Sihizm (Pencapça: ਸਿੱਖੀ; Sikkhī, Pencapça telaffuz: , kökeni Pencapça: ਸਿੱਖ, çev. 'öğrenci', 'arayıcı' ya da 'acemi'), Hint yarımadasınınPencap bölgesinde MS 15. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan tek tanrılı bir dindir. Sihizm, başlıca dinlerin en gençlerinden biri ve dünyanın en büyük beşinci organize dinidir. 21. yüzyılın başlarından itibaren yaklaşık 25 milyon Sih vardır.
Sihizm, ilk guru Guru Nanak'ın (1469-1539) ve onun yerine geçen diğer dokuz ruhani öğretileriyle gelişmiştir. Onuncu guru Gobind Singh (1676-1708), Sih kutsal kitabı Guru Granth Sahib'i halefi tayin ederek bu kutsal kitabı, Sihler için ebedi, dini ruhani rehber olarak belirlemiştir. Guru Nanak, "doğruluk, sadakat, özdenetim ve saflık" içeren "aktif, yaratıcı ve pratik bir yaşam" yaşamanın metafizik gerçeğin ötesinde olduğunu ve ideal insanın "tanrı ile birlik kurduğunu, tanrının iradesini bildiğini ve bu iradeyi gerçekleştirdiğini" öğretmiştir. Altıncı Sih gurusu, (1606-1644), (siyasi/maddi) ve (manevi) alemlerinin karşılıklı birlikte varoluşu kavramını oluşturmuştur.
Sih kutsal kitabı, (Pencapça: ੴ, çev. 'Tek Tanrı') hakkında temel dua olan (Pencapça: ਮੂਲ ਮੰਤਰ) ile açılır.Guru Granth Sahib'de ifade edilen Sihizmin temel inançları, tek bir yaratıcının adına inanç ve meditasyon; tüm insanlığın ilahi birliği ve eşitliği; seva ('özverili hizmet') ile uğraşmak; için adalet için çabalamak ve bir kiracının hayatını yaşarken dürüst davranış ve geçim kaynağı unsurlarından oluşur. Bu ölçütlerden hareketle Sihizm, herhangi bir dini geleneğin 'Mutlak Hakikat' üzerinde tekeli olduğu iddialarını reddeder.
Sihizm, tanrının varlığını hissetmenin bir yolu olarak kirtan aracılığıyla müzikal olarak ifade edilebilen 'ı (Pencapça: ਸਿਮਰਨ, tanrının sözlerinin meditasyonu ve hatırlanması), ya da (tanrı adı üzerine meditasyon') aracılığıyla içtenliği vurgular. Takipçilerine ""ı (yani şehvet, öfke, açgözlülük, bağlılık ve ego) değiştirmeyi öğretir.
Sihizm, dinsel baskıların olduğu bir dönemde gelişti ve yayıldı ve hem Hinduizm hem de İslam dinlerinden gelenleri kabul etti. Hindistan'ın Babür hükümdarları, İslam'a geçmeyi reddeden Sih gurularından ikisine - (1563-1605) ve (1621-1675) - işkence edip idam etti. Sihlere yapılan zulümlerden ötürü, vicdan ve din özgürlüğünü koruma emri olarak 1699'da Guru Gobind Singh tarafından kuruldu ve üyeleri, bir 'nin ('aziz-asker') niteliklerini taşıyordu.
Tarihi
Guru Nanak Dev (1469-1538) Sihizmin kurucusu, (Lahor yakınında, bugünkü Pakistan'da) kasabasında doğmuştur. Ebeveynleri Hindulardı. adlı kendisinden büyük bir kız kardeşi vardı. Kız kardeşinin onda Tanrı'nın Işığını gördüğüne fakat bu sırrı kimseye açmadığına inanılır. Yine kız kardeşinin Guru Nanak'ın ilk inananı olduğu bilinmektedir. Nanak'ın hayatın sırlarını keşfetme arzusu onun belirli bir süre sonra evi terk etmesine neden olmuştur. Bu döndem farklı inançtan kişiler tarafından saygı duyulan Kabir (1440-1518) ile karşılaştığı söylenir.
1538'de Guru Nanak kendisinin devamcısı, Guru, olarak - oğlu yerine - inananlarından 'yı seçmiştir. Bhai Lehna Guru Angad olarak adlandırılmıştır ve Sihlerin ikinci gurusudur. Guru Amar Das, 1552'de 73 yaşındayken Sihlerin üçüncü gurusu oldu. Onun guruluğu zamanında Sihizm için önemli bir merkez haline gelmiştir ve birçok gelişme meydana gelmiştir. 1574 yılında, 95 yaşında vefat ettiğinde üvey oğlu Jetha'yı dördüncü guru olarak belirlemiştir.
Jetha olmuştur. Guru Ram Das daha sonraları Amritsar olarak adlandırılacak Ramdaspur kentinin kuruluşundan sorumlu olan gurudur. 1581'de - dördüncü gurunun en genç oğlu - Sihlerin beşinci gurusu olmuştur. Altın Mabet'in inşasından sorumlu olan o olduğu gibi Sih kutsal metnini hazırlamıştır. 1604'te Adi Granth'ı Sihlerin Kutsal Kitabı olarak belirlemiştir. 1606'da zamanın Moğol liderleri tarafından, Guru Granth Sahib'de değişiklik yapmayı reddettiği için, işkence görmüş ve öldürülmüştür.
Sihlerin altıncı gurusu olmuştur. Guru Har Gobind yanında iki kılıç taşırdı; biri ruhani nedenlerden diğeri ise fani nedenlerden. Bu noktadan beri Sihler askeri bir güç haline geldiler ve bağımsızlıklarını savunmak için eğitilmiş bir savaşçı gücüne sahip olmuşlardır. 1644'te guru oldu ve onun ardından , oğlu - daha küçük yaşlardayken - 1661'de guru olmuştur. 1665'te guru oldu ve 1675'te, kendisine yardıma gelmiş Keşmirli Hinduları korumak için kendini kurban edene kadar Sihlerin lideri olmuştur.
1675'te Evrengzib dokuzuncu Sih gurusu, 'u halk önünde idam etmiştir. Ondan sonraki guru, Guru Gobind Singh bağlılarını daha da militarize etmiştir. Ölmeden kısa süre önce Guru Gobind, Guru Granth Sahib'in (Sih Kutsal Metni) Sihler için mutlak ruhani otorite olmasını ve fani otoritenin 'a (Sih Ulusu) verilmesini emretmiştir.
Her ne kadar önceki guruların da aldıkları vahiyleri kaydettikleri bilinse de, ilk Sih Kutsal Metni beşinci guru, Guru Arjan, tarafından 1604'te derlenmiş ve düzenlenmiştir. Guru Granth Sahib, Gurmukhi yazısıyla yazılmış olmasına rağmen farklı birçok dil içermesiyle (, Hindi-Urdu, Sanskritçe, Bhojpuri ve Farsça dahil) diğer kutsal metinlerden ayrılır. Sihler Guru Granth Sahib'i son, ebedi guru olarak görürler.
Sihizm'in Guruları
Sihizm'in On Gurusu
Sihizm on guru (öğretmen veya üstad) tarafından, 1469'dan 1708'e kadarki dönemde kurulmuştur. Her üstad (guru) bir öncekinin mesajını (çağrısını) güçlendirmiş ve yeni şeyler ekleyerek geliştirmiştir. Sihizm dini böyle ortaya çıkmıştır. Guru Nanak ilk guruydu ve Guru Gobind Singh insan biçimindeki son gurudur. Guru Gobind Singh ölürken Guru Granth Sahib'i son ve mutlak Sih Gurusu ilan etmiştir. Guruların aynı ruha (veya 'jot'a) fakat farklı bedenlere sahip olduklarına inanılır.
İlk gurudan son insan biçimindeki guruya kadar on guru şöyledir:
Guru Granth Sahib
- Konu hakkında daha fazla bilgi için Guru Granth Sahib maddesine bakınız.
Guru Granth Sahib Sihlerin sonsuz gurusudur ve Sihler tarafından, Guru Gobind Singh'in öğretisi gereğince, Ebedi Guru olarak görülür. Guru Granth Sahib, Gurdwara olarak adlandırılan Sih tapınma yerinde her zaman bulunabilir. Guru Granth Sahib taht benzeri bir yerde bulunur ve etrafı süslenmiştir. Metnin etrafına yapılan süsler ve gösterilen özen, krallarına gösterdikleri saygıyı Guru Sahib'e gösterme geleneğine dayanır.
Guru Granth Sahib sadece kurucularının öğretilerini barındırmaz. Aksine Guruların inancıyla örtüşen noktalarda farklı inançlara mensup kişilerin öğreti ve yazınlarını da içerir. Bunlara çeşitli Sufi şeyhleri, Hindu şairleri dahildir. Örnek olarak Kabir, , , , , , Beni, , , , , Pipa ve verilebilir.
Guru Granth Sahib'deki tüm içeriğe Gurbānī denir. Gurbani, Guru Nanak'a göre, doğrudan Tanrı'dan gelmiş vahiydir ve yazarlar, vahyi dinin inananları için kaleme almışlardır.
Sih felsefesi
Temel İnanç ve İlkeler
- Konu hakkında daha fazla bilgi için maddesine bakınız.
Sihizm her yerde, her zaman var olan ve sonsuz özelliklere sahip tek bir Tanrı'ya inanç üzerine kuruludur, bunu savunur. Bu özellik Guru Granth Sahib'de çeşitli kereler tekrarlanmıştır.
Sihler Tanrı'ya herhangi bir cinsiyet atfetmezler ve Tanrı'nın insan formu alabileceğine de inanmazlar. Ayrıca tüm insanlar da din, ırk veya cinsiyet ayrımı yapılmaksızın eşit görülürler. Herkes (Tanrı) Waheguru'nun kız ve erkek evlatlarıdırlar. Sihler tüm yaratıkların, özellikle de insanların, haklarını korumak ve onların hakları için savaşmak zorundadırlar. Aynı zamanda iyimser bir bakış açısı olarak tanımlanabilecek 'ya sahip olmaları teşvik edilir.
Sihler reankarnasyona inanırlar. Tüm yaratıkların, öldükten sonra farklı vücutlara geçen bir ruha sahip olduğuna inanılır. Bu ruh göçü bağımsızlığa, özgürlüğe ulaşılana kadar devam eder. Sih dini kurtuluşun tek yolu olarak görülmez; diğer dinlerden insanlar da kurtuluşa erebilirler. Bu kavram diğer ile ortaktır.
Beş Kötülük
Her Sih'in yenmekle yükümlü olduğu Beş Şeytan veya Beş Kötülük bulunur:
Beş Erdem
Her Sih'in itaat etmesi gereken ve yukarıdaki beş kötülükle savaşırken kullanacağı beş erdem: , hayırseverlik, şefkat, olumlu tutum ve .
Temel Değerler
- Bu konuda hakkında daha fazla bilgi için maddesine bakınız.
Tüm Sihler şu değerlere inanmak zorundadır:
- Eşitlik: Tanrı katında tüm insanlar eşittir.
- Tanrı'nın ruhu: Tüm yaratıklar Tanrı'nın ruhlarına sahiptirler, bu nedenle de uygun şekilde saygı görmelidirler.
- Kişisel hak: Her kişinin yaşama hakkı vardır.
- Davranışlar: Kurtuluş kişinin hareketleri, davranışları doğrultusunda edinilebilir; iyi işler, Tanrı'nın hatırlanması vb.
- Aile hayatı yaşamak: Bir aile olarak yaşanması teşvik edilir.
- Paylaşım: Kutsal metine göre tüm Sihlerin kazançlarının en azından %10'unu, hayatlarının %10'u ile birlikte, diğerlerine yardım etmekte ve Tanrı hizmetinde harcamalıdırlar.
- Tanrı'nın takdirini kabullenmek: Mutlu olaylarla kötü olayları aynı şekilde görebilecek şekilde kişiliği geliştirmek, Tanrı'nın takdir ettiği her türlü olayı (iyi veya kötü) kabullenebilmek.
- Hayatın dört meyvesi: Hakikat, memnuniyet, tefekkür ve .
Yasaklanan davranışlar
- Bu konuda daha fazla bilgi için maddesine bakınız.
- Mantıksız davranışlar: Batıl inançlar ve Sihlerce anlamı olmayan ayinler (sünnet olmak, hac yapmak, oruç tutmak, nehirlerde yıkanmak, görüntü veya putlara tapınmak vb.)
- Maddi bağlılık ("Maya"): Maddi şeylerin (materyallerin) biriktirilmesi, bunlara aşırı bağlılık veya saplantı gösterilmesi Sihizmde anlamsızdır, zira ölürken tüm mal varlığın burada (Dünya'da) kalacaktır.
- Yaratıkların kurban edilmesi ("Sati"): Dulların kendilerini ölmüş kocalarıyla birlikte yakması, küçük veya büyük baş hayvanların kutsal bayram vb. zamanlarda kurban edilmesi ve benzeri şekilde canlıların kurban edilmesi yasaklanmıştır.
- Aile düzeni olmayan yaşam tarzı: Bir Sih'in münzevi, keşiş veya yogi hayatı yaşaması uygun görülmez, teşvik edilmez.
- Gereksiz konuşma: Övünmek, gıybet, yalan söylemek vs. yasaklanmıştır.
- Sarhoşluk: Alkol, narkotik maddeler, tütün ve diğer benzeri mest edici, sarhoşluğa neden olan maddelerin kullanımı teşvik edilmez.
- Ruhban sınıfı: Sihlerin dini görevlerini yerine getirmek için bir ruhban sınıfına veya herhangi bir din görevlisine, rahibe dayanmaları gerekmez.
- Önyargılı davranış: Sihler kast, ırk, sınıf, cinsel yönelim veya cinsiyet ayrımı yapmamalıdırlar. Ayrımcılık ve adil olmayan davranışlar Sih öğretilerinin tamamen aksi olarak kabul edilir.
Teknik ve metotlar
Üç Altın Kural, önem sıralarına göre:
- : Tanrı'yı hatırlayarak, dürüst kazanç, emek vb.
- : Tanrı adına ki bu "Waheguru"dur, meditasyon yapmak ve ibadet etmektir. Naam Japna isminin tekrarlanmasıdır.
- : İhtiyacı olanlarla paylaşım, bedava yiyecek (langar), gelirin %10'unu bahşetmek , zamanın %10'unu iyilik için çalışarak harcamak.
Diğer gözlemler
- Tanrı'nın oğlu değil: Gurular, Hristiyan anlayışındaki gibi bir şekilde "Tanrı'nın Oğlu" değildirler. Sihizm tüm insanlar Tanrı'nın çocukları olduğunu söyler ve buna göre Tanrı anne/babadır.
- Farklı seviyelerde yaklaşım: Sihizm, bir inanan olmak için farklı&çoğul seviyelerde yaklaşımın varlığını kabul eder. Buna göre örneğin günlük ibadetleri ve bazı gerekli erdemleri yerine getirmeyen inananlar da hâlâ birer Sihtirler.
İbadet anlayışları
Sabah erkenden güneş doğmadan önce meditasyon ve dua Sihlerin günlük ibadetleri arasındadır. Sihlerde Hristiyanlık ya da Yahudilikte olduğu gibi belirli bir ibadet günü olmamakla birlikte Batıda Hristiyan ülkelerde yaşayan Sihler toplu ibadetlerini pazar günü yaparlar.
Her ne kadar genel yapısı itibarıyla İslam ve Hiduizm arasında bir gelenek olsa da Sih geleneğinde İslam Ve Hinduizmde görülen hac, oruç ve kurban gibi ibadetler yoktur. Yine İslam ve Yahudilik gibi inanç sistemlerinde görülen sünnet olma geleneğinede Sihler yer vermezler. Yine Sihler bazı Hindu geleneklerinde ön plana çıkarılan asketizme, keşişlik yaşantısına, dilenciliğe ve dulların yakılması geleneğine de karşı çıkarlar. Sih dininde alkol, uyuşturucu, sigara vb. materyalleri kullanmak haramdır. Ayrıca yalan söylemek, dedikodu yapmak ve kibirlenmekde haram olarak kabul edilir.
Her Sihin günlük yaşamında yanında beş önemli objeyi taşıması gerekir. Her birinin isimleri Pencabi dilinde K harfiyle başlayan bu objeler 5 K ya da Kakkas olarak bilinir. Bunlar Keş (saçın uzatılması), Kanga (tarak), Kara (çelik bilezik), Kirpan (hançer) ve Kaça'dır (alta giyilen bir tür kısa don/şort). Bu objelerin giyilmesi geleneği Halsa sistemi ile yakından ilgilidir ve onuncu guru Gobind Singh tarafından sistemleştirilmiştir. Batı ülkelerinde Sihlerin Keş ve Kirpan gelenekleri zaman zaman ciddi sorunlar yaşamalarına neden olmaktadır. Saçın kesilmemesi ya da uzatılmasını dini bir yükümlülük olarak kabul eden Sihler, çocuklarının saçlarını tepeden kapatacak şekilde bir kurdele ile bağlamakta, yetişkinler ise saçın tamamını kapatan bir türban kullanmaktadırlar. Trafiğe çıkış gibi bazı kurallarla bazı işyerleri ve okullarda baş kapatmanın yasak olması gibi uygulamalarda Sihlerin bunlara uymaya zorlanmaları ciddi rahatsızlıklara yol açmaktadır. Kirpan olarak adlandırılan bir hançer taşıma kuralını ise Sihler minyatür bir hançer ile yerine getirmeye çalışmaktadırlar. Kakkas çeşitli sembolik anlamlar içermektedir. Örneğin saçın uzatılması Tanrı'nın yaratmasındaki mükemmelliğin hatırlanmasını, tarak ise düzen ve intizamı ifade etmektedir. Her Sih tarafından taşınan çelik bilezik Tanrı ile sözleşmeyi/ahdi canlı tutmayı, giyilen beyaz don ise iffet ve aile yaşantısına verilen önemi hatırlatmaktadır. Bazı Sihler günlük yaşamlarında Kakkas kuralına tam olarak riayet etmezler. Sahajkari olarak adlandırılan bu kişiler, bu tavırlarına rağmen cemaatin dışında görülmezler. Sih geleneğinde ölen kişilerin cesedininin yakılması geleneği yaygındır; fakat nadiren gömme vb. uygulamalarda görülmektedir. Ceset önce yıkanıp kefenlenir, sonra da yakılacak yere götürülür. Cesetten geride kalan küller ise akarsuya atılır. Sihlerce kutsal sayılan çeşitli günler ve zamanlar vardır. Guru Nanak'ın doğumu, guru Aryan'ın öldürülmesi gibi guruların yaşamlarıyla ilgili çeşitli olayların yıllık olarak anılmasına dayalı kutsal günler 'Gurpurb' olarak adlandırılır. Bundan başka Baisaki ve Divali gibi, Hindistan'da diğer insanlarca da kutlanan çeşitli bayramlar Sihlerce de kutlanmaktadır.
Sihler
Sihizme inanan bir şahsa Sih denir. Sihizm sözcüğü Sih kelimesinden gelir ki bu sözcük de Sanskritçe 'śiṣya' (शिष्य) "mürit" veya "talebe" kökünden veya denk bir Pāli sözcüğü olan 'sikkhā'dan (सिक्खा) gelmektedir. Buna göre bir Sih 'nun ve Sihizm'in kutsal metinlerinin (Guru Granth Sahib) bir talebesi, takipçisidir. Bununla birlikte dünya çapında Gru Nanak ve Guru Granth Sahib'in öğretilerini kabul eden ve veya Nanakpanthi olarak adlandırılmaktadır.
Çoğu Sih Pencap kökenlidir ve Hindistan'ın, Pencap eyaletinde yaşar. Yine de Sih topluluğu 100'den fazla ulusta ve Dünya'daki her kıtada varlığını sürdürür. Sih erkekler ve bazı Sih kadınlar, uzun saçlarını kapayan şekilde sürekli olarak türban takmalarından tanınabilirler.
Bugün Dünya'da yaklaşık 23 milyon Sih yaşamaktadır ve bu Sihizmi Dünya'nın en büyük beşinci dini kılar. Yaklaşık 20 milyon Sih Hindistan'da, bunun da büyük bir kısmı Pencap eyaletinde yaşar. Bu sayı ile Sihizm Hindistan'ın dördüncü büyük dinidir.
Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya, Güney/Doğu Afrika ve ABD'de önemli sayıda Sih bulunur. Ayrıca Malezya ve Singapur'da da önemli azınlık olarak mevcutturlar.
Notlar
- ^ "Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Sihizm Hint alt kıtasında ortaya çıktı." Moreno, Luis; Colino, César (2010). Diversity and Unity in Federal Countries. McGill Queen University Press. s. 207. ISBN . 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ "Sihizm, herhangi bir dini geleneğin Mutlak Hakikat konusunda tekele sahip olduğu görüşünü reddeder. Sihizm, insanları diğer dini geleneklere dönüştürme uygulamasını reddeder.." Kalsi, Sewa Singh (2008). Sikhism. London: Kuperard. s. 24. .
Kaynakça
- ^ Almasy, Steve. 2018 [2012]. "Who are Sikhs and what do they believe? 3 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." CNN International. US: Turner Broadcasting System.
- ^ Nesbitt, Eleanor M. (2005). Sikhism: a very short introduction. Oxford University Press. ss. 21-23. ISBN . 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ Singh, Nirbhai (1990). Philosophy of Sikhism: Reality and Its Manifestations. New Delhi: Atlantic Publishers. ss. 1-3.
- ^ Takhar, Opinderjit Kaur (2016). Sikh Identity: An Exploration of Groups Among Sikhs. Abingdon-on-Thames, İngiltere: . s. 147. ISBN .
- ^ . BBC.com. 2014. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Cole, William Owen; Sambhi, Piara Singh (1993). Sikhism and Christianity: A Comparative Study. "Themes in Comparative Religion" series. Wallingford, İngiltere: Palgrave Macmillan. s. 117. ISBN .
- ^ Almasy, Steve (5 Ağustos 2012). . CNN Digital. 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020.
- ^ McLeod, William Hewat. 2019 [1998]. "Sikhism". Encyclopædia Britannica Online. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2018.
- ^ Singh, Patwant (2000). The Sikhs. New York: Alfred A. Knopf. s. 17. .
- ^ Fenech, Louis, and (2014). Historical Dictionary of Sikhism 21 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (3. bas.). . . ss. 17, 84-5.
- ^ James, William (2011). God's Plenty: Religious Diversity in Kingston. . . ss. 241-42.
- ^ Mann, Gurinder Singh (2001). The Making of Sikh Scripture. Oxford University Press. ss. 21-25, 123-24. ISBN . 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ Marwaha, Sonali Bhatt (2006). Colors of Truth: Religion, Self and Emotions: Perspectives of Hinduism, Buddhism, Jainism, Zoroastrianism, Islam, Sikhism and Contemporary Psychology. Concept Publishing. ss. 205-206. ISBN . 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ (1996). Fundamentalisms and the State: Remaking Polities, Economies, and Militance. University of Chicago Press. s. 278. ISBN . 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ Singh, Pashaura (2003). The Guru Granth Sahib: Canon, Meaning and Authority. Oxford University Press. ss. 101-102. ISBN .
- ^ Kalsi, Sewa Singh (2005). Sikhism. Philadelphia: Chelsea House. ss. 41-50.
- ^ Cole, William Owen; Sambhi, Piara Singh (1995). The Sikhs: Their Religious Beliefs and Practices. Sussex Academic Press. s. 200.
- ^ Teece, Geoff (2004). Sikhism: Religion in focus. Black Rabbit Books. s. 4. ISBN .
- ^ Reichberg, Gregory M.; Syse, Henrik (2014). Religion, War, and Ethics: A Sourcebook of Textual Traditions. Cambridge University Press. ss. 672-674. ISBN . 21 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ Pattanaik, Devdutt (2019). . Mumbai Mirror. 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Nayar, Kamala Elizabeth; (2012). The Socially Involved Renunciate: Guru Nanak's Discourse to the Nath Yogis. . s. 106. ISBN .
- ^ Singh, Pritam (2008). Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy. Abingdon-on-Thames, England: Routledge. ISBN .
Çok sayıda Hindu ve Müslüman köylü, inançtan, korkudan, ekonomik nedenlerden veya üçünün bir kombinasyonundan Sihizme geçti.(Khushwant Singh 1999: 106; Ganda Singh 1935: 73).
- ^ Singh, Pashaura; Fenech, Louis E. (2014). The Oxford Handbook of Sikh Studies. Oxford University Press. ss. 236-238. ISBN . 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ Fenech, Louis E. (2001). "Martyrdom and the Execution of Guru Arjan in Early Sikh Sources". Journal of the American Oriental Society. 121 (1): 20-31. doi:10.2307/606726. JSTOR 606726.
- ^ Fenech, Louis E. (1997). "Martyrdom and the Sikh Tradition". Journal of the American Oriental Society. 117 (4): 623-642. doi:10.2307/606445. JSTOR 606445.
- ^ (1999). "Sikhs and Muslims in the Punjab". South Asia: Journal of South Asian Studies. 22 (sup001): 155-165. doi:10.1080/00856408708723379.
- ^ Goyal, Divya (10 Kasım 2019). . The Indian Express. 3 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sihizm Pencapca ਸ ਖ Sikkhi Pencapca telaffuz ˈsɪkːʰiː kokeni Pencapca ਸ ਖ cev ogrenci arayici ya da acemi Hint yarimadasininPencap bolgesinde MS 15 yuzyilin sonlarinda ortaya cikan tek tanrili bir dindir Sihizm baslica dinlerin en genclerinden biri ve dunyanin en buyuk besinci organize dinidir 21 yuzyilin baslarindan itibaren yaklasik 25 milyon Sih vardir Sihizm in semboluSihizmde tek tanri inancini sembolize eden Ik Onkar sembolu Sihizm ilk guru Guru Nanak in 1469 1539 ve onun yerine gecen diger dokuz ruhani ogretileriyle gelismistir Onuncu guru Gobind Singh 1676 1708 Sih kutsal kitabi Guru Granth Sahib i halefi tayin ederek bu kutsal kitabi Sihler icin ebedi dini ruhani rehber olarak belirlemistir Guru Nanak dogruluk sadakat ozdenetim ve saflik iceren aktif yaratici ve pratik bir yasam yasamanin metafizik gercegin otesinde oldugunu ve ideal insanin tanri ile birlik kurdugunu tanrinin iradesini bildigini ve bu iradeyi gerceklestirdigini ogretmistir Altinci Sih gurusu 1606 1644 siyasi maddi ve manevi alemlerinin karsilikli birlikte varolusu kavramini olusturmustur Sih kutsal kitabi Pencapca ੴ cev Tek Tanri hakkinda temel dua olan Pencapca ਮ ਲ ਮ ਤਰ ile acilir Guru Granth Sahib de ifade edilen Sihizmin temel inanclari tek bir yaraticinin adina inanc ve meditasyon tum insanligin ilahi birligi ve esitligi seva ozverili hizmet ile ugrasmak icin adalet icin cabalamak ve bir kiracinin hayatini yasarken durust davranis ve gecim kaynagi unsurlarindan olusur Bu olcutlerden hareketle Sihizm herhangi bir dini gelenegin Mutlak Hakikat uzerinde tekeli oldugu iddialarini reddeder Sihizm tanrinin varligini hissetmenin bir yolu olarak kirtan araciligiyla muzikal olarak ifade edilebilen i Pencapca ਸ ਮਰਨ tanrinin sozlerinin meditasyonu ve hatirlanmasi ya da tanri adi uzerine meditasyon araciligiyla ictenligi vurgular Takipcilerine i yani sehvet ofke acgozluluk baglilik ve ego degistirmeyi ogretir Sihizm dinsel baskilarin oldugu bir donemde gelisti ve yayildi ve hem Hinduizm hem de Islam dinlerinden gelenleri kabul etti Hindistan in Babur hukumdarlari Islam a gecmeyi reddeden Sih gurularindan ikisine 1563 1605 ve 1621 1675 iskence edip idam etti Sihlere yapilan zulumlerden oturu vicdan ve din ozgurlugunu koruma emri olarak 1699 da Guru Gobind Singh tarafindan kuruldu ve uyeleri bir nin aziz asker niteliklerini tasiyordu TarihiGuru Nanak 15 Nisan 1469 22 Eylul 1539 Sihizmin kurucusu ve on ilkidir Guru Nanak Dev 1469 1538 Sihizmin kurucusu Lahor yakininda bugunku Pakistan da kasabasinda dogmustur Ebeveynleri Hindulardi adli kendisinden buyuk bir kiz kardesi vardi Kiz kardesinin onda Tanri nin Isigini gordugune fakat bu sirri kimseye acmadigina inanilir Yine kiz kardesinin Guru Nanak in ilk inanani oldugu bilinmektedir Nanak in hayatin sirlarini kesfetme arzusu onun belirli bir sure sonra evi terk etmesine neden olmustur Bu dondem farkli inanctan kisiler tarafindan saygi duyulan Kabir 1440 1518 ile karsilastigi soylenir 1538 de Guru Nanak kendisinin devamcisi Guru olarak oglu yerine inananlarindan yi secmistir Bhai Lehna Guru Angad olarak adlandirilmistir ve Sihlerin ikinci gurusudur Guru Amar Das 1552 de 73 yasindayken Sihlerin ucuncu gurusu oldu Onun gurulugu zamaninda Sihizm icin onemli bir merkez haline gelmistir ve bircok gelisme meydana gelmistir 1574 yilinda 95 yasinda vefat ettiginde uvey oglu Jetha yi dorduncu guru olarak belirlemistir Jetha olmustur Guru Ram Das daha sonralari Amritsar olarak adlandirilacak Ramdaspur kentinin kurulusundan sorumlu olan gurudur 1581 de dorduncu gurunun en genc oglu Sihlerin besinci gurusu olmustur Altin Mabet in insasindan sorumlu olan o oldugu gibi Sih kutsal metnini hazirlamistir 1604 te Adi Granth i Sihlerin Kutsal Kitabi olarak belirlemistir 1606 da zamanin Mogol liderleri tarafindan Guru Granth Sahib de degisiklik yapmayi reddettigi icin iskence gormus ve oldurulmustur Sihlerin altinci gurusu olmustur Guru Har Gobind yaninda iki kilic tasirdi biri ruhani nedenlerden digeri ise fani nedenlerden Bu noktadan beri Sihler askeri bir guc haline geldiler ve bagimsizliklarini savunmak icin egitilmis bir savasci gucune sahip olmuslardir 1644 te guru oldu ve onun ardindan oglu daha kucuk yaslardayken 1661 de guru olmustur 1665 te guru oldu ve 1675 te kendisine yardima gelmis Kesmirli Hindulari korumak icin kendini kurban edene kadar Sihlerin lideri olmustur 1675 te Evrengzib dokuzuncu Sih gurusu u halk onunde idam etmistir Ondan sonraki guru Guru Gobind Singh baglilarini daha da militarize etmistir Olmeden kisa sure once Guru Gobind Guru Granth Sahib in Sih Kutsal Metni Sihler icin mutlak ruhani otorite olmasini ve fani otoritenin a Sih Ulusu verilmesini emretmistir Her ne kadar onceki gurularin da aldiklari vahiyleri kaydettikleri bilinse de ilk Sih Kutsal Metni besinci guru Guru Arjan tarafindan 1604 te derlenmis ve duzenlenmistir Guru Granth Sahib Gurmukhi yazisiyla yazilmis olmasina ragmen farkli bircok dil icermesiyle Hindi Urdu Sanskritce Bhojpuri ve Farsca dahil diger kutsal metinlerden ayrilir Sihler Guru Granth Sahib i son ebedi guru olarak gorurler Sihizm in GurulariSihizm in On Gurusu Sihizm in On Gurusu nu gosteren 19 yuzyila ait bir cizim Sihizm on guru ogretmen veya ustad tarafindan 1469 dan 1708 e kadarki donemde kurulmustur Her ustad guru bir oncekinin mesajini cagrisini guclendirmis ve yeni seyler ekleyerek gelistirmistir Sihizm dini boyle ortaya cikmistir Guru Nanak ilk guruydu ve Guru Gobind Singh insan bicimindeki son gurudur Guru Gobind Singh olurken Guru Granth Sahib i son ve mutlak Sih Gurusu ilan etmistir Gurularin ayni ruha veya jot a fakat farkli bedenlere sahip olduklarina inanilir Ilk gurudan son insan bicimindeki guruya kadar on guru soyledir Guru Nanak Dev Guru Amar Das Guru Gobind SinghGuru Granth Sahib Konu hakkinda daha fazla bilgi icin Guru Granth Sahib maddesine bakiniz Guru Granth Sahib Sihlerin sonsuz gurusudur ve Sihler tarafindan Guru Gobind Singh in ogretisi geregince Ebedi Guru olarak gorulur Guru Granth Sahib Gurdwara olarak adlandirilan Sih tapinma yerinde her zaman bulunabilir Guru Granth Sahib taht benzeri bir yerde bulunur ve etrafi suslenmistir Metnin etrafina yapilan susler ve gosterilen ozen krallarina gosterdikleri saygiyi Guru Sahib e gosterme gelenegine dayanir Guru Granth Sahib sadece kurucularinin ogretilerini barindirmaz Aksine Gurularin inanciyla ortusen noktalarda farkli inanclara mensup kisilerin ogreti ve yazinlarini da icerir Bunlara cesitli Sufi seyhleri Hindu sairleri dahildir Ornek olarak Kabir Beni Pipa ve verilebilir Guru Granth Sahib deki tum icerige Gurbani denir Gurbani Guru Nanak a gore dogrudan Tanri dan gelmis vahiydir ve yazarlar vahyi dinin inananlari icin kaleme almislardir Sih felsefesiTemel Inanc ve Ilkeler Hindistan in Amritsar sehrinde bulunan ve haci olmak icin gidilen Altin TapinakKonu hakkinda daha fazla bilgi icin maddesine bakiniz Sihizm her yerde her zaman var olan ve sonsuz ozelliklere sahip tek bir Tanri ya inanc uzerine kuruludur bunu savunur Bu ozellik Guru Granth Sahib de cesitli kereler tekrarlanmistir Sihler Tanri ya herhangi bir cinsiyet atfetmezler ve Tanri nin insan formu alabilecegine de inanmazlar Ayrica tum insanlar da din irk veya cinsiyet ayrimi yapilmaksizin esit gorulurler Herkes Tanri Waheguru nun kiz ve erkek evlatlaridirlar Sihler tum yaratiklarin ozellikle de insanlarin haklarini korumak ve onlarin haklari icin savasmak zorundadirlar Ayni zamanda iyimser bir bakis acisi olarak tanimlanabilecek ya sahip olmalari tesvik edilir Sihler reankarnasyona inanirlar Tum yaratiklarin oldukten sonra farkli vucutlara gecen bir ruha sahip olduguna inanilir Bu ruh gocu bagimsizliga ozgurluge ulasilana kadar devam eder Sih dini kurtulusun tek yolu olarak gorulmez diger dinlerden insanlar da kurtulusa erebilirler Bu kavram diger ile ortaktir Bes Kotuluk Her Sih in yenmekle yukumlu oldugu Bes Seytan veya Bes Kotuluk bulunur ego benlik ofke maddi baglilik Kam sehvet Bes Erdem Her Sih in itaat etmesi gereken ve yukaridaki bes kotulukle savasirken kullanacagi bes erdem hayirseverlik sefkat olumlu tutum ve Temel Degerler Bu konuda hakkinda daha fazla bilgi icin maddesine bakiniz Tum Sihler su degerlere inanmak zorundadir Esitlik Tanri katinda tum insanlar esittir Tanri nin ruhu Tum yaratiklar Tanri nin ruhlarina sahiptirler bu nedenle de uygun sekilde saygi gormelidirler Kisisel hak Her kisinin yasama hakki vardir Davranislar Kurtulus kisinin hareketleri davranislari dogrultusunda edinilebilir iyi isler Tanri nin hatirlanmasi vb Aile hayati yasamak Bir aile olarak yasanmasi tesvik edilir Paylasim Kutsal metine gore tum Sihlerin kazanclarinin en azindan 10 unu hayatlarinin 10 u ile birlikte digerlerine yardim etmekte ve Tanri hizmetinde harcamalidirlar Tanri nin takdirini kabullenmek Mutlu olaylarla kotu olaylari ayni sekilde gorebilecek sekilde kisiligi gelistirmek Tanri nin takdir ettigi her turlu olayi iyi veya kotu kabullenebilmek Hayatin dort meyvesi Hakikat memnuniyet tefekkur ve Yasaklanan davranislar Bu konuda daha fazla bilgi icin maddesine bakiniz Mantiksiz davranislar Batil inanclar ve Sihlerce anlami olmayan ayinler sunnet olmak hac yapmak oruc tutmak nehirlerde yikanmak goruntu veya putlara tapinmak vb Maddi baglilik Maya Maddi seylerin materyallerin biriktirilmesi bunlara asiri baglilik veya saplanti gosterilmesi Sihizmde anlamsizdir zira olurken tum mal varligin burada Dunya da kalacaktir Yaratiklarin kurban edilmesi Sati Dullarin kendilerini olmus kocalariyla birlikte yakmasi kucuk veya buyuk bas hayvanlarin kutsal bayram vb zamanlarda kurban edilmesi ve benzeri sekilde canlilarin kurban edilmesi yasaklanmistir Aile duzeni olmayan yasam tarzi Bir Sih in munzevi kesis veya yogi hayati yasamasi uygun gorulmez tesvik edilmez Gereksiz konusma Ovunmek giybet yalan soylemek vs yasaklanmistir Sarhosluk Alkol narkotik maddeler tutun ve diger benzeri mest edici sarhosluga neden olan maddelerin kullanimi tesvik edilmez Ruhban sinifi Sihlerin dini gorevlerini yerine getirmek icin bir ruhban sinifina veya herhangi bir din gorevlisine rahibe dayanmalari gerekmez Onyargili davranis Sihler kast irk sinif cinsel yonelim veya cinsiyet ayrimi yapmamalidirlar Ayrimcilik ve adil olmayan davranislar Sih ogretilerinin tamamen aksi olarak kabul edilir Teknik ve metotlar Uc Altin Kural onem siralarina gore Tanri yi hatirlayarak durust kazanc emek vb Tanri adina ki bu Waheguru dur meditasyon yapmak ve ibadet etmektir Naam Japna isminin tekrarlanmasidir Ihtiyaci olanlarla paylasim bedava yiyecek langar gelirin 10 unu bahsetmek zamanin 10 unu iyilik icin calisarak harcamak Diger gozlemler Tanri nin oglu degil Gurular Hristiyan anlayisindaki gibi bir sekilde Tanri nin Oglu degildirler Sihizm tum insanlar Tanri nin cocuklari oldugunu soyler ve buna gore Tanri anne babadir Farkli seviyelerde yaklasim Sihizm bir inanan olmak icin farkli amp cogul seviyelerde yaklasimin varligini kabul eder Buna gore ornegin gunluk ibadetleri ve bazi gerekli erdemleri yerine getirmeyen inananlar da hala birer Sihtirler Ibadet anlayislari Sabah erkenden gunes dogmadan once meditasyon ve dua Sihlerin gunluk ibadetleri arasindadir Sihlerde Hristiyanlik ya da Yahudilikte oldugu gibi belirli bir ibadet gunu olmamakla birlikte Batida Hristiyan ulkelerde yasayan Sihler toplu ibadetlerini pazar gunu yaparlar Her ne kadar genel yapisi itibariyla Islam ve Hiduizm arasinda bir gelenek olsa da Sih geleneginde Islam Ve Hinduizmde gorulen hac oruc ve kurban gibi ibadetler yoktur Yine Islam ve Yahudilik gibi inanc sistemlerinde gorulen sunnet olma geleneginede Sihler yer vermezler Yine Sihler bazi Hindu geleneklerinde on plana cikarilan asketizme kesislik yasantisina dilencilige ve dullarin yakilmasi gelenegine de karsi cikarlar Sih dininde alkol uyusturucu sigara vb materyalleri kullanmak haramdir Ayrica yalan soylemek dedikodu yapmak ve kibirlenmekde haram olarak kabul edilir Her Sihin gunluk yasaminda yaninda bes onemli objeyi tasimasi gerekir Her birinin isimleri Pencabi dilinde K harfiyle baslayan bu objeler 5 K ya da Kakkas olarak bilinir Bunlar Kes sacin uzatilmasi Kanga tarak Kara celik bilezik Kirpan hancer ve Kaca dir alta giyilen bir tur kisa don sort Bu objelerin giyilmesi gelenegi Halsa sistemi ile yakindan ilgilidir ve onuncu guru Gobind Singh tarafindan sistemlestirilmistir Bati ulkelerinde Sihlerin Kes ve Kirpan gelenekleri zaman zaman ciddi sorunlar yasamalarina neden olmaktadir Sacin kesilmemesi ya da uzatilmasini dini bir yukumluluk olarak kabul eden Sihler cocuklarinin saclarini tepeden kapatacak sekilde bir kurdele ile baglamakta yetiskinler ise sacin tamamini kapatan bir turban kullanmaktadirlar Trafige cikis gibi bazi kurallarla bazi isyerleri ve okullarda bas kapatmanin yasak olmasi gibi uygulamalarda Sihlerin bunlara uymaya zorlanmalari ciddi rahatsizliklara yol acmaktadir Kirpan olarak adlandirilan bir hancer tasima kuralini ise Sihler minyatur bir hancer ile yerine getirmeye calismaktadirlar Kakkas cesitli sembolik anlamlar icermektedir Ornegin sacin uzatilmasi Tanri nin yaratmasindaki mukemmelligin hatirlanmasini tarak ise duzen ve intizami ifade etmektedir Her Sih tarafindan tasinan celik bilezik Tanri ile sozlesmeyi ahdi canli tutmayi giyilen beyaz don ise iffet ve aile yasantisina verilen onemi hatirlatmaktadir Bazi Sihler gunluk yasamlarinda Kakkas kuralina tam olarak riayet etmezler Sahajkari olarak adlandirilan bu kisiler bu tavirlarina ragmen cemaatin disinda gorulmezler Sih geleneginde olen kisilerin cesedininin yakilmasi gelenegi yaygindir fakat nadiren gomme vb uygulamalarda gorulmektedir Ceset once yikanip kefenlenir sonra da yakilacak yere goturulur Cesetten geride kalan kuller ise akarsuya atilir Sihlerce kutsal sayilan cesitli gunler ve zamanlar vardir Guru Nanak in dogumu guru Aryan in oldurulmesi gibi gurularin yasamlariyla ilgili cesitli olaylarin yillik olarak anilmasina dayali kutsal gunler Gurpurb olarak adlandirilir Bundan baska Baisaki ve Divali gibi Hindistan da diger insanlarca da kutlanan cesitli bayramlar Sihlerce de kutlanmaktadir SihlerTurbanli bir Sih erkegi Sihizme inanan bir sahsa Sih denir Sihizm sozcugu Sih kelimesinden gelir ki bu sozcuk de Sanskritce siṣya श ष य murit veya talebe kokunden veya denk bir Pali sozcugu olan sikkha dan स क ख gelmektedir Buna gore bir Sih nun ve Sihizm in kutsal metinlerinin Guru Granth Sahib bir talebesi takipcisidir Bununla birlikte dunya capinda Gru Nanak ve Guru Granth Sahib in ogretilerini kabul eden ve veya Nanakpanthi olarak adlandirilmaktadir Cogu Sih Pencap kokenlidir ve Hindistan in Pencap eyaletinde yasar Yine de Sih toplulugu 100 den fazla ulusta ve Dunya daki her kitada varligini surdurur Sih erkekler ve bazi Sih kadinlar uzun saclarini kapayan sekilde surekli olarak turban takmalarindan taninabilirler Bugun Dunya da yaklasik 23 milyon Sih yasamaktadir ve bu Sihizmi Dunya nin en buyuk besinci dini kilar Yaklasik 20 milyon Sih Hindistan da bunun da buyuk bir kismi Pencap eyaletinde yasar Bu sayi ile Sihizm Hindistan in dorduncu buyuk dinidir Birlesik Krallik Kanada Avustralya Guney Dogu Afrika ve ABD de onemli sayida Sih bulunur Ayrica Malezya ve Singapur da da onemli azinlik olarak mevcutturlar Notlar Hinduizm Budizm Jainizm ve Sihizm Hint alt kitasinda ortaya cikti Moreno Luis Colino Cesar 2010 Diversity and Unity in Federal Countries McGill Queen University Press s 207 ISBN 978 0 7735 9087 8 31 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Sihizm herhangi bir dini gelenegin Mutlak Hakikat konusunda tekele sahip oldugu gorusunu reddeder Sihizm insanlari diger dini geleneklere donusturme uygulamasini reddeder Kalsi Sewa Singh 2008 Sikhism London Kuperard s 24 978 1 85733 436 4 Kaynakca Almasy Steve 2018 2012 Who are Sikhs and what do they believe 3 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde CNN International US Turner Broadcasting System Nesbitt Eleanor M 2005 Sikhism a very short introduction Oxford University Press ss 21 23 ISBN 978 0 19 280601 7 4 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Singh Nirbhai 1990 Philosophy of Sikhism Reality and Its Manifestations New Delhi Atlantic Publishers ss 1 3 Takhar Opinderjit Kaur 2016 Sikh Identity An Exploration of Groups Among Sikhs Abingdon on Thames Ingiltere Taylor amp Francis s 147 ISBN 978 1 351 90010 2 BBC com 2014 14 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Cole William Owen Sambhi Piara Singh 1993 Sikhism and Christianity A Comparative Study Themes in Comparative Religion series Wallingford Ingiltere Palgrave Macmillan s 117 ISBN 978 0333541074 Almasy Steve 5 Agustos 2012 CNN Digital 1 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2020 McLeod William Hewat 2019 1998 Sikhism Encyclopaedia Britannica Online 28 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2018 Singh Patwant 2000 The Sikhs New York Alfred A Knopf s 17 0 375 40728 6 Fenech Louis and 2014 Historical Dictionary of Sikhism 21 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 3 bas 978 1442236004 ss 17 84 5 James William 2011 God s Plenty Religious Diversity in Kingston 978 0773538894 ss 241 42 Mann Gurinder Singh 2001 The Making of Sikh Scripture Oxford University Press ss 21 25 123 24 ISBN 978 0 19 513024 9 18 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Marwaha Sonali Bhatt 2006 Colors of Truth Religion Self and Emotions Perspectives of Hinduism Buddhism Jainism Zoroastrianism Islam Sikhism and Contemporary Psychology Concept Publishing ss 205 206 ISBN 978 81 8069 268 0 4 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 1996 Fundamentalisms and the State Remaking Polities Economies and Militance University of Chicago Press s 278 ISBN 978 0 226 50884 9 5 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Singh Pashaura 2003 The Guru Granth Sahib Canon Meaning and Authority Oxford University Press ss 101 102 ISBN 978 0 19 908773 0 Kalsi Sewa Singh 2005 Sikhism Philadelphia Chelsea House ss 41 50 Cole William Owen Sambhi Piara Singh 1995 The Sikhs Their Religious Beliefs and Practices Sussex Academic Press s 200 Teece Geoff 2004 Sikhism Religion in focus Black Rabbit Books s 4 ISBN 978 1 58340 469 0 Reichberg Gregory M Syse Henrik 2014 Religion War and Ethics A Sourcebook of Textual Traditions Cambridge University Press ss 672 674 ISBN 978 1 139 95204 0 21 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Pattanaik Devdutt 2019 Mumbai Mirror 10 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Nayar Kamala Elizabeth 2012 The Socially Involved Renunciate Guru Nanak s Discourse to the Nath Yogis s 106 ISBN 978 0 7914 7950 6 Singh Pritam 2008 Federalism Nationalism and Development India and the Punjab Economy Abingdon on Thames England Routledge ISBN 9781134049455 Cok sayida Hindu ve Musluman koylu inanctan korkudan ekonomik nedenlerden veya ucunun bir kombinasyonundan Sihizme gecti Khushwant Singh 1999 106 Ganda Singh 1935 73 Singh Pashaura Fenech Louis E 2014 The Oxford Handbook of Sikh Studies Oxford University Press ss 236 238 ISBN 978 0 19 969930 8 4 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Fenech Louis E 2001 Martyrdom and the Execution of Guru Arjan in Early Sikh Sources Journal of the American Oriental Society 121 1 20 31 doi 10 2307 606726 JSTOR 606726 Fenech Louis E 1997 Martyrdom and the Sikh Tradition Journal of the American Oriental Society 117 4 623 642 doi 10 2307 606445 JSTOR 606445 1999 Sikhs and Muslims in the Punjab South Asia Journal of South Asian Studies 22 sup001 155 165 doi 10 1080 00856408708723379 Goyal Divya 10 Kasim 2019 The Indian Express 3 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2020