yapmak gibi tehlikeli faaliyetler sirasinda deri ile cevre arasinda bariyer gorevi gorerek guvenligi artirir Ayrica vucuda bir bariyer saglayarak vucuda toksinlerin ve mikroplarin girisini sinirlandirir Giyim kusamin en onemli islevlerinden biri de kisinin stilini zevklerini ve modayi yansitmasidir Her halka ve ulkeye ait mevcuttur Bir bebege soguktan korunmasi icin sac bandi bere kurk palto atki ve kazak giydirilmis Giyim sosyal ve kulturel hayatta onemli bir rol oynar Ornegin bir uniforma polis veya asker tarafindan giyildiginde devletin otoritesini temsil eder uniforma ayni zamanda bir grubu takimi veya politik kisiyi de temsil edebilir Bircok toplumda giysiler bir insanin din cinsiyet ve sosyal statu gibi ozelliklerini belirtir TarihceTarih boyunca pek cok farkli malzeme kiyafet ve aksesuar yapiminda kullanilmistir Bu malzemeler deriden kurke ketenden ipege kadar genis bir yelpazeye yayilir Son arastirmalar insanlarin 650 000 senedir giyimden faydalanmakta oldugunu gostermektedir AksesuarGiyilmek yerine tasinan cuzdan vs vucudun sadece bir kismina takilip kolayca cikarilabilen atki fular vs sadece sus amacli takilan mucevherat vs veya saglik amacli kullanilan gozluk vs nesneler kiyafet olarak degil olarak tanimlanir kaynak belirtilmeli IslevleriGiyimin en onemli ozelliklerinden biri de onu giyen kisiyi rahat tutmaktir Sicak iklimlerde giyim gunes yanigi veya ruzgardan korurken soguk iklimlerde hipotermiyi onlemesi sebebiyle giyimin onemi cok daha fazladir Barinaklar genellikle bir insanin giyim ihtiyacini dusurur Ornegin kis aylarinda sicak bir eve girilirken ozellikle eve giren kisi orada kaliyorsa palto bere eldivenler ayakkabilar coraplar ve oteki yapay katmanlar cikarilir Benzer olarak giyim mevsimlere ve iklimlere gore degisir Bu yuzden sicak iklim ve mevsimlerde soguk olanlarinkine nazaran daha ince ve daha az giysi katmani kullanilir Giyim dogal ortamda olusabilecek siyriklardan ve kesiklerden insani korur Giysiler yagmur kar ruzgar ve diger hava kosullari bunlarin yani sira gunes gibi doga sartlarindan korunmayi saglar Giysiler ayni zamanda is veya spor gibi faaliyetler boyunca risk seviyesini dusurur Bazi giysiler bocekler zararli kimyasallar silahlar ve yipratici maddeler gibi belirli tehlikelerden korunma amacli giyilir Diger taraftan giysiler bir ortami onu giyen insandan koruma gorevi de gorebilir Ornegin Hastalarini ve kendisini enfeksiyon riskinden korumak icin giyen doktorlar Insanlar cevresel tehlikelerden korunmak amaciyla giyim dalinda buyuk bir yaraticilik ornegi gostermislerdir Ornegin uzay giysileri zirhlar mayolar ve diger Koruma amacli giysiler modadan uzak olmak zorunda degildir Emniyet odakli giysiler ayni zamanda modaya uygun tasarlanabilir Kulturel yonleriCinsiyet farki Eski Amerikan dis isleri bakani Condoleezza Rice ile Turk Cumhurbaskani Abdullah Gul el sikisiyorlar Ikisi de bati tarzi is giysileri giyiyor Cogu kulturde erkekler ve kadinlar giyimdeki dolayi farkli turde giysiler giyerler Bu farklar tarzda renkte ve dokumada yer alir Batili toplumlarda etekler ve topuklu ayakkabilar genellikle kadin giyiminde gorunurken kravatlar ise genellikle erkek giyiminde gorunur Eski zamanlarda pantolon erkeklere ozel bir giyim esyasiyken gunumuz bati dunyasinda her iki cinse de uygundur Erkek giysileri genellikle daha pratiktir boylece cesitli sartlar altinda islevlerini koruyabilecektir ama kadin giysileri giyim tarzi bakimindan daha genis bir yelpazeye sahiptir Erkeklerin halka acik yerlerde genellikle gogsu acik dolasmasina genellikle izin verilir Bir kadinin erkek giysileri giymesi genellikle uygundur ancak tam tersi olagandisi gorulur Bazi kulturlerde erkeklerin ve kadinlarin ne giyecegini dini kurallar belirler Islam dininde kadinlarin tesetturlu ve gosterissiz giyinmesi gerekir Gosterissiz giysilerin niteligi Musluman toplumlar arasinda degisir ancak bu toplumlarin hepsinde kadin vucudunun erkeklerinkinden daha fazla ortunmesi gerektigi kabul edilir Musluman kadinlarin kapalilik seviyesi basortusunden burkaya kadar degiskenlik gosterir Erkekler ozellikle toren gibi durumlarda toga ve kilt gibi giyebilirler Bu tur giysiler daha eski zamanlarda erkekler tarafindan gunluk hayatta da giyilirdi Kadin giysileri erkek giysilerine gore daha cazibeli gorunur Bununla ilgili olarak modern toplumlardaki kadinlar makyaj mucevherat ve renkli giysiler gibi cezbeden ogeleri kullanma egilimindedirler Ancak daha tutucu ve gelenekci toplumlardaki kadinlar erkeklerin bakislarindan korunmak icin kapali ve gosterissiz giysiler giyerler Sosyal statu Alim Han in zenginligini mevkisini ve gucunu bulundugu topluma gosteren gosterisli cubbesi Giyim bazi toplumlarda sosyal statuyu veya kademeyi gosterir Ornegin Antik Roma da sadece senatorlerin mor seritli giysi giymesine izin verilirdi Yerli havaili kabilelerde sadece yuksek rutbeli kabile seflerinin tuyden pelerin ve palaoa veya oyulmus balina disi takmasina izin verilirdi Eski Hindistan daki Kralligi yonetimi altindaki Kerala da kast sistemine gore alt seviyede olan kadinlar vucutlarinin belustu kisimlarini ortebilmek icin vergi odemek zorundaydilar Cin de cumhuriyet oncesi zamanlarda sadece Cin imparatoru sari renkte giysi giyebilirdi Tarihte insanlarin neler giyebilecegini belirleyen yazisiz bircok ornegi vardir Bu tur yazisiz kurallari olmayan modern toplumlarda sadece zenginlerin veya mevki sahiplerinin alabilecegi nadir veya luks esyalar sosyal statuyu belirler Ayrica da giysi tercihini etkiler Din Bir Budist Japon rahibin meditasyon sirasinda giydigi giysi ve taktigi aksesuarlar Dini giyim mesleki giyimin daha ozel bir modeli olarak kabul edilebilir Bazen sadece dini bir rituel sirasinda giyilir bazen de ozel dini bir mevkiyi sembolize etmek amaciyla her gun giyilir Ornegin Jainistler dini rituelleri sirasinda dikissiz kumas parcalari giyerler Kumas parcalari Jainistlerin gorevlerine olan sadakatlerini temsil eder kaynak belirtilmeli Sihistler dinlerinin bir parcasi olarak baslarina sarik takarlar Satanistler ise inanclarinin bir parcasi olarak siyah giymeyi tercih ederler kaynak belirtilmeli Hinduizm Sihizm Budizm ve Jainizm gibi dogu dinlerinde dini bir giysinin temiz olmasi buyuk onem tasir cunku bu giysilerin safligi ve berrakligi temsil ettigine inanilir Giyim Incil deki pek cok bolumde goze carpar Incil de giyimle ilgili en cok goze carpan noktalar Adem ve Havva nin hikayesi Cinsel organlarini kapatan yapraklar Ayrica bu Kur an da gecmektedir Yusuf un pelerini Yahuda ve Tamar Mordecay ve Ester Ayrica sinagogda gorev yapan rahiplerin o rahiplere ozel giysileri bulunur Musevilikte agit yapmak icin bu giysilerin ust kisimlari parcalanir Bu parcalama ritueli Yakup un oglu Yusuf un oldugunu duyup yas tutmasina dayanir Ayrica bakinizGiyim tarihiKaynakca John Travis 23 Agustos 2003 The naked truth Lice hint at a recent origin of clothing olu kirik baglanti Scholar search 164 8 s 118 4 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2010 The Pursuit of Attention 2000 12 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2010 PDF 10 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Agustos 2010